REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ustawa inwigilacyjna zaskarżona przez Naczelną Radę Adwokacką

Ustawa inwigilacyjna zaskarżona przez Naczelną Radę Adwokacką /fot. Fotolia
Ustawa inwigilacyjna zaskarżona przez Naczelną Radę Adwokacką /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Naczelna Rada Adwokacka zaskarżyła do Trybunału Konstytucyjnego tzw. ustawę inwigilacyjną. Adwokatura uważa za niekonstytucyjne jej przepisy dotyczące postępowania tajnych służb z uzyskanymi przez nie materiałami, które zawierają tajemnicę obrończą i adwokacką.

Samorząd adwokacki zaskarżył uchwaloną w styczniu br. nowelizację ustaw o: Policji, Straży Granicznej, kontroli skarbowej, Żandarmerii Wojskowej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym.

REKLAMA

REKLAMA

Nowela co do pobierania przez te służby danych telekomunikacyjnych, internetowych i pocztowych oraz prowadzenia przez nie kontroli operacyjnej była wykonaniem wyroku TK z 2014 r. o częściowej niekonstytucyjności zasad inwigilacji. TK zakwestionował m.in. brak zasad niszczenia podsłuchów osób zaufania publicznego.

W noweli zapisano m.in., że jeśli służby w toku np. podsłuchu lub kontroli korespondencji uzyskają informacje będące tajemnicą obrończą, to będą one natychmiast przez nie niszczone. W przypadku innych tajemnic zawodowych (np. zwykłej adwokackiej, czy też dziennikarskiej lub lekarskiej) to sąd ma decydować, czy będą mogły być one wykorzystane w postępowaniu, czy też zniszczone. Wystąpi o to prokurator, który uzyska od służb te materiały. Od zgody sądu na wykorzystanie tajemnicy zawodowej osoba, której ona dotyczy, nie będzie się mogła odwołać (prawo takie ma tylko prokuratura).

Zobacz serwis: Sprawy karne

Podczas prac nad projektem negatywną ocenę zapisu wyrażały m.in. NRA i Krajowa Rada Radców Prawnych. Kwestionowały, że to oficer służb oceni, czy dana informacja jest chroniona tajemnicą.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

We wniosku do TK NRA wnosi o uznanie za niekonstytucyjne zapisy noweli odnoszące się do gromadzenia, rejestrowania, kwalifikowania i niszczenia informacji objętych zarówno tajemnicą obrończą, jak i adwokacką. Zdaniem NRA, są one niezgodne z zapisami konstytucji, że "władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić i udostępniać innych informacji o obywatelach niż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym" oraz że "każdy, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania".

NRA podkreśliła, że tajemnica obrończa i adwokacka nie służą ochronie interesów samych adwokatów, ale korzystających z ich usług. "Wiarygodność wykonywania zawodu adwokata opiera się w znacznym stopniu na możliwości zachowania tajemnicy co do tych informacji" - dodano.

Według NRA nowelizacja odchodzi od rygorystycznych zasad ochrony informacji uzyskanych podczas działań operacyjnych wobec obrońcy, bo to służba ocenia, czy zebrane informacje są tajemnicą obrończą. Dodano, że adwokat nie dowie się, że pozyskano wiedzę o faktach nią objętych, a nowela nie przewiduje żadnego mechanizmu uniemożliwiającego danej służbie "faktyczne wykorzystanie chronionych informacji". "Daje to w praktyce możliwość wykorzystania (w wymiarze operacyjnym, chociaż nie procesowym) informacji, które z istoty prawa do obrony powinny być niedostępne dla organów ścigania" - napisano.

We wniosku wyrażono też "zasadniczą wątpliwość" czy poszczególni funkcjonariusze służb mają odpowiednią wiedzę, konieczną dla oceny zakresu pojęcia tajemnicy obrończej. Ponadto, funkcjonariusz nie ma możliwości ustalenia, czy uzyskana korespondencja dotyczy prowadzonej obrony, porady prawnej w sprawie innej niż karna, czy też jest jedynie korespondencją prywatną, nie związaną z wykonywaniem zawodu. "Rzeczywisty charakter korespondencji jest znany wyłącznie stronom, a zwłaszcza adwokatowi - obrońcy" - dodano.

NRA zaznaczyła, że brak pewności poufności kontaktów klienta z jego obrońcą może prowadzić do zatajenia pewnych informacji przed obrońcą, a w konsekwencji - do niemożliwości skutecznej, rzetelnej obrony oskarżonego. "Nie wypowiadając się co do dopuszczalności stosowania działań operacyjnych wobec osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa, NRA uznaje jednak, że całkowita swoboda prowadzenia takich działań wobec obrońców, bez jakiegokolwiek nadzoru wstępnego, narusza prawo do obrony oraz zasadę proporcjonalności" - głosi wniosek.

Zobacz serwis: Prawo karne

Zdaniem NRA niekonstytucyjne są też zapisy co do tajemnicy adwokackiej - nie stanowiącej tajemnicy obrońcy. Tajemnica obrońcy jest bezwzględnie chroniona przez prawo karne. Tajemnicę zawodową adwokata sąd może zaś uchylić na wniosek prokuratora - wtedy, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a dana okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu. Od decyzji sądu adwokat może się zażalić.

Nowela stanowi, że w przypadku uzyskania przez służby tajemnicy adwokackiej, adwokat nie jest uczestnikiem postępowania co do dalszych losów informacji. O tym, czy informacje "są niezbędne dla wymiaru sprawiedliwości a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu" decyduje sąd, na wniosek prokuratora. Na negatywną decyzje sądu zażalić się może tylko organ procesowy. Pozytywna decyzja nie może być zaskarżona przez adwokata, nawet gdy w końcu, dowie się on o wykorzystaniu informacji objętych tajemnicą zawodową - dodano.

"Zarówno kwestia zaliczenia informacji do kategorii tajemnicy zawodowej, jak i nie przyznanie jej takiego statusu jest w swobodnym uznaniu funkcjonariusza" - napisała NRA. "Umożliwienie pełnego dostępu do informacji objętych tajemnicą zawodową adwokata, przy jednoczesnym braku procedury realnej kontroli nad zakresem ingerencji i sposobem wykorzystania tak pozyskanych informacji, stanowi wykraczającą poza zakres zasady proporcjonalności ingerencję w prawo do obrony oraz w prawo ochrony prywatności" - dodano.

Nowelę, przygotowaną przez posłów PiS, Sejm uchwalił 15 stycznia, przy sprzeciwie całej opozycji. Senat przyjął ją bez poprawek 29 stycznia, a prezydent Andrzej Duda podpisał ją 3 lutego.

W lutym, gdy nowela weszła w życie, RPO Adam Bodnar zaskarżył ją do TK. Zarzuty dotyczyły przede wszystkim braku granic czasowych lub nieproporcjonalnie długiego czasu trwania kontroli operacyjnej; ograniczenia tajemnicy zawodowej; nieograniczonego pobierania danych internetowych, telekomunikacyjnych i pocztowych; braku "realnej kontroli" pobierania tych danych oraz braku następczego powiadamiania osoby, której dane były sprawdzane lub pobierane.

Zobacz serwis: Adwokatura

Podczas prac nad projektem sekretarz stanu w KPRM Maciej Wąsik mówił, że "ustawa ogranicza uprawnienia służb, porządkuje je". Odnosząc się do zarzutów, że osoba której tajemnica dotyczy, nie będzie się mogła odwołać od decyzji sądu, dodał, że "tu chodzi o fazę postępowania operacyjnego, które jest niejawne; byłoby niedorzecznością zawiadamiać o tym osobę podsłuchiwaną".

Źródło: PAP

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    W praktyce obniżka o 80 groszy. Od 1 kwietnia dwie listy polskich leków ze zniżką. G1 (-10%) i G2 (-15%) [Wykaz producentów i leków]

    Dwie listy polskich leków ze zniżką. G1 (-10%) i G2 (-15) [Wykaz producentów i leków]. Już 1 kwietnia 2024 r.

    Min. Dziemianowicz-Bąk za skróceniem tygodnia pracy jeszcze w tej kadencji Sejmu. MRPiPS ma wyniki pierwszych analiz

    Minister rodziny, pracy i polityki społecznej liczy, że jeszcze w tej kadencji mogłoby dojść do skrócenia tygodnia pracy. Szefowa MRPiPS poinformowała w RMF24, że zleciła Centralnemu Instytutowi Ochrony Pracy analizę efektywności pracy w relacji do liczby godzin przepracowanych w tygodniu.

    Protesty rolników 20 marca 2024 r. Wrocławski magistrat zakazał ich organizacji na terenie administracyjnym Wrocławia

    Jak poinformowano, wrocławski magistrat wydał zakaz organizacji protestów rolniczych na terenie administracyjnym Wrocławia. Chodzi o blokady planowane od środy 20 marca. Prezydent Wrocławia ocenił, że zagrażają one bezpieczeństwu mieszkańców i utrudniają ruch drogowy.

    Protesty rolników 20 marca. Utrudnienia w ruchu w całym kraju. 400 blokad. Które drogi będą nieprzejezdne? [MAPA]

    Na środę zapowiedziano Ogólnopolski Strajk Generalny Rolników. Na drogach w całej Polsce spodziewane są utrudnienia w ruchu. Na mapie rolniczych blokad znalazło się ponad 400 punktów. W stolicy rolnicy zablokują m.in. trasę S2.

    REKLAMA

    Będzie więcej czasu na zakup i montaż silosów finansowanych z KPO

    Opublikowano rozporządzenie w sprawie szczegółowego przeznaczenia, warunków i trybu udzielania wsparcia w zakresie infrastruktury magazynowania służącej zwiększeniu odporności gospodarstw rolnych na kryzysy.

    Rząd: projekt ws. programów dofinansowujących pracowników pomocy społecznej [To nie są podwyżki]

    We wtorek rząd premiera Donalda Tuska zajmie się projektem ws. programów dofinansowujących pracowników pomocy społeczne

    "Portfel seniora, portfelem pełnym". Polityka senioralna jest priorytetem rządu – zapewnił wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej

    Druga waloryzacja, podwyższenie zasiłku pogrzebowego i świadczenia honorowego – takie plany mają rządzący wobec seniorów.

    Z 36.000 zł do 57.000 zł wzrośnie dofinansowanie do utworzenia jednego miejsca w żłobku. Jeszcze w marcu wznowienie naboru do programu „Maluch plus”

    Jak poinformowała w poniedziałek w Olsztynie wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Aleksandra Gajewska, jeszcze w marcu zostanie wznowiony nabór wniosków do programu „Maluch plus”. W województwie warmińsko-mazurskim jest obecnie 65 gmin, w których nie ma żadnej formy, przewidzianej przez ustawę, opieki nad dziećmi do 3. roku życia.

    REKLAMA

    Badania okresowe. Kto za nie zapłaci, gdy pracownik wykonał je w innej placówce niż ta, do której został skierowany?

    Koszty badań profilaktycznych wykonywanych przez pracownika ponosi pracodawca. Ale czy ma wpływ na to, ile za nie zapłaci, czy musi zwrócić każdą kwotę?

    Od kwietnia wraca 5 proc. VAT na żywność. Co podrożeje? [tabela]

    Od 1 kwietnia 2024 roku żywność znów będzie objęta 5% VAT. Za jakie produkty żywnościowe zapłacimy teraz więcej? Oto tabela z tymi produktami żywnościowymi.

    REKLAMA