Dziennik Ustaw - rok 2007 nr 170 poz. 1204

Na podstawie art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94) zarządza się, co następuje:

1) w § 2 pkt 10 otrzymuje brzmienie:

„10) egzaminie weryfikacyjnym – rozumie się przez to praktyczne i teoretyczne sprawdzenie wiadomości i umiejętności pracownika posiadającego egzamin kwalifikacyjny, ubiegającego się o dopuszczenie do pracy na stanowisko maszynisty zakładowego lub ponowne dopuszczenie do pracy na stanowisko bezpośrednio związane z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego, w tym z prowadzeniem pojazdu kolejowego;”;

2) w § 21 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

„4. Do zakresu autoryzacji dla stanowisk: pomocnik maszynisty pojazdu trakcyjnego, maszynista pojazdu trakcyjnego, kierowca lokomotywy spalinowej o mocy do 300 KM, kierowca drezyny i wózka motorowego, maszynista wieloczynnościowych i ciężkich maszyn do kolejowych robót budowlanych i kolejowej sieci trakcyjnej, kierownik pociągu towarowego, pasażerskiego oraz gospodarczego i roboczego – należy dodatkowo wykonanie obowiązkowych jazd w czynnej kabinie pojazdu kolejowego w różnych porach doby oraz znajomość odcinków linii kolejowych, a dla stanowiska maszynisty zakładowego należy dodatkowo wykonanie obowiązkowych jazd w czynnej kabinie pojazdu kolejowego w różnych porach doby; programy tych jazd ustala pracodawca.”;

3) w § 25 ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:

„1. Egzamin weryfikacyjny jest praktycznym i teoretycznym (pisemnym i ustnym) sprawdzeniem wiadomości i umiejętności pracownika, który posiadając odpowiedni zdany egzamin kwalifikacyjny, ubiega się o dopuszczenie do pracy na stanowisko maszynisty zakładowego lub o ponowne dopuszczenie do pracy na stanowisko, o którym mowa w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia.

2. Egzamin weryfikacyjny o ponowne dopuszczenie do pracy, o którym mowa w ust. 1, przeprowadza się w przypadku, gdy:

1) pracownik został odsunięty od pracy:

a) po spowodowaniu wypadku kolejowego,

b) na skutek stwierdzonych uchybień w pracy mogących spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ruchu kolejowego;

2) ciągła przerwa w pracy na danym stanowisku pracy trwała dłużej niż 12 miesięcy lub pracownik nie uzyskał wyniku pozytywnego na egzaminie okresowym.”;

4) w załączniku nr 1 do rozporządzenia w tabeli po Ip. 14 „Maszynista pojazdów trakcyjnych” dodaje się Ip. 14a w brzmieniu:

5) w załączniku nr 3 do rozporządzenia:

a) w odniesieniu do stanowiska „4. Kierownik pociągu” – po treści dotyczącej stanowiska „Kierownik pociągu pasażerskiego i towarowego” dodaje się treść w brzmieniu: .

Kierownik pociągu pasażerskiego składającego się z zespołów trakcyjnych

I. Kwalifikacje wymagane od kandydatów do egzaminu:

Wariant A

1. Wykształcenie:

1) średnie oraz tytuł zawodowy technika albo

2) dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe technika

w specjalnościach związanych z ekonomiką transportu kolejowego, z ruchem i przewozami kolejowymi.

2. Zawodowy staż pracy – odbycie przygotowania zawodowego.

Wariant B

1. Wykształcenie – średnie lub zasadnicze zawodowe.

2. Zawodowy staż pracy – 1 rok pracy na stanowisku ustawiacza oraz odbycie przygotowania zawodowego.

II. Program przygotowania zawodowego:

1. Staż stanowiskowy i szkolenie praktyczne polegające na zapoznaniu się w jednostce organizacyjnej pracodawcy:

III. Zakres egzaminu kwalifikacyjnego dla kierownika pociągu pasażerskiego składającego się z zespołów trakcyjnych:

1. Egzamin praktyczny:

1) wykonanie pod nadzorem sprzęgania i rozprzęgania zespołów trakcyjnych w składzie pociągu,

