Tematy, Ograniczenie wolności

W społeczeństwie, a co za tym idzie, także na forach internetowych, często dochodzi do mylenia kar jakie grożą sprawcom. W rezultacie zdarza się, że kary uregulowane w różnych aktach prawnych jak np. w kodeksie karnym skarbowym czy kodeksie wykroczeń są zaliczane do jednego katalogu. W związku z powyższym pojawia się pytanie: jakie kary zostały uregulowane w ustawie karnej i jaki jest ich wymiar?

W Polsce karalne jest niszczenie roślin i zwierząt w znacznych rozmiarach oraz takie, które wyrządza istotną szkodę. RPO proponuje określenie w sposób ilościowy i jakościowy konkretnych czynów. Przykładem jest zabicie jednego rysia, który należy do rzadkiego gatunku.

Trybunał Konstytucyjny za niekonstytucyjny uznał przepis nakładający na sąd obowiązek wymierzenia kary łącznej pozbawienia wolności przy łączeniu kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności. Zdaniem trybunału taka sytuacja pozbawia sąd możliwości oceny okoliczności indywidualnej sprawy.

Względem skazanego na karę ograniczenia wolności, który odbył co najmniej połowę orzeczonej kary ograniczenia wolności, sąd może orzec o zwolnieniu go z reszty kary, jeśli skazany przestrzegał w tym czasie porządku prawnego. W tym celu skazany, jego obrońca lub kurator sądowy powinni złożyć do sądu wniosek o skrócenie kary ograniczenia wolności.

Kara ograniczenia wolności może przybrać dwojaką postać – może polegać na wykonywaniu przez skazanego nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne lub potrąceniu od 10 % do 25 % wynagrodzenia na wybrany przez sąd cel społeczny.

Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 15 lat pozbawienia wolności; kara łączna grzywny określonej w art. 71 § 1 nie może przekraczać 270 stawek dziennych - jeżeli jest ona związana z zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności oraz nie może przekraczać 135 stawek dziennych - jeżeli jest ona związana z zawieszeniem wykonania kary ograniczenia wolności.

W razie skazania na karę pozbawienia wolności lub karę 25 lat pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. Sąd może na wniosek skazanego zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat.

Nowelizacja kodeksu karnego wprowadza zmiany dotyczące kary ograniczenia wolności oraz pracy skazanego wykonywanej na cele społeczne.

W razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności sąd wymierza karę łączną pozbawienia wolności, przyjmując, że miesiąc ograniczenia wolności równa się 15 dniom pozbawienia wolności.

Na poczet orzeczonej kary zalicza się okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, zaokrąglając do pełnego dnia, przy czym jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności, dwóm dniom kary ograniczenia wolności lub dwóm stawkom dziennym grzywny. Na poczet orzeczonych środków karnych, o których mowa w art. 39 pkt. 2-3 zalicza się okres rzeczywistego stosowania odpowiadających im rodzajowo środków zapobiegawczych, wymienionych w art. 275 lub 276 kodeksu karnego.

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, kara ograniczenia wolności trwa najkrócej miesiąc, najdłużej 12 miesięcy; wymierza się ją w miesiącach. W czasie odbywania kary ograniczenia wolności skazany: nie może bez zgody sądu zmieniać miejsca stałego pobytu, jest obowiązany do wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne oraz ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary.