REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Data minimalnej trwałości na środkach spożywczych

Szymecka-Wesołowska Agnieszka
Data minimalnej trwałości na środkach spożywczych/ fot. Fotolia
Data minimalnej trwałości na środkach spożywczych/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Data minimalnej trwałości a także termin przydatności na środkach spożywczych to informacje, które musi zawierać każdy opakowany środek spożywczy. Obowiązek umieszczania daty oraz terminu wynika z przepisów regulujących znakowanie żywności.

Termin przydatności do spożycia

Termin przydatności do spożycia oznaczany jest sformułowaniem: „Należy spożyć do….” i co do zasady noszą go produkty nietrwałe mikrobiologicznie, łatwo psujące się (np. jogurty, śmietany). Ma on ostrzegać konsumenta o tym, że produkt powinien być wykorzystany (spożyty) do daty wskazanej na etykiecie, bo po jej upływie może potencjalnie niekorzystnie odbić się na zdrowiu.

REKLAMA

Zadaj pytanie na Forum

Data minimalnej trwałości

Data minimalnej trwałości natomiast poprzedzana jest wyrażeniem: „Najlepiej spożyć do….”. Już samo to wyrażenie w założeniu informuje konsumenta, że „najlepiej” jest spożyć oznaczony nią produkt do daty wskazanej na opakowaniu, ponieważ do tego czasu produkt zachowuje swoje pierwotne – zakładane przez producenta – walory smakowe i jakościowe.

Nie oznacza to jednak, że po upływie daty minimalnej trwałości produkt automatycznie staje się szkodliwy dla zdrowia.

Co więcej, w przypadku wielu produktów długoterminowych, upływ wskazanego terminu przydatności wcale nie oznacza jakiejkolwiek utraty początkowych właściwości. Nie wszyscy konsumenci jednak o tym wiedzą i jak wynika z szacunków Komisji Europejskiej, w całej Unii rocznie aż 15 mln ton dobrego jedzenia trafia do kosza tylko, dlatego, że Europejczycy sugerują się terminami ważności zawartymi na opakowaniach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Brak daty minimalnej trwałości

W ramach walki z marnotrawstwem żywności na poziomie unijnym została podjęta dyskusja w zakresie rezygnacji z zamieszczania na etykietach niektórych środków spożywczych (np. ryżu, kawy, makaronów) informacji o dacie minimalnej trwałości. Komisja Europejska prowadzi prace nad przygotowaniem odpowiedniego dokumentu do dalszych konsultacji, który być może ukaże się jeszcze w pierwszej połowie 2014 r. Oczywiście nie może być wątpliwości co do słuszności podjętej w tym zakresie inicjatywy i warto wykorzystać ją do przyjrzenia się bliżej polskim przepisom obowiązującym obecnie w tym zakresie, które idą raczej w przeciwną stronę, niż wskazane kierunki unijnej polityki żywnościowej. 

Termin przydatności do spożycia a data minimalnej trwałości

Zgodnie z art. 52 ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia: „Środki spożywcze oznaczane datą minimalnej trwałości lub terminem przydatności do spożycia mogą znajdować się w obrocie do tej daty lub terminu”. Naruszenie tego przepisu – zgodnie z art. 100 ust. 1 pkt 1 tej samej ustawy – jest wykroczeniem, za które grozi kara grzywny. Paradoksalnie więc nie tylko konsument, ale także polski ustawodawca zdaje się nie zauważać różnicy pomiędzy terminem przydatności do spożycia i datą minimalnej trwałości. Ustawa przewiduje bowiem odpowiedzialność wykroczeniową za pozostawianie w obrocie produktu po upływie daty minimalnej trwałości, który przecież – jak wspomniałam wyżej – może być całkowicie zdatny do spożycia.

Zobacz również: Reklamacja produktów spożywczych

A dodajmy, że unijne prawo żywnościowe zakazuje jedynie wprowadzania do obrotu żywności niebezpiecznej.  Mamy tu więc do czynienia z daleko posuniętą prewencyjną ochroną konsumenta, na zasadzie „lepiej zapobiegać, niż leczyć”, która sama w sobie jest oczywiście słuszna, ale jednak w tym przypadku może budzić wątpliwości co jej proporcjonalności do potencjalnego zagrożenia i odpowiedniego wyważenia wchodzących w grę interesów konsumentów i producentów, a także zgodności z prawem unijnym. 

Zobacz również: Sprzedaż towarów

Data minimalnej trwałości w kontekście swobody przepływu towarów

REKLAMA

Warto w tym kontekście przywołać jedno z orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który oceniał fakt wprowadzenia do obrotu piwa w jednym z austriackich sklepów po upływie zamieszczonej na nim daty minimalnej trwałości (orzeczenie C-229/01 z 13 marca 2003 r.). Austriacki organ urzędowej kontroli żywności nałożył z tego tytułu karę administracyjną na sprzedającego, jednakże nie dlatego, że produkt ten był wprowadzany do obrotu, ale dlatego, że - zgodnie z prawem austriackim – „jeśli data minimalnej trwałości została przekroczona, taka okoliczność powinna zostać wskazana w sposób jasny i ogólnie zrozumiały”. Tymczasem produkt ten nie zawierał żadnych dodatkowych informacji w tym zakresie. Trybunał nie pochylał się więc w ogóle nad tym, czy samo pozostawanie tego produktu w obrocie było legalne, ale czy zgodna z prawem unijnym była austriacka regulacja, wymagająca - w przypadku wprowadzania do obrotu żywności po upływie daty minimalnej trwałości - podkreślania tej okoliczności w sposób jasny i zrozumiały dla wszystkich. Innymi słowy, Trybunał rozważał, czy sama tylko zamieszczona na etykiecie data minimalnej trwałości nie była wystarczająca dla odpowiedniego poinformowania konsumenta o jej upłynięciu. Ukarany sprzedający podnosił, że wymóg oznaczania tego rodzaju produktu w sposób szczególny (za pomocą osobnych ostrzeżeń) jest niezgodny z zasadą swobodnego przepływu towarów, ponieważ podnosi koszty jego dystrybucji, a zamieszczana w oznakowaniu data minimalnej trwałości na podstawie ogólnych przepisów o oznakowaniu żywności musi być zamieszczona w sposób jasny i zrozumiały dla konsumenta.

Trybunał uznał, że regulacja austriacka jest zgodna z prawem unijnym, przy czym podkreślił, że „obowiązek wskazania w sposób jasny i ogólnie zrozumiały, że upłynął okres minimalnej trwałości produktu, ogranicza obrót towarami dużo mniej dotkliwiej niż bezpośredni zakaz wprowadzania na rynek”. Z tego punktu widzenia, polska regulacja mogłaby nie zdać „egzaminu proporcjonalności”.

Zobacz również: W jaki sposób reklamować artykuły spożywcze?

Znakowanie żywności – nowe przepisy w UE i RP

W tym kontekście, a także w kontekście przedstawionych wyżej planów unijnego prawodawcy w zakresie przeciwdziałania marnotrawieniu żywności, pożądana wydaje się być zmiana przepisów krajowych. Będzie ku temu niebawem doskonała okazja, ponieważ od 13 grudnia 2014 r. zacznie być bezpośrednio stosowane Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, które wymagać będzie odpowiednich zmian dostosowawczych w prawie polskim. Przy tej okazji warto by więc pomyśleć także o uchyleniu odpowiedzialności za wprowadzanie do obrotu środków spożywczych po upływie daty minimalnej trwałości i ewentualnym wprowadzeniu bardziej spójnych z prawem i polityką unijną rozwiązań. 

Polecamy serwis: Prawa konsumenta

Podstawa prawna:

Orzeczenie TS UE z 13 marca 2003 r., C-229/01.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności.

Ustawa z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Inne
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(1)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
  • pATKA
    2021-10-12 11:13:02
    CZY JEŚLI NA PRODUKCIE WIDNIEJE |nAJLEPIEJ SPOŻYĆ PRZED 12.11.2021 TO ZNACZY ŻE TOWAR ZE SKLEPU POWINIEN BYĆ SCIĄGNIĘTY JUŻ 11.11.2021??
    0
QR Code
Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od 1 kwietnia dwie listy polskich leków ze zniżką. G1 (-10%) i G2 (-15%) [Wykaz producentów i leków]

Dwie listy polskich leków ze zniżką. G1 (-10%) i G2 (-15) [Wykaz producentów i leków]

Min. Dziemianowicz-Bąk za skróceniem tygodnia pracy jeszcze w tej kadencji Sejmu. MRPiPS ma wyniki pierwszych analiz

Minister rodziny, pracy i polityki społecznej liczy, że jeszcze w tej kadencji mogłoby dojść do skrócenia tygodnia pracy. Szefowa MRPiPS poinformowała w RMF24, że zleciła Centralnemu Instytutowi Ochrony Pracy analizę efektywności pracy w relacji do liczby godzin przepracowanych w tygodniu.

Protesty rolników 20 marca 2024 r. Wrocławski magistrat zakazał ich organizacji na terenie administracyjnym Wrocławia

Jak poinformowano, wrocławski magistrat wydał zakaz organizacji protestów rolniczych na terenie administracyjnym Wrocławia. Chodzi o blokady planowane od środy 20 marca. Prezydent Wrocławia ocenił, że zagrażają one bezpieczeństwu mieszkańców i utrudniają ruch drogowy.

Protesty rolników 20 marca. Utrudnienia w ruchu w całym kraju. 400 blokad. Które drogi będą nieprzejezdne? [MAPA]

Na środę zapowiedziano Ogólnopolski Strajk Generalny Rolników. Na drogach w całej Polsce spodziewane są utrudnienia w ruchu. Na mapie rolniczych blokad znalazło się ponad 400 punktów. W stolicy rolnicy zablokują m.in. trasę S2.

REKLAMA

Będzie więcej czasu na zakup i montaż silosów finansowanych z KPO

Opublikowano rozporządzenie w sprawie szczegółowego przeznaczenia, warunków i trybu udzielania wsparcia w zakresie infrastruktury magazynowania służącej zwiększeniu odporności gospodarstw rolnych na kryzysy.

Rząd: projekt ws. programów dofinansowujących pracowników pomocy społecznej [To nie są podwyżki]

We wtorek rząd premiera Donalda Tuska zajmie się projektem ws. programów dofinansowujących pracowników pomocy społeczne

"Portfel seniora, portfelem pełnym". Polityka senioralna jest priorytetem rządu – zapewnił wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej

Druga waloryzacja, podwyższenie zasiłku pogrzebowego i świadczenia honorowego – takie plany mają rządzący wobec seniorów.

Z 36.000 zł do 57.000 zł wzrośnie dofinansowanie do utworzenia jednego miejsca w żłobku. Jeszcze w marcu wznowienie naboru do programu „Maluch plus”

Jak poinformowała w poniedziałek w Olsztynie wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Aleksandra Gajewska, jeszcze w marcu zostanie wznowiony nabór wniosków do programu „Maluch plus”. W województwie warmińsko-mazurskim jest obecnie 65 gmin, w których nie ma żadnej formy, przewidzianej przez ustawę, opieki nad dziećmi do 3. roku życia.

REKLAMA

Badania okresowe. Kto za nie zapłaci, gdy pracownik wykonał je w innej placówce niż ta, do której został skierowany?

Koszty badań profilaktycznych wykonywanych przez pracownika ponosi pracodawca. Ale czy ma wpływ na to, ile za nie zapłaci, czy musi zwrócić każdą kwotę?

Od kwietnia wraca 5 proc. VAT na żywność. Co podrożeje? [tabela]

Od 1 kwietnia 2024 roku żywność znów będzie objęta 5% VAT. Za jakie produkty żywnościowe zapłacimy teraz więcej? Oto tabela z tymi produktami żywnościowymi.

REKLAMA