2) wykonanie próby hamulca zespolonego;

3) ustalenie długości, masy ogólnej pociągu, rzeczywistej i wymaganej masy hamującej, obliczenie największej dozwolonej prędkości jazdy pociągu (gdy rzeczywista masa hamująca jest mniejsza od wymaganej masy hamującej),

4) posługiwanie się wewnętrznym rozkładem jazdy, znajomość geografii sieci kolejowej,

5) zabezpieczenie taboru przed zbiegnięciem,

6) wizualne sprawdzenie stanu technicznego rozjazdów, fazy przekładania zwrotnicy nastawianej ręcznie, sprawdzanie zamknięć nastawczych,

7) wypełnianie prowadzonej przez kierownika pociągu dokumentacji związanej z pracą ruchową i obsadą drużyny pociągowej,

8) prezentacja obsługi wytypowanych urządzeń i wyposażenia wagonów,

9) wykonanie wstępnych oględzin technicznych pociągu.

2. Egzamin teoretyczny:

1) część pisemna – opracowanie tematów z zakresu:

a) zasad postępowania w przypadku szczególnych wydarzeń i zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego,

b) zasad zestawiania pociągów,

c) zasad prowadzenia ruchu pociągów i pracy manewrowej,

d) obowiązków konduktora,

e) osłony pociągu zatrzymanego na torze szlakowym,

2) część ustna – znajomość:

a) obsady i przygotowania pociągów do jazdy,

b) sygnalizacji kolejowej,

c) prowadzenia ruchu pociągów na szlaku bez blokady liniowej, z półsamoczynną i samoczynną blokadą liniową, szczególnych sposobów prowadzenia ruchu pociągów,

d) zezwolenia na wjazd, wyjazd lub przejazd pociągu,

e) warunków przejazdu pociągu obok semafora, na którym brak sygnału zezwalającego,

f) powiadamiania drużyn pociągowych – rozkazy pisemne, ostrzeżenia,

g) zasad wykonywania manewrów,

h) określania i podziału pociągów, rozkładów jazdy do użytku wewnętrznego i publicznego,

i) obsługi urządzeń radiołączności kolejowej,

j) postępowania w razie szczególnych wydarzeń, zagrożenia bezpieczeństwa ruchu i wypadków kolejowych,

k) obsługi urządzeń wagonów pasażerskich,

I) zasad prowadzenia ruchu pociągów po torze zamkniętym,

m) postępowania w razie potrzeby osłonięcia sygnałami toru zamkniętego i przeszkody na torze szlakowym,

n) osłony miejsca robót i zapewnienia bezpieczeństwa pracownikom zatrudnionym na torze zamkniętym przez kierującego robotami.

IV. Szkolenie i egzamin w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy – według odrębnego programu opracowanego przez pracodawcę zgodnie z przepisami ustawy – Kodeks pracy.”,

b) w odniesieniu do stanowiska „14. Maszynista pojazdu trakcyjnego” – po treści dotyczącej „Wariantu D (Dla maszynisty pociągu pasażerskiego Warszawskiej Kolei Dojazdowej (WKD))” dodaje się treść w brzmieniu:

„Wariant E (Dla maszynisty pociągu pasażerskiego składającego się z zespołów trakcyjnych)

I. Kwalifikacje wymagane od kandydatów do egzaminu:

1. Wykształcenie:

1) średnie oraz tytuł zawodowy technika albo

2) dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe technika w specjalnościach mechanicznej, elektrycznej lub elektrotechnicznej, związanej z rodzajem trakcji.

2. Zawodowy staż pracy – 6 miesięcy przy naprawie i utrzymaniu zespołów trakcyjnych oraz odbycie przygotowania zawodowego.

II. Program przygotowania zawodowego:

1. Szkolenie praktyczne:

2. Szkolenie teoretyczne – według odrębnego programu nauczania.

3. Zajęcia próbne – praca w charakterze maszynisty pociągu pasażerskiego składającego się z zespołów trakcyjnych i przejechanie pod nadzorem:

1) 15 tys. km w trakcji elektrycznej,

2) 15 tys. km w trakcji spalinowej

– w zależności od rodzaju trakcji, na którą kandydat jest szkolony.

