Dziennik Ustaw - rok 2005 nr 7 poz. 54

Na podstawie art. 67 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416 i Nr 277, poz. 2742) zarządza się, co następuje:

1) wzory, szczegółowe zasady i sposób noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych,

2) zasady i sposób noszenia uzbrojenia

– przez żołnierzy w czynnej służbie wojskowej, o których mowa w ustawie z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, zwanych dalej „żołnierzami".

1) wyjściowego;

2) służbowego;

3) ćwiczebnego;

4) polowego;

5) specjalnego;

6) roboczego.

1) bluza i spodnie munduru wyjściowego marynarskiego oraz półpłaszcz marynarski – w kolorze granatowym;

2) czapka garnizonowa marynarska z pokrowcem, bluza wyjściowa marynarska letnia i koszulka marynarska – w kolorze białym;

3) czapka futrzana, krawat, rękawiczki żołnierskie, szalokominiarka, obuwie i galanteria skórzana – w kolorze czarnym.

2. Zestawy ubiorów wyjściowych określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

3. Wzory ubiorów wyjściowych określa załącznik nr 7 do rozporządzenia (rys. 1 i 2).

1) w Wojskach Lądowych:

a) kurtka i spodnie munduru służbowego, płaszcz sukienny, krawat, koszula, czapka futrzana, czapka rogatywka, kapelusz, szalik zimowy – w kolorze khaki,

b) koszula w kolorze białym,

c) sznur galowy – w kolorze matowosrebrnym,

d) obuwie, oporządzenie i galanteria skórzana – w kolorze czarnym;

2) w Siłach Powietrznych:

a) kurtka i spodnie munduru służbowego, płaszcz sukienny, koszula i czapka garnizonowa – w kolorze stalowym,

b) koszula – w kolorze białym,

c) sznur galowy – w kolorze matowosrebrnym,

d) czapka futrzana, oporządzenie, obuwie i galanteria skórzana – w kolorze czarnym;

3) w Marynarce Wojennej:

a) bluza i spodnie munduru marynarskiego, półpłaszcz marynarski – w kolorze granatowym,

b) czapka futrzana, krawat, obuwie i galanteria skórzana – w kolorze czarnym,

c) koszula, szalik zimowy, oporządzenie i getry – w kolorze białym,

d) sznur galowy w kolorze złocistym;

4) skarpetki dla wszystkich żołnierzy – w kolorze czarnym.

2. Zestawy ubiorów służbowych określa załącznik nr 2 do rozporządzenia (zestawy nr 1–7).

3. Wzory ubiorów służbowych określa załącznik nr 8 do rozporządzenia (rys. 1–6).

1) bluza i spodnie ćwiczebne, koszula ćwiczebna – w kolorze granatowym;

2) czapka ćwiczebna i półbuty ćwiczebne – w kolorze granatowym;

3) kurtka zimowa nieprzemakalna, szalokominiarka, rękawice ortalionowe 5-palcowe – w kolorze czarnym;

4) pas żołnierski z klamrą MW, pasek do spodni z klamrą MW, trzewiki – w kolorze czarnym.

2. Zestawy ubiorów ćwiczebnych określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

3. Wzory ubiorów ćwiczebnych określa załącznik nr 9 do rozporządzenia (rys. 1 i 2).

1) kurtka polowa, bluza i spodnie polowe, furażerka polowa, rękawice polowe, koszulo-bluza polowa, ubranie ochronne i oporządzenie – w barwach ochronnych, w kamuflażu „pantera" żołnierze pełniący służbę w polskich kontyngentach wojskowych w terenie pustynnym – w kamuflażu „pustynnym" beret;

2) trzewiki oraz galanteria skórzana – w kolorze czarnym; żołnierze pełniący służbę w polskich kontyngentach wojskowych noszą trzewiki ćwiczebne tropikalne – w kolorze beżowym;

3) pas żołnierski brezentowy z klamrą z napisem „WP" w Wojskach Lądowych i Siłach Powietrznych – w kolorze khaki, a w Marynarce Wojennej z klamrą z napisem „MW" – w kolorze czarnym;

4) szalokominiarki – w kolorach khaki, stalowym i czarnym.

2. Furażerkę polową nosi się tylko w Siłach Powietrznych zamiast beretu.

3. Zestawy ubiorów polowych określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

4. Wzory ubiorów polowych określa załącznik nr 10 do rozporządzenia (rys. 1–12).

1) ubranie czołgisty – w kolorze czarnym;

2) ubranie technika lotniczego – w kolorze granatowym;

3) kombinezon pilota – w kolorze zielonym, w Marynarce Wojennej – w kolorze pomarańczowym.

