Dziennik Ustaw - rok 2013 poz. 519

Na podstawie art. 53c ust. 2 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2012 r. poz. 933, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

1) sposób postępowania przy zmianie, zawieszaniu i cofaniu certyfikatu typu, uzupełniającego certyfikatu typu oraz wzory tych dokumentów;

2) sposób postępowania przy wydawaniu, zmianie, zawieszaniu i cofaniu orzeczenia zdatności oraz wzory tego orzeczenia i wniosku o jego wydanie;

3) rodzaje prób w locie i lotów próbnych oraz sposób i warunki ich przeprowadzania, w tym wymagania dotyczące personelu lotniczego uczestniczącego w próbach w locie i lotach próbnych;

4) sposób sprawdzania zdatności statków powietrznych do lotu, w tym sposób:

a) postępowania przy wydawaniu świadectwa zdatności do lotu oraz eksportowego świadectwa zdatności do lotu, okres ważności świadectwa zdatności do lotu oraz wzory tych świadectw i wzory wniosków o ich wydanie,

b) stwierdzania utrzymywania przez statek powietrzny zdatności do lotu,

c) postępowania przy zawieszaniu, odnawianiu i cofaniu świadectwa zdatności do lotu,

d) postępowania przy wydawaniu zezwolenia na lot, o którym mowa w art. 50 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze, termin jego ważności oraz wzory zezwolenia i wniosku o jego wydanie.

1) ustawie – rozumie się przez to ustawę z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze;

2) Prezesie Urzędu – rozumie się przez to Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego;

3) rozporządzeniu 748/2012 – rozumie się przez to rozporządzenie Komisji nr 748/2012 z dnia 3 sierpnia 2012 r. ustanawiające przepisy wykonawcze dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (Dz. Urz. WE L 224 z 21.08.2012, z późn. zm.);

4) projekcie typu – rozumie się przez to dokument, o którym mowa w pkt 21A.31 załącznika do rozporządzenia 748/2012;

5) zmianach drobnych i poważnych w projekcie typu – rozumie się przez to zmiany, o których mowa w pkt 21A.91 załącznika do rozporządzenia 748/2012;

6) statku powietrznym – rozumie się przez to także silnik albo śmigło;

7) podstawie certyfikacji – rozumie się przez to zaakceptowane przez Prezesa Urzędu w procesie certyfikacji przepisy zdatności, według których statek powietrzny jest budowany.

1) posiadacza certyfikatu typu, który może wnioskować o zatwierdzenie poważnej zmiany w projekcie typu, lub

2) osobę prawną, osobę fizyczną lub podmiot nieposiadający osobowości prawnej, który może wnioskować o zatwierdzenie drobnej zmiany w projekcie typu

– zwanymi dalej „wnioskującym”.

2. W przypadku gdy wnioskujący, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, składa wniosek o zatwierdzenie poważnej zmiany w projekcie typu, Prezes Urzędu wydaje uzupełniający certyfikat typu.

2. W harmonogramie, o którym mowa w ust. 1, wnioskujący określa etapy, w których zostaną przedstawione Prezesowi Urzędu następujące dokumenty:

1) „Opis techniczny projektu oraz wskazanie wstępnej podstawy certyfikacji”;

2) „Program certyfikacji”;

3) „Opis spełnionych wymagań technicznych”;

4) „Sprawozdanie końcowe”.

3. Prezes Urzędu powiadamia wnioskującego o przyjęciu wniosku do realizacji oraz o nazwisku osoby wyznaczonej do kontaktów.

1) wstępnym;

2) bieżącym;

3) przed lotami;

4) końcowym.

2. Z każdego z posiedzeń, o których mowa w ust. 1, sporządza się protokół, którego kopię doręcza się wnioskującemu.

1) zbadaniu spełnienia wymagań budowy statku powietrznego i po przeprowadzeniu prób w locie;

2) przeprowadzeniu inspekcji typu;

3) zatwierdzeniu instrukcji, do których jest wymagane wprowadzenie zmian w zakresie:

a) użytkowania w locie,

b) użytkowania silnika lub śmigła,

c) zabudowy silnika lub śmigła,

d) obsługi technicznej statku powietrznego w części dotyczącej zdatności do lotu,

e) napraw.

