Nowe z ZUS 2024. Kto ma dostać babciowe. Na czym polega nowy zasiłek, na co można wydać pieniądze

• Nowy zasiłek z ZUS: komu jest potrzebny
• Kto dostanie babciowe 2024, jaka wysokość nowego zasiłku z ZUS
• Nowy zasiłek z ZUS: babciowe z PIT czy zwolnione z podatku

Nowy zasiłek 2024 z ZUS ma działać według schematu: babcia zajmie się małym dzieckiem za zasiłek, matka pójdzie do pracy i zarobi tyle, że rodzinę stać będzie na kupno lub wynajem własnego mieszkania, dzięki czemu szybko młoda rodzina pomyśli o kolejnym dziecku.

Nowy zasiłek z ZUS: komu jest potrzebny

Młodzi Polacy ustanowili właśnie nowy europejski rekord tak zwanego gniazdownictwa – z rodzicami mieszka już 51 procent małżeństw, co pomijając kraje południowej Europy, w których gniazdownictwo wynika z tradycji a nie przymusu ekonomicznego, plasuje to Polaków pod względem mieszkaniowej samodzielności najwyżej w Europie.

Zdaniem demografów, to jest właśnie główna przyczyna, która sprawia, że mimo przodowania w Europie pod względem zasiłków i wszelkich transferów na dzieci Polska ma tak fatalne perspektywy demograficzne.

Jak wyjaśnia Marek Wielgo, ekspert portalu GetHome.pl, z powodu braku perspektyw na samodzielne lokum, wiele par odkłada decyzję o posiadaniu pierwszego lub kolejnego dziecka, a nierzadko rezygnują z potomstwa.
Wskazuje na to m.in. tegoroczne badanie fundacji Habitat for Humanity Poland. W tym badaniu zapytano Polki i Polaków m.in. o to, czy są takie decyzje życiowe, które uzależniają od poczucia bezpieczeństwa w kwestii zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych.
W Habitat wyjaśniają, że dla jednych może to oznaczać posiadanie własnego mieszkania lub domu, a dla innych, np. długoterminowy najem lub względną łatwość spłaty kredytu mieszkaniowego. Niemal jedna trzecia Polek i Polaków przyznało, że od stabilnej sytuacji mieszkaniowej uzależnia powiększenie rodziny.

Młodych rodzin nie stać zaś na własne mieszkanie lub wynajem samodzielnego lokum dlatego, że w takiej sytuacji młode matki muszą zajmować się dzieckiem, rezygnując z pracy. Brak drugiej pensji pogarsza potencjalną zdolność kredytową i oddala szanse na samodzielne zamieszkanie.
W ten sposób koło się zamyka, a kręcenie się wokół własnego ogona nigdy nie pozwala rozwiązać problemu.

To wyjaśnia pomysł i nadzieje związane z nowym zasiłkiem z ZUS, nazwanym potocznie babciowym.

Kto dostanie babciowe 2024, jaka wysokość nowego zasiłku z ZUS

Dokładne zasady ureguluje nowa ustawa. Babciowe ma być jednak kolejnym wsparciem dla rodzin związanym z opieką nad dzieckiem.

W praktyce świadczenie zwane babciowym ma być uzupełnieniem starego programu Rodzina 500+, dotyczącym jednak tylko rodzin z dzieckiem poniżej trzeciego roku życia, w których matka chce wrócić do aktywności zawodowej lub nawet podjąć pierwszą pracę.

Te dwa warunki: dziecko w wieku do ukończenia 36 miesięcy oraz praca o dochodach brutto równych najniższej krajowej (4 242 zł od stycznia 2024 r. oraz 4 300 zł od lipca 2024 r.) są niezbędne by móc w ogóle składać wniosek o babciowe.

Samo świadczenie ma wynosić 1 500 zł miesięcznie.

Gdy już babciowe zostanie przyznane, rodzice sami będą mogli zadecydować o sposobie wydatkowania pieniędzy. Można nim opłacić pobyt dziecka w żłobku lub klubie dziecięcym lub zatrudnić fachową nianię.

Jedną z form, preferowanych – stąd nazwa świadczenia – jest zaangażowanie do opieki nad małym dzieckiem jego babci. Jednak musi być ono sformalizowane – na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnej typu zlecenie czy dzieło.

Nowy zasiłek z ZUS: babciowe z PIT czy zwolnione z podatku

Pewnie ta ostatnia forma będzie najkorzystniejsza ponieważ jest zwolniona z obowiązkowych składek na ZUS, a nawet składki zdrowotnej. Z kolei jeśli równolegle kwota wolna od podatku zostanie podwyższona – zgodnie z zapowiedziami – do 60 000 zł, to nawet dochód babci z emerytury lub innego źródła w wysokości do 4 500 zł miesięcznie sprawi, że do ręki babci trafi 1 500 zł co do złotówki, bez żadnych obciążeń na daniny publiczne.   

Przypomnijmy: trwający od ponad 30 lat stan depresji urodzeniowej pogłębił się w ostatnich latach. Żeby zapewnić rozwój demograficzny kraju, to w danym roku na 100 kobiet w wieku rozrodczym powinno przypadać średnio co najmniej 210–215 urodzonych dzieci.
Według GUS w 2022 r. przypadało zaś tylko 126. Niski obecnie poziom dzietności będzie miał negatywny wpływ także na przyszłą liczbę urodzeń, ze względu na zdecydowanie mniejszą w przyszłości liczbę kobiet.

Jeśli dojdzie do zmiany rządu, co wydaje się nieuchronne, poza szybkimi zmianami w podatkach powinna więc pojawić się nowa ustawa, wprowadzająca w życie ideę babciowego – nowego świadczenia z ZUS.