2. Zestawy ubiorów specjalnych określa załącznik nr 5 do rozporządzenia (zestaw nr 1 i 2).

3. Wzory ubiorów specjalnych określa załącznik nr 11 do rozporządzenia (rys. 1–3).

1) bluza i spodnie robocze – w kolorze granatowym;

2) kurtka i spodnie ocieplane – w kolorze granatowym;

3) beret;

4) trzewiki – w kolorze czarnym;

5) rękawice robocze.

2. Zestawy ubiorów roboczych określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

3. Wzór ubioru roboczego określa załącznik nr 12 do rozporządzenia.

1) w Wojskach Lądowych – w kolorze khaki lub khaki i białym;

2) w Siłach Powietrznych – w kolorze stalowym lub stalowym i białym;

3) w Marynarce Wojennej – w kolorze granatowym, białym lub granatowym i białym.

2. Żołnierze noszą berety w kolorach:

1) czarnym – w Marynarce Wojennej, w jednostkach pancernych, pododdziałach czołgów i jednostkach 11 Dywizji Kawalerii Pancernej;

2) bordowym – w jednostkach desantowo-szturmowych, specjalnych i jednostkach kawalerii powietrznej;

3) niebieskim – w jednostkach obrony wybrzeża i Ośrodku Szkolenia na Potrzeby Sił Pokojowych;

4) szkarłatnym – w jednostkach Żandarmerii Wojskowej;

5) brązowym – w jednostkach obrony terytorialnej;

6) szarym – w Jednostce Wojskowej Nr 2305;

7) zielonym – w pozostałych jednostkach Wojsk Lądowych.

3. Do czapek rogatywek żołnierze noszą otoki w kolorach:

1) granatowym – generałowie, jednostki wojsk zmechanizowanych i zmotoryzowanych, kompania reprezentacyjna Wojska Polskiego, jednostki zabezpieczenia materiałowego, szkoły i ośrodki szkolenia tych rodzajów wojsk i służb, żołnierze zawodowi korpusu sprawiedliwości i obsługi prawnej;

2) pomarańczowym – jednostki dziedziczące tradycje wojsk pancernych i samochodowych, jednostki rozpoznawcze, szkoły i ośrodki szkolenia tych rodzajów wojsk;

3) ciemnozielonym – jednostki wojsk rakietowych i artylerii, jednostki wojsk obrony przeciwlotniczej, szkoły i ośrodki szkolenia tych rodzajów wojsk;

4) czarnym – jednostki wojsk inżynieryjnych, jednostki wojsk obrony przeciwchemicznej, jednostki zabezpieczenia technicznego, jednostki służby kartograficznej i topogeodezyjnej, szkoły i ośrodki szkolenia tych rodzajów wojsk i służb;

5) chabrowym – jednostki dowodzenia, jednostki wojsk łączności, jednostki wojsk radiotechnicznych, jednostki wojsk rozpoznania i walki radioelektronicznej, szkoły i ośrodki szkolenia tych rodzajów wojsk i służb;

6) wiśniowym – lekarze wojskowi, jednostki służby zdrowia, szpitale i sanatoria wojskowe, szkoły i ośrodki szkolenia służby medycznej;

7) szkarłatnym – jednostki, szkoły i ośrodki szkolenia Żandarmerii Wojskowej;

8) fioletowym – kapelani wojskowi;

9) żółtym – sztab 1 Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej i 1 Brygada Pancerna.

4. Czapki garnizonowe nosi się do ubioru wyjściowego i służbowego:

1) koloru stalowego z czarnym otokiem – w Siłach Powietrznych;

2) koloru białego z czarnym otokiem – w Marynarce Wojennej.

5. Wzory nakryć głowy, o których mowa w ust. 1, określa załącznik nr 13 do rozporządzenia (rys. 1–7).

1) na czapkach wojskowych garnizonowych i rogatywkach:

a) w Wojskach Lądowych – znak orła Wojsk Lądowych tłoczony z blachy srebrzystej i oksydowany, o wysokości 55 mm,

b) w Siłach Powietrznych – znak orła lotnictwa wojskowego haftowany srebrzystym bajorkiem na podkładce barwy czarnej; korona, dziób i szpony haftowane złocistym bajorkiem, o wysokości 60 mm,

c) w Marynarce Wojennej – znak orła Marynarki Wojennej:

– oficerowie – haftowany srebrzystym bajorkiem na podkładce barwy czarnej, ujęty półwieńcem oficerskim z liści wawrzynu; korona, dziób, szpony, kotwica z liną kotwiczną oraz półwieńce haftowane złocistym bajorkiem, wnętrze tarczy jest barwy niebieskiej, o całkowitej wysokości 60 mm,

– podoficerowie – haftowany srebrzystym bajorkiem na podkładce barwy czarnej, ujęty półwieńcem podoficerskim z liści wawrzynu; korona, dziób, szpony, kotwica z liną kotwiczną oraz półwieńce haftowane złocistym bajorkiem, wnętrze tarczy jest barwy niebieskiej o całkowitej wysokości 60 mm,

– marynarze – tłoczony z blachy srebrzystej, z wewnętrznym niebieskim polem tarczy amazonek i nałożoną na tarczę złocistą kotwicą oplecioną złocistą liną kotwiczną o wysokości 40 mm;

2) na czapkach futrzanych – wszyscy żołnierze – znak orła wykonany w metalu, odpowiadający danemu rodzajowi wojsk;

3) na beretach, furażerkach i innych nakryciach głowy – według uproszczonego wzoru, wykonane metodą haftu komputerowego (tłoczone z tworzywa, lub z termonadruku) na tkaninie w barwie beretów, furażerek i innych nakryć głowy, odpowiadający danemu rodzajowi wojsk;

4) na hełmach:

a) Żandarmerii Wojskowej – znak orła Wojsk Lądowych, pod którym umieszcza się napis „ŻW" w kolorze czarnym na białym tle,

b) pododdziałów regulacji ruchu – znak orła danego rodzaju sił zbrojnych,

c) bojowych i ćwiczebnych – znaków orłów wojskowych nie umieszcza się.

2. Na kapeluszach polowych znaków orłów wojskowych nie umieszcza się.

2. W Marynarce Wojennej na guzikach kurtek mundurów służbowych, płaszczy sukiennych, półpłaszczy marynarskich oraz bluz wyjściowych i ćwiczebnych marynarskich umieszcza się znak kotwicy na tle krzyża kawalerskiego.

2. W okresie przejściowym dopuszcza się noszenie ubiorów letnich.

3. W okresie zimowym dopuszcza się noszenie koszulo-bluz w pomieszczeniach i obiektach zamkniętych.

1) w przypadku wystąpień zbiorowych – organizator przedsięwzięcia;

2) w przypadku wystąpień indywidualnych – żołnierz.

1) okularów przeciwsłonecznych przy wystąpieniach indywidualnych w dni słoneczne;

2) oznaki żałoby w formie taśmy w kolorze czarnym o szerokości 10 mm zamocowanej na szpicu lewej klapy bluzy polowej lub półpłaszcza marynarskiego.

1) sprawuje nadzór nad przestrzeganiem przez żołnierzy przepisów ubiorczych na terenie garnizonu;

2) ustala rodzaj zestawu ubiorczego dla żołnierzy, oddziałów i pododdziałów, jeżeli zachodzi konieczność zachowania jednolitości ubioru;

3) ustala rodzaj zestawu dla żołnierzy wojskowych organów porządkowych wchodzących w skład służby garnizonowej.

2. Żołnierz pełniący służbę poza granicami kraju w kontyngentach wojskowych występuje w ubiorze właściwym dla konkretnego przypadku użycia jednostki wojskowej lub indywidualnego wystąpienia służbowego.

1) w dowództwach i sztabach, od szczebla związku taktycznego Marynarki Wojennej – w ubiorze wyjściowym, którego skład zależny jest od pory roku;

2) w komórkach organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej, w tym Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, dowództwach rodzajów Sił Zbrojnych i sztabach od szczebla Związku Taktycznego, uczelniach wojskowych, szpitalach, wojewódzkich sztabach wojskowych, wojskowych komendach uzupełnień, etatowych komendach garnizonu, w jednostkach wojskowych do szczebla oddziału włącznie, ośrodkach szkolenia (równorzędnych) – w ubiorze polowym lub ćwiczebnym, którego skład zależny jest od pory roku.

1) podczas uroczystych wystąpień;

2) przy meldowaniu się przełożonym po przybyciu do nowej jednostki wojskowej lub przed odejściem na inne stanowisko służbowe;

3) podczas wykonywania zadań służbowych na terenie garnizonu i wyjazdów służbowych, jeżeli z ich charakteru nie wynika konieczność występowania w innym ubiorze;

4) na przepustkach i urlopach według decyzji żołnierza.

1) Komendy Dowództwa Garnizonu miasta stołecznego Warszawy w czasie wystąpień o charakterze reprezentacyjnym;

2) etatowych kompanii reprezentacyjnych, pocztów sztandarowych i flagowych oraz orkiestr wojskowych okręgów wojskowych i rodzajów Sił Zbrojnych w czasie uroczystości.

1) zajęć na terenie garnizonu: w koszarach, na placach ćwiczeń, strzelnicach oraz na okrętach, jeżeli z ich charakteru nie wynika konieczność występowania w innych ubiorach;

2) szkolenia poligonowego i ćwiczeń w terenie;

3) podróży służbowej, gdy obowiązuje wykonywanie zadań w ubiorze polowym lub ćwiczebnym;

4) przebywania na przepustkach i urlopach przez żołnierzy nieposiadających ubioru wyjściowego, gdy ubiór polowy spełnia funkcję ubioru wyjściowego.

1) obsługi uzbrojenia i sprzętu technicznego;

2) wykonywania prac gospodarczych;

3) innych prac określonych przez przełożonego.

2. Beret, z wyjątkiem Marynarki Wojennej:

1) nosi się lekko przechylony na prawe ucho. Prawą krawędź beretu opuszcza się w dół nieco ku tyłowi tak, aby przysłaniał ucho. Przy wystąpieniach bez nakrycia głowy beret nosi się pod lewym naramiennikiem godłem skierowanym do przodu. Beret marynarski nosi się lekko przechylony na prawe ucho. Dolna jego krawędź powinna znajdować się na wysokości około 40 mm nad lewą brwią oraz około 20 mm nad prawą brwią. Prawą krawędź beretu opuszcza się w dół nieco ku tyłowi tak, by nie przysłaniała ucha;

2) żołnierze pełniący służbę w komórkach organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej, w tym Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, oraz sztabach okręgów wojskowych i związków taktycznych, komendach garnizonów, ośrodkach szkolenia poligonowego i innych instytucjach zachowują barwę beretów jednostek, rodzajów wojsk i służb, zgodnie z § 11 ust. 2.

3. Kapelusz podhalański (huculski) nosi się:

1) nałożony prosto (symetrycznie) na głowę, przy czym dolna krawędź ronda powinna znajdować się na wysokości linii brwi. W czasie wystąpień o charakterze służbowym pasek kapelusza zakłada się pod brodę;

2) wraz z peleryną podhalańską (huculską) podczas wystąpień reprezentacyjnych.

4. Czapkę futrzaną:

1) nosi się nałożoną prosto (symetrycznie) na głowę w ten sposób, aby dolna krawędź czapki znajdowała się na wysokości około 30 mm nad linią brwi;

2) przy dokuczliwym wietrze lub silnym mrozie można nosić czapkę futrzaną z opuszczonymi klapami związanymi pod brodą albo z klapami związanymi z tyłu głowy.

5. Furażerkę w Siłach Powietrznych nosi się do ubioru polowego, lekko przechyloną w kierunku prawego ucha. Przy wystąpieniach bez nakrycia głowy furażerkę nosi się pod lewym naramiennikiem godłem skierowanym do przodu.

6. Płaszcz sukienny nosi się tak, aby odległość od podłoża do dolnej krawędzi płaszcza wynosiła, w zależności od wzrostu – 420–520 mm. Rękawy płaszcza powinny zakrywać rękawy kurtki, jednak nie powinny być dłuższe niż do nasady kciuka przy opuszczonej ręce.

7. Półpłaszcz marynarski dopasowuje się tak, aby jego długość, w zależności od wzrostu, wynosiła około 150–200 mm powyżej kolan.

8. Pelerynę podhalańską lub huculską nosi się jednocześnie z kapeluszem podhalańskim (huculskim). Pelerynę spina się pod kołnierzem paskiem (plecionką) opadającym do tyłu przez lewe ramię. Pelerynę nosi się na lewym barku w ten sposób, by jej przód pokrywał się z linią guzików kurtki. Tylna część peleryny powinna sięgać około 300 mm od podłoża.

9. Pelerynę-namiot można nosić do wszystkich ubiorów w czasie opadów atmosferycznych.

10. Kurtkę munduru służbowego nosi się tak, aby krawędź rękawa sięgała nasady kciuka dłoni przy opuszczonej ręce.

11. Mundur wyjściowy marynarski nosi się wraz z kołnierzem i krawatem marynarskim; bluzę marynarską nosi się na wierzchu spodni tak, aby zakrywała połowę długości bocznych kieszeni spodni; szerokość nogawek spodni marynarskich powinna wynosić 270–300 mm.

12. Kurtkę polową nosi się w składzie ubioru polowego. W okresie zimowym nosi się ją z szalokominiarką i rękawicami lub rękawiczkami, z rozpiętym górnym guzikiem. W razie dokuczliwego wiatru lub niskiej temperatury kurtkę można zapinać na górny guzik i haftkę – w wystąpieniach zbiorowych z zachowaniem jednolitości. W okresie letnim i przejściowym kurtkę można nosić bez szalokominiarki i rękawic. W sprzyjających warunkach atmosferycznych, szczególnie w okresie letnim, można użytkować kurtkę bez podpinki.

13. Kurtkę nieprzemakalną Żandarmerii Wojskowej nosi się do ubiorów patrolowych i konwojowych żołnierzy Żandarmerii Wojskowej. W zależności od warunków atmosferycznych można nosić kurtkę z podpinką, a także zakładać kaptur na głowę.

14. Bluzę polową nosi się tak, aby krawędź rękawa bluzy sięgała nasady dłoni. Bluzę polową można nosić zapiętą pod szyją lub z podwiniętymi rękawami.

15. Spodnie polowe nosi się luźno i lekko tak, aby opadały na górną krawędź cholewki trzewików.

16. Spodnie długie wyjściowe marynarskie i ćwiczebne nosi się tak, aby sięgały z tyłu krawędzią nogawek do górnej krawędzi obcasa.

