Tematy - Prawo - Prawa człowieka, Prawa obywatelskie

Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPC) w Strasburgu orzekł 9 kwietnia 2024 r., że Szwajcaria jest winna złamania konwencji praw człowieka poprzez brak działań na rzecz walki ze zmianami klimatycznymi.

Dziś, 20 lat po śmierci Jana Pawła II, próbuje się wymusić we współczesnym świecie uznanie, że aborcja jest prawem człowieka, czyli że prawem człowieka ma być prawo do zabijania - powiedział 13 października 2023 r. metropolita warszawski kardynał Kazimierz Nycz podczas mszy św. poprzedzającej konferencję naukową z okazji 23. Dnia Papieskiego.

Godna praca i płaca są jednym z fundamentalnych praw człowieka. Ministrowie G-20 potwierdzili swoje poparcie dla godnej pracy, szczególnie w sektorze kultury. Wzywają pracodawców i przedsiębiorstwa do dostosowania warunków zatrudnienia do międzynarodowych standardów pracy. Podkreślają jak ważne są szkolenia umiejętności, skuteczna ochrona socjalna i dialog społeczny. Dokument końcowy został wydany na zakończenie posiedzenia ministrów, które odbyło się w Varanasi w Indiach w dniu 26 sierpnia 2023 r.

Kierowca prowadzący pojazd w stanie nietrzeźwości dożywotnio traci prawo jazdy, m.in. jeśli już był wcześniej skazany za tego typu przestępstwo. Obywatel złożył skargę konstytucyjną, wnosząc o uznanie tego przepisu za niekonstytucyjny. Obligatoryjność orzekania takiego zakazu nadmiernie ogranicza władzę sędziego. Dlaczego Rzecznik Praw Obywatelskich przystąpił do postępowania Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie.

Rzecznik praw obywatelskich kontynuuje starania w celu zapewnienia osadzonym w zakładach karnych prawa do dostępu do stron internetowych instytucji unijnych. Po raz drugi RPO wystąpił w tej sprawie do kierownictwa Służby Więziennej.

Miesięcznica smoleńska a prawo do kontrmanifestacji. Konstytucyjna wolność zgromadzeń publicznych obejmuje prawo organizowania kontrmanifestacji i publicznego prezentowania poglądów przeciwnych innemu zgromadzeniu w tym samym miejscu i czasie, a pokojowe manifestowanie poglądów uczestników kontrmanifestacji nie powinno być podstawą interwencji Policji. Potwierdza to orzecznictwo sądów.

Włoski Sąd Najwyższy orzekł, iż głośna spłuczka w WC narusza prawa człowieka i zakłóca spokój. W wydanym wyroku nakazał wypłatę odszkodowania sąsiadom, którzy słyszą hałas przez ścianę.

Rozporządzenie o ruchu granicznym - zmiany dokonane w przepisach to odpowiedź polskiego rządu na sytuację na granicy z Białorusią. Według prawników i organizacji pomagających uchodźcom wprowadza ono zakazaną przez prawo międzynarodowe praktykę push-back.

Jak organizacje piłkarskie wspierają ochronę praw człowieka? Krótką charakterystykę działań poszczególnych federacji należy zacząć od opisu przedsięwzięć podejmowanych przez samą FIFA.

MEN wydał komunikat z którego wynika możliwość wyciągania konsekwencji prawnych względem uczniów i nauczycieli za nakłanianie do udziału lub udział w Strajku Kobiet. Przedstawiamy opinię Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

Uznanie za obywatela polskiego tuż przed wyborami, tym bardziej podczas stanu epidemii, powoduje powstanie sytuacji, która przypomina tak zwany paradoks Kota Schrödingera. Z jednej strony decyzją wojewody jest już w Polsce o jednego obywatela więcej, z drugiej – dopiero komisja wyborcza w praktyce ma zadecydować, czy ta osoba jest „prawdziwym” obywatelem i czy będzie mogła zrealizować przewidziane w Konstytucji prawo do głosowania.

Wobec stopniowego znoszenia innych ograniczeń związanych z epidemią koronawirusa Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar apeluje do MSWiA o rozważenie zniesienia całkowitego zakazu zgromadzeń. Wolność zgromadzeń jest bowiem ważnym konstytucyjnym prawem obywateli.

Od 3 kwietnia 2020 r. w związku z epidemią koronawirusa obowiązuje zakaz wchodzenia do lasów. Ministerstwo Środowiska tłumaczy, że decyzja wynika z faktu, że wiele osób mimo zagrożenia epidemią gromadziło się na terenach zarządzanych przez Lasy Państwowe. Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że zakaz ten nie ma podstawy prawnej.

Rzecznik Praw Obywatelskich krytycznie odnosi się do sposobu wprowadzania ograniczeń związanych z epidemią koronawirusa. Przedstawiamy uwagi RPO do rozporządzenia rządu, które obowiązuje od 1 kwietnia 2020 r.

Od 25 marca 2020 r. szkoły i przedszkola mają obowiązek prowadzenia zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. W piśmie do ministrów edukacji i cyfryzacji rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar wyraził wątpliwości dotyczące dostępu do sprzętu komputerowego ze stosownym oprogramowaniem oraz do szybkiego internetu. Zaapelował, aby żadne dziecko nie zostało pozbawione możliwości wzięcia udziału w zajęciach.

ETPCz wydał wyrok w sprawie Strand Lobben i Inni przeciwko Norwegii, stwierdzając naruszenie prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego. Odebranie władzy rodzicielskiej i zezwolenie rodzinie zastępczej na adopcję nastąpiło z licznymi błędami.

Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał w maju 2019 r. wyrok o nadmiernym stosowaniu środków przymusu przez polską policję. Naruszony został zakaz tortur oraz nieludzkiego i poniżającego traktowania. ETPC zasądził na rzecz poszkodowanego 25 tys. zł zadośćuczynienia.

Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał wyrok w sprawie Kanciał przeciwko Polsce. W opinii ETPCz Polska naruszyła zakaz tortur oraz nieludzkiego i poniżającego traktowania. Zastosowano nadmierny przymus bezpośredni w trakcie i po zatrzymaniu. Nie przeprowadzono ponadto odpowiedniego postępowania wyjaśniającego w tej sprawie.

Zgodnie z Artykułem 41 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, jeżeli Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu stwierdzi, że nastąpiło naruszenie Konwencji lub jej Protokołów, oraz jeżeli prawo wewnętrzne Polski pozwala tylko na częściowe usunięcie konsekwencji tego naruszenia, Trybunał orzeka, gdy zachodzi taka potrzeba, o przyznaniu słusznego zadośćuczynienia pokrzywdzonej stronie.

Centrum Badania Opinii Społecznego (CBOS) opublikowało wyniki najnowszych badań, w ramach których Polacy oceniali ważność wyborów oraz poczucie swojego wpływu na sprawy kraju. Obywatele twierdzą, że wybory samorządowe to wybory o największym znaczeniu - w badaniu uzyskały one wynik 7,34 w 10-punktowej skali. Niestety z badań również wynika, że duża część Polaków uważa, że nie ma wpływu na sprawy kraju.

Obywatele UE niebędący obywatelami polski mają czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach samorządowych na poziomie gminnym. Obywatel UE, który najpóźniej w dniu głosowania ukończy 18 lat oraz stale zamieszkuje na terenie danej gminy, może więc wybierać członków rady gminy oraz wójta, burmistrza prezydenta miasta, a także kandydować na te stanowiska, pod warunkiem że jest wpisany do rejestru wyborców. Jak to sprawdzić lub jak złożyć wniosek o wpis?