III. Zakres egzaminu kwalifikacyjnego:

1. Egzamin praktyczny – umiejętność:

1) wykonywania czynności przygotowania do pracy i zdania po pracy pociągu składającego się z zespołów trakcyjnych,

2) prowadzenia pociągu po liniach obsługi trakcyjnej,

3) wstępnych oględzin technicznych pociągu i obsługi hamulca,

4) lokalizowania i wykrywania usterek w poszczególnych obwodach i urządzeniach taboru składającego się z zespołów trakcyjnych,

5) obsługi aktywnych systemów zabezpieczeń i urządzeń radiołączności,

6) prowadzenia dokumentacji eksploatacyjnej i naprawczej.

2. Egzamin teoretyczny:

1) część pisemna – opracowanie tematu z zakresu konstrukcji i obsługi zespołów trakcyjnych oraz hamulców kolejowych,

2) część ustna – znajomość:

a) konstrukcji i obsługi zespołów trakcyjnych,

b) przygotowania do pracy i zdania po pracy pociągu składającego się z zespołów trakcyjnych,

c) działania i obsługi hamulców stosowanych w zespołach trakcyjnych,

d) poszczególnych obwodów i urządzeń elektrycznych zespołów trakcyjnych,

e) sposobu lokalizowania i usuwania przyczyn wadliwej pracy zespołów trakcyjnych,

f) obsługi aktywnych systemów zabezpieczeń i urządzeń radiołączności,

g) urządzeń zabezpieczenia ruchu pociągów w zakresie niezbędnym do wykonywania czynności maszynisty zespołów trakcyjnych,

h) sygnalizacji i organizacji ruchu kolejowego,

i) zasad postępowania w razie wypadku kolejowego, incydentu lub wydarzenia z ludźmi,

j) instrukcji oraz regulaminów wewnętrznych wymaganych na stanowisku maszynisty zespołów trakcyjnych,

k) bezpiecznych metod pracy przy urządzeniach elektrycznych.

IV. Szkolenie i egzamin z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy – według odrębnego programu opracowanego przez pracodawcę zgodnie z przepisami ustawy – Kodeks pracy.”,

c) po treści dotyczącej stanowiska „14. Maszynista pojazdu trakcyjnego” dodaje się treść w brzmieniu:

„14a. Maszynista zakładowy (czynności maszynisty może wykonywać wyłącznie na torach trakcyjnych w lokomotywowni – zakładzie taboru do punktu kontrolnego oraz na bocznicach kolejowych do punktu zdawczo-odbiorczego)

I. Kwalifikacje wymagane od kandydatów do egzaminu:

Wariant A

1. Złożony egzamin kwalifikacyjny na stanowisko pomocnika maszynisty pojazdu trakcyjnego.

2. Zawodowy staż pracy – 1 rok na stanowisku pomocnika maszynisty pojazdu trakcyjnego i przejechanie w tym czasie:

1) 15 tys. km w trakcji elektrycznej,

2) 10 tys. km w trakcji spalinowej,

3) 5 tys. km w trakcji parowej

– w zależności od rodzaju trakcji, na którą kandydat jest szkolony.

Wariant B

1. Złożony egzamin kwalifikacyjny na stanowisko maszynisty w innym rodzaju trakcji.

2. Zawodowy staż pracy – co najmniej 1 rok na stanowisku maszynisty pojazdu trakcyjnego w tym rodzaju trakcji oraz co najmniej 30 dni pracy przy naprawie i utrzymaniu pojazdów trakcyjnych, o których prawo kierowania kandydat się ubiega.

II. Program przygotowania zawodowego:

1. Staż stanowiskowy i szkolenie praktyczne – jednostka zatrudniająca pracownika:

2. Szkolenie teoretyczne – dla wariantu A i B według odrębnego programu nauczania.

3. Zajęcia próbne – wykonywanie czynności pod nadzorem:

* Dotyczy rodzaju trakcji, na którą kandydat jest szkolony.

