Tematy - Prawo - Proces karny, Rozprawa

- Mimo istnienia ochronnego trybu przesłuchania oraz standardów i wytycznych dotyczących przeprowadzania tej czynności, dziecko nie jest w pełni chronione przed doświadczeniem wtórnej wiktymizacji, w związku z tym powinny zostać podjęte zarówno przez ustawodawcę oraz Ministra Sprawiedliwości odpowiednie dalsze działania zmierzające do zwiększenia takiej ochrony – twierdzi doktor nauk prawnych Katarzyna Osiak-Krynicka.

Termin rozprawy w TK dotyczącej konstytucyjności wydawania przez byłego premiera Mateusza Morawieckiego poleceń w związku z przygotowaniem wyborów korespondencyjnych w 2020 r. ponownie został przeniesiony – tym razem na 4 kwietnia.

Sąd aresztował na trzy miesiące 35-letniego Arkadiusza S., który zaatakował jadącego rowerem Mariana K. W wyniku poniesionych obrażeń Marian K. zmarł w szpitalu.

Rozprawy sądowe online to rozwiązanie, z którego obecnie mogą korzystać sądy w sprawach cywilnych. Czy rozprawy w formie wideokonferencji będą funkcjonowały również po pandemii?

Sale rozpraw w wielu sądach nadal są zamknięte dla publiczności. Czy pandemia ograniczyła jawność pracy sądów?

Ministerstwo Sprawiedliwości zarekomendowało przesuwanie terminów rozpraw w okresie od 13 do 31 marca 2020. W tym czasie powinny jednak odbyć się sprawy pilne.

Spółka jawna to jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. W przedmiocie spółki jawnej jako pokrzywdzonego w procesie karnym funkcjonują dwa stanowiska. Pokrzywdzeni są wspólnicy czy sama spółka?

Przygotowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości reforma procesu karnego została przyjęta przez rząd. Nowe przepisy mają być odpowiedzią na paraliż postępowań.

Nadchodzą duże zmiany w polskim procesie karnym - projekt z dnia 4 grudnia 2018 r. zawiera propozycję nowelizacji Kodeksu postępowania karnego, a także Kodeksu karnego wykonawczego oraz Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Nowe przepisy mają przyspieszyć postępowanie poprzez rezygnację ze zbędnego formalizmu, wprowadzić ułatwienia dla uczestników postępowania, związanych z udziałem w nim, oraz zapewnić szersze zabezpieczenie interesu społecznego w postępowaniu. Zapraszamy do zapoznania się z przewodnikiem po zmianach.

Obecność w postępowaniu karnym możliwości ugodowego jego zakończenia jest obecnie zjawiskiem powszechnym w procedurach karnych wielu krajów. Pierwowzorem skazania bez rozprawy, jakie funkcjonuje od 1997 r. w prawie polskim była instytucja patteggiamento, istniejąca od 1981 roku we Włoszech.

Rząd zajął się projektem reformy Kodeksu postępowania karnego, w którym m.in. sędzia ma możliwość aktywnego prowadzenia procesu. To pokłosie zmian wprowadzonych w lipcu 2015 r.

Obowiązującą w procesie karnym zasadą jest jawność prowadzonej rozprawy. Jedynie w wypadkach wskazanych w ustawie (jak np. ma to miejsce gdy prokurator składa wniosek o umorzenie postępowania z powodu niepoczytalności sprawcy i zastosowanie wobec niego środka zabezpieczającego) możliwe jest ograniczenie tej jawności. Nie oznacza to jednak, iż na sali sądowej może przebywać każda osoba, która wyraża taką wolę.

Protokół elektroniczny, czyli rejestracja przebiegu rozprawy w formie utrwalania dźwięku albo obrazu i dźwięku został wprowadzony także w sprawach o wykroczenia. Zmiany w procedurze wykroczeniowej weszły w życie w niedzielę – 9 listopada 2014 roku.

Nagrywanie spraw cywilnych, sporządzanie protokołu elektronicznego, ustne uzasadnianie wyroków oraz doręczanie ich za pomocą systemu teleinformatycznego to tylko niektóre ze sposobów na usprawnienie procesów cywilnych. 27 października 2014 roku weszła w życie nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, która zakłada przyspieszenie postępowań przed sądami cywilnymi.

Kodeks postępowania karnego w celu ochrony interesu pokrzywdzonego gwarantuje mu szereg uprawnień. Aby jednak skorzystać z niektórych praw, pokrzywdzony musi, z zachowaniem terminów, spełnić określone w kodeksie przesłanki. Właśnie dlatego warto wiedzieć jakie prawa przysługują pokrzywdzonemu w procesie karnym i jak z nich skorzystać.

Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2014 roku. Przedmiotem zmian była przede wszystkim kwestia protokołu elektronicznego, nagrywania obrazu i dźwięku na rozprawach w postępowaniu cywilnym, a także udostępnianie takich zapisów stronom i osobom uczestniczącym w postępowaniu.

Przygotowane przez Senat zmiany w postępowaniu karnym w 2015 roku mają dotyczyć m.in.: obligatoryjnego nagrywania rozpraw karnych, utrzymania pisemnego protokołowania rozpraw. W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości zmiany w 2015 roku przyspieszą i usprawnią postępowanie karne.

Oskarżony ma obowiązek poddać się badaniom określonym w art. 74 kodeksu postępowania karnego. Jednakże zastosowanie przymusu bezpośredniego do przeprowadzenia badań określonego w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości jest niezgodne z konstytucją, ponieważ wykracza to poza ramy upoważnienia ustawowego.

Świadkiem incognito jest osoba, wobec której istnieje uzasadniona obawa zagrożenia dla życia, zdrowia, wolności luba mienia bądź wobec osób dla niej najbliższych. Tożsamość świadka dla celów procesowych zostaje utajniona. Świadka incognito przesłuchuje prokurator bądź sąd w wyznaczonym przez sąd miejscu lub przy użyciu odpowiednich urządzeń technicznych.

Konsekwencje odmowy przyjęcia pisma z sądu mogą być niekiedy bardzo dotkliwe. Błędnie może się wydawać, iż odmowa odebrania sądowej korespondencji dostarczonej nam przez listonosza, nie będzie rodzić wobec nas żadnych negatywnych skutków. Kodeks postępowania karnego reguluje tę kwestię jednak odmiennie.

Zgodnie z zasadą jawności postępowania karnego postępowanie sądowe (rozprawa) odbywa się jawnie, a tylko wyjątkowo przepisy proceduralne ograniczają jawność poprzez zarówno wyłączenie jawności rozprawy jak również poprzez ograniczenie udziału osób, które mogą uczestniczyć w rozprawie w charakterze publiczności. Niniejsze opracowanie przedstawi odpowiedź na pytanie, kto może uczestniczyć w rozprawie.

Stawiennictwo w sądzie cywilnym w charakterze świadka może wiązać się z koniecznością poniesienia przez niego wydatków. Na zwrot których z nich możemy liczyć i jak się o niego ubiegać?

W procesie karnym określone kategorie osób, w tym osoby najbliższe, mogą liczyć na prawo odmowy składania zeznań. Poza tym, w określonych sytuacjach świadek może także odmówić odpowiedzi na pytanie.

Na świadku oprócz pewnych uprawnień procesowych np. do odmowy zeznań lub odmowy odpowiedzi na pytanie w określonych ustawowo sytuacjach) ciążą również procesowe obowiązki w tym w szczególności stawiennictwa na wezwanie oraz nieutrudniania postępowania. Za naruszenie wskazanych obowiązków na świadka może być nałożona kara porządkowa, od której ma prawo się odwołać.

W Kodeksie postępowania karnego przebieg narady sędziowskiej nad wyrokiem reguluje aż 7 artykułów. Przebieg narady i głosowania sędziowskiego jest tajny i objęty tajemnicą, z której nikt nie może być w żadnych okolicznościach zwolniony.

Zgodnie z treścią przepisu art. 419 Kodeksu postępowania karnego nieobecność stron na rozprawie nie stanowi przeszkody dla ogłoszenia wyroku.

Wydanie wyroku w sprawie karnej poprzedza kilka proceduralnych czynności: zarządzenia przewodniczącego składu sędziowskiego o zamknięciu przewodu sądowego, głosy stron oraz następcze narady sędziowskie.

Instytucja poręczenia społecznego jest jednym z przejawów realizacji w procesie karnym zasady tzw. socjalizacji procesu karnego. Istotą tego poręczenia jest to, iż ustawowo określone podmioty (uczestnicy życia społecznego) mogą poręczyć za danego podejrzanego/oskarżonego.

Jedną z ujemnych przesłanek procesowych jest przedawnienie karalności czynu. Jakie są procesowe skutki wystąpienia wskazanej przesłanki oraz jak się oblicza termin przedawnienia karalności czynu?

Rozprawy głównej nie można przeprowadzić w czasie nieobecności oskarżonego, jeżeli usprawiedliwiwszy swe niestawiennictwo wnosił on o odroczenie rozprawy.

