Dyskryminacja, Umowa zlecenia

Umowa zlecenie z własnym pracownikiem może kosztować pracodawcę 30 tys. zł kary. W powszechnym przekonaniu pracodawcy chętnie zastępują umowy o pracę umowami zlecenia. Jednak w praktyce równie często traktują je jak uzupełnienie stosunku pracy. W obu przypadkach umowa zlecenia może być zarówno wybawieniem, jak i źródłem problemów. Sprawdź, jakich zasad przestrzegać w 2024 r., by uniknąć kary finansowej.

W powszechnym przekonaniu prawa i obowiązki z zakresu bhp dotyczą jedynie pracowników. Tak jednak nie jest. Jeśli praca jest wykonywania na innej podstawie, ale w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, to pracodawcę również obciążają określone obowiązki. Po spełnieniu określonych warunków może jednak uwolnić się od dodatkowych kosztów. Musi to jednak zrobić już na etapie zawierania umowy.

Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy. Jest to omijanie prawa, stąd też sądy mogą nawet ustalić, że jeżeli między zleceniobiorcą a zleceniodawcą było zawartych kilka umów zlecenia, a w istocie była to praca w rozumieniu Kodeksu pracy, to pierwsza z tych umów zlecenia będzie w istocie umową na okres próbny, a następne na czas określony i nieokreślony - w zależności od okresu ich trwania.

Zbliżają się wybory samorządowe. W wielu miejscach, w tym w pracy, trwają rozmowy, spory i wymiana myśli politycznych co do programów i kandydatów. Trzeba jednak wiedzieć, że pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, m.in. bez względu na przekonania polityczne. Nie można więc ponosić negatywnych konsekwencji w miejscu pracy, szczególnie jeżeli ma się odmienne poglądy od pracodawcy. Nawet jeżeli jest się zatrudnionym w jednotach samorządu terytorialnego, gdzie niestety często ma miejsce rotacja pracowników ze względu na tzw. układy polityczne - powinna obowiązywać zasada wolności słowa i własnych poglądów politycznych.

Ministra Pracy i Polityki Społecznej podała 18 marca 2024 r. na platformie X, że trwają prace nad finalizacją ustawy, która pozwoli do stażu pracy zaliczać czas przepracowany na podstawie umów cywilnoprawnych lub jako jednoosobowa działalność gospodarcza. Zdaniem ministry, taka zmiana ma stanowić docenienie pracy osób zatrudnionych w ten sposób. Pytanie brzmi, czy aby na pewno jest to najlepszy środek do docenienia pracy tych osób? Czy może jedynie doraźne rozwiązanie, które raczej utrwala, a nie naprawia systemowe problemy, które trapią polski rynek pracy?

Przepisy prawa polskiego określają (i waloryzują każdego roku) wysokość minimalnej stawki godzinowej płaconej zleceniobiorcom lub innym osobom fizycznym świadczącym usługi przedsiębiorcom albo innym jednostkom organizacyjnym. Jaka najniższa dopuszczalna prawem stawka godzinowa obowiązuje w 2024 roku? W sytuacji, gdy minimalna stawka godzinowa nie jest płacona, to zleceniodawca może zapłacić od 1000 zł a nawet 30.000 zł kary.

Kodeks pracy zobowiązuje pracodawcę do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy nie tylko pracownikom, ale także osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy. Na tej podstawie możliwe jest kierowanie zleceniobiorców na badania lekarskie.

Równe traktowanie pracowników jest podstawową zasadą prawa pracy. Kodeks pracy zakazuje wszelkiej dyskryminacji w zatrudnieniu. Podpowiadamy, jakie są przesłanki dyskryminacji oraz kiedy pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie. 

Wynagrodzenie zleceniobiorcy podlega ochronie przed egzekucją komorniczą podobnie jak wynagrodzenie pracownika. Przepisy Kodeksu pracy regulujące granice potrąceń i kwoty wolne stosuje się także do wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia. Jakie warunki należy spełnić, żeby komornik zostawił środki niezbędne do egzystencji?

Umowa zlecenia i umowa o dzieło to umowy uregulowane przepisami Kodeksu cywilnego. Umowa o świadczenie usług stanowi odmianę umowy zlecenia – przepisy o zleceniu stosuje się do niej odpowiednio. Kiedy zadanie, którego wykonanie jest przedmiotem umowy cywilnoprawnej ma charakter dzieła, a kiedy – zlecenia? Różnice pomiędzy tymi umową zlecenia i umową o dzieło mają swoje konsekwencje dla ubezpieczeń społecznych osób wykonujących te umowy.

Współczesne miejsce pracy staje przed wyzwaniem budowania otoczenia, które jest wolne od wszelkich form dyskryminacji. Dążenie do równości i inkluzji nie tylko promuje etyczne standardy, ale także sprzyja efektywności organizacji. 

