Na ostatniej prostej swojej prezydentury - Prezydent Andrzej Duda podpisał istotną ustawę, w szczególności dla przedsiębiorców, ale nowe regulacje odczują też pracownicy czy konsumenci. Można powiedzieć, że jest to 29 w 1: bo dotkliwe zmiany są w aż 29. ustawach na skutek tej jednej ustawy i podpisu Prezydenta w dniu 5 czerwca 2025 r.
- Wrzutka na ostatniej prostej prezydentury. Deregulacja dla przedsiębiorców, pracowników, konsumentów, bo 29 w 1: dotkliwe zmiany w aż 29. ustawach na skutek podpisu Prezydenta z 5 czerwca 2025 r.
- Jakie zmiany w prawie?
- Kiedy ustawa wejdzie w życie?
Wrzutka na ostatniej prostej prezydentury. Deregulacja dla przedsiębiorców, pracowników, konsumentów, bo 29 w 1: dotkliwe zmiany w aż 29. ustawach na skutek podpisu Prezydenta z 5 czerwca 2025 r.
Podajemy tyko najważniejsze informacje i sygnalizujemy problemy o ustawie z dnia 21 maja 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (dalej jako: ustawa). Ustawa nowelizuje wiele przepisów, co ma niebagatelne znaczenie dla przedsiębiorców.
Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu ww. ustawy: "Projekt ustawy stanowi pierwszy krok w realizacji zapowiedzi polskiego rządu dotyczącej konieczności przeprowadzenia deregulacji w zakresie prawa gospodarczego i administracyjnego, w tym w szczególności w kierunku poprawy środowiska prawnego i instytucjonalnego, w którym działają polskie firmy. Zidentyfikowano te obszary, w których można wprowadzić regulacje jeszcze skuteczniej broniące praw przedsiębiorców. Celem projektowanej ustawy jest wprowadzenie uproszczeń odnoszących się do działalności gospodarczej na etapie rozpoczynania działalności przez przedsiębiorcę oraz rozwoju jego przedsiębiorstwa w kolejnych latach. Nowelizacja obejmie też przepisy dotyczące zasad stanowienia prawa gospodarczego i oceny jego funkcjonowania. W związku z tym, że przyczyną zidentyfikowanych problemów są konkretne przepisy prawne, które nakładają wymogi regulacyjne na obywateli i firmy, realizacja celu przez działania pozalegislacyjne w tym zakresie nie jest możliwa. Przeprowadzenie osobnej nowelizacji każdego z aktów prawnych, w których zidentyfikowano problemy, wydaje się działaniem nadmiarowym. Z uwagi na liczbę takowych oraz mając na względzie ekonomikę procesu legislacyjnego rekomendowanym rozwiązaniem jest ograniczenie wymogów regulacyjnych w drodze jednej ustawy o charakterze przekrojowym.
Celem proponowanych w projekcie rozwiązań jest zmniejszenie liczby zbędnych i nadmiernych wymogów regulacyjnych, co w konsekwencji przyczyni się do zmniejszenia kosztów przedsiębiorców. Rezultatem będą szybsze i sprawniejsze procedury administracyjne, co przełoży się również na efektywność pracy administracji publicznej. Przewiduje się, że podjęte działania będą stanowić pozytywny impuls dla przedsiębiorców znacząco wpływając na poprawę warunków do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej. Przepisy zostały zgrupowane w ramach komponentów:
- ułatwienia przy podejmowaniu pierwszych kroków w biznesie;
- prostsze zasady wykonywania działalności gospodarczej;
- prawo gospodarcze przyjazne przedsiębiorcom."
Jakie zmiany w prawie?
Ustawa nowelizuje:
- Ustawę z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego. Wprowadza m.in. doręczenie zastępcze, zmiany w zakresie mediacji, umarzanie zawieszonych postępowań, decyzje hybrydowe, zmiany w zakresie pouczeń do postanowień, zmiany w zakresie decyzji autokontroli organu, związanie organu pierwszego stopnia wskazaniami organu odwoławczego, zmiany dotyczące biegu terminu przedawnienia nałożenia administracyjnej kary, zmiany w zakresie definicji zaległej administracyjnej kary pieniężnej, zmiany w zakresie wykonania kar administracyjnych oraz zaległych kar, udzielanie ulg z urzędu w zakresie administracyjnych kar pieniężnych.
- Ustawę z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny: dokonano zmiany polegającej na zastąpieniu formy pisemnej umowy leasingu, formą dokumentową. Umowę leasingu będzie można zawrzeć w formie dokumentowej, bez konieczności posiadania podpisu elektronicznego weryfikowanego za pomocą kwalifikowanego certyfikatu.
- Ustawę z dnia 9 kwietnia 1968 r. o dokonywaniu w księgach wieczystych wpisów na rzecz Skarbu Państwa w oparciu o międzynarodowe umowy o uregulowaniu roszczeń finansowych - odstąpiono od zasady dwuinstancyjności.
- Ustawę z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - jeżeli przedmiotem aktu notarialnego, który ma być sporządzony, lub dokumentu, co do którego notariusz ma uwierzytelnić podpis, ma być zbycie praw do spadku albo zbycie lub obciążenie rzeczy lub praw majątkowych uzyskanych tytułem, określonym w art. 1, notariusz może dokonać tych czynności tylko za uprzednią pisemną zgodą naczelnika urzędu skarbowego albo po przedstawieniu zaświadczenia wydanego przez naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego, że nabycie jest zwolnione od podatku, że należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia.
- Ustawę z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle- jest dostosowanie definicji rzemiosła i rzemieślnika do obecnych realiów społeczno-gospodarczych. Zmiana polega na rozszerzeniu katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła.
- Ustawę z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców - Zmodyfikowano obowiązujący aktualnie katalog działalności i usług, których nie zalicza się do rzemiosła, przez wyłączenie usług optyków okularowych i protetyków słuchu.
- Ustawę z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej -zmiany w tej ustawy polegają na wyłączeniu stosowania do kontroli legalności wykonywania pracy przez cudzoziemców, prowadzenia działalności gospodarczej przez cudzoziemców, powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom dodawanych w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców przepisów regulujących obowiązek publikacji okresowych analiz ryzyka oraz ograniczenia częstotliwości kontroli planowych.
- Ustawę z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników - Zmiana dotyczy wprowadzenia zasady, w myśl której osoby fizyczne wykonujące działalność nierejestrową będą identyfikowały się numerem PESEL, a nie numerem NIP. Natomiast w przypadku, gdy osoba fizyczna wykonująca działalność nierejestrową będzie zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług lub będzie prowadziła ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących to wówczas identyfikatorem podatkowym będzie NIP. Powyższa zmiana znajdzie zastosowanie również do podatników będących osobami fizycznymi wykonującymi działalność nierejestrową, którym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy został nadany numer identyfikacji podatkowej.
- Ustawę z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Zmiana dotyczy odstąpienia od zasady dwuinstancyjności.
- Ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa: umarzanie zawieszonych postępowań, nowe elementy treści zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej.
- Ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe. Zmiana umożliwia prowadzenie rachunku wspólnego, z wyjątkami.
- Ustawę z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych -doprecyzowanie przepisów odnoszących się do tzw. Małego ZUS Plus i umożliwienie realizacji pierwotnych intencji projektodawców tego rozwiązania.
- Ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wprowadzono jednoinstancyjność postępowania wszczętego na podstawie art. 82 ust. 1 ww. ustawy, (tj. stanowiącego, że Prezes Rady Ministrów w szczególnie uzasadnionych przypadkach może przyznać emeryturę lub rentę na warunkach i w wysokości innej niż określone w ustawie).
- Ustawę z dnia 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych. Zmiany w ustawie dotyczą odstąpienia od zasady dwuinstancyjności.
- Ustawę z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze. Zmiany w ww. ustawie dotyczą odstąpienia od zasady dwuinstancyjności (art. 186b, 186c, 186d oraz 186e).
- Ustawę z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
- Ustawę z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
- Ustawę z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy -Zmiany w ww. ustawie polegają na wyłączeniu stosowania do kontroli legalności zatrudnienia, innej pracy zarobkowej oraz wykonywania pracy przez cudzoziemców dodawanych w Prawie przedsiębiorców przepisów regulujących obowiązek publikacji okresowych analiz ryzyka oraz ograniczenia częstotliwości kontroli planowych.
- Ustawę z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie.
- Ustawę z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami - zmiany w ww. ustawie dotyczą odstąpienia od zasady dwuinstancyjności.
- Ustawę z dnia 20 stycznia 2011 r. o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa.
- Ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze.
- Ustawę z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe. Zmiana polega na modyfikacji zasad dofinansowywania kosztów kształcenia ze środków Funduszu Pracy.
- Ustawę z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy.
- Ustawę z dnia 6 marca 2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców.
- Ustawę z dnia 4 lipca 2019 r. o systemie instytucji rozwoju.
- Ustawę z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych.
- Ustawę z dnia 16 lipca 2020 r. o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców. Ustawa dokonuje zmiany limitów wysokości środków budżetu państwa przeznaczonych na udzielanie pomocy publicznej przedsiębiorcom znajdującym się w trudnej sytuacji ekonomicznej. Nadal jednak wysokość środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa nie będzie mogła przekroczyć kwoty 120 000 000 zł w każdym roku.
- Ustawę z dnia 2 grudnia 2021 r. o wyrobach winiarskich.
Kiedy ustawa wejdzie w życie?
Ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia z wyjątkiem określonych w ustawie przepisów.
Ustawa z dnia 21 maja 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego