Rozwód kościelny

Rodzaj załączników dołączanych do pozwu zależy od danego Kościelnego Sądu. Stąd praktyczną wskazówką jest uzyskanie informacji na ten temat w tym Trybunale, który będzie prowadził proces.

Niezaangażowanie strony pozwanej, bądź jej zaangażowanie, ale zupełnie nieprawidłowe bierze się często z niezrozumienia istoty tego, czemu służy kościelny proces o orzeczenie nieważności zawiązanego węzła małżeńskiego.

Ważnym kanonem regulującym sposób wykonywania zadania przez Obrońcę węzła małżeńskiego jest kan. 1432 KPK. Warto zacytować go w tej części: „Obowiązkiem (Obrońcy) jest proponować i przedstawić wszystko, co w sposób rozumny może być przytoczone przeciw nieważności lub rozwiązaniu”.

Częstym zapytaniem osób, starających się o stwierdzenie nieważności swojego małżeńskiego związku, jest pytanie o czas trwania tego kościelnego procesu.

W większości procesów jednym z ważniejszych środków dowodowych jest zeznanie świadków. Obowiązuje generalna zasada, od której są naturalnie wyjątki, według której jeden świadek nie jest wystarczający.

Zgodnie z kan. 1095 n. 3 Kodeksu Prawa Kanonicznego (KPK) z 1983 roku, niezdolni do zawarcia małżeństwa są ci, którzy z przyczyn natury psychicznej nie są zdolni podjąć istotnych obowiązków małżeńskich.

Zgodnie z prawem kanonicznym „nieważnie jest małżeństwo zawarte pod przymusem lub pod wpływem bojaźni z zewnątrz, choćby nieumyślnie wywołanej, od której ktoś ażeby się uwolnić, zmuszony jest wybrać małżeństwo”.

Możliwość otrzymania orzeczenia o nieważności małżeństwa kościelnego nie jest uwarunkowane koniecznością przeprowadzenia wcześniej postępowania rozwodowego w sądzie cywilnym. Prawo kanoniczne jest odrębną dziedziną prawną, dlatego też, możemy uzyskać orzeczenie o nieważności małżeństwa kościelnego bez otrzymania rozwodu cywilnego, jak również posiadać orzeczenie o rozwodzie cywilnym bez wyroku stwierdzającego nieważność małżeństwa w Kościele katolickim.

Przyczyną kary jest zewnętrzne naruszenie normy karnej, świadomie i dobrowolne, dokonana tylko i wyłącznie przez siebie (przestępstwo własne), ciężko zawinione. Karanie czynów, Kościół uznał za ostateczny środek, po wcześniejszym wyczerpaniu wszystkich możliwości wpływu, oddziaływania mającego na celu skłonienie sprawcy do poprawy i zadośćuczynienia.

Stwierdzenie nieważności ślubu kościelnego rozpoczniemy sporządzając skargę powodową. Sędzia nie może rozpoznać żadnej prośby, jeżeli nie zostanie przedstawiona przez tego, kto ma prawo zaskarżyć małżeństwo.

Niezdolność natury psychicznej jest jedną z przesłanek procesowych, która umożliwia uzyskanie orzeczenia o nieważności małżeństwa. Proces ten najczęściej rozpoczynamy powołując się na tytuł prawny : kan. 1095 n.3

Oświadczenia stron, pomimo umiejscowienia ich pośród środków dowodowych, można określić mianem dowodu posiłkowego, gdyż ich wartość uzależniona jest od wielu czynników.

Przyznanie sądowe, czyli twierdzenia strony przeciwko sobie stanowi ważny argument w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego. Psychologicznie bowiem rzecz ujmując, człowiek łatwiej kłamie w obronie siebie niż przeciwko sobie.

Proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa dostosowuje się z pewnymi zmianami do zwyczajnego procesu spornego. Dlatego też trybunały kościelne nie unieważniają ważnie zawartych małżeństw i nie wydają orzeczeń rozwodowych.

Bez względu na rodzaj, każde małżeństwo mieszane zobowiązane jest do przestrzegania wymogów związanych z prawem Bożym naturalnym i prawem Bożym pozytywnym.

Przeszkoda różnej religii jest jedną z przyczyn rozwodu kościelnego (stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego). Zachodzi ona pomiędzy osobą ochrzczoną w Kościele katolickim lub doń nawróconą a osobą nieochrzczoną.

Rozwód kościelny to potoczne określenie stwierdzenia nieważności małżeństwa w Kościele. Sprawdź jakie są przesłanki unieważnienia takiego małżeństwa, czy musimy korzystać z pomocy adwokata kościelnego oraz jak przebiega proces.

Sakramentalne małżeństwo może zostać zawarte nieważnie z powodu jednej z dwunastu małżeńskich przeszkód rozrywających, od której nie uzyskano dyspensy.

Orzeczenie nieważności małżeństwa sakramentalnego (kościelnego) zgodnie z instrukcją Dignitas conubii opracowaną przez Papieską Radę Interpretacji Tekstów Prawnych możliwe jest wyłącznie na drodze sądowej, a nie np. w ramach tzw. forum wewnętrznego, tj. sumienia.

Braki formy kanonicznej podczas wyrażania zgody małżeńskiej najczęściej dotyczą kapłana asystującego przy zawieraniu małżeństwa oraz zobowiązania do zawierania małżeństwa przez katolików według formy przypisanej prawem.

Jak przebiega rozwód kościelny w przypadku gdy strona pozwana nie bierze udziału w sprawie? Kwestia ta jest dość częstą przyczyną zapytań osób zainteresowanych prowadzeniem procesu o orzeczenie nieważności małżeństwa kościelnego.

Choć może to wydawać się niemożliwe, istnieją okoliczności, w których można wejść w związek małżeński z osobą niewierzącą, o ile nie jest ona związana sakramentalnie z inną osobą.

Proces do dyspensy od małżeństwa zawartego a niedopełnionego z powodu racji duszpasterskich winien przede wszystkim zwracać uwagę na celowość udzielenia łaski dyspensy i ewentualnego uniknięcia skandalu lub zdziwienia wiernych.

Niewielu z nas wie, że Kościół katolicki przewiduje sytuację, w której małżonkowie zawierają małżeństwo, które objęte jest tajemnicą. Jest rzeczą zrozumiałą, że aby mogło do niego dojść, muszą istnieć poważne i słuszne przyczyny oraz zgodę wyrazić musi ordynariusz miejsca( zazwyczaj jest nim biskup diecezjalny).

Przywilej wiary powstaje w sytuacji, gdy nowo ochrzczony małżonek przed ślubem był bigamistą lub kobieta miała wielu mężów. Ten sposób rozwiązania małżeństwa cieszy się przychylnością prawa i stanowi domniemanie prawne zwykle przemawiające na korzyść przywileju wiary w warunkach wątpliwych.

Przywilej Pawłowy polega na tym, iż na korzyść wiary może być rozwiązane małżeństwo zawarte przez osoby nieochrzczone, jeśli jedna ze stron przyjęła chrzest, a jednocześnie zachodzą warunki określone przez prawo.

Rozwiązanie małżeństwa dokonuje się jedynie przez akt władzy papieskiej w postaci dyspensy.

Separowani małżonkowie kierowani postawą ewangeliczną zawsze winni dążyć do wznowienia małżeńskiego pożycia. Koszty postępowania natomiast ustalane są przez właściwego dla danego trybunału biskupa.

Pomimo orzeczonej separacji małżonków w dalszym ciągu obowiązują prawa i obowiązki wypływające z małżeństwa, które podlegają pewnym modyfikacjom. Pozostają oni bowiem złączeni świętym węzłem małżeńskim.

Prawo do apelowania wynika z naturalnego uprawnienia człowieka do obrony przed niesprawiedliwością i jego celem jest weryfikacja i ponowne rozpatrzenie sprawy.

Proces małżeński ma charakter pisemny i nie jest jawny. Nie ma zatem, tak jak w sądzie cywilnym, publicznych rozpraw, konfrontacji obojga stron wobec sędziego i świadków.

