Prawa pracownika, Urlop ojcowski

W regulacjach Kodeksu pracy przybywa uprawnień związanych z rodzicielstwem. Rodzice mogą już skorzystać z urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego, rodzicielskiego i wychowawczego. Do tego katalogu niedługo dołączy nowy urlop dla rodziców wcześniaków. 100 proc. płatny.

Korzystanie z uprawnień rodzicielskich wiąże się na gruncie prawa pracy ze szczególną ochroną pracowników, np. przed rozwiązaniem stosunku pracy, czy w zakresie nabycia prawa do urlopu wypoczynkowego. Inaczej jednak jest w przypadku tzw. trzynastki, czyli dodatkowego wynagrodzenia rocznego.

Jednym z uprawnień związanych z rodzicielstwem jest możliwość skorzystania z urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po zakończeniu urlopu związanego z opieką nad dzieckiem. Ta sytuacja to wyjątek od zasady, zgodnie z którą urlopów wypoczynkowych udziela pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników. Jednak prawo do przedłużenia okresu opieki na dzieckiem przy wykorzystaniu urlopu wypoczynkowego łatwo stracić. Wystarczy popełnił mały błąd.

Trwają konsultacje i prace w Sejmie RP nad nową instytucją, która w założeniu ma dbać o prawa i interesy pracownicze. Ma być powołany Rzecznik Praw Pracowniczych - jest już projekt ustawy. Czy to koniec z wykorzystywaniem osób na tzw. "śmieciówkach". Poniżej szczegółowe założenia.

Urlop ojcowski należy się pracownikowi – ojcu w celu sprawowania opieki nad dzieckiem. Wymiar tego urlopu wynosi maksymalnie dwa tygodnie. Żeby skorzystać z urlopu ojcowskiego pracownik – ojciec musi wystąpić do pracodawcy z odpowiednim wnioskiem. Jakie formalności będą konieczne w 2024 r. w celu uzyskania urlopu ojcowskiego? Wyjaśniamy.

Odprowadzanie składek na ubezpieczenia społeczne do ZUS za swoich pracowników jest obowiązkiem pracodawcy, podobnie jak zgłoszenie zatrudnionych do tych ubezpieczeń. Jak sprawdzić, czy te obowiązki pracodawca wykonuje? Można to zrobić na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS lub po złożeniu wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Urlop ojcowski w 2024 roku wynosi 2 tygodnie. Do kiedy można go wykorzystać? Ile jest płatny, czy 100%? Jak napisać wniosek o urlop ojcowski?

Jakie dowody (dokumenty) są podstawą przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego? Jakie dokumenty trzeba przedstawić, by uzyskać prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego? Jakie dokumenty uzasadniają przerwanie wypłacania zasiłku matce na rzecz wypłaty ojcu dziecka? Jak udokumentować prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego, a jak prawo do podwyższenia zasiłku macierzyńskiego do wysokości świadczenia rodzicielskiego? 

W dniu 22 września 2023 r. weszły w życie przepisy wzmacniające pozycję zwolnionych pracowników, którzy wystąpią do sądu pracy z odwołaniem od wypowiedzenia umowy o pracę. Nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania cywilnego gwarantuje szybszy powrót do pracy pracownikowi, którego Sąd I instancji przywrócił do pracy lub uznał wypowiedzenie mu umowy o pracę za bezskuteczne. W przypadku pracowników szczególnie chronionych powrót do pracy może nastąpić jeszcze nawet przed rozpoczęciem faktycznych czynności procesowych, jeśli pracownik wystąpi z wnioskiem o zabezpieczenie swojego roszczenia do sądu. Zmiana ta jest konsekwencją porozumienia zawartego pomiędzy rządem a NSZZ „Solidarność” w czerwcu tego roku.

Po narodzinach dziecka tacie przysługuje prawo do trzech rodzajów urlopu – tacierzyńskiego, ojcowskiego i rodzicielskiego. Ten pierwszy jest zależny od urlopu macierzyńskiego, a pozostałe dwa są niezależne od siebie i urlopu branego przez matkę. Z takiej formy wolnego mogą korzystać m.in. osoby prowadzące własną działalność gospodarczą.

Nowe przepisy dotyczące urlopów ojcowskich obowiązują od 26 kwietnia 2023 r. Przypomnijmy, że nowe zasady udzielania urlopów ojcowskich są wynikiem implementacji dyrektywy unijnej „work-life balance”. Sprawdź jakie prawa ma pracujący tata!

Dzień ojca - 23 czerwca 2023 r. Czy stereotyp ojca jako żywiciela rodziny jest prawdziwy? Badania pokazują, że 85% pracujących rodziców popiera 9-tygodniowe urlopy rodzicielskie dla ojców. Podział obowiązków między pracującymi opiekunami w pierwszych latach życia dziecka wciąż stanowi jednak wyzwanie. Choć wielu mężczyzn chętnie korzysta z urlopów ojcowskich, dłuższy urlop rodzicielski wciąż wydaje się być stereotypowo „zarezerwowany” dla matek. Wprowadzenie nowych przepisów, ułatwiających ojcom podjęcie decyzji o urlopie, to sprawdzian nie tylko dla par, ale także dla pracodawców.

