Co daje legitymacja strażaka w aplikacji mObywatel? Zmiany z podpisem Prezydenta

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
rozwiń więcej
Aplikacja mObywatel, strażak, świadczenie wspierające / Co daje legitymacja strażaka w aplikacji mObywatel? Zmiany z podpisem Prezydenta / shutterstock

Świadczenie ratownicze i zmiany w legitymacji z podpisem Prezydenta RP - tak. Analizujemy nową ustawę z dnia 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych – podpisaną przez Prezydenta RP dnia 3 lipca 2025 r. Nowe zmiany przyniosą wiele ułatwień i praktycznych rozwiązań.

rozwiń >

Co daje legitymacja strażaka w aplikacji mObywatel? Zmiany z podpisem Prezydenta

Świadczenie ratownicze i zmiany z podpisem Prezydenta RP - tak. Analizujemy nową ustawę z dnia 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych (Dz.U. 2025 poz. 900, dalej jako: ustawa) – podpisaną przez Prezydenta RP dnia 3 lipca 2025 r. Nowe zmiany przyniosą wiele ułatwień i praktycznych rozwiązań. Zmiany są poczynione w ustawie z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 244). Na wstępie warto omówić świadczenie ratownicze, ponieważ to z nim wiążą się omawiane zmiany.

Komu przysługuje świadczenie ratownicze?

Świadczenie ratownicze przysługuje strażakowi ratownikowi OSP, który czynnie uczestniczył jako członek OSP w działaniach ratowniczych lub akcjach ratowniczych (wymagany bezpośredni udział co najmniej raz w roku) - przez co najmniej 25 lat (w przypadku mężczyzn) oraz 20 lat (w przypadku kobiet). Przy naliczaniu okresu czynnego uczestnictwa w działaniach ratowniczych nie jest wymagane zachowanie ciągłości wysługi lat w OSP. Prawo do świadczenia ratowniczego przysługuje strażakowi OSP, który osiągnął: a) w przypadku mężczyzn – 65. rok życia, b) w przypadku kobiet – 60. rok życia.

Ile wynosi świadczenie ratownicze?

Na podstawie art. 16 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 244) strażakowi ratownikowi OSP przysługuje świadczenie ratownicze (corocznie waloryzowane) z tytułu wysługi lat w OSP w wysokości 273 zł.

Ważne

Od dnia 1 marca 2025 r. kwota świadczenia ratowniczego przysługującego strażakom ratownikom ochotniczych straży pożarnych wynosi 273,00 zł, wcześniej było to 200 zł.

Czy OSP liczy się do emerytury?

Tak, na podstawie powyższych regulacji i ww. kwot uznaje się, że OSP liczy się do emerytury. Trzeba jednak pamiętać, że świadczenie ratownicze przyznaje się na wniosek zainteresowanego złożony do komendanta powiatowego (miejskiego) PSP – tj. organu przyznającego, właściwego dla siedziby jednostki OSP, do której należy strażak ratownik OSP. Świadczenie wypłaca Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA: wypłata następuje miesięcznie, do 15. dnia każdego miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym przyznano świadczenie ratownicze (art. 18 ust. 2 ustawy).

Przykład

Wzór wniosku o przyznanie świadczenia określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 2 lutego 2022 r. (Dz.U. 2022 r. poz. 316) wydany na podstawie art. 17 ust.11 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych - można znaleźć tutaj.

Jakie zmiany dla strażaków OSP?

Zmiany, które zaszły na skutek wprowadzenia ustawy dotyczą kwestii formalnych bo legitymacji. Podstawowym celem ustawy jest ponowne uregulowanie zasad wydawania legitymacji strażakom ratownikom ochotniczych straży pożarnych (OSP) oraz osobom, którym przyznano świadczenie ratownicze.

