Tematy - Prawo karne, Postępowanie cywilne

Rząd zrobił nie małą niespodziankę. Można spodziewać się nowych projektów takich aktów prawnych jak: kodeks karny, kodeks cywilny i kodeks rodzinny. Co więcej powołał też Komisję Kodyfikacyjną Ustroju Sądownictwa i Prokuratury - czy będą nowe ustawy o SN czy KRS - wydaje się, że tak. Rok 2024 i 2025 to będzie czas wzmożonych prac nad tymi kluczowymi obszarami prawa w Polsce. Zmiany są potrzebne.

Osoba, która dopuściła się naruszenia prawa w niektórych przypadkach nie poniesie za to odpowiedzialności. Taka sytuacja może wystąpić na przykład w przypadku choroby psychicznej lub innego zakłócenia czynności psychicznych.

Skuteczne złożenie zarzutu potrącenia w trakcie postępowania cywilnego, pomimo uregulowania tej kwestii przez ustawodawcę w kodeksie postępowania cywilnego nadal rodzi kontrowersje i rozbieżne rozstrzygnięcia sądu. Nowelizacja art. 203(1) kodeksu postępowania cywilnego wprowadzona od 1 lipca 2023 r. ustawą z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, zamiast powstałe rozbieżności usunąć, zrodziła nowe.

W dzisiejszym globalnym środowisku biznesowym coraz częściej zdarza się, że sprawy sądowe obejmują strony z różnych państw członkowskich Unii Europejskiej. W związku z tym, istotne jest zrozumienie kluczowych aspektów procedur transgranicznych, zwłaszcza w kontekście inicjacji sporów.

Od 1 października 2023 r. zaczynają obowiązywać duże zmiany w kodeksie karnym. Nowe przepisy zaostrzają sankcje dla sprawców najcięższych przestępstw, wprowadzają elastyczny wymiar kar oraz zapewniają Polakom bezpieczeństwo.

Postępowania cywilne mają być sprawniejsze. Taki jest cel nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, której zasadnicza część weszła w życie 1 lipca. Nowe przepisy mają m.in. zmniejszyć obciążenie sądów okręgowych, wzmocnić pozycję konsumentów w postępowaniach z ich udziałem i przyśpieszyć prowadzenie spraw cywilnych.

Krajowa Rada Sądownictwa zaskarży do Trybunału Konstytucyjnego uchwałę SN, w której uznano za wadliwe wprowadzone podczas pandemii rozpatrywanie spraw w II instancji w składach jednoosobowych. Zawnioskowano też do TK o zawieszenie tej uchwały do wyroku Trybunału.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 2 marca 2023 r. ważny wyrok dotyczący ochrony danych osobowych w postępowaniu cywilnym. Co orzekł TSUE i jakie znaczenie ma ten wyrok w praktyce?

Sąd Najwyższy podjął 26 kwietnia uchwałę, skutkiem której wyrokom zapadłym w drugiej instancji, a także tym, które dopiero zostaną wydane, grozi nieważność. Uchwała może otworzyć drogę do wzruszenia spraw zapadłych przed sądem drugiej instancji w trakcie pandemii Covid-19. Z kolei w zakresie prowadzenia spraw, które nadal się toczą powstał chaos prawny i organizacyjny.

W zależności od powagi zarzutów i stopnia zaawansowania sprawy kontakt z niemieckim wymiarem sprawiedliwości następuje poprzez:
1) przesłanie formularza z pytaniami przez policję,
2) przesłanie nam nakazu karnego (Strafbefehl) / aktu oskarżenia,
3) wezwanie na przesłuchanie bądź zatrzymanie przez policję.

W jaki sposób różni się kwalifikacja prawna tych czynów i dlaczego sądy przyjmują w takiej sytuacji często odpowiedzialność karną sprawców z łagodniejszego przepisu?

Po rozpatrzeniu senackich poprawek Sejm ostatecznie uchwalił 9 marca 2023 r. przygotowaną w Ministerstwie Sprawiedliwości kompleksową nowelizację Kodeksu postępowania cywilnego. Nowe rozwiązania mają na celu przyspieszenie i usprawnienie postępowań w sprawach cywilnych i gospodarczych.

Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie czeka w 2023 r. poważna zmiana. Osoby dotknięte przemocą otrzymają nowe narzędzia obrony. Policja i – w niektórych przypadkach – Żandarmeria Wojskowa uzyskają nowe uprawnienia. Na czym polegają zmiany przepisów antyprzemocowych? Kiedy nowe regulacje wejdą w życie?

Senat przyjął nowelę Kodeksu postępowania cywilnego dostosowującą do prawa unijnego przepisy o jurysdykcji ws. małżeńskich, odpowiedzialności rodzicielskiej oraz uprowadzeniach dzieci za granicę. Przesunięto też termin wejścia w życie reformy prawa karnego.

Zmiany w postępowaniu cywilnym, które mają zmniejszyć obciążenie sądów oraz wprowadzić nowe postępowanie z udziałem konsumentów przewiduje nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego przyjęta przez Sejm. Zmienić się ma też próg wartości przedmiotu sporu dzielący sprawy miedzy sądy rejonowe i okręgowe.

