Tematy - Prawo - Sąd - INFOR.PL

Rada Ministrów zaakceptowała zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego, których celem jest przyspieszeniem postępowania procesowego oraz wzmocnienie egzekucji. Do likwidacji pójdzie odrębne postępowanie gospodarcze.

Zgodnie z ciężarem dowodów to na stronie powodowej będzie ciążył obowiązek udowodnienia faktów, z którymi łączy ona skutki prawne. Co jednak zrobić w sytuacji, gdy dowód dla nas istotny znajduje się w posiadaniu pozwanego?

Zgodnie z przepisami znowelizowanego kodeksu postępowania karnego, sąd polski orzekając w kwestii wykonania europejskiego nakazu aresztowania może obniżyć karę więzienia orzeczoną przez sąd zagraniczny, jeśli ta przekracza górną granicę ustawowego zagrożenia w prawie polskim.

Zgodnie z treścią przepisu art. 419 Kodeksu postępowania karnego nieobecność stron na rozprawie nie stanowi przeszkody dla ogłoszenia wyroku. Oznacza to, iż wyrok może zapaść bez obecności oskarżonego (prokuratora, pokrzywdzonego etc.), jedynie w obecności protokolanta lub w obecności protokolanta i publiczności. Treść tego przepisu podyktowana jest tym, iż zgodnie z treścią art.411 § 2 Kodeksu postępowania karnego przekroczenie terminu wydania wyroku powoduje konieczność prowadzenia rozprawy od początku.

Przepisy procedury karnej przewidują instytucję uroczystego złożenia przez świadka przyrzeczenia co do jego prawdomówności. Wskazana podniosła procedura ma na celu nadać odpowiednią rangę zeznaniom świadka, chociaż nie jest powiązana bezpośrednio z kwestią ewentualnej odpowiedzialności karnej świadka za fałszywe zeznanie lub za zatajenie prawdy.

Zamknięcie przewodu sądowego w postępowaniu karnym jest, co do zasady jednym z pierwszych kroków prowadzących do wydania wyroku, albowiem po nim następują głosy stron i narada sędziowska. Zgodnie z treścią przepisu art. 409 Kodeksu postępowania cywilnego istnieje możliwość sądowego wznowienia przewodu sądowego aż do ogłoszenia wyroku, co w praktyce oznacza, iż sąd powraca do prowadzenia postępowania sądowego (w tym dowodowego). Sąd decyduje o tym niezaskarżalnym postanowieniem. W myśl wskazanego przepisu sąd może również po zamknięciu przewodu sądowego udzielić stronom dodatkowego głosu.

Zagadnienie prowadzenia czynności sprawdzających reguluje art. 307 Kodeksu postępowania karnego. Są to czynności, które mogą być podejmowane po otrzymaniu zawiadomienia o przestępstwie, mające na celu zweryfikowanie wstępne czy zachodzi konieczność wszczęcia postępowania. Czynności te są obligatoryjne, jeśli zawiadomienie o przestępstwie jest anonimowe. Można je również przeprowadzić w celu weryfikacji tzw. informacji własnych organu ścigania.

Każdy obywatel, występując przed sądem, prokuratorem lub innym organem związanym z wymiarem sprawiedliwości, ma określone prawa i obowiązki.

Nie we wszystkich sprawach postępowanie pojednawcze będzie możliwe. Jest to jednak możliwe zarówno w sprawach majątkowych, jak i niemajątkowych.

Zasadą jest wnoszenie pozwu do sądu miejsca zamieszkania pozwanego lub sądu miejsca siedziby pozwanego - w przypadku osoby prawnej albo jednostki posiadającej lub nieposiadającej osobowości prawnej. Od zasady tej wyróżniamy jednak wiele wyjątków.

W postępowaniu sądowym możliwe jest zawarcie ugody. Do takiego zakończenia sprawy powinien nakłaniać nas sam sąd. Kiedy możliwe jest zawarcie ugody?

Opłacie w postępowaniu cywilnym podlegają pisma, od których ustawa przewiduje jej pobranie. W takim przypadku warunkiem skutecznego złożenia pisma procesowego jest uiszczenie przez stronę opłaty w odpowiedniej wysokości.

Zgodnie z treścią przepisu art. 202 Kodeksu postępowania karnego w razie uzasadnionych wątpliwości, co do poczytalności oskarżonego (podejrzanego) sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, powołuje co najmniej dwóch biegłych lekarzy psychiatrów. W razie zgłoszenia przez biegłych takiej konieczności, badanie stanu zdrowia psychicznego oskarżonego może być połączone z obserwacją w zakładzie leczniczym, ale może to mieć miejsce tylko wtedy, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo.

