Tematy - Prawo - Prawa pracownika - INFOR.PL

Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Pracownik w zamian za świadczoną na rzecz pracodawcy zyskuje wynagrodzenie.

Od 1 stycznia 2012 r. minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosić 1 500 zł. Tak wynika z rozporządzenia Rady Ministrów z 13 września 2011 r.

Jednym z uprawnień związanych z ochroną rodzicielstwa jest prawo pracownicy w ciąży do czas wolnego na badania lekarskie. Za ten czas pracownicy przysługuje wynagrodzenie.

Gdy wykroczenie pracodawcy nie będzie popełnione z winy umyślnej i nie będzie zagrażało życiu lub zdrowiu, inspektor pracy będzie mógł zrezygnować z nałożenia mandatu.

Przy szkole funkcjonuje fundusz świadczeń socjalnych dla emerytów i rencistów, byłych nauczycieli zatrudnionych dawniej w szkołach prowadzonych przez miasto. Przy obsłudze funduszu pracują na pełnych etatach dwaj pracownicy samorządowi – główny księgowy i specjalista (jako pomoc księgowego). Ostatnio znacznie zwiększyła się liczba członków funduszu. W celu zapewnienia ich obsługi planowane jest więc zwiększenie etatu głównemu księgowemu i specjaliście o 0,25, aby mieli po 1,25 etatu. W jaki sposób można przyznać dodatkowe 0,25 etatu? Czy można to uczynić aneksem do umowy o pracę? Organ prowadzący nie wyraża zgody na godziny nadliczbowe dla wspomnianych pracowników.

Z dniem 23 czerwca b.r. funkcjonariusze mundurowi zyskali nowe uprawnienia związane z rodzicielstwem. Nowelizacja ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw spowodowana została m.in. zróżnicowanym dostępem funkcjonariuszy i strażaków różnych służb z dostępem do uprawnień rodzicielskich. Jednocześnie spowodowała, że ich uprawnienia są podobne do tych z jakich korzystają pracownicy w ramach przepisów kodeksu pracy.

Jeśli jesteś ofiarą molestowania seksualnego możesz skorzystać z uprawnień na gruncie prawa cywilnego i prawa pracy. Przede wszystkim możesz żądać zaprzestania działań i usunięcia skutków naruszenia.

Jeśli jesteś ofiarą molestowania w miejscu pracy, przede wszystkim nie obwiniaj się. Zamiast tego zacznij działać, reaguj, zbieraj dowody i szukaj pomocy u pracodawcy, organizacji pozarządowych, w Inspekcji Pracy, a jeśli to nie pomoże - pomyśl o wystąpieniu na drogę sądową.

Molestowanie seksualne w miejscu pracy - w niektórych okolicznościach - może przyjąć takie formy, które podlegają bezpośrednio przepisom Kodeksu karnego.

Molestowanie to niepożądane zachowanie nie związane z płcią osoby, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności albo poniżenie lub upokorzenie pracownika.

Kodeks pracy przyznaje pracownicom w ciąży oraz po urodzeniu dziecka szczególne uprawnienia. Wśród nich na szczególną uwagę należą przepisy chroniące pracownicę w ciąży przed wypowiedzeniem, urlop macierzyński czy przerwa na karmienie.

Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownicy urlopu wypoczynkowego od razu po urlopie macierzyńskim. Czy pracownica musi skorzystać z tego uprawnienia.

Pracodawca ma obowiązek wydać świadectwo pracy pracownikowi albo osobie przez pracownika upoważnionej, w dniu w którym następuje rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy.

Praca w godzinach nadliczbowych jest obowiązkiem pracownika. Czy jednak pracownik zawsze musi się zgodzić zostać po godzinach. A jeśli nie zostanie, jakie grożą mu konsekwencje.

Zasadą jest, że to pracodawca decyduje o tym, czy zleci pracownikowi pracę w godzinach nadliczbowych. Jednak, czy pracownik nie może sam podjąć decyzji o pozostaniu po godzinach.

Nowe przepisy mają uprościć procedurę kontrolną, a także umożliwić im skuteczniejszą walkę z pracodawcami, łamiącymi pracownicze prawa.

Kodeks pracy wymienia enumeratywnie kilka kar porządkowych, którymi pracodawca może ukarać pracownika za przewinienia pracownicze. Czy jest to katalog zamknięty, czy pracodawca może wprowadzać także inne, nieprzewidziane w Kodeksie kary?

Pracodawca, który zatrudnia co najmniej 20 pracowników (w przeliczeniu na etaty) - na dzień 1 stycznia danego roku, powinien utworzyć zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Trzeba jednak pamiętać, że nie wszystkie wydatki można sfinansować z jego środków.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia skutkuje natychmiastowym rozwiązaniem stosunku pracy. Kiedy takie rozwiązanie umowy może być zastosowane?

Podstawowym sposobem nawiązania stosunku pracy jest zawarcie z pracownikiem umowy o pracę. Niekiedy potrzeby pracodawcy są na tyle zróżnicowane, iż zasadne wydaje się zawarcie jednej z umów cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenie czy umowa o dzieło. Trzeba jednak pamiętać, że zawarcie umowy cywilnoprawnej w sytuacji, gdy zachodzą wszystkie przesłanki uzasadniające zawarcie umowy o pracę, stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika.

Urlop bezpłatny jest udzielany przez pracodawcę na pisemny wniosek pracownika. Przepisy nie limitują jego długości. Oznacza to, że pracownik może zwrócić się do pracodawcy z prośbą o skrócenie urlopu bezpłatnego.

W zakresie określonym w umowie pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność.

Jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy, może być zawarte porozumienie o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy, określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Do takich przepisów zaliczamy układy zbiorowe pracy.

Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych.

Aby wspomóc pracowników mniej zamożnych, pracodawcy często powołują w swoich firmach tzw. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, z którego po spełnieniu określonych kryteriów, wypłacane są dodatkowe środki finansowe, bądź finansowane są określone cele, takie jak bony na święta, czy dodatkowe szkolenia.

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

Wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy. Jeżeli jednak pracodawca chce zróżnicować wynagrodzenie pracownikom zajmującym to samo stanowisko, musi to uzasadnić.

Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

Pomimo, że palenie tytoniu staje się coraz mniej popularne, wciąż zdarzają się nawet całe grupy pracowników, którzy wielokrotnie w ciągu dnia robią sobie przerwy na papierosa. Jak często pracownik może korzystać z takiej przerwy?

Umowy cywilno-prawne, w tym umowy zlecenia cieszą się dość dużą popularnością wśród pracodawców, szczególnie z uwagi na mniejsze koszty zatrudnienia. Czy przepisy prawa przewidują maksymalny czas trwania takiej umowy?

Utrata zaufania do pracownika nie musi przejawiać się tylko w wydaniu wyroku skazującego dotyczącego pracownika. Często samo wszczęcie postępowania karnego może spowodować, że pracodawca postrzega takiego pracownika jako mniej godnego zaufania. Czy brak wyroku skazującego może być podstawą do wypowiedzenia umowy o pracę?

Pracodawca często staje przed dylematem, jak zachować się w stosunku do pracownika, który bardzo często przebywa na zwolnieniu lekarskim, o ile bowiem w niektórych wypadkach pracownik rzeczywiście ma poważne problemy ze zdrowiem, o tyle w niektórych wypadkach takie zwolnienia są brane zdecydowanie na wyrost.

Częste przebywanie na urlopach wychowawczych nie stanowi podstawy do zmniejszenia wynagrodzenia i odmowy wysłania pracownicy na szkolenie podnoszące jej kwalifikacje zawodowe. Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 stycznia 2008 r., sygn. akt: II PK 116/07.

Utworzony u pracodawcy regulamin premiowania jest dla zatrudnionych pracowników niezależnym od układu zbiorowego czy regulaminu wynagradzania źródłem prawa pracy i nie może być stosowany przez pracodawcę wybiórczo.

