Tematy - Prawo - Rzecznik Praw Obywatelskich - INFOR.PL

Trwają prace nad zmianą Kodeksu pracy mającą zmniejszyć różnicę wynagrodzeń między kobietami i mężczyznami. W tym celu ustawodawca chce rozszerzyć definicję mobbingu o niedopuszczalność różnicowania wysokości wynagrodzeń ze względu na płeć pracownika. Jakie uwagi w tej sprawie przedstawia RPO?

Ustawa z 16 grudnia 2016 r. obniżyła emerytury z powodu służby w PRL. Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymuje wiele skarg na bardzo długie rozpatrywanie wniosków o nieobniżanie emerytur mundurowych ze względu na wzorową służbę w III RP. Ile to trwa?

Opóźnienia w wypłacaniu świadczeń z ZUS nie ustępują. Do Rzecznika Praw Obywatelskich napływają wciąż nowe skargi. PRO interweniuje w sprawie.

Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar złożył do Sądu Najwyższego 16. skargę nadzwyczajną. Chodzi o sprawę małżeństwa, które - zakładając monitoring - nagrywało także część nieruchomości należących do dwóch mieszkających po sąsiedzku par. Zdaniem RPO osoby te doznały krzywdy, która wymaga rekompensaty od pozwanych.

Ministerstwo Zdrowia w odpowiedzi na pismo Rzecznika Praw Obywatelskich podkreśla, iż nakaz dokumentowania, dlaczego nie zasłania się ust i nosa naruszałby konstytucję. Ministerstwo zauważa, że przyczyny natury zdrowotnej, które uniemożliwią zakrycie ust i nosa (przy pomocy maseczki, przyłbicy czy części odzieży), to całe spektrum chorób i schorzeń oraz ich objawów.

Rzecznik Praw Obywatelskich uznał, że nieobowiązujące już regulacje w sprawie ulgi meldunkowej są niezgodne z Konstytucją i przystąpił do postępowania w Trybunale Konstytucyjnym, zainicjowanego skargą konstytucyjną jednej z ofiar ulgi meldunkowej. Po wielu latach sporów, kwestia konstytucyjności przepisów o uldze meldunkowej ma wreszcie szanse na rozstrzygnięcie.

Rzecznik Praw Obywatelskich, na wniosek strony, przystąpił do postępowania w sprawie C-19/20 BPH, zainicjowanego złożeniem pięciu pytań prejudycjalnych przez Sąd Okręgowy w Gdańsku. Zdaniem RPO pytania te doskonale ilustrują obecną sytuację w Polsce na tle orzecznictwa dotyczącego tzw. "kredytów frankowych”.

Członkowie wspólnot mieszkaniowych skarżą się, że muszą płacić za utrzymywanie schronów znajdujących się w budynkach mieszkalnych, a te są przecież przeznaczone dla szerokiego kręgu ludności

Senat podjął prace nad korzystnym dla opiekunów osób niepełnosprawnych wyrokiem TK z 21 października 2014 r. (K 38/13). TK uznał, że różnicowanie wysokości świadczenia pielęgnacyjnego w zależności od tego kiedy niepełnosprawność powstała jest sprzeczne z konstytucyjną zasadą równości.

RPO przedstawił swoje uwagi dotyczące 6 zmian w prawie pracy zawartych w Tarczy Antykryzysowej 4.0. Jedną z nich jest próba uregulowania zasad wykonywania pracy zdalnej. Czego ustawodawca nie zawarł w nowej ustawie?

Przepisy specustawy zezwalają na obniżenie wymiaru czasu pracy i proporcjonalne obniżenie wynagrodzenia maksymalnie o 20%.. Czy można obniżyć pensję równą minimalnej płacy? Jaka będzie kwota wynagrodzenia minimalnego pomniejszonego o 20% w związku z przestojem ekonomicznym?