Przedawnienie – ustanie karalności przestępstwa wskutek upływu określonego okresu od jego popełnienia (przedawnienie karalności) lub ustanie możliwości wykonania kary wskutek upływu określonego okresu od uprawomocnienia się wyroku skazującego (przedawnienie wykonania kary).

Jak wynika z danych 45 sądów okręgowych, w pierwszych siedmiu miesiącach br. zakończono w nich łącznie ponad 10,5 tys. tzw. spraw frankowych. Wydano w sumie blisko 8,3 tys. wyroków.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, która ma uprościć procedurę cywilną i zwiększyć ochronę konsumentów.

Celem wymuszenia prawidłowego stosowania tzw. ustawy o sygnalistach twórca projektu zdecydował się na wprowadzenie przepisów karnych. Jakich?

W zakończonych w 2021 r. prawomocnym wyrokiem sprawach o przestępstwa fakturowe nikt nie został uniewinniony. 45 osób zostało skazanych, 66 poddało się dobrowolnie karze, a tylko wobec dziewięciu sąd warunkowo umorzył postępowanie.

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich znaczna część przepisów reformujących prawo karne budzi poważne zastrzeżenia.

W trakcie postępowania cywilnego powód dwukrotnie wnosił, przed rozpoczęciem rozpraw, o odroczenie ich terminu z uwagi na zachorowanie na COVID-19 i w konsekwencji konieczność odbycia izolacji. Sąd rejonowy nie uwzględnił drugiego wniosku i wydał wyrok pod nieobecność powoda. Ten odwołał się od wyroku podnosząc, że pozbawiono go podstawowych praw do obrony swoich interesów w procesie cywilnym, mimo że złożył wniosek o odroczenie rozprawy z powodu choroby. Kto miał rację?

30 czerwca 2022 r. wejdą w życie zmiany, które w sposób zasadniczy zmieniają kwestię wpływu mediacji i próby ugodowej na bieg przedawnienia roszczenia.

Federacja Przedsiębiorców Polskich wskazuje, że Konstytucja Biznesu nie chroni przedsiębiorców zgodnie z jej zapisami o domniemaniu uczciwości przedsiębiorcy oraz rozstrzyganiu wątpliwości na korzyść przedsiębiorcy. Niestety, urzędnicy w obawie przed odpowiedzialnością wynikającą z art. 231 Kodeksu karnego nie stosują korzystnych dla przedsiębiorców rozwiązań i niemal każda sporna sprawa trafia do sądu. Utrudnia to działalność gospodarczą i zwiększa niepewność prawną dla firm. Rozwiązaniem jest wprowadzenie zapisów Konstytucji Biznes do Kodeksu karnego i zwolnienie urzędników z odpowiedzialności, jeśli stosują te konkretne przepisy Konstytucji Biznesu.

Co robić kiedy osoba zobowiązania do opłacania alimentów na Ciebie lub na Twoje dziecko uchyla się od tego obowiązku? Kiedy nie płaci? Kiedy mówi, że nie chce i nie będzie płacić? Gdy masz trudności z pokrywaniem podstawowych wydatków związanych z utrzymaniem dziecka. O tym, jak się zachować, jak postępować skutecznie oraz pozostawać w zgodzie z prawem, przeczytasz w tym artykule.

Spółka na Malcie a kłopoty Dody. Dziennikarze śledczy pracujący przy Panama Papers przez wiele lat musieli ślęczeć nad tonami dokumentów, żeby znaleźć choćby nitkę, która miała poprowadzić ich do celu, czyli ujawnieniu afer polityków czy celebrytów. W przypadku Dody polska prokuratura musiała tylko wejść do internetu. Później śledczy mieli już prostą drogę do postawienia artystce i jej byłemu mężowi zarzutów ukrywania majątku przed inwestorami i niespłacenia należności związanych z powstaniem filmu „Dziewczyny z Dubaju”.

Zmiany w odpowiedzialności karnej dyrektorów jednostek zajmujących się małoletnimi już niedługo.

Przepisy uzupełniające ochronę konsumentów weszły w życie. Zmiany dotyczą m.in. postępowania nakazowego z weksla czy wnoszenia pism do sądu.

Mediacja w postępowaniu cywilnym. Mediacja (postępowanie mediacyjne) jest coraz częściej wybieraną metodą rozwiązywania sporów. W odróżnieniu od postępowania przed sądem, mediacja jest ceniona z uwagi na brak formalizmu, który często ułatwia stronom przedstawienie swoich stanowisk i uzyskanie dobrego kompromisu. Postępowanie mediacyjne jest znacznie szybsze, niż postępowanie sądowe. Dużą zaletą mediacji są też niskie koszty. Co warto wiedzieć o mediacji w postępowaniu cywilnym? Jakie są koszty mediacji?