Wybory samorządowe odbędą się już 21 października (I tura) oraz 4 listopada (II tura). Przepisy wyborcze przyznają specjalne uprawnienia i ułatwienia osobom niepełnosprawnym chcącym wziąć udział w wyborach. Państwowa Komisja Wyborcza przypomina jakie uprawnienia przysługują niepełnosprawnym w związku z wyborami samorządowymi.

Czy Konstytucja gwarantuje bezpłatny dostęp do opieki zdrowotnej? Równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej, który gwarantuje Konstytucja, nie może być interpretowany jako bezpłatny dostęp – mówi w rozmowie z PAP profesor prawa z UKSW dr hab. Marek Świerczyński.

Rzecznik Praw Obywatelskich wyraża zaniepokojenie zbyt dużą łatwością w zwalnianiu adwokatów i radców prawnych z tajemnicy zawodowej. Przepisy stanowią, że zwolnienie z tajemnicy adwokackiej i radcowskiej może mieć miejsce tylko gdy ,,jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu''. Eksperci wskazują na niedookreślony charakter zapisu o „dobru wymiaru sprawiedliwości”.

Prawo do świadczenia pieniężnego mają osoby będące działaczami opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowane z powodów politycznych. Świadczenie pieniężne każdego roku podlega waloryzacji i od 1 marca 2018 r. wynosi 414,72 zł.

Prawo do informacji o środowisku zapewnia Konstytucja i inne ustawy. Możliwość złożenia wniosku o udzielenie informacji o środowisku i jego ochronie ma każdy, niezależnie od miejsca zamieszkania, obywatelstwa czy zdolności do czynności prawnej. Sprawdź jakich informacji o środowisku i jego ochronie możesz zażądać od władz.

Prawo do wniesienia wniosku do Rzecznika Praw Obywatelskich przysługuje każdemu kogo prawa lub wolności zostały naruszone przez organy władzy publicznej. Wymagania formalne wniosku do RPO nie są zbyt rygorystyczne, jednak warto pamiętać o kilku elementach jakie powinien zawierać.

Znaleźne to pewnego rodzaju nagroda za uczciwość znalazcy rzeczy, który postanowił zwrócić ją prawowitemu właścicielowi. Znaleźne wynosi 1/10 wartości rzeczy i można się go domagać po dopełnieniu określonych obowiązków.

Procedurę rejestracji kościoła/związku wyznaniowego rozpoczyna wniosek składany do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Prawo do złożenia takiego wniosku ma co najmniej 100 obywateli RP posiadających pełną zdolność do czynności prawnych. Nie zapowiada się by w 2018 r. procedura rejestracji związku wyznaniowego miała się zmienić.

Wolność wypowiedzi jest jednym z fundamentalnych praw człowieka, chronionym zarówno aktami prawa międzynarodowego (m.in. przez art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka), jak i Konstytucją (art. 54). Oznacza ono, że państwo zasadniczo nie może naruszać praw swoich obywateli do wyrażania poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Od czasu pojawienia się mediów społecznościowych prawa te zyskały nowy wymiar.

Europejski Trybunał Praw Człowieka jest sądem międzynarodowym i jednym z organów Rady Europy. Został utworzony w celu rozpatrywania skarg za naruszenie praw i wolności człowieka określonych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Kto zatem ma prawo do jej złożenia i jakie konieczne przesłanki muszą być przy tym spełnione?

Rzecznik Praw Obywatelskich wystosował pismo do Marszałka Sejmu, w którym wskazuje na wątpliwości w zakresie inicjatywy ustawodawczej związanej z abonamentem radiowo-telewizyjnym. Wskazuje, że proponowane przepisy mogą naruszać prawo do ochrony danych osobowych a także są niesprawiedliwe.

Zgodnie z zasadą pluralizmu politycznego obywatelom RP przysługuje prawo do tworzenia partii politycznych. Konieczne jest jednak spełnienie kilku wymogów, które stawia ustawa o partiach politycznych.