Proces małżeński kościelny, błędnie określany „rozwodem kościelnym” staje się procesem coraz częściej rozpowszechnianym dzięki, większej świadomości prawnej społeczeństwa. Jest to niekiedy „drugi” proces, inicjowany przez strony po otrzymaniu orzeczenia o rozwodzie cywilnym, tym samym niesłusznie utożsamiany z rozwodem cywilnym.

Stosowanie w sprawach o separację reguł pisemnego procesu spornego ma służyć przede wszystkim ochronie praw podmiotowych i legalnych interesów stron.

Ustny proces sporny od strony proceduralnej jest procesem uproszczonym, przy czym zachowuje on całą skrupulatność procesu pisemnego. Charakteryzuje się szybkością oraz mniejszymi kosztami postępowania.

Postępowanie administracyjne pozwala małżonkowi wnoszącemu o orzeczenie separacji uzyskanie jej bez klasycznego kontradyktoryjnego procesu sądowego, w którym strony musiałyby stanąć przeciwko sobie.

W sensie procesowym separacja to formalnoprawne rozpatrzenie przez władzę kościelną prawa małżonków do rozłączenia węzła małżeńskiego. Według prawidłowej interpretacji prawa kanonicznego sprawa w przedmiocie ustanowienia separacji to formalnoprawne rozpatrzenie przez kompetentną władzę kościelną istnienia lub nieistnienia prawa małżonków do rozłączenia węzła małżeńskiego i uzyskanie prawnego orzeczenia separacji małżeńskiej.

Obrońca węzła małżeńskiego w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa zajmuje się obroną małżeństwa, ma za zadanie przyczynić się do ochrony sakramentalności i nierozerwalności małżeństwa, a także w konkretnym przypadku nie pozwala na zbyt powierzchowną ocenę przedstawionych przez strony dowodów i na zbyt pochopne orzeczenie nieważności małżeństwa.

W niniejszym artykule pragnę przedstawić bardzo ciekawą „instytucję”, prawa kanonicznego jako uważnienie małżeństwa. Czynność uważnienia małżeństwa, powoduje że małżeństwo, które w świetle prawa kanonicznego jest nieważne, staje się prawomocne. Prawo kanoniczne przewiduje dwa sposoby uważnienia małżeństwa; uważnienie zwykłe bądź uzdrowienie w związku.

Dochowanie obowiązku wspólnoty małżeńskiej nie jest absolutne. Ustawodawca kościelny dopuszcza bowiem wyjątki, dzięki którym węzeł małżeński może zostać zawieszony na zawsze bądź na określony czas.

Sędzia nie może rozpoznać żadnej prośby, jeżeli nie zostanie przedstawiona prośba przez tego, kto ma prawo zaskarżyć małżeństwo (por. Kan. 1501 i 1674, art. 114 Digintas connubii).

Instytucja separacji małżeństwa, wobec braku w Kościele katolickim instytucji rozwodu, winna być dla małżonków ostatecznością i powinna być stosowana tylko wtedy, gdy nie ma perspektyw na pogodzenie stron. Instytucja ta nie rozwiązuje węzła małżeńskiego, a jedynie powoduje rozłączenie stron.

Czy sąd kościelny rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi? Jak wygląda kwestia kosztów procesu? Sprawdź w jaki sposób zostaje ogłoszony i co zawiera wyrok stwierdzający nieważność małżeństwa w Kościele.

Urząd adwokata kościelnego to wyraz pastoralnej troski Prawodawcy o dobro stron procesowych, a także o kompetentną pomoc prawną dla małżonków ubiegających się o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Jak znaleźć kompetentnego adwokata kościelnego?

Zgodnie z ogólną zasadą, osoba posiadająca zdolność procesową może osobiście występować w sądzie jako strona procesowa w postępowaniu o nieważność małżeństwa i bronić swoich praw, robi to wówczas na własne ryzyko i na własną odpowiedzialność w sytuacji, kiedy domniemywa się nieznajomość prawa u tej osoby. Aby zapobiec działaniu na własną szkodę, strona może ustanowić sobie w tym celu adwokata.

Rozwód cywilny nie powoduje automatycznie rozwiązania małżeństwa kościelnego – tak samo rozwiązanie małżeństwa kościelnego nie powoduje rozwodu na gruncie prawa cywilnego.

