Dziennik Ustaw - rok 1997 nr 26 poz. 142

Na podstawie art. 56 ust. 1 i 2, art. 57 ust. 3 i art. 79 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe (Dz. U. z 1995 r. Nr 119, poz. 575 i z 1997 r. Nr 23, poz. 117) zarządza się, co następuje:

2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o przewoźniku, rozumie się przez to przewoźnika uprawnionego do przewozu przesyłek towarowych, a także operatora przewoźników posługującego się podwykonawcami.

2. Jeżeli w zamówieniu, o którym mowa w ust. 1, brak określenia środka transportowego, przewoźnik ustala liczbę, rodzaj i wielkość środków niezbędnych do wykonania przewozu stosownie do masy i właściwości przesyłki.

2. Należności powstałe w drodze przewozu przesyłki i w miejscu jej przeznaczenia opłaca odbiorca przed odbiorem przesyłki.

3. Nadawca może, za pisemną zgodą przewoźnika, przekazać opłacenie przewoźnego na odbiorcę lub inną osobę.

4. Nadawca przesyłki przewożonej w komunikacji międzynarodowej może, za zgodą przewoźnika, przekazać obowiązek opłacenia należności przewozowych na podmiot, za którego pośrednictwem realizuje eksport lub import, albo na operatora przewoźników.

5. Nadawca przekazujący opłacenie przewoźnego na odbiorcę lub inną osobę odpowiada wobec przewoźnika za to, że uzna on i zapłaci przekazaną należność. W wypadku odmowy zapłacenia, nadawca opłaca należności wraz z odsetkami.

2. Każdy fakt sprawdzenia przesyłki oraz jego wynik przewoźnik odnotowuje w liście przewozowym, a jeżeli sprawdzenie przesyłki lub jego wynik wymagają szczegółowego udokumentowania – przewoźnik sporządza ponadto protokół co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden zostaje u przewoźnika, a drugi dołącza się do listu przewozowego.

3. Wynik sprawdzenia zawarty w liście przewozowym oraz protokół powinien być poświadczony przez osoby uczestniczące w sprawdzeniu. Jeżeli nadawca zgłasza sprzeciw lub odmawia podpisania protokołu, zamieszcza się w nim zastrzeżenie lub podaje przyczynę odmowy.

4. W razie trudności w określeniu zawartości przesyłki, zawartość tę określa rzeczoznawca na miejscu lub na podstawie próbek pobranych z przesyłki.

1) o odstąpieniu od umowy przewozu, żądając wydania mu przesyłki w miejscu nadania, przed jej wysłaniem z tego miejsca,

2) o zmianie umowy przewozu dotyczącej miejsca przeznaczenia lub odbiorcy przesyłki.

2. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, składa się na druku według wzoru ustalonego przez przewoźnika.

3. Treść oświadczenia dotyczącego zmiany umowy przewozu osoba uprawniona wpisuje do otrzymanego egzemplarza listu przewozowego.

4. Nadawca może złożyć oświadczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, w miejscu nadania, a odbiorca – w miejscu przeznaczenia przesyłki. Za zgodą przewoźnika oświadczenie dotyczące zmiany umowy przewozu może być złożone również w punkcie odprawy właściwym dla siedziby nadawcy lub odbiorcy.

2. Osoby, o których mowa w ust. 1, udzielają przewoźnikowi wskazówek w miejscu nadania, przeznaczenia lub zatrzymania przesyłki – przed upływem 24 godzin po otrzymaniu zawiadomienia o przeszkodzie.

3. W razie nieudzielenia wskazówek, przewoźnik może przesyłkę oddać na przechowanie lub, jeżeli zachodzą okoliczności określone w art. 58 ust. 1 pkt 1, ust. 3 lub 4 prawa przewozowego, może przesyłkę zlikwidować.

1) prawo zastawu nie może być wykonywane ze względów społeczno-gospodarczych lub ze względu na zasady współżycia społecznego,

2) roszczenie wynika z umowy zawartej tylko przez oświadczenie zgodnej woli stron,

3) zaginął dokument uprawniający do rozporządzania przesyłką,

4) zachodzi wątpliwość, czy wartość przesyłki może zabezpieczyć roszczenie wynikające z umowy przewozu.

