Co to jest samorząd terytorialny
REKLAMA
REKLAMA
Samorząd terytorialny w obecnej formie rozwija się od roku 1990. Wtedy to zrezygnowano z systemu rad a w to miejsce wprowadzono samorząd gminny oraz wojewódzki. Od 1 stycznia 1999 roku obowiązuje natomiast trójszczeblowa struktura samorządu terytorialnego. Obecnie zatem mamy samorząd gminny, powiatowy oraz wojewódzki.
REKLAMA
Gmina
Gmina jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego. Jej istnienie reguluje Konstytucja RP z 1997 r. Stanowi ona mianowicie: Podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina.
Gmina wykonuje wszystkie zadania niezastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego. W skład gminy wchodzą wszyscy mieszkańcy. Przy czym przynależność do wspólnoty gminnej jest przymusowa.
Gmina ma osobowość prawną. Wykonuje zadania własne (określone ustawą o samorządzie gminnym) oraz zlecone.
REKLAMA
Organami gminy są rada gminy oraz wójt/burmistrz/prezydent . Rada gminy jest organem prawodawczym i kontrolny. Wybierana jest w wyborach bezpośrednich. Rada obraduje na sesjach. Podejmuje na nich uchwały, które są prawem obowiązującym na danym obszarze. Rada kontroluje również organ wykonawczy, którym jest wójt/burmistrz/prezydent. W tym celu powołuje komisję rewizyjną.
Organem wykonawczym gminy jest, jak to już było powiedziane, wójt, burmistrz lub prezydent. Wszystko zależy od wielkości i rodzaju gminy. Bez względu jednak na nazwę organ ten posiada jednakowe kompetencje. Organ ten odpowiada za prowadzenie polityki finansowej i realizację budżetu gminy. Ze swojej pracy wójt jest rozliczany przez radę gminy. Formą tego jest udzielanie lub nieudzielanie absolutorium.
Powiat
Samorząd powiatowy istnieje w Polsce od 1 stycznia 1999 r. Wtedy weszła w życie jedna z czterech wielkich reform rządu Jerzego Buzka. Obecnie ustrój samorządu powiatowego reguluje ustawa z 5 czerwca 1998 r. Samorząd powiatowy nie jest uregulowany w Konstytucji.
Organami samorządu powiatowego jest rada powiatu oraz zarząd powiatu. Rada, podobnie jak rada gminy, jest organem prawodawczym i kontrolnym. Wybierana jest w wyborach bezpośrednich Obraduje na sesjach . Jej organizacja w znacznej mierze przypomina organizację rady gminy
Organem wykonawczym w powiecie jest zarząd powiatu. Składa się on z 3 do 5 osób. Wybiera go rada. Na czele zarządu stoi starosta. Zarząd wykonuje chwały rady powiatu a także wykonuje budżet i prowadzi politykę finansową. Za wykonanie budżetu staroście oraz reszcie zarządu udzielane jest absolutorium.
Województwo
Samorząd wojewódzki to najwyższy szczebel samorządu lokalnego w Polsce. Obejmuje on mieszkańców danego województwa. Ustrój województwa reguluje ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa.
Organem prawodawczym w województwie jest sejmik wojewódzki. Wybierany jest on również w drodze wyborów bezpośrednich i podobnie jak rada gminy i rada powiatu obraduje na sesjach, wybiera komisję rewizyjną.
Organem wykonawczym jest natomiast zarząd województwa. Zarząd wybierany jest przez sejmik. Najpierw sejmik wybiera marszałka województwa a następnie na jego wniosek pozostałych członków zarządu. W skład zarządu wchodzi 5 osób.
Podsumowanie
Obecny kształt samorządu odwołuje się do europejskiej tradycji oraz rozwiązań dwudziestolecia międzywojennego. Wpływa na rozwój społeczeństwa obywatelskiego Warto również wiedzieć, że Polska podpisała liczne konwencje międzynarodowe dotyczące samorządu, m.in. : Europejską Kartę Samorządu Lokalnego.
REKLAMA
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat