Dziennik Ustaw - rok 1994 nr 1 poz. 1

2. Przepisy ustawy stosuje się do pracodawcy będącego osobą fizyczną, a także do pracodawcy będącego jednostką organizacyjną, jeżeli odrębne przepisy nie wyłączają możliwości ogłoszenia jego upadłości i przewidują możliwość jego likwidacji.

1) ogłoszono upadłość pracodawcy,

2) odrzucono wniosek o ogłoszenie upadłości pracodawcy z powodu niezłożenia przez jego wierzyciela zaliczki na koszty postępowania,

3) oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości pracodawcy, ponieważ jego majątek oczywiście nie wystarcza nawet na zaspokojenie kosztów postępowania,

4) umorzono postępowanie upadłościowe, ponieważ:

a) majątek masy nie wystarcza nawet na zaspokojenie kosztów postępowania,

b) wierzyciel, na którego wniosek upadłość była ogłoszona, nie złożył zaliczki na koszty postępowania, a zachodzi brak płynnych funduszów na te koszty.

2. Niewypłacalność pracodawcy, w rozumieniu ustawy, zachodzi także w razie niezaspokajania roszczeń pracowniczych z powodu braku środków finansowych:

1) w okolicznościach stanowiących, zgodnie z przepisami o działalności gospodarczej, podstawę do:

a) wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej wpisu o podjęciu takiej działalności przez osobę fizyczną,

b) cofnięcia koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej,

2) przez pracodawcę, wobec którego, na podstawie odrębnych przepisów, jest prowadzone postępowanie likwidacyjne,

3) w przypadku faktycznego zaprzestania działalności przez pracodawcę.

2a. Za dzień wystąpienia niewypłacalności pracodawcy uważa się datę postanowienia sądu o ogłoszeniu upadłości, dzień uprawomocnienia się orzeczenia sądowego wydanego w okolicznościach określonych w ust. 1 pkt 2-4, dzień, w którym wystąpiły okoliczności określone w ust. 2 pkt 1 lub 3 albo dzień wszczęcia postępowania likwidacyjnego, o którym mowa w ust. 2 pkt 2.

3. Minister Pracy i Polityki Socjalnej, w uzgodnieniu z Radą Funduszu, o której mowa w art. 15, może rozszerzyć, w drodze rozporządzenia, stosowanie ustawy na inne wypadki niewypłacalności pracodawcy.

1a. Marszałek województwa, o którym mowa w ust. 1, określa warunki zwrotu jednorazowego świadczenia przez pracodawcę.

2. Wypłaty jednorazowego świadczenia dokonuje się ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, powołanego na podstawie art. 12, zwanego dalej „Funduszem”. Wysokość świadczenia wypłaconego pracownikowi nie może przekroczyć przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału od dnia jego ogłoszenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, zgodnie z przepisami o rewaloryzacji emerytur i rent. Art. 6a ust. 2a stosuje się odpowiednio.

3. Wypłaty jednorazowego świadczenia dokonuje pracodawca określony w ust. 1, zgodnie z wykazem pracowników, zatwierdzonym przez marszałka województwa, właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy. Przepisy art. 9 i art. 10 ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.

4. Przepisy ust. 1-3 nie mogą mieć ponownie zastosowania do tego samego pracodawcy.

2. Przepisy ustawy dotyczące pracowników stosuje się odpowiednio do osób, które wykonują pracę zarobkową na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli z tego tytułu podlegają obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do małżonka pracodawcy, a także jego krewnych i powinowatych.

4. Krewnymi i powinowatymi, w rozumieniu ust. 3, są dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodzeństwo, rodzice, macocha i ojczym, osoby przysposabiające, wnuki, dziadkowie, zięciowie i synowe, bratowe, szwagierki i szwagrowie.