W opinii Rzecznika Praw Obywatelskich przepisy, które służą do wszczynania postępowań karnoskarbowych w celu zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego są niezgodne z Konstytucją. RPO przyłączył się do kolejnej skargi konstytucyjnej obywatela dotkniętego tymi przepisami Ordynacji podatkowej. Jeszcze w 2014 r. Rzecznik zaskarżył je do Trybunału Konstytucyjnego, wnosząc o stwierdzenie ich niekonstytucyjności, bp przepisy te powodują niepewność obywateli, którzy nie wiedzą, czy ich zobowiązania podatkowe wygasły.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami sklep ma obowiązek „zapewnić rękawiczki jednorazowe lub środki do dezynfekcji rąk”. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich przepisy te są niejasne. Z odpowiedniego rozporządzenia nie wynika wprost czy zaopatrzenie w rękawiczki jest obowiązkiem sklepu, czy też klienta. Odpowiedzi na wątpliwości rzecznika udzieliło Ministerstwo Zdrowia.

Pracownik niepełnosprawny będący w grupie ryzyka boi się powrotu do pracy z powodu koronawirusa. Napisał wniosek o kontynuowanie pracy w formie pracy zdalnej. Czy pracodawca powinien zaakceptować prośbę?

Zrobiłem błąd we wniosku o świadczenie postojowe z ZUS. Czy to oznacza, że nie otrzymam postojowego? Jak poprawić błąd we wniosku złożonym do ZUS?

Pierwszą w życiu umowę zlecenia podpisałam 5. maja 2020 r. W tym samym miesiącu przebywałam na kwarantannie w związku z koronawirusem. Czy przysługuje mi zasiłek chorobowy? Na pytanie odpowiada Rzecznik Praw Obywatelskich.

Pracownicy sklepu i inne osoby w nim przebywające narażeni są na zarażenie się koronawirusem, gdy klienci nie zakrywają ust i nosa. Czy pracownik sklepu może żądać zaświadczenia o stanie zdrowia od osoby, która nie stosuje się do obowiązku zakrywania części twarzy, argumentując to chorobą?

Sprzedawczyni zatrudniona na podstawie umowy o pracę nie wykonywała swoich obowiązków ze względu na zamknięcie sklepu z powodu epidemii koronawirusa. Czy w związku z tym przysługuje jej wynagrodzenie za pracę?

Apelacja opiekuna prawnego (matki), która nie została wezwana do sądu i kwestionowała poczytalność syna, została przez sąd odwoławczy uznana za niedopuszczalną. Rzecznik Praw Obywatelskich uznał, iż sąd odwoławczy błędnie ocenił, iż skoro opiekun prawny nie był uczestnikiem sprawy w I instancji, to nie może apelować i złożył kasację do Sądu Najwyższego. SN uwzględnił kasację, stwierdzając, iż matka oskarżonego miała prawo wnieść apelację.

Wśród zmian wprowadzonych przez tzw. Tarczę antykryzysową 2.0 znalazły się rozwiązania pozwalające na zwolnienia i obniżki płac w administracji rządowej. RPO poprosił o stanowisko w tej sprawie Michała Dworczyka, szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Wobec stopniowego znoszenia innych ograniczeń związanych z epidemią koronawirusa Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar apeluje do MSWiA o rozważenie zniesienia całkowitego zakazu zgromadzeń. Wolność zgromadzeń jest bowiem ważnym konstytucyjnym prawem obywateli.

Pan pobiera zasiłek opiekuńczy na dziecko poniżej 8. roku życia. 30 kwietnia 2020 r upływał jego ostatni dzień pracy, gdyż pracodawca wypowiedział mu umowę. Czy nadal będzie miał prawo do zasiłku na dziecko?

Rzecznik Praw Obywatelskich odpowiada na pytanie czy pracownik budowlany, a dokładnie pracownik ekipy remontującej elewację bloku, musi nosić maseczkę na twarzy w związku z panującą epidemią koronawirusa.

Przedłużenie z mocy prawa orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności przewiduje specustawa dotycząca koronawirusa. Oznacza to, iż opiekunowie osób z niepełnosprawnością nie zostaną pozbawione prawa do świadczeń z powodu nieuzyskania na czas odpowiednich orzeczeń.

Od 3 kwietnia 2020 r. w związku z epidemią koronawirusa obowiązuje zakaz wchodzenia do lasów. Ministerstwo Środowiska tłumaczy, że decyzja wynika z faktu, że wiele osób mimo zagrożenia epidemią gromadziło się na terenach zarządzanych przez Lasy Państwowe. Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że zakaz ten nie ma podstawy prawnej.