2. Zabezpieczenie pieniężne polega na złożeniu przewoźnikowi kwoty równej kwocie roszczenia, a jeżeli kwoty roszczenia nie można dokładnie ustalić – kwoty określonej szacunkowo przez przewoźnika.

3. Zabezpieczenie pisemne polega na złożeniu przewoźnikowi zobowiązania zapłacenia należności lub pokrycia wszelkich strat, jakie by przewoźnik poniósł, gdyby osoba odbierająca okazała się do tego nie uprawniona.

2. W razie potwierdzenia spostrzeżenia lub przypuszczenia, o którym mowa w ust. 1, przewoźnik obowiązany jest zawiadomić o podjętych czynnościach nadawcę i wezwać go do udziału w ustalaniu stanu przesyłki, określając termin tych ustaleń. Jeżeli odbiorca zmienił umowę przewozu lub stan przesyłki ma być ustalony w miejscu przeznaczenia, przewoźnik zawiadamia odbiorcę.

3. Nadawca lub odbiorca mogą upoważnić do udziału w ustaleniu stanu przesyłki inną osobę. Oświadczenia osoby upoważnionej są wiążące dla nadawcy lub odbiorcy.

4. Jeżeli nie jest możliwe zawiadomienie nadawcy lub odbiorcy albo zawiadomiony nie zgłosi się lub odmówi zgłoszenia w oznaczonym terminie, przewoźnik powinien ustalić stan przesyłki w obecności bezstronnych świadków.

2. Podjęte i przeprowadzone czynności oraz rezultaty ustaleń powinny być szczegółowo przedstawione w protokole sporządzonym przez przewoźnika.

3. Na jedną przesyłkę sporządza się jeden protokół, który uzupełnia się w miarę potrzeby.

4. Jeżeli stan przesyłki ustala się po jej wydaniu, w protokole należy również ustalić datę i godzinę zgłoszenia żądania ustalenia tego stanu przez osobę uprawnioną, miejsce i warunki, w jakich znajdowała się przesyłka po odbiorze, okoliczności ujawnienia szkody, w razie potrzeby – stan pogody w czasie wyładowania i dowozu przesyłki do odbiorcy.

2. Do załatwienia reklamacji z tytułu umowy przewozu przesyłek właściwa jest jednostka organizacyjna, na której obszarze działania przyjęto przesyłkę do przewozu bądź wydano ją odbiorcy albo na której obszarze działania znajduje się miejsce przeznaczenia przesyłki.

3. Jeżeli reklamację doręczono jednostce organizacyjnej przewoźnika, niewłaściwej do jej załatwienia, jednostka ta niezwłocznie przekazuje reklamację jednostce właściwej. Pod względem terminu wniesienia reklamację traktuje się, jak gdyby była wniesiona do jednostki właściwej.

1) imię i nazwisko (nazwę) oraz miejsce zamieszkania (siedzibę) i adres przewoźnika,

2) imię i nazwisko (nazwę i numer identyfikacyjny w systemie Regon) oraz miejsce zamieszkania (siedzibę) i adres reklamującego,

3) tytuł reklamacji z odpowiednim uzasadnieniem,

4) kwotę roszczenia oddzielnie dla każdego dokumentu przewozowego i pokwitowania,

5) określenie załączonych dokumentów,

6) nazwę banku i numer konta bankowego albo adres, na który przewoźnik powinien przekazać kwotę roszczenia,

7) podpis reklamującego.

2. Do reklamacji powinny być dołączone oryginały następujących dokumentów:

1) do reklamacji z tytułu umowy przewozu przesyłek towarowych – nadawca lub odbiorca dołącza list przewozowy, na którego podstawie odbywał się przewóz,

2) do reklamacji o zwrot kwot, na które przewoźnik wydał oddzielne pokwitowanie – dołącza się to pokwitowanie,

3) do reklamacji z tytułu ubytków lub uszkodzenia przesyłki – dołącza się ponadto kopię protokołu o stanie przesyłki, jeżeli został sporządzony i wydany,

4) do reklamacji z tytułu wyrządzenia szkody – dołącza się oprócz dokumentów, o których mowa w pkt 1, dokument uzasadniający wysokość roszczenia odszkodowawczego,

5) do reklamacji o zwrot kwot opłat z tytułu pozostawania wagonów w dyspozycji klienta, zajęcia torów stacyjnych oraz przechowania rzeczy w wagonie (tj. z tytułów określonych w taryfie) oprócz dokumentów, o których mowa w pkt 2 lub 3 – kopię dokumentów dotyczących podstawienia i zabrania wagonów z punktów ładunkowych.

3. Jeżeli zaginął list przewozowy lub inny dokument uzasadniający roszczenie, reklamujący powinien o tym fakcie powiadomić w piśmie reklamacyjnym lub zgłosić go ustnie do protokołu. Jednocześnie należy dołączyć dowody stwierdzające zaginięcie dokumentu.

4. Jeżeli z reklamacją występuje inna osoba zamiast uprawnionej do reklamacji, dołącza się dokument przelewu praw albo pełnomocnictwo, w którym określono przedmiot reklamacji. Nie dotyczy to zakładu ubezpieczeń występującego z roszczeniem zwrotnym.

2. W razie wniesienia reklamacji do jednostki niewłaściwej do jej załatwienia, 14-dniowy termin żądania poprawienia reklamacji liczy się od dnia otrzymania reklamacji przez jednostkę właściwą.

3. Jeżeli reklamacja zostanie poprawiona w terminie określonym w ust. 1, trzymiesięczny termin przewidziany dla załatwienia reklamacji przez przewoźnika liczy się od dnia jej otrzymania przez przewoźnika.

1) w razie uznania roszczenia – uznaną kwotę, termin i sposób przekazania należności,

2) w razie całkowitego lub częściowego nieuznania roszczenia – podstawę prawną decyzji, wraz z uzasadnieniem.

2. Przewoźnik zwraca reklamującemu dokumenty przewozowe, zatrzymując kopie dokumentów, na których podstawie uznał roszczenie.

2. W wezwaniu do zapłaty przewoźnik podaje kwotę i tytuł roszczenia, wraz z uzasadnieniem, terminem i sposobem zapłaty, dołączając odpowiednie dokumenty.

1) żywych zwierząt,

2) roślin,

3) rzeczy wymagających szczególnych warunków termicznych,

4) używanych przedmiotów gospodarstwa domowego,

5) taboru kolejowego toczącego się na własnych kołach,

6) wagonów z agregatem chłodniczym lub wagonów basenów,

7) materiałów wybuchowych i przedmiotów wypełnionych materiałami wybuchowymi,

8) ciągników i samochodów, chyba że strony umowy przewozu postanowiły inaczej.

2. W umowie przewozu nadawca może wyznaczyć dozorcę innych przesyłek niż określone w ust. 1.

3. Do dozorowania przesyłki wyznacza się nie więcej niż jednego dozorcę na jeden wagon i nie mniej niż jednego dozorcę na trzy wagony. Dla przesyłki wymagającej określonych warunków termicznych nadawca może w uzgodnieniu z koleją wyznaczyć dwóch dozorców na jeden wagon.

2. Dozorca w czasie wykonywania dozoru może przebywać w wagonie wraz z przesyłką bądź w oddzielnym wagonie towarowym lub osobowym przydzielonym przez kolej, stosownie do żądania nadawcy.