Trybunał Konstytucyjny wraca do badania skarg Rzecznika Praw Obywatelskich i Prokuratora Generalnego na przepisy regulujące działania służb specjalnych.

Ochrona dóbr osobistych przysługuje każdemu człowiekowi, także skazanemu, na gruncie ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93). Do ochrony dóbr osobistych (godności i prywatności) odniósł się Trybunał Konstytucyjny w wyroku K 22/10. Naruszeniem godności skazanego jest obligatoryjna obecność funkcjonariusza w trakcie badania lekarskiego.

Europejski Trybunał Praw Człowieka opublikował dane statystyczne dotyczące działalności Trybunału w roku 2013.

Zbiórki publiczne mają stać się łatwiejsze. Nowa ustawa przygotowana przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, już znajdująca się w Sejmie, zakłada, że organizacje pozarządowe nie będą musiały prosić o zgodę na przeprowadzenie zbiórki, a jedynie będą zgłaszały to, że taką zbiórkę planują.

Ślub poza urzędem stanu cywilnego oraz elektroniczna rejestracja aktów stanu cywilnego to główne założenia do nowelizacji ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego. Projekt został przyjęty przez Radę Ministrów.

Postępowanie przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka następuje po wniesieniu skargi, z którą może wystąpić każdy obywatel w ciągu 6 miesięcy od daty podjęcia ostatecznej decyzji.

Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu to sąd międzynarodowy, którego głównym celem jest ochrona praw i wolności. Czyni to poprzez rozpatrywanie skarg, które są do niego wnoszone.

Wymogi sprawowania urzędu sędziego w Europejskim Trybunale Praw Człowieka określa Europejska Konwencja Praw Człowieka. Kadencja sędziego trwa dziewięć lat.

Rosja nie traktowała rodzin ofiar katyńskich humanitarnie, a w przedmiotowej sprawie nie współpracowała z Trybunałem. Tak wynika z najnowszego orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie rodzin zamordowanych oficerów.

Zniesławienie i znieważenie są przestępstwami ściganymi z oskarżenia prywatnego. Jeżeli pokrzywdzony chce ukarania sprawcy któregoś z tych przestępstw, powinien wystąpić na drogę postępowania karnego jako oskarżyciel prywatny.

Zasadą jest, że polskie obywatelstwo nabywa dziecko, którego oboje rodzice są obywatelami Polski bądź jedno z nich jest, a drugie nie ma określonego obywatelstwa. Czy jednak istnieje możliwość zrzeczenia się obywatelstwa?

Władza rodzicielska rozciąga się nad dzieckiem do ukończenia przez nie 18 roku życia. Nie jest to jednak władza niczym nieograniczona. Należy pamiętać o przysługujących każdemu dziecku prawach.

Prawa dziecka są chronione m.in. Konwencją o Prawach Dziecka wydaną przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych. Polska jest stroną tej konwencji, a polskie prawo jest zgodne z jej postanowieniami. Polska ratyfikowała tą konwencję w 1991 roku.

Przemoc seksualna to zachowanie mające na celu zmuszenie drugiej osoby do podjęcia współżycia lub innych niechcianych zachowań, np. gwałcenie, obmacywanie, zmuszanie do uprawiania nieakceptowanych form współżycia.

Europejski Trybunał Praw Człowieka rozpatruje skargi międzypaństwowe, a także indywidualne. Skargę indywidualną może złożyć każdy, czyje prawa i wolności wynikające z Konwencji zostały naruszone. Jakie wymogi musisz spełnić, aby Trybunał zajął się Twoją sprawą?

Europejski Trybunał Praw Człowieka został powołany w celu ochrony praw i wolności człowieka. Skargi mogą składać zarówno państwa, jak i obywatele indywidualnie.