2. Jeżeli wprowadzenie zmian w certyfikacie typu dotyczy:

1) posiadacza certyfikatu typu,

2) typu i modelu certyfikowanego statku powietrznego,

3) podstawy certyfikacji, w tym danych dotyczących zdatności do lotu, emisji i hałasu,

4) charakterystyki technicznej i ograniczeń eksploatacyjnych statku powietrznego,

5) zatwierdzonych instrukcji statku powietrznego

– Prezes Urzędu do zmiany w certyfikacie typu załącza zmieniony arkusz danych technicznych.

3. Wzór certyfikatu typu określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

2. Prezes Urzędu może zawiesić certyfikat typu na wniosek jego posiadacza.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, w decyzji dotyczącej zawieszenia certyfikatu typu Prezes Urzędu określa czynności, jakie należy podjąć w celu usunięcia stwierdzonych niezgodności.

4. Posiadacz certyfikatu typu, który wystąpił z wnioskiem o zawieszenie certyfikatu typu, jest obowiązany zwrócić certyfikat typu Prezesowi Urzędu.

5. Po dokonaniu przez Prezesa Urzędu zawieszenia certyfikatu typu w certyfikacie typu zamieszcza się:

1) nadruk albo pieczątkę „ZAWIESZONE – SUSPENDED”;

2) datę oraz podpis osoby zamieszczającej nadruk albo pieczątkę.

6. Oznaczenia, o których mowa w ust. 5, zamieszcza się również na egzemplarzu certyfikatu typu, będącym w posiadaniu Prezesa Urzędu.

2. Posiadacz certyfikatu typu, któremu cofnięto certyfikat, jest obowiązany zwrócić dokument Prezesowi Urzędu.

3. Cofnięcie certyfikatu typu jest skuteczne w stosunku do wszystkich statków powietrznych wyprodukowanych zgodnie z danym certyfikatem typu.

2. Wzór uzupełniającego certyfikatu typu określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

2. Wzór wniosku o wydanie orzeczenia zdatności określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

3. Wzór orzeczenia zdatności określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

1) badawczo-rozwojowe;

2) certyfikacyjne;

3) produkcyjne;

4) eksploatacyjne.

2. Określa się następujące rodzaje lotów próbnych:

1) loty próbne doświadczalne – loty próbne wykonywane dla lotniczych celów badawczych i rozwojowych lub w celu stwierdzenia spełnienia przez projekt statku powietrznego wymagań z zakresu zdatności do lotu;

2) loty próbne kontrolne – loty próbne wykonywane dla sprawdzenia statku powietrznego w trakcie jego eksploatacji.

1) opis przedmiotu próby, zawierający:

a) podstawowe dane geometryczne oraz rysunek w trzech rzutach,

b) projektowy ciężar i pole położeń środka ciężkości,

c) projektowe ograniczenia, opatrzone uwagą: „W trakcie prób obowiązują ograniczenia potwierdzone przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego w tymczasowej instrukcji użytkowania w locie”,

d) informacje o zespole napędowym,

e) inne informacje określone w zakresie odpowiadającym informacjom podawanym w tymczasowej instrukcji użytkowania w locie;

2) cel lotów;

3) wskazanie przepisów, na podstawie których są przeprowadzane loty;

4) zakres lotów;

5) wykaz wyposażenia przewidywanego do wykonania próby;

6) opis sposobu, w jaki wyposażenie będzie skalowane i sprawdzane przed lotami;

7) opis sposobu, w jaki będzie wykazane spełnianie wymagań budowy statku powietrznego w niezbędnym zakresie przed lotami;

8) procedury realizowania lotów, z omówieniem zarówno niezbędnych prób na ziemi, jak i w locie;

9) kolejność realizacji lotów i prób na ziemi;

10) sposób organizacji lotów i prób na ziemi;

11) środki bezpieczeństwa właściwe dla rodzaju lotów i prób na ziemi;

12) sposób dokumentowania lotów i prób na ziemi;

13) warunki organizacji lotów, o ile nie stanowią części instrukcji operacyjnej prób w locie organizacji projektującej lub produkującej.