Zbliżający się początek wakacji przynosi falę upałów. Znoszenie wysokich temperatur jest trudne w miejscu pracy. Jakie prawa mają pracownicy a jakie obowiązki pracodawcy w związku z pracą podczas upałów?

Mobbing w pracy za istotny problem uważa prawie dwie trzecie Polaków. Co piąta osoba doświadczyła tego zjawiska osobiście. Prawie trzy czwarte badanych zdecydowało się na tzw. ciche protesty, nie zgłaszając przypadków mobbingu pracodawcom ani odpowiednim organom. To wyniki badania przeprowadzonego przez ACR Rynek i opinia.

Większość pracodawców deklaruje, że chętnie zatrudniłoby (np. na wakacje) pracownika młodocianego. W krajach zachodnich pracujący nastolatek nikogo nie dziwi. W Polsce ten widok nie jest jeszcze powszechny – z danych CBOS wynika, że co piąty uczeń szkoły ponadpodstawowej podejmował w wakacje etat. Większość nadal nie robi tego, mimo że prawo im na to pozwala. Przepisów dot. zatrudniania nieletnich nie znają również rodzice. Warto jednak wiedzieć, na jaką ochronę prawną mogą liczyć małoletni.

Mamy stawiane są przed wieloma wyzwaniami. Dotyczy to zarówno samego macierzyństwa, ale także powrotu do pracy. Z jednej strony obciąża je opieka nad dzieckiem, a z drugiej strony, wydłużające się okresy urlopów związanych z macierzyństwem powodują trudności z powrotem na rynek pracy. 

Relacje między pracodawcami a pracownikami odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu każdego miejsca pracy. Stabilność i harmonia w tych relacjach są niezwykle istotne dla efektywnego funkcjonowania przedsiębiorstw. 

Jakie urlopy przysługują ojcu? Opieka nad żoną po porodzie – czy prawo przewiduje urlop dla świeżo upieczonego ojca? Tak, ojciec ma prawo skorzystać z urlopów przewidzianych w przepisach. Dzięki nim opieka nad żoną po porodzie i dzieckiem nie będzie kolidowała z jego obowiązkami zawodowymi. Co oznacza tego typu zwolnienie? Czy każdy ojciec może je otrzymać? 

Większość Polaków przestrzega świątecznych tradycji i twierdzi, że nie wpływają one na ich pracę. Jeśli chodzi o obcokrajowców, to mamy już inne zdanie – nie potrafimy określić, jakiej są dokładnie wiary, jednak uważamy, że ich obrzędy religijne kolidują z pracą. Liczba stereotypów rośnie wraz z malejącym poziomem wiedzy o wyznaniu innych narodowości przyjeżdżających do Polski. Sami zainteresowani przyznają jednak, że jest wręcz odwrotnie. Co potwierdza najnowsze badanie wielkanocne Grupy Progres – jedynie 8 proc. cudzoziemców aktywnych zawodowo deklaruje, że na święta weźmie wolne. Obcokrajowcy pracujący w Polsce nie chcą korzystać powszechnie z prawa do urlopu na święta religijne, które obchodzą. Mimo że – zgodnie z przepisami – mają do tego prawo. 

Nowelizacja kodeksu pracy z 9 marca 2023 r. została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 4 kwietnia 2023 r. i wejdzie w życie 26 kwietnia 2023 r. (tj. po 21 dniach vacatio legis). Ta nowelizacja zawiera liczne zmiany w przepisach (m.in. zmiany w umowie na okres próbny, umowach na czas określony, nowy urlop opiekuńczy, prawo do zwolnienia z powodu siły wyższej, dłuższe przerwy w pracy, ochrona pracownika przed zwolnieniem z pracy, zmiany w zasiłku macierzyńskim, zmiany w urlopie rodzicielskim, nowe przepisy dotyczące elastycznej organizacji pracy i szereg innych).

Urlop ojcowski to jedno z uprawnień pracowniczych, których dotyczy najnowsza nowelizacja Kodeksu pracy. Co zmieniło się w regulacjach dotyczących urlopu ojcowskiego?

Dane osobowe i ich ochrona mają znaczenie także w przypadku zawarcia i wykonywania umowy o pracę. Jakie są regulacje dotyczące danych osobowych kandydatów do pracy i pracowników? Kiedy pracodawca może poprosić o PESEL? Czy może pytać o wyznanie i poglądy polityczne? Czy pracodawcy trzeba mówić o członkostwie w związku zawodowym?

Zwolnienie na opiekę nad dzieckiem – zwolnienie od pracy, które przysługuje pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat. 

Poprawki Senatu do nowelizacji Kodeksu pracy zostały w większości negatywnie zarekomendowane przez sejmową Komisję polityki społecznej i rodziny. Ustawa nowelizująca wdraża dwie unijne dyrektywy – dotyczącą work-life balance i tzw. rodzicielską. Ustawa wraz z przyjętymi poprawkami trafi pod głosowanie Sejmu.

Przepisy nowelizacji kodeksu pracy z 1 grudnia 2022 r., które wejdą w życie 7 kwietnia 2023 r. wprowadzają m.in. tzw. okazjonalną pracę zdalną. Na czym polega ten rodzaj pracy zdalnej? Co z limitem dni pracy zdalnej okazjonalnej w przypadku zmiany pracodawcy? Czy informacja o wykorzystanych dniach tego rodzaju pracy zdalnej powinna się znaleźć w świadectwie pracy?