2. Zaspokojeniu ze środków Funduszu podlegają należności główne z tytułu:

1) jednorazowego odszkodowania pieniężnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych pracownikowi albo członkom rodziny zmarłego pracownika,

2) wynagrodzenia za pracę,

3) przysługującego pracownikowi na postawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy:

a) wynagrodzenia za czas nie zawinionego przez pracownika przestoju,

b) wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy, wynagrodzenia, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy oraz wynagrodzenia za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

c) świadczenia wyrównawczego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,

d) zasiłku chorobowego finansowanego ze środków na wynagrodzenia,

e) wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego,

f) ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy należny za rok kalendarzowy, w którym ustał stosunek pracy,

g) odszkodowania, o którym mowa w art. 36¹ § 1 Kodeksu pracy,

h) odprawy pieniężnej przysługującej w razie rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy,

i) odszkodowania, o którym mowa w art. 7a ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19, Nr 10, poz. 59 i Nr 51, poz. 298, z 1991 r. Nr 83, poz. 372, Nr 106, poz. 457 i Nr 113, poz. 491, z 1992 r. Nr 21, poz. 84 oraz z 1994 r. Nr 1, poz. 1).

4) składki na ubezpieczenia społeczne należne od pracodawców, o których mowa w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887).

3. Świadczenie wymienione w ust. 2 pkt 1 podlega zaspokojeniu, jeżeli uprawnienie do tego świadczenia powstało w okresie 3 miesięcy poprzedzających dzień wystąpienia niewypłacalności pracodawcy albo w okresie poprzedzającym ustanie stosunku pracy przypadającym w czasie nie dłuższym niż 9 miesięcy poprzedzających dzień wystąpienia niewypłacalności pracodawcy lub następujących po tym dniu.

4. Świadczenia wymienione w ust. 2 pkt 2 i pkt 3 lit. a)-d) oraz pkt 4 podlegają zaspokojeniu za okres nie dłuższy niż 3 miesiące poprzedzające dzień wystąpienia niewypłacalności pracodawcy albo za okres nie dłuższy niż 3 miesiące poprzedzające ustanie stosunku pracy, jeżeli ustanie stosunku pracy przypada w czasie nie dłuższym niż 6 miesięcy poprzedzających dzień wystąpienia niewypłacalności pracodawcy lub w czasie nie dłuższym niż 9 miesięcy następujących po tym dniu.

5. Świadczenie wymienione w ust. 2 pkt 3 lit. e) podlega zaspokojeniu, jeżeli urlop wypoczynkowy został wykorzystany przez pracownika w okresie nie dłuższym niż 9 miesięcy poprzedzających dzień wystąpienia niewypłacalności pracodawcy lub w okresie nie dłuższym niż 9 miesięcy poprzedzających ustanie stosunku pracy, jeżeli okres ten przypada po dniu wystąpienia niewypłacalności pracodawcy.

6. Świadczenia wymienione w ust. 2 pkt 3 lit. f)-i) podlegają zaspokojeniu, jeżeli ustanie stosunku pracy nastąpiło w okresie nie dłuższym niż 9 miesięcy poprzedzających dzień wystąpienia niewypłacalności pracodawcy lub w okresie nie dłuższym niż 9 miesięcy następujących po tym dniu.

7. Świadczenia, o których mowa w ust. 2, podlegają zaspokojeniu także w przypadku, gdy uprawnienie do tych świadczeń powstanie w dniu wystąpienia niewypłacalności pracodawcy lub w dniu ustania stosunku pracy.

2. Przy wypłacie należności z tytułu świadczeń określonych w art. 6 ust. 2 pkt 2 i pkt 3 lit. a)-e) - ich łączna kwota za okres jednego miesiąca nie może przekraczać przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 4 ust. 2, z zastrzeżeniem ust. 2a.

2a. W przypadku gdy wynagrodzenie należne pracownikowi przekracza kwotę, o której mowa w ust. 2, przy obliczaniu należności z tego tytułu uwzględnia się również kwotę składki na ubezpieczenia społeczne, finansowanej ze środków pracownika, od różnicy pomiędzy wynagrodzeniem należnym pracownikowi a wysokością przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 4 ust. 2

3. Wypłata należności z tytułu świadczenia określonego w art. 6 ust. 2 pkt 3 lit. f) nie może przekraczać kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 4 ust. 2.

4. Wypłata należności z tytułu świadczeń określonych w art. 6 ust. 2 pkt 3 lit. g)-i) nie może przekraczać dla każdej z tych należności kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 4 ust. 2, lub jego wielokrotności, w przypadku gdy wymiar danego świadczenia stanowi wielokrotność wynagrodzenia stanowiącego podstawę do jego ustalenia.

1a. Jeżeli zaspokojeniu ze środków Funduszu podlegają świadczenia z okresów następujących po dniu wystąpienia niewypłacalności pracodawcy, podmiot określony w ust. 1 sporządza niezwłocznie, po ustaniu stosunku pracy osób uprawnionych, wykazy uzupełniające; wykazy obejmują wskazanie tych osób oraz rodzaje i wysokość należnych im świadczeń.

1b. Wykaz i wykazy uzupełniające przekazuje się kierownikowi wojewódzkiej jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach zatrudnienia i przeciwdziałania bezrobociu, o którym mowa w ust. 2.

2. Kierownik wojewódzkiej jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach zatrudnienia i przeciwdziałania bezrobociu właściwego ze względu na siedzibę niewypłacalnego pracodawcy, po stwierdzeniu zgodności wykazu lub wykazu uzupełniającego z przepisami ustawy, przekazuje niezwłocznie odpowiednie środki finansowe podmiotowi określonemu w ust. 1, który wypłaca uprawnionym osobom świadczenia przewidziane w ustawie.

3. Wypłata świadczeń pracowniczych może nastąpić także na podstawie wniosku zgłoszonego przez uprawnioną osobę kierownikowi wojewódzkiej jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach zatrudnienia i przeciwdziałania bezrobociu. Wniosek składa się w ciągu dwóch tygodni po upływie terminów przewidzianych do złożenia wykazu lub wykazu uzupełniającego, o których mowa w ust. 1 i 1a. Wypłaty dokonuje kierownik wojewódzkiej jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach zatrudnienia i przeciwdziałania bezrobociu niezwłocznie po stwierdzeniu, że wniosek obejmuje roszczenia podlegające zaspokojeniu ze środków Funduszu.

4. W postępowaniu, o którym mowa w ust. 2 i 3, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, z wyjątkiem przepisów dotyczących wydawania decyzji i postanowień.

2. Spory powstałe w związku z odmową wypłaty świadczenia pracowniczego ze środków Funduszu rozstrzyga sąd właściwy w sprawach z zakresu prawa pracy.

2. Ze świadczeń pracowniczych mogą być potrącane jedynie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne i należności alimentacyjne na zasadach przewidzianych w Kodeksie pracy do potrącenia tych należności z wynagrodzenia za pracę.

2. Przy dochodzeniu zwrotu wypłaconych świadczeń roszczenia Funduszu korzystają z takiej samej ochrony prawnej, jaką odrębne przepisy przewidują dla należności za pracę.

3. Fundusz może określić warunki zwrotu wypłaconych świadczeń, a także odstąpić w całości lub w części od dochodzenia zwrotu wypłaconych świadczeń, jeżeli ich zwrot w całości lub w znacznej części jest niemożliwy lub jest związany z poniesieniem kosztów znacznie przewyższających wysokość dochodzonej kwoty.

2. Fundusz posiada osobowość prawną i jest państwowym funduszem celowym w rozumieniu ustawy z dnia 5 stycznia 1991 r. - Prawo budżetowe (Dz.U. z 1993 r. Nr 72, poz. 344).

3. Środkami Funduszu dysponuje Prezes Krajowego Urzędu Pracy, z zastrzeżeniem art. 4.

4. Fundusz reprezentują na zewnątrz Prezes Krajowego Urzędu Pracy i marszałkowie województw, działający na rzecz tego Funduszu z upoważnienia Rady Funduszu.

5. Nadzór i kontrolę nad działalnością Funduszu sprawuje Rada Funduszu.

6. Koszty obsługi Funduszu obciążają środki finansowe Funduszu. Koszty poboru składek na Fundusz obciążają ten Fundusz i są zwracane Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych w wysokości 0,5% przypisu składek na Fundusz.

1) składki płacone przez pracodawców,

2) zwroty sum wypłaconych tytułem świadczeń pracowniczych oraz ich równowartość w nieruchomościach i związanych z nimi prawach przejętych przez Fundusz za nie spłacone w terminie wierzytelności Funduszu z tytułu wypłaconych świadczeń oraz ustanowionych zabezpieczeń,

2a) dodatnia różnica wartości ze sprzedaży nieruchomości i praw z nią związanych i jej równowartości, o której mowa w pkt 2,

3) odsetki od lokat nadwyżek finansowych Funduszu,

4) zapisy i darowizny,

5) dobrowolne wpłaty pracodawców,

6) inne przychody określone w odrębnych przepisach.