2. Program prób w locie zatwierdza Prezes Urzędu, na wniosek podmiotu, który wnioskuje o zmianę w certyfikacie typu lub wydanie uzupełniającego certyfikatu typu.

3. Tymczasowa instrukcja użytkowania w locie, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. e, powinna zawierać:

1) ograniczenia warunków lotu statku powietrznego, przy czym w formie tabeli zamieszcza się ograniczenia prędkości lotu, współczynnika obciążenia, ciężaru i położenia środka ciężkości;

2) wskazówki i informacje niezbędne dla członków załogi statku powietrznego do bezpiecznego przeprowadzenia lotów.

1) schemat organizacyjny, obsadę oraz zakres obowiązków i odpowiedzialność osób pełniących poszczególne funkcje w odniesieniu do prób, obsługi technicznej oraz współpracy z biurem konstrukcyjnym i Urzędem Lotnictwa Cywilnego;

2) wymagania dla personelu latającego, zasady utrzymywania ich kwalifikacji i kontroli kwalifikacji;

3) zasady formowania załogi doświadczalnej;

4) zasady obecności na pokładzie osób trzecich;

5) zasady doboru i zabudowy oprzyrządowania pomiarowego i przetwarzania danych;

6) wyposażenie bezpieczeństwa;

7) strefy wykonywania lotów;

8) minimalne warunki pogodowe dla poszczególnych rodzajów lotów;

9) wzory dokumentów i zasady dokumentowania lotów, takie jak:

a) poświadczenie gotowości technicznej do lotu,

b) arkusz załadowania,

c) zlecenie lotu,

d) sprawozdanie z lotu;

10) zasady przechowywania dokumentacji prób;

11) zasady przeprowadzania lotów pokazowych i demonstracyjnych.

1) optymalnych metod przeprowadzania prób ze względu na posiadaną aparaturę pomiarową;

2) optymalnych metod przeprowadzania prób ze względu na budowę statku powietrznego oraz jego elementów składowych;

3) struktury organizacyjnej, środków technicznych oraz zatrudnionego personelu.

2. W lotach próbnych doświadczalnych mogą uczestniczyć:

1) piloci doświadczalni uprawnieni do wykonywania czynności pilota w lotach próbnych doświadczalnych, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 104 ust. 1 ustawy;

2) inżynierowie prób w locie;

3) obserwatorzy prób w locie.

3. Wymagania i warunki uczestniczenia w lotach inżynierów prób w locie oraz obserwatorów prób w locie stanowią część zatwierdzanej przez Prezesa Urzędu instrukcji operacyjnej prób w locie organizacji projektującej lub produkującej.

4. W celu uzyskania rozszerzonej oceny statku powietrznego w zastosowaniach specjalistycznych, do wykonywania na nim prób w locie mogą zostać, za zgodą Prezesa Urzędu, dopuszczeni również piloci posiadający odpowiednią praktykę w tym zakresie, nieposiadający uprawnień pilota doświadczalnego.

1) opis przedmiotu próby;

2) chronologiczny wykaz wszystkich zmian na prototypie statku powietrznego lub egzemplarzu tego statku, dokonywanych w trakcie prób w locie i oznaczonych jako dokonane przez wnioskującego albo wymagane przez Prezesa Urzędu w rezultacie prób certyfikacyjnych, które wykazały niespełnienie wymagań zawartych w przepisach budowy statków powietrznych;

3) cel lotów;

4) podstawę przeprowadzenia lotów;

5) zakres lotów;

6) przebieg lotów;

7) opis techniki użytej dla danej próby;

8) szczegółowe omówienie wyników prób wraz z wnioskami;

9) wnioski końcowe;

10) oświadczenie prowadzącego próby o niezaobserwowaniu zjawisk nietypowych lub niebezpiecznych;

11) szczegółowe dane dotyczące każdej z przeprowadzanych prób oraz obliczenia niezbędne do przeanalizowania tych danych.