III. Zakres egzaminu kwalifikacyjnego:

1. Egzamin praktyczny – umiejętność:

1) wykonywania czynności przygotowania i zdania pojazdu trakcyjnego do i po pracy,

2) obsługi pojazdów trakcyjnych podczas jazdy.

3) wykonywania wstępnych oględzin technicznych pociągu i obsługi hamulców kolejowych,

4) lokalizowania i wykrywania usterek w obwodach i urządzeniach pojazdów trakcyjnych,

5) obsługi aktywnych systemów zabezpieczeń oraz urządzeń radiołączności,

6) prowadzenia dokumentacji eksploatacyjnej i naprawczej.

2. Egzamin teoretyczny:

1) część pisemna – opracowanie tematu z zakresu konstrukcji i obsługi pojazdu trakcyjnego oraz hamulców kolejowych;

2) część ustna – znajomość:

a) konstrukcji i obsługi pojazdów trakcyjnych,

b) przygotowania i zdania pojazdu trakcyjnego do i po pracy,

c) działania i obsługi typów hamulców stosowanych na kolejach,

d) poszczególnych obwodów i urządzeń pojazdów trakcyjnych,

e) sposobów lokalizowania i usuwania przyczyn wadliwej pracy pojazdu trakcyjnego lub podzespołów,

f) obsługi aktywnych systemów zabezpieczeń urządzeń radiołączności,

g) urządzeń zabezpieczenia ruchu pociągów w zakresie niezbędnym do wykonywania czynności maszynisty zakładowego,

h) sygnalizacji i organizacji ruchu kolejowego w zakresie wykonywania czynności maszynisty zakładowego,

i) zagadnień związanych z przewozem koleją towarów niebezpiecznych,

j) zasad postępowania w razie wypadku kolejowego oraz wydarzeń z ludźmi,

k) przepisów i instrukcji oraz prowadzenia podstawowej dokumentacji eksploatacyjnej i naprawczej,

I) bezpiecznych metod pracy przy urządzeniach elektrycznych.

IV. Szkolenie i egzamin z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy – według odrębnego programu opracowanego przez pracodawcę zgodnie z przepisami ustawy – Kodeks pracy.

V. Zdanie egzaminu kwalifikacyjnego na stanowisko maszynisty pojazdu trakcyjnego spalinowego lub elektrycznego uprawnia do wykonywania czynności maszynisty zakładowego, odpowiednio w danym rodzaju trakcji po zdaniu z wynikiem pozytywnym egzaminu weryfikacyjnego.”;

6) w załączniku nr 9 do rozporządzenia:

a) w tabeli nr 1 po Ip. 14 „Maszynista pojazdów trakcyjnych” dodaje się Ip. 14a w brzmieniu:

b) w § 5:

– w ust. 3 w pkt 3 lit. a otrzymuje brzmienie:

„a) toromistrza, mostowniczego, dróżnika obchodowego, maszynisty pojazdu trakcyjnego, pomocnika maszynisty pojazdu trakcyjnego, maszynisty zakładowego, maszynisty wieloczynnościowych i ciężkich maszyn do robót budowlanych i kolejowej sieci trakcyjnej – wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia,”,

– w ust. 5 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2) nie więcej niż 48 miesięcy – w odniesieniu do stanowisk: nastawniczy, automatyk sterowania ruchem kolejowym, pomocnik maszynisty pojazdów trakcyjnych, maszynista pojazdów trakcyjnych i maszynista zakładowy, wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia, oraz stanowisk wymienionych w załączniku nr 2 do rozporządzenia”,

c) w § 6 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Badanie układu wzrokowego przeprowadza lekarz okulista, który określa kategorię wzroku na podstawie wyniku badania, stosując tabele nr 3 i 4 oraz uwagi metodyczne, z tym że badanie dróżnika przejazdowego przeprowadza się zawsze według tabeli nr 4, a badanie maszynisty zakładowego przeprowadza się zawsze dla II kategorii wzroku według tabeli nr 4.”,

d) tabela nr 5 otrzymuje brzmienie:

Minister Transportu: J. Polaczek

¹⁾ Minister Transportu kieruje działem administracji rządowej – transport, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Transportu (Dz. U. Nr 131, poz. 923).