2. Dozorca przesyłki jest obowiązany stosować się do szczególnych wskazówek kolei.

2. Przesyłkę nadzwyczajną stanowią w szczególności:

1) rzeczy:

a) przekraczające określoną skrajnię ładunkową lub załadowane z przekroczeniem tej skrajni,

b) wymagające specjalistycznego taboru, urządzeń zabezpieczenia bądź organizacji przewozu ze względu na położenie środka ciężkości lub inne przyczyny związane z bezpieczeństwem przewozu,

c) wymagające przewozu w wagonach z zagłębioną podłogą,

d) o masie jednej sztuki ponad 60 ton,

e) powodujące obciążenie na oś wagonu lub metr bieżący toru większe od dopuszczalnego choćby w części drogi przewozu,

f) wymagające załadowania co najmniej na dwa wagony z ławami pokrętnymi, nie połączone ze sobą sprzęgami wagonowymi lub wagonem pośrednim,

2) szyny, pręty stalowe do zbrojenia betonu oraz żelazo giętkie o długości ponad 36 m, ładowane co najmniej na dwa wagony bez ław pokrętnych,

3) tabor kolejowy toczący się na własnych kołach, nie oznaczony znakami RIV, RIC lub MC,

4) specjalistyczny tabor kolejowy toczący się na własnych kołach, np. dźwigi, maszyny torowe i drogowe,

5) wagony z kołami o średnicy mniejszej niż 840 mm, w tym również oznaczone znakami RIV, RIC, MC,

6) tabor kolei o prześwicie toru 1524 mm o skrajni 0-WM i 1-WM.

3. Przewóz przesyłek nadzwyczajnych jest realizowany z uwzględnieniem wymagań bezpieczeństwa ruchu, właściwości rzeczy i możliwości eksploatacyjnych.

2. Kolej może uzależnić przyjęcie do przewozu przesyłki nadzwyczajnej od opłacenia przewoźnego przez nadawcę przy nadaniu przesyłki.

2. W zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, nadawca określa dane niezbędne do zorganizowania przewozu przesyłki nadzwyczajnej. Na żądanie kolei nadawca dostarcza odpowiednią dokumentację techniczną.

3. Kolej, wyrażając zgodę na przewóz przesyłki nadzwyczajnej, określa możliwości i warunki przewozu. Zgoda na przewóz przesyłki nadzwyczajnej ważna jest w okresie trzech miesięcy.

4. Termin ważności decyzji o wyrażeniu zgody, o której mowa w ust. 3, biegnie:

1) w komunikacji krajowej – od dnia przekazania decyzji nadawcy,

2) w komunikacji międzynarodowej – od dnia wyrażenia zgody przez zarząd kolei uczestniczący w przewozie jako pierwszy.

2. Nadawca ładuje przesyłkę zgodnie z warunkami ustalonymi przez kolej.

1) prawidłowość załadowania, umocowania i zabezpieczenia przesyłki i jej części ruchomych przed zmianą położenia w czasie przewozu,

2) wysokość przesyłki mierzoną od główki szyny i szerokość przesyłki mierzoną od osi toru,

3) zgodność przesyłki z dostarczoną dokumentacją techniczną.

2. Ze sprawdzenia przesyłki, o którym mowa w ust. 1, sporządza się protokół. W razie stwierdzenia nieprawidłowości, kolej wyznacza termin usunięcia ich przez nadawcę.

3. W terminie, o którym mowa w ust. 2, kolej w obecności nadawcy sprawdza, czy nieprawidłowości zostały usunięte. Z czynności tych sporządza się protokół.

4. Kolej może odmówić przyjęcia do przewozu przesyłki nadzwyczajnej w razie stwierdzenia, że nie usunięto nieprawidłowości, o których mowa w ust. 2.

1) rozporządzenie Ministra Komunikacji z dnia 21 czerwca 1985 r. w sprawie wykonania przepisów ustawy – Prawo przewozowe (Dz. U. Nr 29, poz. 128, z 1988 r. Nr 9, poz. 72, z 1989 r. Nr 59, poz. 352, z 1990 r. Nr 12, poz. 81, Nr 62, poz. 365, z 1991 r. Nr 81, poz. 362, z 1992 r. Nr 6, poz. 25, z 1995 r. Nr 5, poz. 28 i z 1996 r. Nr 64, poz. 312),

2) rozporządzenie Ministra Komunikacji z dnia 13 listopada 1985 r. w sprawie warunków przewozu przesyłek towarowych koleją (Dz. U. Nr 56, poz. 292).

Minister Transportu i Gospodarki Morskiej: B. Liberadzki