Załącznik do uchwały Nr IX/49/15
Rady Gminy Łomża
z dnia 29 maja 2015 r.
PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA GMINY ŁOMŻA NA LATA 2015-2018
I. Postanowienia ogólne.
1. Ilekroć w niniejszym programie jest mowa o:
1) ustawie - rozumie się przez to ustawę z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2014 r. poz. 1446);
2) programie - rozumie się przez to Program Opieki nad Zabytkami dla Gminy Łomża na Lata 2015-2018;
3) gminie - rozumie się przez to Gminę Łomża.
2. Program ma na celu:
1) włączenie problematyki ochrony zabytków do bieżących zadań Rady Gminy Łomża;
2) uwzględnianie uwarunkowań prawnych opieki nad zabytkami;
3) rozpoznawanie potrzeb dotyczących podejmowania działań zmierzających do zahamowania procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania;
4) eksponowanie zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego;
5) podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych;
6) tworzenie warunków współpracy z właścicielami zabytków dla zapewnienia ich opieki.
II. Gminna ewidencja zabytków.
1. Na podstawie ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami prowadzona jest ewidencja zabytków gminy. Ewidencja zabytków prowadzona jest przez Wójta Gminy Łomża w formie kart adresowych. Dla zabytków nieruchomych historycznych na kartach adresowych podawane są następujące informacje: lokalizacja zabytku (adres), krótka charakterystyka funkcji oraz wyglądu wraz z dokumentacją fotograficzną, informacje archiwalne oraz bibliografia dotycząca zabytku a także uwagi dotyczące stanu obecnego.
2. Aktualizacja i uzupełnianie ewidencji zabytków polega na:
1) dokonaniu przeglądu w terenie z częstotliwością raz do roku obiektów figurujących w gminnej ewidencji zabytków w celu weryfikacji obiektów pod kątem stanu estetycznego;
2) wykonaniu dokumentacji fotograficznej w razie zmiany stanu zachowania obiektu zabytkowego;
3) uzupełnieniu kart adresowych gminnej ewidencji zabytków o uzyskane w trakcie przeglądu dane merytoryczne i dokumentację fotograficzną;
4) w przypadku czynności wymienionych w pkt 1-3 wskazane jest uczestnictwo przedstawiciela Urzędu Ochrony Zabytków lub innego specjalisty zajmującego się problematyką ochrony dziedzictwa kulturowego.
3. Określenie stanów technicznych obiektów polega na:
1) nawiązaniu współpracy z organem nadzoru budowlanego w celu ustalenia stanu technicznego obiektów zinwentaryzowanych w gminnej ewidencji zabytków;
2) naniesieniu wniosków i opinii w sprawie dalszej kwalifikacji obiektów do gminnej ewidencji zabytków;
3) określeniu niezbędnych prac rewitalizacyjnych obiektów, określenie szacunkowej wartości ich przeprowadzenia.
4) w przypadku czynności wymienionych w pkt 1-3 wskazane jest uczestnictwo przedstawiciela Urzędu Ochrony Zabytków lub innego specjalisty zajmującego się problematyką ochrony dziedzictwa kulturowego.
4. Bieżąca aktualizacja gminnej ewidencji zabytków polega na:
1) wprowadzaniu do gminnej ewidencji zabytków zmian wynikających z rozbiórek, modernizacji i remontów obiektów;
2) wprowadzaniu do gminnej ewidencji zabytków zmian dotyczących stosunków własnościowych.
III. Działania w zakresie odnowy zabytków.
1. Pozyskiwanie środków zewnętrznych na odnowę zabytków będących własnością gminy.
2. Informowanie innych właścicieli obiektów zabytkowych o możliwościach pozyskania środków na odnowę zabytków.
IV. Określenie zasad udostępniania zabytków w celach turystycznych.
1. Ustalenie z właścicielami obiektów zabytkowych zasad udostępniania w celach turystycznych.
2. Oznakowanie obiektów udostępnianych w celach turystycznych.
3. Opracowanie tablic informacyjnych umieszczonych na zewnątrz obiektów, zawierających podstawowe dane historyczne o obiekcie.
V. Edukacja w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego.
1. Włączenie tematyki ochrony dóbr kultury do zajęć szkolnych w jednostkach prowadzonych przez gminę.
2. Publikacja materiałów dotyczących ochrony zabytków i opieki nad zabytkami w prasie lokalnej, w materiałach promocyjnych oraz na stronie internetowej gminy.
VI. Zagrożenia oraz sposoby ochrony zabytków w zależności od zagrożenia.
W oparciu o Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 25 sierpnia 2004 r. w sprawie organizacji i sposobu ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych (Dz. U. Nr 212, poz. 2153), powstał Plan Ochrony Zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych dla gminy. Określa on istniejące zagrożenia dla zabytków oraz sposoby ich ochrony.
Gminny program opieki nad zabytkami powinien w szczególności brać pod uwagę wytyczne Planu Ochrony Zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych w celu uniknięcia ewentualnych strat w substancji zabytkowej miasta w różnego typu sytuacjach kryzysowych.
VII. Wykaz zabytków nieruchomych z terenu gminy.
L.p. | Miejscowość | Obiekt | Datowanie | Nr rejestru zabytków |
1. | Chojny Młode | cmentarz wojenny żołnierzy niemieckich z czasów I wojny światowej | 1915 r. | A-257 z 27.02.1987 r. |
2. | Chojny Młode | cmentarz wojenny żołnierzy rosyjskich z czasów I wojny światowej | 1915 r.? | A-258 z 3.03.1987 r. |
3. | Czaplice Pączkowizna | dwór w zespole dworsko-folwarcznym, obecnie szkoła | ok. 1860 r. | A-467 z 30.12.1991 r. |
4. | Czapilce Pączkowizna | park w zespole dworsko-folwarcznym | 2. połowa XIX w. | --- |
5. | Gać | cmentarz wojenny żołnierzy niemieckich z czasów I wojny światowej | ? | A-246 z 23.02.1987 r. |
6. | Gać | młyn wodny, drewniany | ?, odbudowany po 1945 r. | --- |
7. | Konarzyce | dwór w zespole dworsko-folwarcznym, obecnie budynek szkoły | 1928 r. | A-506 z 17.11.1993 r. |
8. | Konarzyce | dawny park dworski, obecnie dwa szpalery lipowe po N i E granicy założenia | XIX w. ? | --- |
9. | Kupiski Nowe | wylewka pod fundament schronu bojowego pozycji Jednaczewo, odcinka Łomża | 1939 r. | --- |
10. | Kupiski Stare | dwór w zespole dworsko-folwarcznym | połowa XIX w., przebudowany 1962 r. | --- |
11. | Kupiski Stare | spichlerz w zespole dworsko-folwarcznym | połowa XIX w. | --- |
12. | Kupiski Stare | obora lub stajnia w zespole dworsko-folwarcznym | połowa XIX w. | --- |
13. | Kupiski Stare | czworak w zespole dworsko-folwarcznym | początek XX w. | --- |
14. | Kupiski Stare | pozostałość parku w zespole dworsko-folwarcznym | ? | --- |
15. | Kupiski Stare | kapliczka murowana | początek XX w. | --- |
16. | Kupiski Stare | nieukończony schron bojowy pozycji Jednaczewo, odcinka Łomża | 1939 r. | --- |
17. | Mikołajki | krzyż przydrożny, żeliwny | 1937 r. | --- |
18. | Pniewo | cmentarz z czasów II wojny światowej | 1942 r. | A-444 z 30.12.1991 r. |
19. | Puchały | cmentarz przykościelny | ? | A-360 z 7.04.1988 r. |
20. | Puchały | cmentarz rzymskokatolicki, "nowy" II | przed 1833 r. | A-359 z 7.04.1988 r. |
21. | Puchały | kaplica cmentarna murowana na cmentarzu rzymskokatolickim | początek XX w. | A-359 z 7.04.1988 r. |
22. | Puchały | kaplica cmentarna drewniana | połowa XIX w. | A-359 z 7.04.1988 r. |
23. | Puchały-Milewo | aleja lipowa | 2. połowa XVIII w.? | --- |
24. | Puchały-Pniewo | aleja kasztanowo-lipowa | 2. połowa XVIII w.? | --- |
25. | Sierzputy | cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej | 1915 r. | --- |
26. | Stara Łomża | grodzisko wczesnośredniowieczne (gródek i dwa podgrodzia) | | A-148 z 30.03.1967 r. |
27. | Stara Łomża (Wzgórze Św. Wawrzyńca) | cmentarzysko wczesnośredniowieczne | | A-163 z 2.11.1972 r. |
VIII. Postanowienia końcowe.
Realizacja programu poddana zostanie ocenie Rady Gminy Łomża po upływie dwóch lat od jego uchwalenia.