Trybunał Konstytucyjny
Zobacz serwis: Konstytucja
Kompetencje
Trybunał orzeka w sprawach:
a) zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją,
b) zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie,
c) zgodności przepisów prawa, wydawanych przez centralne organy państwowe, z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami,
d) skargi konstytucyjnej,
e) sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa.
Ponadto Trybunał na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej stwierdza zgodność z Konstytucją ustawy przed jej podpisaniem oraz umowy międzynarodowej przed jej ratyfikacją. Trybunał na wniosek Marszałka Sejmu rozstrzyga również w sprawie stwierdzenia przeszkody w sprawowaniu urzędu przez Prezydenta Rzeczypospolitej, gdy Prezydent nie jest w stanie zawiadomić Marszałka Sejmu o niemożności sprawowania urzędu. W razie uznania przejściowej niemożności sprawowania urzędu przez Prezydenta Trybunał powierza Marszałkowi Sejmu tymczasowe wykonywanie obowiązków Prezydenta Rzeczypospolitej.
Sędziowie
W skład Trybunału wchodzi 15 sędziów Trybunału. Są wybierani przez Sejm na 9 lat.
Zasada niezawisłości
Sędziowie Trybunału w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji.
Immunitet
Zgodę na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej lub pozbawienie wolności sędziego wyraża Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału, z wyłączeniem sędziego Trybunału, którego wniosek dotyczy.
Organy
Organami Trybunału są: Zgromadzenie Ogólne oraz prezes Trybunału. Zgromadzenie Ogólne tworzą sędziowie Trybunału.
Zobacz: Trybunał Konstytucyjny
Podstawa prawna: Ustawa o Trybunale Konstytucyjnym z 1.08.1997 r. (Dz.U. Nr 102, poz. 643 ze zm.)