Równość płci w miejscu pracy to temat, który stał się jednym z kluczowych aspektów współczesnego społeczeństwa. Walka o równość i sprawiedliwość stała się jednym z głównych nurtów dyskusji na temat praw człowieka, a miejsce pracy stanowi centralną arenę tej walki. Pomimo ogromnych postępów w dziedzinie praw kobiet, nadal istnieją wyraźne nierówności płciowe, które wymagają uwagi, analizy i działań naprawczych. 

3000 zł kary grzywny za niezatrudnienie kandydata na pracownika. Pracodawcy mają się czego obawiać. Są dane Głównego Inspektoratu Pracy za 2022 r., które pokazują, że na 182 zgłoszone do inspekcji pracy przypadki dyskryminacji przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu stosunku pracy 17 uznano za zasadne. Czy posypią się kary?

W mentalności pracodawców funkcjonują stereotypy dotyczące osób z niepełnosprawnościami, osób starszych, czy cudzoziemców – wskazał rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek podczas debaty eksperckiej poprzedzającej III Kongres ESG. RPO uwagę, że osoby te mają często trudności ze znalezieniem pracy, mimo wyższego wykształcenia.

Ableizm (z ang. -able w disable – niepełnosprawny) to dyskryminacja i uprzedzenia wobec osób z niepełnosprawnością lub tych, którzy różnią się zdolnościami fizycznymi czy umysłowymi od normy społecznej. Termin ten odnosi się do postaw, które deprecjonują osoby z niepełnosprawnością, traktując je jako mniej wartościowe, zdolne lub ważne niż osoby pełnosprawne. Ableizm może objawiać się na różne sposoby, w tym w postaci barier architektonicznych, komunikacyjnych czy też w postawach i zachowaniach innych ludzi.

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) wyjaśniła błąd MOPS-u w stosowaniu zwolnień podatkowych dla zleceniobiorców. Zgodnie z interpretacją organu podatkowego, zwrot kosztów przejazdów dla osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia nie kwalifikuje się do zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o PIT.

Ageizm to forma dyskryminacji lub uprzedzenia oparta na wieku, która polega na traktowaniu osób lub grup ludzi inaczej ze względu na ich wiek. Jest to podobne do innych form dyskryminacji, takich jak rasizm czy seksizm, ale skupia się na wieku jako czynnikiem różnicującym. 

Nierówne traktowanie w pracy jest podstawą do odszkodowania dla pracownika, tak jak w przypadku dyskryminacji. Odszkodowanie nie może być niższe niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę. Sąd Najwyższy rozstrzygnął wątpliwości prawne.

W najnowszej interpretacji indywidualnej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia obowiązki płatnika związane z wypłatą nagród w ramach programu poleceń. W skrócie, jeśli nagrody są wypłacane osobom polecającym, stanowią one dla nich przychód podlegający opodatkowaniu. Jednak, w zależności od statusu osoby polecającej, obowiązki płatnika mogą się różnić.

Stygmatyzacja społeczna – czy kierują nami stereotypy? Stygmatyzacja społeczna to uprzedzenia, powstałe bardzo często wskutek niewiedzy lub ignorancji. Przedmiotem stygmatu społecznego jest najczęściej pochodzenie, rasa i orientacja seksualna. Jak walczyć ze stygmatem społecznym? 

Państwowa Inspekcja Pracy przypomina, że pracownicy sezonowi mają takie samo prawo do uczciwych warunków pracy oraz takie same prawa pracownicze i socjalne jak pracownicy zatrudnieni na stałe i apeluje o ostrożność przy zawieraniu umów. "Umowa cywilnoprawna, czyli umowa-zlecenie, dla swojej ważności nie wymaga formy pisemnej, ale my zawsze doradzamy jednak zawieranie jej na piśmie" – mówi Aleksandra Zagajewska z PIP.

Molestowanie seksualne (prawo pracy) – każde niepożądane zachowanie o charakterze seksualnym lub odnoszące się do płci pracownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika, w szczególności stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery.

Niższe zarobki, mniejsze możliwości awansu, a nawet utrata pracy to niektóre z następstw zostania mamą. Kobiety nie widzą w tym jednak dyskryminacji. 

Czy to koniec luki płacowej i dyskryminacji między kobietami a mężczyznami w zatrudnieniu? Dzięki nowym unijnym przepisom pracodawcy będą musieli podawać informacje, które ułatwią pracownikom porównywanie wysokości wynagrodzeń i umożliwią identyfikację różnic płacowych. Ponadto oferty pracy będą musiały być neutralne płciowo a same procesy mają być niedyskryminacyjne - nie można np. pytać kobiety czy zamierza mieć potomstwo.

Choć obowiązującą formą zatrudnienia w polskim prawie jest umowa o pracę, to wiele firm preferuje umowy cywilnoprawne: umowę o dzieło oraz umowę zlecenie. Szczególnie popularna jest ta ostatnia - to opłacalne rozwiązanie dla uczniów i studentów do 26. roku życia. Czy warto pracować na umowie zlecenie? Jakie są wady oraz zalety tej formy zatrudnienia?