Obecnie powszechne są działania pracodawców mające na celu monitoring miejsca pracy, wykonywanych zadań czy ogólnie czasu spędzanego przez pracowników w pracy. Jak daleko może się posunąć pracodawca w kontrolowaniu swoich pracowników?

Rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika bez wypowiedzenia, za siedmiodniowym uprzedzeniem jest szczególnym sposobem zakończenia stosunku pracy. Pracownik może z niego skorzystać w sytuacji przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę.

Polskie prawo pracy chroni zdrowie kobiet ciężarnych. Mają one prawo do przerwy od pracy na czas zleconych badań lekarskich, mogą odmówić wyjazdu w delegację i nie poniosą za to żadnych ujemnych konsekwencji, a ich stosunek pracy podlega szczególnej ochronie przed rozwiązaniem z inicjatywy pracodawcy.

Przepisy Kodeksu pracy stanowią, że nie wolno zatrudniać kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Oznacza to, że kobieta w pracy nie może wykonywać każdej pracy, a rodzaje pracy, przy których nie wolno zatrudniać kobiet powinny być wymienione w regulaminie pracy.

Pracodawca ma obowiązek zapewnić odpowiednie warunku pracy pracownicy w ciąży. Prawo pracy traktuje pracownice w ciąży, jako uprzywilejowaną grupę pracowników.

Kończy się zima i nieuchronnie zbliżamy się do okresu, w którym temperatura powietrza jest zbyt wysoka, aby móc efektywnie pracować w pomieszczeniach pracy. Wobec tego, pracownicy często zastanawiają się, czy pracodawca ma obowiązek zapewnienia im klimatyzacji w miejscu gdzie pracują.

Zarówno w okresie trwania stosunku pracy, jak i po jego zakończeniu, pracownik i pracodawca mogą zawrzeć umowę obejmującą zakaz konkurencji, czyli zakaz podejmowania przez pracownika działalności konkurencyjnej w stosunku do profilu działalności pracodawcy.

Pracodawca zatrudniający minimum 50 osób ma obowiązek umożliwić swoim pracownikom utworzenie rady pracowniczej, której podstawową funkcją jest współpraca z pracodawcą w zakresie zmian i nowych rozwiązań dotyczących zakładu pracy. Pracodawca musi jednak pamiętać, że jeżeli zdecyduje się na takie rozwiązanie, nałoży na siebie pewne określone obowiązki.

W praktyce często zdarzają się sytuacje, że pracodawcy bądź pracownikowi zależy na wcześniejszym zakończeniu współpracy. Możliwość takiego rozwiązania przewiduje Kodeks pracy poprzez skrócenie okresu wypowiedzenia.

Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę kobiecie w okresie ciąży, a także w okresie przebywania na urlopie macierzyńskim. W związku z tym, że w niektórych przypadkach z urlopu macierzyńskiego może korzystać także ojciec, również on objęty jest taką ochroną w okresie przebywania na urlopie. Ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki od tej zasady.

Osoby chcące złożyć pozew w sprawach z zakresu prawa pracy wielokrotnie zastanawiają się, jaki sąd będzie właściwy do rozpatrywania konkretnej sprawy. W tym zakresie, odpowiednie zastosowanie będą miały przepisy prawa cywilnego.

Oczywiste jest, że używanie służbowego sprzętu do celów prywatnych jest z reguły zabronione przez pracodawców, którzy mają też narzędzia do kontrolowania swoich pracowników w zakresie wykorzystywania np. komputera służbowego, szczególnie jeżeli jest to komputer stacjonarny i podłączony do jednej wspólnej sieci. Czy jednak pracodawca może zwolnić pracownika za takie zachowanie?

Pracownicy tymczasowi to pracownicy, którzy są zatrudniani przez agencję pracy, a następnie „wypożyczani” pracodawcom, który są zainteresowani taką formą zatrudnienia. Zasady pracy pracownika tymczasowego określa umowa zawierana pomiędzy przyszłym pracodawcą a agencją.

Każdy pracownik ma prawo do urlopu okolicznościowego związanego z ważnym wydarzeniem rodzinnym, takim jak narodzenie dziecka czy ślub. Często jednak zastanawiamy się, w jaki sposób musimy udowodnić pracodawcy, że pewne zdarzenie rzeczywiście miało miejsce.

W trakcie trwania urlopu bezpłatnego stosunek pracy ulega zawieszeniu. Urlop bezpłatny udzielany jest jedynie na pisemny wniosek pracownika.

Wprawdzie w Kodeksie karnym nie znajdziemy przestępstwa określanego jako molestowanie seksualne w miejscu pracy, jednak pewne zachowania pracodawcy czy współpracowników mogą wypełniać znamiona czynów zabronionych.

Prawa pracownika

Pracownik Vademecum

Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2012 r.

Kiedy pracownica w ciąży może zwolnić się na badania lekarskie w czasie pracy

Inspekcja pracy rzadziej ukarze mandatem

Praca ponad etat pracownika samorządowego

Uprawnienia rodzicielskie w formacjach mundurowych

Jakie prawa ma osoba molestowana?

Co zrobić, jeśli jesteś molestowany w miejscu pracy?

Molestowanie seksualne w Kodeksie karnym

Czym jest molestowanie seksualne?

Jakie są szczególne uprawnienia związane z macierzyństwem?

Czy urlop wypoczynkowy trzeba wykorzystać od razu po urlopie macierzyńskim

Ile czasu ma pracodawca na wydanie świadectwa pracy?

Co grozi za odmowę pracy w godzinach nadliczbowych

Praca w godzinach nadliczbowych bez zgody pracodawcy

Nowe zasady kontroli pracodawców przez PIP

Czy mogę zastosować inną karę porządkową niż przewiduje Kodeks pracy?

Co można, a czego nie można finansować z funduszu socjalnego?

Kiedy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?

Grzywna za umowę cywilnoprawną

Czy pracownik może skrócić urlop bezpłatny

Zakaz konkurencji nie z każdym pracownikiem!

Nagroda uznaniowa a czasowe zawieszenie układu zbiorowego pracy

Nadgodziny nawet bez wyraźnej zgody pracodawcy - porada

Czy staż pracy może być kryterium przyznania pomocy z ZFŚS?

Czy skonfliktowany pracownik zostanie przywrócony do pracy?

Czy pracodawca musi uzasadnić różnice w wynagrodzeniu pracowników?

Bez badań kontrolnych nie można udzielić urlopu

Jak często przerwy na papierosa?

Jaki jest maksymalny okres trwania umowy zlecenia?

Czy tylko wyrok skazujący uzasadnia zwolnienie z pracy?

Czy mogę zwolnić pracownika który nie wykonał pracy z powodu choroby?

Zakaz dyskryminowania pracownika na wychowawczym

Czy ustalony regulamin premiowania zawsze obowiązuje?

Czy pracodawca może monitorować pracę pracowników?

Rozwiązanie umowy o pracę za 7-dniowym uprzedzeniem

Jakie prawa ma pracownica w ciąży?

Czy kobieta w pracy może wykonywać każdą pracę?

Jakie są zasady zatrudniania pracownic w ciąży?

Czy pracodawca musi zapewnić klimatyzację?

Spóźnienie w wypłacie odszkodowania a zakaz konkurencji

Jakie obowiązki ma pracodawca w stosunku do rady pracowniczej?

Jak przyśpieszyć zwolnienie pracownika?

Kiedy można zwolnić kobietę w ciąży?

Do jakiego sądu złożyć pozew w prawie pracy?

Wykorzystywanie komputera służbowego do celów prywatnych

Urlop wypoczynkowy pracowników tymczasowych

Jak udowodnić prawo do urlopu okolicznościowego?

Co warto wiedzieć o urlopie bezpłatnym?

Czy molestowanie seksualne w pracy jest karalne?