1) kategorii pierwszej – lot statku powietrznego, dla którego nie został wydany certyfikat typu, wykonywany w celu:

a) sprawdzenia nowego typu statku powietrznego albo statku powietrznego, którego własności lotne i osiągi mogły zostać znacząco zmodyfikowane,

b) sprawdzenia nowatorskich lub niekonwencjonalnych statków powietrznych, cech projektu statku powietrznego lub technik zastosowanych przy jego budowie,

c) określenia albo rozszerzenia zakresu dopuszczalnych warunków lotu statku powietrznego,

d) określenia wymaganych osiągów, własności lotnych i własności sterowania w warunkach ekstremalnych;

2) kategorii drugiej – lot statku powietrznego, dla którego nie został wydany certyfikat typu, wykonywany:

a) w sprawdzonym zakresie warunków lotu, w których nie przewiduje się wystąpienia charakterystyk lotu lub sterowania znacząco różniących się od już znanych,

b) w celu pokazowym lub demonstracyjnym,

c) w celu szkoleniowym, dla uzyskania uprawnień pilota doświadczalnego klasy 1 lub 2,

d) w celu sprawdzenia właściwego funkcjonowania statku powietrznego;

3) kategorii trzeciej – lot statku powietrznego, dla którego został wydany certyfikat typu:

a) wykonywany dla każdego egzemplarza statku powietrznego, po zakończeniu jego budowy i przed wydaniem świadectwa zdatności do lotu tego statku, w celu stwierdzenia jego zgodności z projektem typu (lot produkcyjny),

b) szkoleniowy, w celu uzyskania uprawnień pilota doświadczalnego klasy 3;

4) kategorii czwartej – lot statku powietrznego, dla którego został wydany certyfikat typu, wykonywany po dokonaniu jego modyfikacji.

1) w celu wydania lub odnowienia świadectwa zdatności do lotu statku powietrznego;

2) po dokonaniu czynności obsługowych statku powietrznego, w wyniku których jest wymagane sprawdzenie tego statku w locie;

3) po wydaniu świadectwa zdatności do lotu statku powietrznego, w celu sprawdzenia statku powietrznego w locie przez podmiot ubiegający się o nabycie tego statku.

2. Przepisy § 12 ust. 1 pkt 2, pkt 4 i pkt 11–13 stosuje się odpowiednio.

2. W wykonywaniu lotów próbnych kontrolnych, oprócz załogi statku powietrznego, mogą uczestniczyć wyłącznie członkowie personelu zatrudnionego przez przeprowadzającego loty próbne oraz osoby upoważnione przez Prezesa Urzędu.

3. Z wykonanego lotu próbnego kontrolnego dowódca statku powietrznego sporządza protokół.

2. Po złożeniu wniosku, o którym mowa w ust. 1, statek powietrzny do oceny jego zdatności do lotu udostępnia:

1) podmiot posiadający certyfikat na obsługę techniczną statków powietrznych albo

2) mechanik poświadczenia obsługi statku powietrznego

– składając oświadczenie o przygotowaniu statku powietrznego do przeprowadzenia oceny jego zdatności do lotu.

3. Wzór wniosku o wydanie świadectwa zdatności do lotu określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

2. Ocena zdatności statku powietrznego do lotu obejmuje:

1) ocenę dokumentacji dotyczącej statku powietrznego;

2) ocenę stanu technicznego statku powietrznego;

3) próby funkcjonalne;

4) loty próbne kontrolne.

3. Loty próbne kontrolne wykonuje wnioskodawca statku powietrznego zgodnie z wymaganiami określonymi w rozdziale 4.

4. W przypadku wydawania świadectwa zdatności do lotu dla statku powietrznego znajdującego się poza granicami kraju, wnioskodawca uzyskuje dodatkowo zezwolenie na wykonanie lotu próbnego kontrolnego, zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach państwa, na terytorium którego znajduje się statek.

2. Wzór świadectwa zdatności do lotu określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

2. Kontrolę przeprowadza się zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 30 ustawy.

3. Zakres kontroli, o której mowa w ust. 1, może dotyczyć wszystkich lub niektórych elementów oceny zdatności statku powietrznego do lotu, o których mowa w § 22 ust. 2.