17. Koszulo-bluzę polową z krótkimi rękawami nosi się ze spodniami polowymi i pasem żołnierskim. Oznaki stopni wojskowych w formie pochewek nakładane są na naramienniki koszulo-bluzy. W Marynarce Wojennej naramienniki są dopinane.

18. Koszulę ćwiczebną nosi się ze spodniami ćwiczebnymi i z paskiem do spodni z klamrą z napisem „MW". Dopuszcza się noszenie koszuli ćwiczebnej pod mundur ćwiczebny.

19. Krawat marynarski nosi się łącznie z kołnierzem marynarskim i przywiązuje się do bluzy przy zakończeniu dekoltu sznurkiem o średnicy 3 mm w kolorze czarnym. Końcówka krawata i sznurków wystających poniżej wiązania powinna wynosić 80 mm.

20. Apaszkę mogą nosić pododdziały honorowe do ubioru polowego użytkowanego jako ubiór wyjściowy w ustalonej dla danego pododdziału barwie beretu.

21. Szalokominiarka może być noszona jako:

1) szalik pod kurtkę polową, kurtkę zimową nieprzemakalną i do półpłaszcza marynarskiego;

2) ocieplenie pod hełm – wyciąga się wówczas jeden jej koniec do połowy długości, a następnie nakłada na głowę, naciągając na kark i szyję tak, aby część twarzy i oczy były odsłonięte;

3) golf.

22. Pas żołnierski nosi się:

1) do spodni polowych z koszulo-bluzą polową;

2) w zestawie ubioru używanego podczas pełnienia służb dyżurnych;

3) w przypadku konieczności noszenia kabury z bronią i oporządzenia;

4) do munduru ćwiczebnego Marynarki Wojennej – wyłącznie przy występowaniu z bronią.

23. Torbę polową nosi się przewieszoną przez prawe ramię. Górna krawędź torby powinna znajdować się na wysokości dolnej krawędzi pasa. W razie jednoczesnego noszenia torby polowej i maski przeciwgazowej, torbę polową nosi się przewieszoną przez lewe ramię, a maskę przez prawe ramię.

24. Ubranie robocze nosi się bez pasa, przy czym nogawki spodni opuszcza się na cholewki trzewików. W zależności od rodzaju wykonywanej pracy oraz warunków atmosferycznych można zdjąć bluzę lub podwinąć rękawy. Zabrania się przy tym użytkowania mundurów polowych pod ubraniem roboczym.

25. Ubiór czołgisty nosi się bez pasa, z oznakami stopni. Nogawki spodni opuszcza się na cholewki trzewików.

26. Buty filcowo-gumowe:

1) nosi się do ubiorów polowych i specjalnych przy temperaturach ujemnych;

2) mogą nosić wartownicy na posterunkach zewnętrznych oraz żołnierze, którym przysługują one z tytułu wykonywanych prac (pełnionych funkcji). Ponadto mogą je nosić wszyscy żołnierze na ćwiczeniach w polu w czasie mrozów.

27. Buty gumowe nosi się do ubiorów specjalnych i roboczych, a w szczególnych przypadkach również do ubioru polowego, stosownie do warunków terenowych i atmosferycznych.

28. Kombinezon pilota, w zależności od warunków atmosferycznych, używa się z ocieplaczem lub bez, zakładając go bezpośrednio na bieliznę pilota.

29. Kurtkę zimową nieprzemakalną nosi się w składzie ubiorów ćwiczebnych (specjalnych) Marynarki Wojennej i Sił Powietrznych. W zależności od warunków atmosferycznych można nosić kurtkę z podpinką lub bez, a także zakładać na głowę kaptur. Niedopuszczalne jest noszenie kaptura rozłożonego na plecach. W sprzyjających warunkach atmosferycznych, w okresie przejściowym, można nosić kurtkę bez podpinki, szalokominiarki i rękawic.

30. Spodnie zimowe nieprzemakalne nosi się w ten sposób, że ich nogawki opuszcza się na cholewki obuwia.

31. Skarpetki koloru czarnego nosi się: w Wojskach Lądowych, Siłach Powietrznych i Marynarce Wojennej.

32. Kurtkę ubrania ochronnego można nosić w składzie ubioru polowego, zamiast kurtki polowej; zaś ocieplacz pod kurtkę ubrania ochronnego można użytkować samodzielnie bez kurtki, z oznaką przynależności państwowej, o której mowa w § 35 ust. 1 pkt 2, i oznakami stopni wojskowych.

1) stopni wojskowych;

2) korpusów osobowych;

3) specjalistów wojskowych;

4) szkolne;

5) przynależności państwowej;

6) rozpoznawcze;

7) identyfikacyjne.