Zgodnie z treścią przepisu art. 9 § 1 Kodeksu postępowania karnego organy procesowe prowadzą postępowanie i dokonują czynności z urzędu, chyba że ustawa uzależnia je od wniosku określonej osoby, instytucji lub organu albo od zezwolenia władzy. Zasada ta dotyczy nie tylko postępowania przygotowawczego, ale również niektórych czynności sądowych. Ustawodawca przewidział jednak w art. 9 § 2 Kodeksu postępowania karnego możliwość, iż strony i inne osoby bezpośrednio zainteresowane mogą składać wnioski o dokonanie również tych czynności, które organ może lub ma obowiązek podejmować z urzędu. Są to właśnie tzw. wnioski o działanie (przez dany organ) z urzędu.

Do uzyskania rozwodu konieczny jest trwały i zupełny rozkład pożycia małżonków. Jednakże mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia orzeczenie rozwodu nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia praw do spadku można występować bez ograniczeń czasowych. U notariusza można sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia, o ile otwarcie spadku (czyli śmierć spadkodawcy) nastąpiło po 30 czerwca 1984 r.

Przymus adwokacki, jednoroczna rozłąka, brak orzekania o winie. Sprawdź jak wygląda rozwód w Niemczech.

Uchylenie mandatu to specyficzna prawna i wyjątkowa konstrukcja. Może mieć miejsce tylko, w sytuacji w której mandat został nałożony na daną osobę za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie. Uchylenie następuje na wniosek ukaranego złożony w zawitym terminie 7 dni od daty uprawomocnienia się mandatu lub z urzędu.

W postępowaniu wykroczeniowym (tak jak w procedurze karnej) ustawodawca rozróżnił dwie (choć podobne do siebie) sytuacje procesowe, w których sprawa toczy się dalej w innym terminie sądowym – zarządzenie przerwy w rozprawie oraz odroczenie rozprawy. Obie instytucje stanowią wyjątek od zasady ciągłości i szybkości rozprawy. Należy wskazać, że zasadą jest zarządzanie przez sąd przerwy w rozprawie, natomiast w przypadkach wskazanych w ustawie rozprawa jest odraczana.

Z uwagi na fakt, iż to sąd prowadzi i kieruje rozprawą, jest on jednocześnie zobligowany do czuwania nad jej prawidłowym przebiegiem. Jednym z instrumentów za pomocą, którego może to robić (obok przykładowo kar porządkowych) jest instytucja uchylenia pytania strony jeśli jest nieistotne dla sprawy, sugeruje treść odpowiedzi lub które sąd z innych powodów uznaje za niestosowne.

Jeżeli jesteś w trakcie rozwodu, powinieneś pamiętać, że wiele z Twoich zachowań ma wpływ na wynik sprawy rozwodowej, a także na długość i koszty procesu. Adwokat amerykański radzi jak uniknąć błędów.

Oczywiście najlepiej jest, gdy mówi się prawdę, ale prawo nie przewiduje odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych wyjaśnień. Oznacza to, że w ramach swojego prawa do obrony możesz zaprzeczać faktom, nawet jeżeli miały one miejsce.

Początkowo większość należności w postępowaniu karnym opłaca państwo. Jednakże, jako pokrzywdzony przestępstwem będziesz musiał dokonać kilka wpłat.

Jeżeli popełnisz przestępstwo skarbowe bądź wykroczenie skarbowe, masz możliwość porozumienia się z wymiarem sprawiedliwości, dzięki czemu Twoja kara może być stosunkowo nieduża, a przy spełnieniu odpowiednich warunków możesz nawet uniknąć odpowiedzialności karnej. Masz możliwość skorzystania z instytucji czynnego żalu lub dobrowolnego poddania się odpowiedzialności.

Sąd będzie miał obowiązek zwolnienia Cię od obowiązku uiszczenia opłaty przed wniesieniem określonego pisma procesowego (np. prywatnego aktu oskarżenia, wniosku o warunkowe przedterminowe zwolnienie), jeżeli wykażesz, że dokonanie odpowiedniej zapłaty jest dla Ciebie zbyt uciążliwe ze względu na Twoją sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów.

W wypadku niestawienia się pozwanego na rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny, który może stać się podstawą egzekucji.