2. Nadwyżki bilansowe środków Funduszu mogą być lokowane wyłącznie:

1) w bankach państwowych,

2) w bonach skarbowych i obligacjach emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski.

2. Do zakresu działania Rady Funduszu należy w szczególności:

1) zatwierdzanie projektu planu finansowego Funduszu oraz sprawozdań z wykonania tego planu,

1a) rozpatrywanie wniosków marszałków województw w sprawach, o których mowa w art. 10 ust. 3,

2) dokonywanie okresowych ocen działalności Funduszu i wykorzystania jego środków.

2a. Projekt planu finansowego funduszu podlega uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego w trybie określonym w ustawie z dnia 12 maja 2000 r. o zasadach wspierania rozwoju regionalnego (Dz. U. Nr 48, poz. 550).

3. Rada Funduszu składa się:

1) w dwóch trzecich z przedstawicieli organizacji pracodawców,

2) w jednej trzeciej z przedstawicieli reprezentatywnych organizacji związkowych, które zrzeszają pracowników objętych działaniem ustawy.

4. Członków Rady Funduszu powołuje Minister Pracy i Polityki Socjalnej spośród kandydatów zgłoszonych przez organizacje, o których mowa w ust. 3.

5. Członków Rady Funduszu odwołuje Minister Pracy i Polityki Socjalnej:

1) z inicjatywy własnej lub na wniosek Rady Funduszu po zasięgnięciu opinii odpowiedniej organizacji pracodawców lub organizacji związkowej,

2) na wniosek organizacji, która zgłosiła kandydaturę odwoływanego członka Rady.

6. Kadencja Rady Funduszu trwa 4 lata.

7. Statut określający organizację, zasady i tryb działania Rady Funduszu, w oparciu o który Rada rozpocznie działalność, nada Minister Pracy i Polityki Socjalnej po zasięgnięciu opinii organizacji pracodawców oraz organizacji związkowych, o których mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234).

8. Zmian w statucie i uchwalenia nowego statutu dokonuje Rada Funduszu większością 3/4 głosów członków Rady; zmiany w statucie i nowy statut podlegają zatwierdzeniu przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

2. Za udział w pracach Rady Funduszu członkowi tej Rady przysługuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości najniższego wynagrodzenia pracowników, ustalanego przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej na podstawie Kodeksu pracy.

2. Składka na Fundusz obciąża koszty działalności pracodawców.

3. Pracodawca niewypłacalny w rozumieniu art. 3 ust. 1, a także zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej określone w odrębnych przepisach - nie mają obowiązku opłacania składki na Fundusz.

2. Wysokość składki na Fundusz ustala w drodze rozporządzenia Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Finansów i Radą Funduszu. Stanowisko w sprawie obniżenia składki na Fundusz Rada Funduszu uchwala większością 3/4 głosów członków Rady.

3. Jeżeli wysokość składki na Fundusz nie została określona na podstawie ust. 2, wysokość składki wynosi 0,5% podstawy jej wymiaru.

2. W zakresie poboru składek na Fundusz, egzekucji tych składek, wymierzania odsetek za zwłokę oraz dodatkowej opłaty i grzywny z tytułu nieopłacenia składek w terminie stosuje się przepisy dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne.

1) skreśla się art. 45;

2) w art. 131 po § 1 dodaje się § 1a w brzmieniu:

„§ 1a. O nieudzieleniu zezwolenia przez radę wierzycieli na dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa syndyk niezwłocznie zawiadamia kierownika wojewódzkiego urzędu pracy właściwego ze względu na siedzibę przedsiębiorstwa, który, w terminie 14 dni od daty otrzymania zawiadomienia, może zgłosić sądowi umotywowany sprzeciw. Do czasu rozstrzygnięcia sprzeciwu syndyk jest obowiązany nadal prowadzić przedsiębiorstwo.”

3) w art. 204 po § 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) koszty postępowania upadłościowego oraz koszty postępowania układowego poprzedzającego ogłoszenie upadłości; wydatki połączone z zarządem i likwidacją masy upadłości, nie wyłączając podatków i innych danin publicznych; należności za pracę i renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci; wsparcie dla upadłego i jego rodziny oraz ciążące na nim należności alimentacyjne, jak również koszty ostatniej choroby i zwykłego pogrzebu upadłego;”.