Jak było? W dotychczasowym stanie prawnym strażak ratownik OSP, na czas pełnienia tej funkcji, oraz osoba posiadająca uprawnienie do świadczenia ratowniczego, na czas posiadania uprawnienia do tego świadczenia, powinni otrzymywać w celu identyfikacji i korzystania z dodatkowych świadczeń legitymację OSP. Legitymacja ta, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 1 czerwca 2022 r. w sprawie legitymacji strażaka ratownika ochotniczej straży pożarnej lub osoby posiadającej uprawnienie do świadczenia ratowniczego (Dz. U. poz. 1274), jest elektroniczną kartą procesorową w formie karty identyfikacyjnej wykonanej z tworzywa sztucznego. Ustawa zastępuje legitymację w formie karty z tworzywa sztucznego, dokumentem mobilnym w aplikacji mObywatel, w rozumieniu ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o aplikacji mObywatel (Dz. U. z 2024 r. poz. 1275 i 1717).

Szacowano, że w ciągu 10 lat koszt emisji wyniesie około 12,8 miliona złotych przy łącznej liczbie około 230 tysięcy kart. Niemniej jednak zamówienie 9 000 blankietów przez Komendę Główną PSP w październiku 2023 roku nie przełożyło się na wydruk ani jednej legitymacji. Procedury administracyjne i techniczne blokowały proces, przez co system popadł w impas. Dostosowanie regulacji do aplikacji mObywatel jest więc spójne z innymi funkcjonalnościami tej aplikacji. Zatem co jest najważniejszego w tym zakresie:

  • Zastąpienie karty fizycznej dokumentem mobilnym w aplikacji mObywatel.
  • Prowadzenie centralnego rejestru legitymacji w systemie teleinformatycznym pod nadzorem ministra właściwego do spraw administracji bądź Komendanta Głównego PSP.
  • Uproszczenie procedury wydawania – wniosek strażaka kierowany do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, który wprowadza dane do rejestru.
  • Sześciomiesięczny okres vacatio legis pozwalający na przygotowanie narzędzi informatycznych.

Co daje elektroniczna legitymacja dla strażaków OSP w aplikacji mObywatel?

Wprowadzenie elektronicznej legitymacji w aplikacji mObywatel rozwiązuje długoletni problem braku dostępu do dokumentu potwierdzającego status strażaka ochotnika. System mobilny gwarantuje:

  • bezpieczeństwo instytucjonalna. Nieuprawniona nie będzie mogła posługiwać się kartą strażaka OSP;
  • natychmiastową weryfikację w terenie i instytucjach, w miejscach gdzie strażak OSP pełni służbę;
  • zmniejszenie kosztów związanych z produkcją i dystrybucją plastikowych kart;
  • lepszą integrację z innymi e-usługami cyfrowymi państwa;
  • bezpieczeństwo danych i łatwość aktualizacji w czasie rzeczywistym

Korzyści dla strażaków ochotników i organizacji- jakie?

Niewątpliwie istnieją też korzyści dla strażaków OSP w zw. z wprowadzonymi zmianami:

  1. Prostota i wygoda – legitymację ma się zawsze przy sobie, wystarczy smartfon;
  2. Przejrzysty rejestr – eliminacja błędów przy ręcznym wprowadzaniu danych;
  3. Szybsze reagowanie – natychmiastowy dostęp do informacji o uprawnieniach ratowniczych;
  4. Skala oszczędności – wykorzystanie istniejącej infrastruktury informatycznej minimalizuje potrzeby budżetowe.

Kiedy wchodzi w życie ustawa?

Ustawa wchodzi w życie 8 kwietnia 2026 r.

Uchwalona zmiana ustawy to istotny krok w kierunku praktycznego wsparcia ochotniczych straży pożarnych. Elektroniczna legitymacja w aplikacji mObywatel eliminuje dotychczasowe bariery, usprawnia procedury i wpisuje się w nowoczesną wizję cyfrowej administracji. Dzięki temu strażacy ochotnicy zyskują realne narzędzie potwierdzające ich status i uprawnienia, a państwo – efektywniejszy system zarządzania danymi. Wszystko to należy ocenić pozytywnie.

Prawo
Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20
19 lip 2025

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze
19 lip 2025

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS
18 lip 2025

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek
17 lip 2025

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej
17 lip 2025

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?
17 lip 2025

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.
17 lip 2025

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość
18 lip 2025

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okularnicy muszą się mieć na baczności za kierownicą! Kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać
17 lip 2025

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?
17 lip 2025

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

pokaż więcej
Proszę czekać...