REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność karna za czyny zabronione popełnione za granicą

Bartłomiej Ceglarski
Bartłomiej Ceglarski
Odpowiedzialność karna za czyny zabronione popełnione za granicą./ fot. Fotolia
Odpowiedzialność karna za czyny zabronione popełnione za granicą./ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Odpowiedzialność za przestępstwa popełnione za granicą związana jest z zakresem obowiązywania Kodeksu karnego. Ten zakres związany jest z rodzajem czynu, narodowością przestępcy, karalnością w miejscu popełnienia przestępstwa. Zostało to wyrażone w kilku zasadach opisanych w Kodeksie karnym.

Ten rodzaj odpowiedzialności regulowany jest przez art. 5 oraz rozdział XIII KK. Czyn zabroniony popełniony za granicą to czyn, który popełniono poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, polskim statkiem powietrznym lub wodnym. Kodeks karny nie definiuje pojęcia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zostało ono określone w ustawie z 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (Dz. U. nr 78, poz. 461 ze zm.).

REKLAMA

Zasada terytorialności i bandery

Została opisana w art. 5 KK. Zgodnie z tą zasadą Kodeksowi karnemu podlega każdy kto popełnił czyn zabroniony na terytorium RP oraz na polskim statku powietrznym lub wodnym. Statki nie stanowią części polskiego terytorium. Należy również dodać, że czyny zabronione popełnione na terenie obcych placówek dyplomatycznych są objęte działaniem tej zasady.

Zasada obywatelstwa

Wyraża ją art. 109 KK. Dotyczy ona obywatela polskiego, który popełnił czyn zabroniony za granicą. Przesłanką konieczną jest posiadanie obywatelstwa polskiego w chwili popełnienia czynu zabronionego. Ponadto przestępstwo zachowanie sprawcy musi być karalne również w miejscu gdzie czyn został popełniony.  Od tego warunku przewidziane są jednak dwa wyjątki:

  • gdy przestępstwo zostało popełnione w miejscu gdzie nie ma żadnej władzy państwowej. Przykładem może być popełnienie przestępstwa na Antarktydzie;
  • gdy przestępstwo zostało popełnione przez polskiego funkcjonariusza na służbie. Ponadto musi ono mieć związek z wykonywaniem funkcji.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z 20 listopada 1991 r. (I KZP 29/91) orzekł, że wszystkie polskie przepisy karne są wiążące wobec obywatela polskiego, przebywającego za granicą.

Zobacz również: Więziennictwo

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zasada narodowości przedmiotowej w postaci zwykłej

Jest uregulowana w art. 110§1 KK.  Mówi o tym, że polską ustawę karną stosuje się wobec sprawcy, który popełnia czyn zabroniony za granicą. Ten czyn musi godzić w interesy Rzeczypospolitej Polskiej, obywatela polskiego, polskiej osoby prawnej lub polskiej jednostki nieposiadające osobowości prawnej. Stosuje się ją również w przypadku czynów o charakterze terrorystycznym.  Również i w tym wypadku obowiązuje warunek podwójnej karalności czynu. 

Zasada odpowiedzialności zastępczej

Określa ją art. 110 §2. Dotyczy przestępstw popełnionych za granicą, niezwiązanych z interesami RP, które jednak wymagają ścigania na podstawie międzynarodowej solidarności w walce z przestępczością.  Przestępstwo musi być zagrożone karą pozbawienia wolności powyżej 2 lat.  Ponadto sprawca, którym jest cudzoziemiec, przebywa faktycznie na terytorium RP.  W tym wypadku konieczny jest także brak postanowienia o wydaniu sprawcy. Obowiązuje warunek podwójnej karalności.

Zasada narodowości przedmiotowej w postaci obostrzonej

Art. 112 KK wyłącza warunek podwójnej karalności w przypadku popełnienia określonych przestępstw.  Ustawę karną stosuje się zarówno do cudzoziemca jak i obywatela polskiego, który popełnił za granicą:

  • przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu wewnętrznemu lub zewnętrznemu Rzeczypospolitej Polskiej,
  • przestępstwa przeciwko polskim urzędom lub funkcjonariuszom publicznym,
  • przestępstwa przeciwko istotnym polskim interesom gospodarczym,
  • przestępstwa fałszywych zeznań złożonych wobec urzędu polskiego,
  • przestępstwa, z którego została osiągnięta, chociażby pośrednio, korzyść majątkowa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zasada uniwersalna

Podobnie jak powyższa zasada, wyłącza konieczność karalności czyny w miejscu jego popełnienia. Uzależnione jest to jednak od kilku przesłanek. Po pierwsze sprawcą czynu jest obywatel polski lub cudzoziemiec, którego nie postanowiono wydać jeśli popełnił przestępstwo za granicą. Po drugie do ścigania tego przestępstwa Rzeczpospolita Polska zobowiązała się na mocy umowy międzynarodowej. Przestępstwa tego typu określone są także w Rzymskim Statucie Międzynarodowego Trybunału Karnego z dnia 17 lipca 1998 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 78, poz. 708).

Przykładem takiego przestępstwa może być handel ludźmi, obrót narkotykami, fałszerstwo pieniędzy.

Zobacz także: Wykroczenia

Skutki ukarania za granicą

Art.114§1 wysławia zasadę, że orzeczenie zapadłe za granicą nie stanowi przeszkody do prowadzenia postępowania karnego o ten sam czyn zabroniony, przed polskim sądem. Sąd zalicza na poczet orzeczonej kary okres rzeczywistego pozbawienia wolności za granicą oraz wykonywaną tam karę, uwzględniając różnice zachodzące między tymi karami.

Artykuł 114 § 3 przewiduje pięć wyjątków od zasady wyrażonej w § 1:

1) wyrok skazujący zapadły za granicą został przejęty do wykonania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

 2) orzeczenie zapadłe za granicą dotyczy przestępstwa, w związku z którym nastąpiło przekazanie ścigania;

3) orzeczenie zapadłe za granicą dotyczy przestępstwa, w związku z którym nastąpiło wydanie sprawcy z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

4) orzeczenie zostało wydane przez międzynarodowy trybunał karny działający na podstawie wiążącego Rzeczpospolitą Polską prawa międzynarodowego;

5) orzeczenia wydanego przez sąd państwa obcego, jeżeli taki skutek, polegający na niedopuszczalności wszczęcia lub prowadzenia postępowania karnego o ten sam czyn zabroniony wynika z wiążącej Rzeczypospolitą Polską umowy międzynarodowej.

Opracowano na podstawie

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553 z późn. zm.)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Od 1 kwietnia dwie listy polskich leków ze zniżką. G1 (-10%) i G2 (-15%) [Wykaz producentów i leków]

    Dwie listy polskich leków ze zniżką. G1 (-10%) i G2 (-15) [Wykaz producentów i leków]

    Min. Dziemianowicz-Bąk za skróceniem tygodnia pracy jeszcze w tej kadencji Sejmu. MRPiPS ma wyniki pierwszych analiz

    Minister rodziny, pracy i polityki społecznej liczy, że jeszcze w tej kadencji mogłoby dojść do skrócenia tygodnia pracy. Szefowa MRPiPS poinformowała w RMF24, że zleciła Centralnemu Instytutowi Ochrony Pracy analizę efektywności pracy w relacji do liczby godzin przepracowanych w tygodniu.

    Protesty rolników 20 marca 2024 r. Wrocławski magistrat zakazał ich organizacji na terenie administracyjnym Wrocławia

    Jak poinformowano, wrocławski magistrat wydał zakaz organizacji protestów rolniczych na terenie administracyjnym Wrocławia. Chodzi o blokady planowane od środy 20 marca. Prezydent Wrocławia ocenił, że zagrażają one bezpieczeństwu mieszkańców i utrudniają ruch drogowy.

    Protesty rolników 20 marca. Utrudnienia w ruchu w całym kraju. 400 blokad. Które drogi będą nieprzejezdne? [MAPA]

    Na środę zapowiedziano Ogólnopolski Strajk Generalny Rolników. Na drogach w całej Polsce spodziewane są utrudnienia w ruchu. Na mapie rolniczych blokad znalazło się ponad 400 punktów. W stolicy rolnicy zablokują m.in. trasę S2.

    REKLAMA

    Będzie więcej czasu na zakup i montaż silosów finansowanych z KPO

    Opublikowano rozporządzenie w sprawie szczegółowego przeznaczenia, warunków i trybu udzielania wsparcia w zakresie infrastruktury magazynowania służącej zwiększeniu odporności gospodarstw rolnych na kryzysy.

    Rząd: projekt ws. programów dofinansowujących pracowników pomocy społecznej [To nie są podwyżki]

    We wtorek rząd premiera Donalda Tuska zajmie się projektem ws. programów dofinansowujących pracowników pomocy społeczne

    "Portfel seniora, portfelem pełnym". Polityka senioralna jest priorytetem rządu – zapewnił wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej

    Druga waloryzacja, podwyższenie zasiłku pogrzebowego i świadczenia honorowego – takie plany mają rządzący wobec seniorów.

    Z 36.000 zł do 57.000 zł wzrośnie dofinansowanie do utworzenia jednego miejsca w żłobku. Jeszcze w marcu wznowienie naboru do programu „Maluch plus”

    Jak poinformowała w poniedziałek w Olsztynie wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Aleksandra Gajewska, jeszcze w marcu zostanie wznowiony nabór wniosków do programu „Maluch plus”. W województwie warmińsko-mazurskim jest obecnie 65 gmin, w których nie ma żadnej formy, przewidzianej przez ustawę, opieki nad dziećmi do 3. roku życia.

    REKLAMA

    Badania okresowe. Kto za nie zapłaci, gdy pracownik wykonał je w innej placówce niż ta, do której został skierowany?

    Koszty badań profilaktycznych wykonywanych przez pracownika ponosi pracodawca. Ale czy ma wpływ na to, ile za nie zapłaci, czy musi zwrócić każdą kwotę?

    Od kwietnia wraca 5 proc. VAT na żywność. Co podrożeje? [tabela]

    Od 1 kwietnia 2024 roku żywność znów będzie objęta 5% VAT. Za jakie produkty żywnościowe zapłacimy teraz więcej? Oto tabela z tymi produktami żywnościowymi.

    REKLAMA