1) nakryciach głowy – z wyjątkiem czapek futrzanych, czapek garnizonowych marynarskich, czapek ćwiczebnych i czapek zimowych z dzianiny, beretów marynarskich, beretów noszonych w składzie ubiorów polowych i roboczych oraz specjalnych, kapeluszy polowych, czapek do ubioru technika lotniczego oraz hełmofonów i hełmów, z tym że:

a) na beretach noszonych do ubioru polowego, spełniającego funkcję ubioru wyjściowego, naszywane taśmą dystynkcyjną lub wykonane techniką termonadruku; dopuszcza się haft komputerowy,

b) na otokach czapek garnizonowych i rogatywek – naszywane taśmą dystynkcyjną, z wyjątkiem Marynarki Wojennej,

c) na furażerkach polowych – haftem komputerowym;

2) pozostałych ubiorach – bluzach, koszulach, kombinezonach, kurtkach i płaszczach:

a) w Wojskach Lądowych i Siłach Powietrznych:

– na naramiennikach płaszczy sukiennych i kurtek mundurów naszywane taśmą dystynkcyjną oraz bluz i kurtek polowych, koszulo-bluz polowych i kombinezonach czołgisty w postaci pochewek z oznakami wykonanymi techniką termonadruku,

– na lewym przodzie kurtki zimowej nieprzemakalnej, kombinezonu pilota, bluzy technika lotniczego i kurtki ubrania ochronnego, wykonane haftem komputerowym,

b) w Marynarce Wojennej:

– na naramiennikach bluz i kurtek polowych, koszulo-bluz polowych i kombinezonów czołgisty, wykonane techniką termonadruku,

– na lewym przodzie kurtki zimowej nieprzemakalnej, bluzy ćwiczebnej, koszuli ćwiczebnej, i bluzie ubrania technika lotniczego, wykonane haftem komputerowym,

– na lewych rękawach bluz wyjściowych i półpłaszczy marynarskich.

2. Oznaki stopni wojskowych w Wojskach Lądowych i Siłach Powietrznych do ubioru służbowego są barwy matowosrebrzystej, do ubiorów polowych w kolorze czarnym, a do ubiorów specjalnych w kolorze czarnym lub matowosrebrzystym, natomiast na umundurowaniu polowym – w kamuflażu pustynnym barwy piaskowej, a w Marynarce Wojennej – barwy złocistej.

3. W Wojskach Lądowych i Siłach Powietrznych oznaki stopni wojskowych nosi się:

1) na taśmie otokowej czapki garnizonowej lub rogatywki – umieszczone w linii równoległej do krawędzi taśmy, wykonane z taśmy dystynkcyjnej;

2) na beretach, furażerkach i kapeluszach – na podkładce przyszywane pod kątem 45° w stosunku do dolnej krawędzi beretu (furażerki) albo w stosunku do zagięcia ronda kapelusza –wykonane metodą haftu komputerowego;

3) na naramiennikach płaszczy i kurtek mundurów w składzie ubioru służbowego obszyte taśmą w kolorze srebrnym, o szerokości 5 mm;

4) na lewym przodzie kurtki zimowej nieprzemakalnej na wysokości piersi, oznakę stopnia wojskowego wykonaną metodą haftu komputerowego – na podkładce sukiennej umieszczonej na rzepie.

4. W Marynarce Wojennej oznaki stopni wojskowych nosi się:

1) na lewym przodzie:

a) kurtek zimowych nieprzemakalnych i kombinezonów pilota na podkładkach (umieszczone centralnie na środku podkładki) – tłoczone z tworzywa sztucznego,

b) bezpośrednio na bluzach i koszulach ćwiczebnych, bluzach ubrania technika lotniczego nad górną kieszenią symetrycznie do jej krawędzi bocznych – tłoczone z tworzywa sztucznego;

2) na lewym rękawie bluzy wyjściowej, bluzy wyjściowej letniej i półpłaszcza marynarskiego – tłoczone z tworzywa na podkładce sukiennej;

3) na naramiennikach bluz i kurtek polowych, koszulo-bluz polowych, kombinezonów czołgisty –tłoczone z tworzywa sztucznego na całej szerokości naramienników;

4) numery okrętowe naszywa się na podkładkę, bezpośrednio pod oznaką stopnia. Posiadający stopień wojskowy marynarza przyszywają numery okrętowe bezpośrednio na bluzie lub koszuli ćwiczebnej.

5. Wzory oznak stopni wojskowych określają załączniki nr 13 i 14 do rozporządzenia (odpowiednio rys. 1–7 i nr 1–20).

1) kołnierzach kurtek mundurów służbowych;

2) kołnierzach płaszczy sukiennych.

2. Wzory oznak korpusów osobowych określa załącznik nr 15.

2. Oznakę specjalistów wojskowych nosi się na lewym rękawie bluz wyjściowych marynarskich (bluz letnich białych) oraz półpłaszczy marynarskich – 80 mm poniżej wszycia kuli rękawa; 10 mm nad tą oznaką nosi się oznakę klasy specjalisty wojskowego.

