Kodeks pracy, Pracodawca

Czterodniowy tydzień pracy to pomysł, który zdobywa coraz większą popularność. Wielu pracodawców zastanawia się nad wprowadzeniem takiego rozwiązania, zważywszy na potencjalne korzyści dla pracowników i samej firmy. W niniejszym artykule przyjrzymy się tej idei z perspektywy pracodawcy i prawa pracy. Wykażemy, że prawo pracy pozwala na wprowadzenie czterodniowego dnia pracy już teraz!

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do ministra edukacji o rozważenie zmiany przepisów Karty Nauczyciela. Chodzi o zrównanie uprawnień nauczycieli mianowanych z uprawnieniami nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, związanych z ochroną przedemerytalną i prawem do wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy w przypadku przywrócenia nauczyciela do pracy przez sąd pracy i podjęcia przez niego zatrudnienia. Barbara Nowacka, minister edukacji zapowiedziała powołanie Zespołu, który będzie analizował zgłaszane postulaty odnośnie sytuacji prawnej nauczycieli – także w zakresie ochrony przedemerytalnej i prawa do wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy w przypadku przywrócenia do pracy przez sąd pracy.

Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała, że chce, aby do końca tej kadencji (czyli do 2027 roku) wdrożone w Polsce zostały przepisy skracające czas pracy. Są dwie opcje - albo 4-dniowy tydzień pracy albo skrócenie tygodnia pracy do 35 godzin. Pracownicy są generalnie za takimi zmianami. Tym bardziej, że z danych Eurostatu wynika, że Polacy są jednym z najbardziej zapracowanych narodów Europy. A pracodawcy analizują koszty i produktywność w takim krótszym tygodniu pracy. Jest jedno kluczowe pytanie: czy da się "zrobić robotę" w 4 dni zamiast w 5? Bo na pewno nie chodzi o to by krótszy tydzień pracy wiązał się z niższymi wynagrodzeniami

Nowe przepisy w kodeksie pracy mają wyeliminować (albo ograniczyć) kontakt pracowników z takimi substancjami jak toluen, styren, etoksyetanol, nitrobenzen, tlenek węgla, bisfenol A, estry kwasu ftalowego czy metale – ołów, kadm, rtęć i ich związki. To tzw. substancje reprotoksyczne.

Pracodawca decyduje o zatrudnieniu i zwolnieniu - nie sąd, nie ZUS, więc nie ma np. zakazów zawierania umowy o pracę z kobietą w ciąży, celem objęcia ją ochroną ubezpieczeniową. To ważny aspekt swobody działalności gospodarczej, ponieważ sądy nie są uprawnione do badania, czy zmiany w zakresie zatrudnienia były potrzebne i celowe, ponieważ decyzja o ich przeprowadzeniu należy wyłącznie do autonomii zarządczej pracodawcy i nie podlega ocenie sądu. Sądy nie mogą oceniać zasadności polityki zatrudnienia pracodawców i kontroli ekonomicznej podejmowanych w tym zakresie przez nich decyzji.

Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swojej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w Kodeksie pracy.

Jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy, możliwe jest zawarcie porozumienia o zawieszeniu stosowania przepisów prawa pracy. Porozumienie może dotyczyć jedynie przepisów wewnątrzzakładowych i może być zawarte maksymalnie na 3 lata.

Depresja, zwłaszcza wśród pracowników, przybiera taką skalę, iż specjaliści określają to zjawisko mianem nowej pandemii. Część pracowników korzysta z pomocy lekarza, a część nie ma odwagi lub nie wie o tym, że cierpią na depresję.

Zwykle powierzenie pracownikowi wykonywania pracy innej niż określona w umowie o pracę wymaga wypowiedzenia zmieniającego. Są jednak sytuacje, gdy wypowiedzenie warunków pracy i płacy nie jest konieczne.

Przedsiębiorstwa przestały się obawiać o przyszłość – w porównaniu z rokiem ubiegłym o połowę spadła liczba firm spodziewających się pogorszenia swojej sytuacji i ogólnego kryzysu w gospodarce. Dlatego pracodawcy planują nowe rekrutacje i biorą kurs na podwyżki wynagrodzeń, by obecnie przez nie zatrudniani nie przeszli do konkurencji.

Kodeks pracy nie przyznaje wprost pracodawcy uprawnienia do określenia zasad ubioru i wyglądu pracowników. Jednak oczywiste jest, że stosowny wygląd zewnętrzny pracownika, w tym jego strój, może pomagać w budowaniu pozytywnego wizerunku firmy. Czy pracodawca może określić dress code i wymagać od pracownika stosowania się do jego zasad?

1 marca 2024 r. to Dzień Doceniania Pracownika. Co zrobił Twój pracodawca, żeby Ci docenić? Prawie 80% ankietowanych przyznaje, że pracowałoby bardziej produktywnie, gdyby częściej otrzymywało uznanie za swoją pracę. Jakie uznanie? Przede wszystkim godne traktowanie pracowników, z poszanowaniem ich praw no i oczywiście finansowe świadczenia jak i różnego rodzaju benefity.

Najczęstszy wariant czasu pracy, to pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele – np. w niedzielę 31 marca (Wielkanoc), czy 19 maja (Zielone Świątki) 2024 roku. Ale nie dotyczy to tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy.

Krajowa Informacja Skarbowa w swojej interpretacji wyjaśniła, że diety otrzymane od niemieckiego pracodawcy nie podlegają opodatkowaniu w Polsce, jeżeli są zwolnione z opodatkowania w Niemczech i nie przekraczają określonych limitów. W przypadku przekroczenia tych limitów, nadwyżka powinna być uwzględniona w polskim zeznaniu podatkowym. 

Mimo ostrych przepisów prawa mających eliminować mobbing w miejscu pracy, zjawisko to zamiast maleć upowszechnia się. W ciągu ostatniego półrocza zmieniły się tylko najczęściej stosowane formy: zajmujące pierwsze miejsce krzyki i przekleństwa ustąpiły złośliwemu stawianiu bezsensownych zdań.

Nikt nie kontroluje czy pracownik faktycznie potrzebuje wolnego z powodu zdarzenia, które kwalifikuje się jako działanie wyższe. W konsekwencji wielu pracowników nowe uprawnienie traktuje jako dodatkowe dwa dni urlopu, tyle że płatne w 50 proc. Inni zaś biorą i cieszą się, że nie muszą płacić za lewe zwolnienie lekarskie, co robili wcześniej.

Podczas urlopu bezpłatnego pracownik jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy, natomiast pracodawca jest zwolniony z obowiązku wypłaty wynagrodzenia za pracę. Pracodawca udziela urlopu bezpłatnego na pisemny wniosek pracownika.

W 2023 roku były dwie duże nowelizacje kodeksu pracy. W 2024 roku doczekamy się jeszcze większej reolucji - pojawi się całkiem nowy kodeks pracy? Osiem lat temu gdy rządy przejęło PiS szykowała się prawdziwa rewolucja w Kodeksie pracy. Ostatecznie jednak do niej nie doszło, bo rząd przestraszył się negatywnych ocen ze strony zwłaszcza pracowników. Nowy rząd koalicyjny chce rozpocząć swoją karierę także od fundamentalnych zmian w prawie pracy. Będzie nowy kodeks pracy czy tylko rewolucja w aktualnym kodeksie pracy?

Na pracodawcy spoczywa bardzo dużo obowiązków związanych z zatrudnieniem. To pracodawca jest podmiotem organizującym pracę - ponosi on więc związane z tym ryzyko techniczne, gospodarcze-ekonomiczne, osobowe i socjalne. Poniżej wykaz najistotniejszych obowiązków.

W okresie przedświątecznym i na zakończenie roku wiele firm decyduje się na obdarowywanie swoich pracowników i partnerów biznesowych prezentami, co jest wyrazem wdzięczności za współpracę. Ta praktyka, choć pozytywnie wpływa na wizerunek firmy, wiąże się z pewnymi konsekwencjami podatkowymi. Ważne jest zrozumienie, kiedy i w jakich okolicznościach pracownik, otrzymując prezent od firmy, może być zobowiązany do zapłaty podatku.

Pracownik jednej z dużych fabryk na Śląsku wskazuje, że otrzymał orzeczenie lekarskie, stwierdzającego szkodliwy wpływ wykonywanej przez niego pracy na jego zdrowie. Pracodawca nie chce przenieść go do innej pracy, twierdząc, że nie ma gdzie. Okres wskazany w orzeczeniu na przeniesienie minął już jakiś czas temu. Pracownik zastanawia się co robić. Istnieje możliwość rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownika - to specyficzna instytucja prawa pracy, ale przyznaje pracownikowi pewne uprawnienia. Na czym polega?

W tym roku zatrudniłem w firmie pierwsze osoby na umowę o pracę. Obecnie pracuje u mnie 5 pracowników. Zbliża się koniec roku i nie wiem, czy mam obowiązek sporządzenia planu urlopów na 2024 r. Czy w takiej małej firmie jak moja też trzeba tworzyć plan urlopów? – pyta Czytelnik z Bydgoszczy.

Zasady prawa pracy - każdy powinien je znać. Wyznaczają one ramy postępowania w stosunkach pracy. Stanowią wytyczne dla pracodawców ale i wskazówki dla pracowników. Ignorantia iuris nocet - nieznajomość prawa szkodzi!

Kto odpowiada za szkodę wyrządzoną przez pracownika na osobie trzeciej? Czy pracodawca może obciążyć pracownika za szkody? Co oznacza szkoda i jak ją wycenić?

Ile dni urlopu na żądanie przysługuje w 2024? Jak złożyć wniosek o urlop na żądanie? Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu na żądanie? Czy urlop na żądanie jest częścią urlopu wypoczynkowego? Czy prawo do urlopu na żądnie mają pracownicy zatrudnieni na ½ czy ¼ etatu?