Mediacja-alternatywny sposób rozwiązywania sporów

Mediacja pozwala jej uczestnikom określić kwestie sporne, zmniejszyć bariery komunikacyjne, opracować propozycje rozwiązań i, jeśli taka jest wola stron, zawrzeć wzajemnie satysfakcjonujące porozumienie. Mediacja może mieć za podstawę umowę stron (umowa o mediację), może być także prowadzona na podstawie postanowienia sądu kierującego strony do mediacji w toku postępowania. Podstawowymi zasadami prowadzenia mediacji są: dobrowolność i akceptowalność, neutralność, bezstronność, poufność.

Gdzie się udać?

Na każdym etapie trwania sprawy możemy skierować sprawę do mediacji, zaoszczędzi to nam kosztów, oraz niepotrzebnego stresu związanego z występowaniem przed sądem.
W tym celu należy zgłosić się do ośrodka mediacyjnego z prośbą o wszczęcie mediacji. Jest to tzw. wszczęcie ustne, kiedy strony sporu umawiają się między sobą na sfinalizowanie sprawy za pośrednictwem bezstronnego arbitra.
Mediacja może zostać rozpoczęta również za pośrednictwem sądu-czy to z własnej inicjatywy, czy na zgodny wniosek stron.

Zasady mediacji

Dobrowolność oznacza, że strony same decydują o rozpoczęciu mediacji. Strony mają możliwość przerwania mediacji na każdym jej etapie. Mediatorowi nie wolno zmusić stron do rozpoczęcia czy kontynuowania mediacji. Dobrowolność dotyczy także sytuacji, gdy mediacja miałaby być prowadzona na podstawie postanowienia sądu o skierowaniu stron do mediacji.
Neutralność mediatora oznacza, że nie narzuca on ani nie sugeruje stronom rozwiązania, nie wypowiada też swoich personalnych opinii na temat sporu. Rolą mediatora jest zagwarantowanie właściwego przebiegu mediacji – czyli stworzenie stronom „przestrzeni” do bezpiecznej i rzeczowej rozmowy o konflikcie. 

Mediator musi być także bezstronny, a zatem powinien w równym stopniu wspierać strony w rozwiązywaniu sporu.

Mediator dba o równowagę między stronami w trakcie prowadzenia mediacji. Każda ze stron może poinformować mediatora jeżeli czuje, że mediator jest stronniczy.
Poufność oznacza, że Mediator jest obowiązany zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji. W związku z tym nie będzie mógł być świadkiem w ewentualnym procesie między stronami mediacji chyba, że strony zdecydują inaczej.

Kim jest mediator?
Mediatorem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca w pełni z praw publicznych. Nie może nim być sędzia, nie dotyczy to jednak sędziów w stanie spoczynku.

Wszczęcie mediacji przez stronę następuje z chwilą doręczenia mediatorowi wniosku o przeprowadzenie mediacji, z dołączonym dowodem doręczenia jego odpisu drugiej stronie.

Co daje mediacja?

Ugoda zawarta przed mediatorem ma po jej zatwierdzeniu przez sąd moc prawną ugody zawartej przed sądem Jeżeli stronom nie udało się wypracować rozwiązania wszystkich kwestii mediator może zaproponować stworzenie protokołu rozbieżności. Mogą zostać w nim spisane osiągnięte przez strony uzgodnienia oraz lista tematów, w których strony zdecydowały się na dalsze poszukiwanie rozwiązań poza mediacją.