Europejski Trybunał Praw Człowieka został powołany w Konwencji o ochronie podstawowych praw i wolności 4 listopada 1950 roku. Jaka jest struktura Trybunału? Jakimi sprawami się zajmuje?

Prawa człowieka, Prawa obywatelskie

ETPC: Szwajcaria winna złamania konwencji praw człowieka, bo niedostatecznie walczy ze zmianami klimatycznymi

Dzień Papieski 2023. Kard. Nycz: dziś próbuje się wymusić uznanie, że aborcja jest prawem człowieka; że prawem człowieka ma być prawo do zabijania

Godna praca

Dożywotni przepadek prawa jazdy nietrzeźwego kierowcy. Rzecznik przystąpił do sprawy w TK

RPO: Dlaczego osadzeni nie mają dostępu do stron z domeny europa.eu?

Miesięcznica smoleńska a prawo do kontrmanifestacji - RPO pisze do policji

Włoski Sąd Najwyższy: głośna spłuczka w WC narusza prawa człowieka

MSWiA zmieniło rozporządzenie o ruchu granicznym

Jak organizacje piłkarskie wspierają ochronę praw człowieka?

Czy wyciąganie konsekwencji wobec uczniów i nauczycieli za strajki jest zgodne z prawem?

Obywatel Schrödingera i wybory prezydenckie 2020

RPO apeluje o zniesienie całkowitego zakazu zgromadzeń publicznych

Koronawirus. RPO: zakaz wstępu do lasu bez podstawy prawnej

Koronawirus. Czy ograniczenia wprowadzane przez rząd są zgodne z prawem?

Uwagi RPO do rozporządzenia o kształceniu na odległość

Odebranie władzy rodzicielskiej i adopcja z błędami - wyrok ETPCz

Nadmierny przymus policji - wyrok ETPC

Polska naruszyła zakaz tortur oraz nieludzkiego i poniżającego traktowania - wyrok ETPCz

ETPCz w Strasburgu - roszczenia o słuszne zadośćuczynienie

CBOS: wybory samorządowe polską ,,grą o tron''

Wybory samorządowe 2018: obywatel UE - kiedy może wybierać i zostać wybrany?

Wybory samorządowe 2018: uprawnienia niepełnosprawnego wyborcy

Czy Konstytucja gwarantuje bezpłatny dostęp do opieki zdrowotnej?

Zwolnienie z tajemnicy adwokackiej i radcowskiej

Świadczenie pieniężne dla działaczy opozycji i represjonowanych - 2018 r. + wniosek

Dostęp do informacji o środowisku – dowiedz się wszystkiego o twoim otoczeniu + wniosek

Kto może wnieść wniosek do RPO?

Znaleźne – ile wynosi i kiedy można się domagać?

Jak zarejestrować kościół/związek wyznaniowy w 2018 r?

Wolność wypowiedzi w mediach społecznościowych, czyli co wolno na Facebooku i Twitterze

Skarga do ETPCz - komu i kiedy przysługuje?

RPO: nowe przepisy o abonamencie RTV mogą godzić w prawa obywatelskie

Jak założyć partię polityczną?

Działania służb oceni Trybunał Konstytucyjny

Ochrona dóbr osobistych skazanego

Prawa człowieka w Europejskim Trybunale Praw Człowieka

Zbiórki publiczne - będą ułatwienia

Ślub poza urzędem stanu cywilnego

Postępowanie przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka

Rodzaje skarg składanych do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Sędziowie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Trybunał w Strasburgu w sprawie Katynia

Zniesławienie i znieważenie samorządowca w sieci - postępowanie

Jak zrzec się obywatelstwa?

Jakie są prawa dziecka w rodzinie?

Jak chronione są prawa dziecka?

Czy gwałt w małżeństwie jest możliwy?

Jakie wymogi należy spełnić składając skargę do ETPC?

Kto może złożyć skargę do ETPC?

Jak działa Europejski Trybunał Praw Człowieka?