3. Wzory oznak specjalistów wojskowych określa załącznik nr 16 do rozporządzenia (rys. 1–4).

1) naszywki z godłem Rzeczypospolitej Polskiej – noszą żołnierze pełniący służbę poza granicami państwa wchodzący w skład kontyngentów wojskowych i realizujący zadania poza granicami państwa lub odbywający służbę w formacjach wielonarodowych z siedzibą na terenie państwa, a także żołnierze uczestniczący w przedsięwzięciach międzynarodowych; dopuszcza się noszenie oznaki na terenie państwa; w tych przypadkach oznakę o wymiarach 55 mm (podstawa) x 66 mm (wysokość) nosi się na lewym rękawie ubiorów wyjściowych 100 mm poniżej wszycia rękawa oraz kurtek i bluz polowych na środku górnej kieszeni;

2) naszywki z flagą Rzeczypospolitej Polskiej – noszą żołnierze na obu rękawach bluzy, kurtki, koszulo-bluzy polowej (bluzy, koszuli ćwiczebnej marynarki wojennej), kurtki czołgisty, kombinezonu pilota, kurtki ochronnej z tkaniny paraprzepuszczalnej i podpinki od kurtki ochronnej 30 mm poniżej wszycia rękawa; oznakę tę nosi się również na kurtkach zimowych nieprzemakalnych, powyżej oznak stopnia wojskowego na lewej piersi; oznaka ma wymiary 30 mm (wysokość) x 48 mm (podstawa).

2. Oznaki wymienione w ust. 1 powinny być wykonane z materiału odpornego na odbarwienie i odkształcenie oraz przyszyte do munduru (ubioru) lub przyczepione na rzep.

2. Oznaki rozpoznawcze powinny się mieścić w prostokącie o wymiarach 50 x 80 mm albo w kole o średnicy 70 mm. Powierzchnia oznaki nie powinna być mniejsza niż 2 500 mm².

3. W jednostkach Marynarki Wojennej funkcję oznaki rozpoznawczej dla marynarzy spełnia, niezależnie od postanowień ust. 1, napis na taśmie otokowej czapki garnizonowej.

4. Oznak rozpoznawczych, z wyjątkiem Marynarki Wojennej, (taśm do czapek garnizonowych) nie noszą żołnierze pełniący służbę w składzie polskich kontyngentów wojskowych misji pokojowych Organizacji Narodów Zjednoczonych.

5. Oznak rozpoznawczych, z wyjątkiem taśm otokowych do czapek w Marynarce Wojennej, nie ustanawia się pododdziałom doraźnie formowanym dla udziału w ćwiczeniach z pododdziałami armii obcych organizowanych w kraju na podstawie porozumień międzynarodowych.

6. Proporczyk nosi się na berecie z lewej strony, w odległości 10 mm za oznaką stopnia wojskowego, równolegle do krawędzi beretu, w odstępie 20 mm.

7. Żołnierze przeniesieni do innych jednostek wojskowych nie noszą poprzednich oznak rozpoznawczych i proporczyków.

8. Na kurtkach ochronnych oznak rozpoznawczych nie umieszcza się.

1) z nazwiskiem – żołnierz odbywający zasadniczą służbę wojskową i nadterminową zasadniczą służbę wojskową może nosić do ubiorów polowych bezpośrednio nad klapką prawej górnej kieszeni;

2) Żandarmerii Wojskowej – nosi się na pasku podpiętym do lewego guzika lewej górnej kieszeni ubioru patrolowego.

2. Wzory oznak identyfikacyjnych określa załącznik nr 18 do rozporządzenia.

1) w Wojskach Lądowych i Siłach Powietrznych na bluzie polowej spełniającej funkcję ubioru wyjściowego;

2) w Marynarce Wojennej na bluzie wyjściowej marynarskiej i bluzie wyjściowej letniej marynarskiej; wielkość odznaki nie powinna przekraczać 1 600 mm².

1) na środku lewej górnej kieszeni, między środkiem klapki a dolną krawędzią kieszeni, odznakę pamiątkową, nie więcej niż dwie odznaki;

2) na środku prawej górnej kieszeni, między środkiem klapki a dolną krawędzią kieszeni, nie więcej niż dwie odznaki – jeżeli kształt odznaki nie przekracza wymiarów 40 x 40 mm.

2. Dwie odznaki, o których mowa w ust. 1, umieszcza się symetrycznie. Jeżeli druga odznaka ma kształt wydłużony poziomo, nosi się ją tuż pod pierwszą odznaką, z zachowaniem symetrii między środkiem klapki a dolną krawędzią kieszeni. Łącznie na obu kieszeniach umieszcza się nie więcej niż cztery odznaki.

3. Na środku lewej i prawej połowy klapki prawej górnej kieszeni można nosić po jednej odznace, jeżeli kształt odznaki nie przekracza wymiarów 40 x 40 mm.

4. Dopuszcza się w przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, noszenie jednej odznaki na pasku skórzanym w kolorze czarnym o szerokości 20 mm umocowanym pośrodku górnego płata kieszeni.

5. W Wojskach Lądowych i Siłach Powietrznych nad lewą górną kieszenią bluzy nosi się odznakę instruktora spadochronowego lub skoczka spadochronowego na wysokości 55 mm powyżej klapki, lekko pochyloną w stronę lewego rękawa, pomiędzy środkiem klapki a zewnętrznym brzegiem klapki. Odległość liczona jest do dolnej krawędzi odznaki.

1) odznakę, której jeden z wymiarów przekracza 35 mm, nosi się w odległości 80–120 mm poniżej dekoltu i 80–120 mm w prawo od środka przodu bluzy; drugą odznakę umieszcza się obok pierwszej w odległości 10 mm w kierunku rękawa;

2) odznakę pamiątkową nosi się po lewej stronie, symetrycznie w stosunku do odznak wymienionych w pkt 1; kolejną odznakę, nie więcej niż dwie, umieszcza się obok pierwszej w odległości 10 mm w kierunku rękawa;

3) odznakę, której kształt nie przekracza wymiarów 40 x 40 mm, nosi się 10 mm powyżej odznaki wymienionej w pkt 1; drugą odznakę umieszcza się obok pierwszej, w odległości 10 mm w kierunku rękawa;

4) odznakę „Marynarz Okrętów Podwodnych" nosi się na prawej stronie na bluzie marynarskiej 60–80 mm nad noszonymi odznakami;

5) odznakę skoczka spadochronowego nosi się na lewej stronie na bluzie marynarskiej 60–80 mm nad noszonymi odznakami.

1) pełnienia służby;

2) wystąpień indywidualnych;

3) wystąpień o charakterze reprezentacyjnym;

4) zajęć na placach ćwiczeń i poligonach oraz działań bojowych.

1) broń krótką, typu pistolet lub rewolwer, w kaburze:

a) na pasie żołnierskim lub na prawym boku, w ubiorze polowym,

b) na pasie udowym, na prawym udzie, w przypadku noszenia kamizelki kuloodpornej,

c) na szelkach w kaburze operacyjnej do ubioru cywilnego lub munduru;

2) broń długą (typu karabinek, pistolet maszynowy) na pasie broni w położeniu:

a) „przez plecy",

b) „na pas",

c) „przez pierś",

d) „przez kark"

3) pistolet maszynowy z kolbą złożoną – w kaburze na pasku w położeniu „przez ramię".

2. W pododdziałach reprezentacyjnych żołnierze noszą broń służbową na pasie oficerskim w kaburze, na prawym boku – w czasie wystąpień o charakterze reprezentacyjnym.

3. Żołnierze jednostek specjalnych mogą nosić broń służbową w położeniu zapewniającym swobodę operacyjną, w tym: zamocowaną do oporządzenia bądź umundurowania (ubrania), przenoszoną w kieszeniach, zasobnikach, plecakach, w połączeniu z innym sprzętem – w sposób zapewniający natychmiastowe (dogodne) jej użycie.

Minister Obrony Narodowej: J. Szmajdziński

¹⁾ Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone zarządzeniem nr 48/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 26 października 1995 r. w sprawie wprowadzenia przepisów ubiorczych żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. Rozk. MON poz. 188), które utraciło moc na podstawie art. 75 ust. 2 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 120, poz. 1268).

Załączniki do rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej
z dnia 14 grudnia 2004 r. (poz. 54)

Załącznik nr 1

UBIORY WYJŚCIOWE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 2

UBIORY SŁUŻBOWE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 3

UBIORY ĆWICZEBNE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 4

UBIORY POLOWE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 5

UBIORY SPECJALNE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 6

UBIORY ROBOCZE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 7

UBIORY WYJŚCIOWE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 8

UBIORY SŁUŻBOWE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 9

UBIORY ĆWICZEBNE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 10

UBIORY POLOWE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 11

UBIORY SPECJALNE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 12

UBIÓR ROBOCZY

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 13

NAKRYCIA GŁOWY

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 14

OZNAKI STOPNI WOJSKOWYCH

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 15

OZNAKI KORPUSÓW OSOBOWYCH

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 16

OZNAKI SPECJALISTÓW WOJSKOWYCH

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 17

OZNAKI PRZYNALEŻNOŚCI PAŃSTWOWEJ l ROZPOZNAWCZE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 18

OZNAKI IDENTYFIKACYJNE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 19

OZNAKI l ODZNAKI WOJSKOWE

Wyświetl treść załącznika

Załącznik nr 20

SPOSÓB NOSZENIA UZBROJENIA

Wyświetl treść załącznika