Jeżeli będziesz naruszał powagę, spokój lub porządek czynności sądowych, przykładowo poprzez obrażanie sądu lub przeciwnika, sędzia przewodniczący może udzielić Ci upomnienia. Jeżeli upomnienie okaże się bezskuteczne i dalej będziesz się nieodpowiednio zachowywał, sędzia może uprzedzić Cię o skutkach prawnych Twojej nieobecności podczas rozprawy lub posiedzenia, zaś dalsze niewłaściwe zachowanie może doprowadzić do wydalenia Cię z Sali rozpraw

W wielu przypadkach dobrowolne poddanie się karze jest łatwiejszą i szybszą metodą zakończenia sprawy niż postępowanie przed sądem.

Czynny żal polega na zachowaniu sprawcy przestępstwa polegającym na dobrowolnym zaniechaniu jego dokonywania lub zapobieżeniu zamierzonemu skutkowi przestępczemu.

Istnieje możliwość skazania sprawcy bez potrzeby przeprowadzania pełnego postępowania przed sądem.

Jako oskarżony masz prawo do próby pojednania się z pokrzywdzonym w toku postępowania zwanego mediacją.

Przede wszystkim, jeżeli organ prowadzący postępowanie ma obowiązek pouczyć Cię o ciążących na Tobie obowiązkach i o przysługujących Ci uprawnieniach, to brak takiego pouczenia lub mylne pouczenie nie może wywoływać ujemnych skutków procesowych dla Ciebie.

W toku postępowania organy prowadzący ma obowiązek informować pokrzywdzonego o jego przebiegu i istotnych zdarzeniach.

Istnieje możliwośc przeglądania akt przed prokuratorem, o ile wyrazi na to zgodę prokurator prowadzący. Akta sprawy możesz przeglądać w siedzibie właściwej prokuratury.

Możesz składać wnioski dowodowe w każdym stadium postępowania, zarówno przed prokuratorem, jak i przed sądem.

Pełnomocnik jest profesjonalistą, który może udzielić Ci pomocy w trakcie procesu. Jeśli przyjmiesz rolę oskarżyciela posiłkowego, prywatnego lub powoda cywilnego w sprawie o przestępstwo, masz równocześnie status strony, co uprawnia Cię do ustanowienia pełnomocnika na czas toczącego się postępowania.

W sprawie o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe masz prawo do korzystania z pomocy obrońcy, ale nie więcej niż trzech (por. art. 6, 77 k.p.k.). Twoim obrońcą może być wyłącznie adwokat. W sprawach o wykroczenia i wykroczenia skarbowe możesz korzystać z pomocy tylko jednego obrońcy, który może być adwokatem lub radcą prawnym.

Odpowiedzialność karna za składanie fałszywych zeznań grozi nie tylko przy procesie karnym, lecz także w postępowaniu cywilnym. Poza nielicznymi wyjątkami świadek ma obowiązek złożenia zeznań.

Każdy pokrzywdzony przestepstwem ma możliwości obrony swoich interesów majątkowych. Jak to zrobić?

Każdemu oskarżonemu przysługuje prawo do obrony. Jest to jedna z głównych zasad całego systemu prawnego.

Przede wszystkim kary, środki karne, środki zabezpieczające i zapobiegawcze są wykonywane w sposób humanitarny, z poszanowaniem Twojej godności. Zakazuje się stosowania tortur lub nieludzkiego albo poniżającego traktowania i karania

Są to środki, które stosuje się w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, a wyjątkowo także w celu zapobiegnięcia popełnieniu nowego, ciężkiego przestępstwa, a które ingerują w Twoją sferę praw i wolności.

Policja ma prawo Cię zatrzymać, jeżeli zostaniesz uznany za osobę podejrzaną i jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniłeś przestępstwo, przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, a zachodzi obawa, że możesz uciec lub ukryć się albo zatrzeć ślady czynu zabronionego, bądź też policja nie może ustalić Twojej tożsamości.

Co do zasady rozprawy sądowe odbywają się jawnie. Oznacza to, że na sali rozpraw oprócz sądu, oskarżonego, pokrzywdzonego, prokuratora mogą przebywać także inne osoby, które z różnych powodów są zainteresowane toczącym się procesem.

W określonych przepisami okolicznościach istnieje możliwość odwołania się od wyroku sądu odwoławczego. Muszą być jednak spełnione określone warunki.

Jeżeli polski obywatel zostanie skazany przez sąd innego kraju UE na karę pozbawienia wolności wyższą niż przewiduje prawo krajowe, polski sąd będzie zobowiązany do jej obniżenia.

Co do zasady możesz odwołać się od decyzji wydanej przez organ postępowania wykonawczego. Przepisy przewidują dwa rodzaje środków zaskarżenia – w zależności od rodzaju rozstrzygnięcia i organu, który podejmował decyzję, możesz skorzystać ze skargi albo zażalenia

W niektórych prostych sprawach, w których za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe jest wystarczające orzeczenie kary grzywny lub ograniczenia wolności, za wykroczenie skarbowe – kary grzywny, a za wykroczenie – nagany, grzywny lub kary ograniczenia wolności, przy spełnieniu dodatkowych warunków sąd może na posiedzeniu bez udziału stron i bez przeprowadzania rozprawy wydać wyrok, zwany wyrokiem nakazowym, jeżeli okoliczności czynu i wina oskarżonego (obwinionego) nie budzą wątpliwości.

Musisz wiedzieć, że pewne sprawy o przestępstwa, które są sprawami mniejszej wagi, mogą być rozpoznawane przez sąd w tak zwanym postępowaniu uproszczonym (podobnie sprawy o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe).

Aby zaskarżyć orzeczenie, co do zasady musisz występować w roli strony postępowania. Podejrzany i pokrzywdzony są stronami postępowania przed prokuratorem, oskarżony i obwiniony są stronami postępowania przed sądem – mogą zatem zaskarżać orzeczenia.

Sąd

Odrębne postępowanie gospodarcze do likwidacji

Co zrobić, gdy dowód w sprawie jest w posiadaniu pozwanego?

Czy kara orzeczona przez zagraniczny sąd może zostać obniżona?

Czy konieczna jest obecność stron na ogłoszeniu wyroku?

Kiedy sąd przyjmuje przyrzeczenie świadka?

Kiedy jest możliwe wznowienie przewodu sądowego?

Czym są czynności sprawdzające?

Jakie prawa ma obywatel przed sądem?

Kiedy możliwe jest postępowanie pojednawcze?

Który sąd jest właściwy miejscowo do rozpoznania mojej sprawy?

Czy przed sądem można zawrzeć ugodę?

Co to jest opłata i ile wynosi?

Umieszczenie oskarżonego w zakładzie leczniczym na czas badań psychiatrycznych

Czym jest wniosek o działanie z urzędu?

Kiedy rozwód jest niedopuszczalny?

Stwierdzenie praw do spadku w sądzie czy u notariusza?

Okiem Eksperta: Rozwód w Niemczech

Kiedy można uchylić mandat karny?

Różnica między przerwą a odroczeniem rozprawy

Kiedy sąd może uchylić pytanie strony?

Rozwód w USA - czego unikać?

Czy jako oskarżony mam obowiązek mówienia prawdy?

Za co ta opłata? – czyli o obowiązku ponoszenia kosztów przez pokrzywdzonego

Czy oskarżony ma inne możliwości ugodowego zakończenia postępowania karnoskarbowego?

Czy mogę uzyskać zwolnienie od zapłaty kosztów sądowych?

Co grozi pozwanemu za niestawienie się na rozprawie sądowej?

Co mi grozi w razie nieodpowiedniego zachowania w sądzie?

Czym jest dobrowolne poddanie się odpowiedzialności?

Kiedy mogę skorzystać z czynnego żalu w postępowaniu karnoskarbowym?

Kiedy możne mieć miejsce skazanie bez rozprawy oraz rozprawa skrócona?

Czy istnieje możliwość zawarcia ugody z pokrzywdzonym w postępowaniu karnym?

W jaki sposób realizowane jest moje prawo do informacji?

O czym jako pokrzywdzony będę informowany przez organy prowadzące postępowanie?

Czy mogę przeglądać akta w toku sprawy przed prokuratorem?

W jaki sposób mogę realizować prawo do składania wniosków dowodowych?

Czy pokrzywdzonemu przysługuje prawo do pomocy w procesie?

Kto może pomóc oskarżonemu w czasie postępowania przed prokuratorem i sądem?

Skutki składania fałszywych zeznań

W jaki sposób jako pokrzywdzony przestępstwem mogę bronić swoich interesów majątkowych?

Jakie uprawnienia wynikają dla mnie jako oskarżonego z prawa do obrony?

Jakie są moje podstawowe prawa w czasie odbywania kary pozbawienia wolności?

Co to są środki zapobiegawcze i jak się przed nimi bronić?

Zostałem zatrzymany, co dalej?

W jaki sposób realizowane jest prawo do jawnego rozpoznania sprawy?

Kiedy możliwa jest kasacja oraz wznowienie postępowania?

Kara orzeczona przez zagraniczny sąd może być obniżona

Czy mogę odwoływać się od decyzji organów postępowania wykonawczego?

Co to jest wyrok nakazowy?

Co to jest wyrok zaoczny?

Dwuinstancyjność postępowania - jak z niego skorzystać?