Proces małżeński stwierdza nieważność małżeństwa od samego początku jego trwania. Opłaty procesowe są różne w poszczególnych diecezjach.

Pierwszym etapem w procesie o orzeczenie nieważności małżeństwa kościelnego jest wniesienie skargi powodowej. W procesie małżeńskim nie ma rozpraw. Sąd wydaje wyrok po przeprowadzeniu postępowania dowodowego.

W ostatnich latach wzrosła liczba osób występujących o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego, czyli o tzw. ,,rozwód kościelny''. Zobacz czym jest i w jakich sytuacjach może być orzekany.

"Wziąłem ślub z moją dziewczyną, bo była w ciąży. Po ślubie dowiedziałem się, że ojcem dziecka jest inny mężczyzna. Czy z tego powodu mogę domagać się stwierdzenia nieważności mojego małżeństwa?"

Przyczynami, które mogą być powodem symulowanej zgody małżeńskiej są również przymus i bojaźń. Nieważne jest małżeństwo zawarte pod przymusem lub pod wpływem ciężkiej bojaźni z zewnątrz, chociażby nieumyślnie wywołanej, od której, ażeby się uwolnić, zmuszony jest ktoś do zawarcia małżeństwa (Kan. 1103 KPK).

Załączniki do skargi powodowej

Stanowiska stron w kościelnym procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Obrońca węzła małżeńskiego w procesie kościelnym

Czas trwania procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego

Świadkowie w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego

Psychiczna niezdolność do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich

Przymus i bojaźń szacunkowa jako podstawy nieważności małżeństwa

Jak uzyskać unieważnienie małżeństwa po rozwodzie?

Kary w prawie kościelnym

Proces kościelny o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Niezdolność natury psychicznej - „unieważnienie małżeństwa”

Oświadczenia stron w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Przyznanie sądowe w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Przebieg postępowania sądowego o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Małżeństwo mieszane i jego konsekwencje

Rozwód kościelny: Przeszkoda różnej religii

Rozwód kościelny - kompendium

Rozwód kościelny: Przeszkody małżeńskie

Nieważność małżeństwa kościelnego

Braki formy kanonicznej podstawą do stwierdzenia nieważności małżeństwa

Rozwód kościelny - nieobecność strony pozwanej

Małżeństwo z osobą niewierzącą

Postępowanie sądowe w przedmiocie rozwiązanie małżeństwa niedopełnionego

Jak zawrzeć małżeństwo tajne w Kościele katolickim?

Rozwiązanie małżeństwa pełnią władzy papieskiej

Przywilej Pawłowy, czyli rozwiązanie małżeństwa na korzyść wiary

Rozwiązanie małżeństwa niedopełnionego

Ustanie separacji kanonicznej oraz koszty postępowania separacyjnego

Kanoniczne skutki ustanowienia separacji

Postępowanie odwoławcze w przedmiocie ustanowienia separacji w Kościele

„Unieważnienie małżeństwa kościelnego”- apelacja

Proces kościelny a rozwód cywilny

Jak ustanowić separację w Kościele w pisemnym procesie spornym?

Jak ustanowić separację w Kościele w ustnym procesie spornym?

Jak ustanowić separację w administracyjnym postępowaniu kanonicznym?

Jak wygląda kanoniczne postępowanie w przedmiocie ustanowienia separacji?

„Rozwód kościelny”: Jak nie przegrać z obrońcą węzła małżeńskiego?

Czym jest uważnienie małżeństwa?

Jakie są rodzaje separacji w prawie kanonicznym?

Skarga powodowa - sporządzona poprawnie to wygrany proces

Separacja w ogólności według prawa kanonicznego

Co zawiera wyrok stwierdzający nieważność małżeństwa kościelnego?

Gdzie szukać adwokata kościelnego?

"Rozwód kościelny": czy potrzebny adwokat?

Czy rozwód cywilny wpływa na ustanie małżeństwa kościelnego?

Ile kosztuje tzw. „rozwód kościelny”?

Jak przebiega proces kościelny o unieważnienie ślubu?

Jak unieważnić ślub kościelny?

Nie jestem ojcem dziecka - podstęp a "rozwód kościelny"

Małżeństwo z przymusu a proces kościelny