Celem postępowania dowodowego w sprawie rozwodowej jest przede wszystkim ustalenie okoliczności dotyczących rozkładu pożycia. Sprawdź dlaczego tak ważną częścią wyroku rozwodowego jest orzeczenie o winie rozkładu pożycia oraz jakie dowody może w tej kwestii dopuścić sąd.

Środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania podejrzanego jest środkiem tzw. ostatecznej konieczności (tzw. ultima ratio) i powinien być stosowany w wyjątkowych przypadkach i wyłącznie na czas naprawdę niezbędny. Kodeks postępowania karnego reguluje zasady trwania tymczasowego aresztowania, przy czym (co jest wysoce problematyczne) nie określa jednoznacznie górnych norm czasu trwania takiego aresztu.

Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło projekt reformy procesu karnego. Założeniami reformy jest w dużej mierze zwiększenie kontradyktoryjności procesu karnego oraz wprowadzenie nowych możliwości umorzenia dochodzenia. Jak Ministerstwo Sprawiedliwości chce zreformować postępowanie karne?

Konstytucja gwarantuje każdemu prawo do rozpatrzenia sprawy przez bezstronny i niezawisły sąd. Urzeczywistnieniem tego prawa w procedurze karnej jest instytucja wyłączenia sędziego. Jej istota polega na tym, że jeżeli zachodzą okoliczności, które stanowią (lub mogą stanowić) naruszenie bezstronności lub niezawisłości sędziowskiej dany sędzia zostaje z mocy prawa wyłączony i na jego miejsce wstępuje inny sędzia.

Odbiór pism procesowych jest obowiązkiem ustawowym stron procesu. Dokonanie tej czynności może wywołać trojakie skutki: uruchamiać terminy na wykonanie czynności procesowej zawierać wezwanie do dokonania lub uczestnictwa w danej czynności procesowej lub mieć charakter jedynie informacyjny dla strony.

Gwarancja bezstronnego i niezawisłego sądu wynikająca z Konstytucji RP znajduje odzwierciedlenie w mechanizmie wyłączenia sędziego z powodu wystąpienia okoliczności, które naruszyłyby wskazane gwarancje konstytucyjne.

Przesłanki łączenia postępowań karnych mają charakter ocenny. Przepisy Kodeksu postępowania karnego zostawiają sędziom pewien margines swobody odnoszący się do możliwości łączenia spraw karnych. Ma to zapewnić realizację celów procesu – pełnego i rzetelnego rozpoznania sprawy oraz orzekania bez zbędnej zwłoki.

Mianem występku o charakterze chuligańskim określamy występek polegający na umyślnym zamachu na zdrowie, na wolność, na cześć lub nietykalność cielesną, na bezpieczeństwo powszechne, na działalność instytucji państwowych lub samorządu terytorialnego, na porządek publiczny, albo na umyślnym niszczeniu, uszkodzeniu lub czynieniu niezdatną do użytku cudzej rzeczy, jeżeli sprawca działa publicznie i bez powodu albo z oczywiście błahego powodu, okazując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego.

Za niestawiennictwo na świadka może być nałożona kara porządkowa w formie postanowienia, które jest mu doręczane. Świadek ma możliwość usprawiedliwienia swojej nieobecności.

Przepisy procedury karnej przewidują instytucję uroczystego złożenia przez świadka przyrzeczenia co do jego prawdomówności. Wskazana podniosła procedura ma na celu nadać odpowiednią rangę zeznaniom świadka, chociaż nie jest powiązana bezpośrednio z kwestią ewentualnej odpowiedzialności karnej świadka za fałszywe zeznanie lub zatajenie prawdy.

Przez akceptanta należy rozumieć przedsiębiorcę, który zawarł z agentem rozliczeniowym umowę o przyjmowanie zapłaty przy użyciu elektronicznych instrumentów płatniczych.

W sprawach rozwodowych posiedzenia odbywają się przy drzwiach zamkniętych,. Świadkami nie mogą być małoletni, którzy nie ukończyli lat trzynastu, a dzieci stron, jeżeli nie ukończyły lat siedemnastu. Sprawdź co jeszcze warto wiedzieć o sprawie rozwodowej.

Sąd może dopuścić dowód z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii, planów, rysunków oraz płyt lub taśm dźwiękowych i innych przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub dźwięki. Dowody sąd przeprowadza, stosując odpowiednio przepisy o dowodzie z oględzin oraz o dowodzie z dokumentów.

Postępowanie uproszczone w procedurze karnej przewiduje mniej wymagań dotyczących procesu i dochodzenia w porównaniu z trybem zwyczajnym. Zmniejszenie wymagań powoduje przyspieszenie przebiegu procesu. Jakie uproszczenia dotyczą tego postępowania?

Wyłączenie sędziego jest pewnego rodzaju uprawnieniem strony i ma zapewnić bezstronność osób biorących udział w rozpoznaniu sprawy. Wyłączenie sędziego następuje z mocy ustawy, na podstawie żądania samego sędziego lub wniosku strony postępowania.

Zgodnie z treścią przepisu art. 358 Kodeksu postępowania karnego, jeżeli nie przemawia przeciw temu wzgląd na prawidłowość postępowania, sąd na wniosek strony wyraża zgodę na utrwalenie przez nią przebiegu rozprawy za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk.

Niestawiennictwo na rozprawie nie stanowi przeszkody do prowadzenia postępowania. Niekiedy jednak sąd może uznać obecność za konieczną

Postępowanie sądowe, także w sprawach cywilnych, co do zasady jest jawne. Oznacza to, że każdy może przyjść na salę sądową i przysłuchiwać się Twojej rozprawie.

Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego pracuje nad zmianami w procedurze karnej. Zmiany mają dotknąć przepisów o skazaniu bez rozprawy, dobrowolnego poddania się karze oraz wprowadzić nową podstawę umorzenia postępowania.

Kodeks postępowania administracyjnego wskazuje katalog przyczyn, które spowodują odroczenie rozprawy. Kiedy rozprawa zostanie przełożona na inny termin? Jakie konsekwencje mogą wyniknąć z niestawiennictwa strony na rozprawie?

Proces karny, Rozprawa

Dziecko w procesie karnym jako pokrzywdzony, świadek i oskarżony [WYWIAD]

Przepisy antycovidowe wracają – TK ponownie przełożył rozprawę

Śmiertelne pobicie rowerzysty. Areszt dla sprawcy

Rozprawy sądowe online

W wielu sądach sale rozpraw zamknięte dla publiczności

Z powodu koronawirusa przesunięte terminy spraw w sądach z wyjątkiem pilnych

Spółka jawna jako pokrzywdzony w procesie karnym

Reforma procesu karnego - MS walczy z przewlekłością postępowań

Duże zmiany w procesie karnym - przewodnik po nowelizacji

Ugoda z prokuratorem, czyli skazanie bez rozprawy. Kiedy jest to możliwe?

Nowy projekt zmian w Kodeksie postępowania karnego

Obecność mediów na rozprawie karnej

Protokół elektroniczny w sprawach o wykroczenia

Nagrywanie spraw cywilnych

Jakie prawa przysługują pokrzywdzonemu w procesie karnym?

Nagrywanie rozpraw w postępowaniu cywilnym

Zmiany w postępowaniu karnym w 2015 roku

Poddawanie badaniom oskarżonego

Przesłuchanie świadka anonimowego

Konsekwencje odmowy przyjęcia pisma z sądu

Udział publiczności w rozprawie

Zwrot koszów poniesionych przez świadka w procesie cywilnym

Odmowa składania zeznań w postępowaniu karnym

Odwołanie się świadka od kary porządkowej

Przebieg narady sędziowskiej i głosowania nad wyrokiem

Obecność stron na ogłoszeniu wyroku

Procedura wydania wyroku

Co to jest poręczenie społeczne?

Przedawnienie karalności

Niestawiennictwo na rozprawie karnoskarbowej

Jak udowodnić winę przy rozwodzie?

Ile maksymalnie może trwać tymczasowe aresztowanie?

Ministerstwo Sprawiedliwości chce zreformować postępowanie karne

Wyłączenie sędziego z urzędu

Skutki procesowe odbioru pism

Procedura wyłączenia sędziego

Łączenie spraw w postępowaniu karnym

Występek o charakterze chuligańskim

Obecność świadka na rozprawie karnej

Odebranie od świadka przyrzeczenia

Akceptant

Sprawa rozwodowa – vademecum

Inne środki dowodowe w sprawie o rozwód – jakie?

Postępowanie uproszczone w procedurze karnej

Czy możliwe jest wyłączenie sędziego?

Czy można nagrywać dźwięk podczas rozprawy?

Skutki niestawiennictwa na rozprawie

Czy każdy będzie mógł przysłuchiwać się mojej sprawie?

Jakie zmiany w procedurze karnej?

Kiedy rozprawa zostanie odroczona?