Rzecznik Praw Obywatelskich krytycznie odnosi się do sposobu wprowadzania ograniczeń związanych z epidemią koronawirusa. Przedstawiamy uwagi RPO do rozporządzenia rządu, które obowiązuje od 1 kwietnia 2020 r.

Od 25 marca 2020 r. szkoły realizują program nauczania w formie zdalnej. Rzecznik Praw Obywatelskich zapytał więc MEN i Ministerstwo Cyfryzacji o to, jak jest z dostępem uczniów i nauczycieli do internetu i do komputerów.

Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar wystąpił do Ministra Edukacji Narodowej w sprawie terminów tegorocznych egzaminów szkolnych. Planowo egzamin ósmoklasisty odbywa się w kwietniu a egzaminy maturalne w maju. Do tej pory nie zapadła decyzja o ich przełożeniu.

Policjanci wskazują, że nie mogą skorzystać z dodatkowego zasiłku opiekuńczego. RPO wystąpił do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o rozważenie objęcia tym zasiłkiem funkcjonariuszy służb podległych resortowi.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę, że rozporządzenia Ministra Zdrowia wydawane bez podstawy w specustawie o COVID-19 są niezgodne z Konstytucją RP. Zdaniem Bodnara należy wprowadzić jeden ze stanów nadzwyczajnych.

"W przypadku, gdy względy epidemiczne wymagają znacznego ograniczenia kontaktu młodego pacjenta z rodzicem należy bezwzględnie umożliwić kontakt alternatywny np. telefonicznie lub za pośrednictwem internetu" – podkreśla Rzecznik Praw Pacjenta. Ograniczenie rodzicom możliwości towarzyszenia dzieciom podczas hospitalizacji wywołuje wiele obaw wśród rodziców.

Podkarpacki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Sanoku znalazł się w kłopotach z uwagi na złe zarządzanie (nietrafione kredyty). 34 podkarpackie samorządy, które prowadziły w tym banku swoje rachunki (obowiązkowo muszą prowadzić rachunki w lokalnych bankach), nie miały pieniędzy na realizację ustawowych zadań. Bankowy Fundusz Gwarancyjny podjął bowiem decyzję o restrukturyzacji która pozbawiła ich 43% środków finansowych zgromadzonych w tym banku. Samorządy wystąpiły więc z apelem do Premiera o pomoc, a RPO otrzymał to pismo w kopii.

Od 25 marca 2020 r. szkoły i przedszkola mają obowiązek prowadzenia zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. W piśmie do ministrów edukacji i cyfryzacji rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar wyraził wątpliwości dotyczące dostępu do sprzętu komputerowego ze stosownym oprogramowaniem oraz do szybkiego internetu. Zaapelował, aby żadne dziecko nie zostało pozbawione możliwości wzięcia udziału w zajęciach.

W najbliższą niedzielę planowane są wybory przedterminowe i uzupełniające w dziewięciu miejscowościach w Polsce. Zagrożenia związane z epidemią koronawirusa znacząco ograniczą możliwość udziału w głosowaniu - wskazuje RPO. Osoby poddane kwarantannie nie będą mogły wziąć w nim udziału. Tymczasem Konstytucja mówi o powszechnym charakterze wyborów

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Zdrowia, aby rozważył zmianę przepisów i wydłużył terminy ważności zaświadczeń ratowników medycznych, które upływają po 1 marca 2020 r. Chodzi o zaświadczenia o udzielaniu pierwszej pomocy. Każdy ratownik medyczny w związku z sytuacją pandemii koronawirusa jest teraz niezbędny do udzielania pomocy.

Rzecznik Praw Obywatelskich podaje uwagi do specustawy dotyczącej koronawirusa. Jakie zasady konstytucyjne mogą zostać naruszone?

Rzecznik Praw Obywatelskich ogłosił 7 postulatów w związku z Międzynarodowym Dniem Kobiet, który obchodzi się 8 marca każdego roku. Należą do nich m.in.: likwidacja luki płacowej, wdrożenie dyrektywy o równowadze życia zawodowego i prywatnego, poprawa ochrony praw reprodukcyjnych kobiet.

Osoby, które składają wniosek o emeryturę w czerwcu, otrzymują niższe świadczenie. Problem emerytur czerwcowych należy koniecznie rozwiązać. RPO kolejny raz występuje w tej sprawie do MRPiPS.

Zdaniem służby więziennej decyzja dyrektora więzienia o dystrybucji posiłków przez okna w drzwiach celi podyktowana jest przede wszystkim względami bezpieczeństwa i porządku.

Rzecznik Praw Obywatelskich podkreśla, że zakaz bicia dzieci ma charakter absolutny. Nie ma od niego żadnych wyjątków. RPO wysłał kolejne pismo do Rady Kościoła Chrześcijan Baptystów w sprawie książki "Pasterz serca dziecka", która promuje przemoc wobec dzieci jako metodę wychowawczą.

Sąd Najwyższy orzekł, że sąd może uchylić uchwałę wspólnoty mieszkaniowej nawet jeśli poparła ją wymagana większość. Dotyczy to przypadku niezapewnienia udziału w głosowaniu wszystkim członkom, gdy mogło mieć to wpływ na treść uchwały.

Więzień powinien mieć możliwość codziennych spacerów poza godzinami jego pracy. Plan spacerów w danym areszcie musi zostać skonstruowany w taki sposób, aby gwarantował realizację prawa do spaceru.

Czy zgoda na sprzedaż alkoholu w budynku może zostać wyrażona przez wspólnotę mieszkaniową w głosowaniu obiegowym? Zdaniem RPO tylko wówczas, gdy wszyscy członkowie wspólnoty mają szansę wziąć udział w głosowaniu. Co w przypadku, gdy nie wszyscy zostali poinformowani?

RPO zadał Sądowi Najwyższemu pytanie prawne dotyczące badania skargi więźnia na decyzję: prezesa sądu, sędziego penitencjarnego, dyrektora zakładu karnego i aresztu śledczego, dyrektora okręgowego i generalnego Służby Więziennej, komisji penitencjarnej oraz kuratora sądowego. Czy skargi należy badać wyłącznie pod kątem formalnym, czy także merytorycznym?

W Polsce karalne jest niszczenie roślin i zwierząt w znacznych rozmiarach oraz takie, które wyrządza istotną szkodę. RPO proponuje określenie w sposób ilościowy i jakościowy konkretnych czynów. Przykładem jest zabicie jednego rysia, który należy do rzadkiego gatunku.

Senior, który ma na celu zapewnienie sobie dostatecznych środków do życia, może przekazać mieszkanie w zamian za rentę dożywotnią. Jak chronić go przed nieuczciwymi firmami?

Odizolowanie więźnia z podejrzeniem gruźlicy od współmieszkańców celi powinno nastąpić już w dniu ujawnienia tych podejrzeń. Są oni bowiem najbardziej narażeni na zakażenie.

Policja nadużywa prewencyjnego stosowania kajdanek w konwojach i podczas przesłuchań. Prawie wszyscy zatrzymani doprowadzani do komisariatu mają ręce skute z tyłu. PRO ma zastrzeżenia także do używania kajdanek zespolonych czyli na ręce i nogi.

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich nowelizacja Kodeksu postępowania karnego, która weszła w życie 5 października 2019 r., utrudnia wniesienie prywatnego aktu oskarżenia. RPO prosi Senat o inicjatywę zmiany prawa.

RPO interweniował w sprawie skazanego, któremu nie pozwolono odejść od stolika w celu spędzenia czasu z jego dziećmi w kąciku zabaw więziennej sali widzeń. Zgodnie z Kodeksem karnym wykonawczym jest to możliwe za zgodą funkcjonariusza.

Rzecznik Praw Obywatelskich

Zmiany w Kodeksie pracy dotyczące wynagrodzeń kobiet i mężczyzn - uwagi RPO

Wniosek o nieobniżanie emerytury mundurowej rozpatrywany 3 lata? - RPO

Opóźnienia w wypłacaniu świadczeń z ZUS - interwencja RPO

Skarga nadzwyczajna RPO ws. założenia monitoringu na nieruchomości prywatnej

Ministerstwo Zdrowia o dokumentowaniu przyczyn braku maseczki

Rzecznik Praw Obywatelskich kwestionuje konstytucyjność przepisów o uldze meldunkowej

Kredyty frankowe przed TSUE - z udziałem Rzecznika Praw Obywatelskich

Wspólnoty mieszkaniowe nie chcą płacić za schrony w swoich budynkach

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego jednakowa dla wszystkich

Prawo pracy w Tarczy 4.0 - uwagi RPO

Jaka będzie kwota wynagrodzenia minimalnego pomniejszonego o 20% w związku z przestojem?

Czy przepisy o zawieszaniu biegu przedawnienia zobowiązań podatkowych są zgodne z Konstytucją RP?

Sklepy w dobie koronawirusa: jednorazowe rękawiczki czy środki dezynfekcji rąk?

Czy pracodawca powinien przyjąć wniosek o kontynuowanie pracy zdalnej pracownika niepełnosprawnego?

Jak poprawić błąd we wniosku o postojowe?

Czy otrzymam zasiłek chorobowy za czas kwarantanny, jeśli jestem pierwszy miesiąc na zleceniu?

Czy pracownik sklepu może żądać zaświadczenia o stanie zdrowia klienta, który nie zakrywa ust i nosa?

Czy sprzedawczyni zatrudnionej na umowie o pracę przysługuje wynagrodzenie za czas zamknięcia sklepu?

SN: Opiekun prawny osoby ubezwłasnowolnionej może złożyć apelację w jej sprawie

Tarcza 2.0 a zwolnienia i obniżki płac w administracji rządowej - wyjaśnienia Szefa KPRM

RPO apeluje o zniesienie całkowitego zakazu zgromadzeń publicznych

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy a wygaśnięcie umowy o pracę

Koronawirus: czy pracownik budowlany musi nosić maseczkę?

Przedłużenie z mocy prawa orzeczeń o niepełnosprawności z powodu koronawirusa

Koronawirus. RPO: zakaz wstępu do lasu bez podstawy prawnej

Koronawirus. Czy ograniczenia wprowadzane przez rząd są zgodne z prawem?

Koronawirus. Nauczanie zdalne a sprzęt dla szkół

Koronawirus. RPO do MEN: terminy egzaminów są nierealne

Koronawirus. Policjanci bez prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego

Koronawirus. RPO: zakaz przemieszczania się po kraju niezgodny z Konstytucją

Epidemia koronawirusa - czy rodzic może przebywać z dzieckiem w szpitalu?

Jak mają sobie radzić samorządy, jeśli bank, w którym trzymały pieniądze, popada w kłopoty finansowe?

Uwagi RPO do rozporządzenia o kształceniu na odległość

Koronawirus a wybory uzupełniające wójta i do rad gmin

Część ratowników medycznych może stracić uprawnienia

Czy specustawa dotycząca koronawirusa narusza Konstytucję RP?

Międzynarodowy Dzień Kobiet - 7 postulatów RPO

Wniosek o emeryturę złożony w czerwcu powoduje niższe świadczenie - RPO

Wydawanie posiłków więźniom przez okno w drzwiach celi - względy bezpieczeństwa

Zakaz bicia dzieci ma charakter absolutny - RPO

Uchylenie uchwały wspólnoty mieszkaniowej przez sąd

Praca więźnia a prawo do spaceru

Sprzedaż alkoholu w budynku - decyzja wspólnoty mieszkaniowej w głosowaniu obiegowym

Skargę więźnia można badać po względem merytorycznym - RPO

Poważne niszczenie roślin i zwierząt a odpowiedzialność karna

Senior przekazuje mieszkanie w zamian za rentę dożywotnią - jak go chronić?

Odizolowanie więźnia z podejrzeniem gruźlicy

Nadużywanie kajdanek przez policję - RPO

RPO: Pokrzywdzonemu trudniej wnieść do sądu prywatny akt oskarżenia

Kącik zabaw więziennej sali widzeń - czas skazanego z dziećmi