4. Dokumentem potwierdzającym pozytywny wynik oraz zakres przeprowadzonej kontroli jest świadectwo oględzin.

2. Prezes Urzędu, w przypadku wykazania w wyniku kontroli nieusunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w terminie, o którym mowa w art. 29 ustawy, cofa świadectwo zdatności do lotu.

1) z urzędu – po ustaniu przyczyn zawieszenia, o których mowa w art. 49 ust. 4 ustawy;

2) na wniosek użytkownika statku powietrznego – po przeprowadzeniu oceny zdatności statku powietrznego do lotu i wydaniu świadectwa oględzin.

2. Wzór wniosku o wydanie eksportowego świadectwa zdatności do lotu określa załącznik nr 7 do rozporządzenia.

2. W przypadku pozytywnego wyniku oceny zdatności statku powietrznego do lotu, o której mowa w ust. 1, Prezes Urzędu wydaje świadectwo oględzin, na okres 30 dni od dnia przeprowadzenia oceny zdatności statku powietrznego do lotu, które stanowi podstawę do wydania eksportowego świadectwa zdatności do lotu.

3. Wzór eksportowego świadectwa zdatności do lotu określa załącznik nr 8 do rozporządzenia.

4. Po upływie terminu ważności świadectwa oględzin, o którym mowa w ust. 2, Prezes Urzędu wydaje dla statku powietrznego eksportowe świadectwo zdatności do lotu po złożeniu nowego wniosku i po przeprowadzeniu ponownej oceny zdatności statku powietrznego do lotu.

5. W przypadku ponownej oceny zdatności statku powietrznego do lotu, o której mowa w ust. 4, nie przeprowadza się lotu próbnego kontrolnego.

2. Wzór wniosku o wydanie zezwolenia na lot w szczególnych okolicznościach określa załącznik nr 9 do rozporządzenia.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, Prezes Urzędu wydaje świadectwo oględzin.

2. Wzór zezwolenia na lot w szczególnych okolicznościach określa załącznik nr 10 do rozporządzenia.

2. Postępowania wszczęte a niezakończone przed dniem wejścia w życie rozporządzenia prowadzi się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej: S. Nowak

¹⁾ Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej kieruje działem administracji rządowej – transport, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (Dz. U. Nr 248, poz. 1494 oraz z 2012 r. poz. 1396).

²⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 951 i 1544 oraz z 2013 r. poz. 134.

³⁾ Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 29 maja 2003 r. w sprawie zdatności statków powietrznych do lotu (Dz. U. Nr 117, poz. 1108), rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 29 sierpnia 2003 r. w sprawie wykonywania lotów próbnych oraz wydawania świadectwa oględzin statku powietrznego (Dz. U. Nr 173, poz. 1678) oraz rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 30 sierpnia 2003 r. w sprawie wymagań dotyczących konstrukcji statków powietrznych oraz certyfikatu typu (Dz. U. Nr 168, poz. 1639), które zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 30 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 170, poz. 1015) utraciły moc z dniem 19 marca 2013 r.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa
i Gospodarki Morskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r. (poz. 519)

Załącznik nr 1

WZÓR CERTYFIKATU TYPU

Załącznik nr 2

WZÓR UZUPEŁNIAJĄCEGO CERTYFIKATU TYPU

Załącznik nr 3

WZÓR WNIOSKU O WYDANIE ORZECZENIA ZDATNOŚCI

Załącznik nr 4

WZÓR ORZECZENIA ZDATNOŚCI

Załącznik nr 5

WZÓR WNIOSKU O WYDANIE ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI DO LOTU

Załącznik nr 6

WZÓR ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI DO LOTU

Załącznik nr 7

WZÓR WNIOSKU O WYDANIE EKSPORTOWEGO ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI DO LOTU STATKU POWIETRZNEGO

Załącznik nr 8

WZÓR EKSPORTOWEGO ŚWIADECTWA ZDATNOŚCI DO LOTU

Załącznik nr 9

WZÓR WNIOSKU O WYDANIE ZEZWOLENIA NA LOTY W SZCZEGÓLNYCH OKOLICZNOŚCIACH

Załącznik nr 10

WZÓR ZEZWOLENIA NA LOTY W SZCZEGÓLNYCH OKOLICZNOŚCIACH