Czynny żal to instytucja prawa karnego, która pozwala na uniknięcie odpowiedzialności za popełnienie czynu zabronionego. Należy jednak pamiętać, że czynny żal to narzędzie wprowadzone przez ustawodawcę na ścisłe określonych zasadach i tylko spełnienie odpowiednich warunków umożliwia prawidłowe skorzystanie z tego rozwiązania.

Terminy procesowe z powodu stanu epidemii zostały zawieszone już od dnia 13 marca 2020 r., a więc w tym przypadku ustawa zadziałała wstecz.

Tajemnica telekomunikacyjna w postępowaniu cywilnym nie jest już twierdzą nie do zdobycia. Czy jesteśmy świadkami początku końca jej nienaruszalności?

Kodeks karny zawiera kilka podstawowych zasad, które pomagają w prawidłowym stosowaniu przepisów. Wśród zasad prawa karnego jest m.in. zasada terytorialna. Na czym polega i jakie ma znaczenie?

Zgodnie z art. 306 Kodeksu postępowania cywilnego konieczna jest zgoda na dokonanie badania krwi. Jednak nie zawsze ona musi być wyrażona przez osobę badaną. Celem regulacji kodeksowej jest zapewnienie badanemu prawa do decydowania o sobie, w tym także prawa do nie naruszania integralności cielesnej.

Zasadnicza część nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego weszła w życie 7 listopada 2019 r. Zmiany miały na celu usprawnienie, uproszczenie i przyspieszenie rozpoznawania spraw przed sądami powszechnymi. Mnożą się jednak wątpliwości co do niedopracowanej reformy.

Eksperyment, w tym eksperyment medyczny stanowi jeden z kodeksowych kontratypów, czyli okoliczności wyłączających bezprawność czynu. Na czym polega niniejszy kontratyp i o czym należy pamiętać?

Oskarżanie innych osób ma różne podłoże, na szczęście większość z nich jest oparta na prawdziwych faktach. Niestety zdarzają się fałszywe oskarżenia, które mogą być nacechowane chęcią odegrania się na innej osobie. Co wówczas grozi sprawcy takiego oskarżenia?

W polskim prawie karnym jest wyróżnionych kilka kontratypów czyli okoliczności, które wyłączają bezprawność czynu. Część z nich jest nazwana, zaś część jest wypracowana przez doktrynę. Jednym z wypracowanych jest m.in. kontratyp ryzyka sportowego. Na czym polega niniejszy kontratyp?

W celu niwelowania skutków załamania rynku w czasie pandemii ustawodawca wprowadził szereg instrumentów. Do najciekawszych i najbardziej efektywnych można zaliczyć wprowadzone tzw. tarczą 4.0. uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne. To jeden z nielicznych instrumentów, który pozwala skutecznie rozwiązać problem ograniczonego przychodu. Nie zaś odroczyć w czasie jego skutki.

Niezgłoszenie danych do ubezpieczenia społecznego jest jednym z przestępstw przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową. Kto może być sprawcą przestępstwa i co za nie grozi?

Obrona konieczna jest jednym z kontratypów, czyli jedną z kodeksowych możliwości wyłączających bezprawność czynu. Kiedy zatem mamy do czynienia z obroną konieczną, a kiedy z przekroczeniem granic obrony koniecznej?

Instytucja warunkowego umorzenia postępowania jest swoistym testem dla sprawcy, który popełnił przestępstwo, jednak jego osobiste okoliczności pozwalają na zwolnienie od kary. Kto może liczyć na warunkowe umorzenie postępowania, jakie obowiązki ma sprawca w okresie próby i kiedy podejmuje się warunkowo umorzone postępowanie?

Podpisana przez Prezydenta ustawa wprowadza instrumenty prawne, pozwalające na szybkie izolowanie osoby dotkniętej przemocą od osoby stosującej przemoc. Policja uzyska nowe uprawnienia do wydania nakazu natychmiastowego opuszczenia mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazu zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.

Zabezpieczenie majątkowe jest środkiem przymusu, którego celem jest zabezpieczenie wykonania przyszłego wyroku skazującego w zakresie grożących podejrzanemu (oskarżonemu) dolegliwości o charakterze majątkowym. W założeniu ma ono zapobiegać ukryciu lub wyzbyciu się przez podejrzanego (oskarżonego) jego majątku i tym samym uchronić przed utrudnieniem lub udaremnieniem możliwości wykonania wyroku w zakresie grzywien, środków kompensacyjnych i innych świadczeń.

Na temat przestępstwa nieudzielenia pomocy krąży wiele mitów, które są popularne zwłaszcza na forach internetowych. Ich pochodzenie jest różne, część wynika z niezrozumienia przepisu karnego, a część z opowieści osób trzecich, które często nie znając stanu faktycznego, dorzucają kilka słów od siebie. Jak zatem należy rozumieć przestępstwo nieudzielenia pomocy, kogo dotyczy i co za nie grozi?

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Sprawiedliwości o jak najszybsze zakończenie prac nad rozporządzeniem, które określi wzory pouczeń dla stron i uczestników postępowania cywilnego. Obszerna nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego weszła w życie 7 listopada 2019 r. Samo rozporządzenie może jednak zostać wydane dopiero w sierpniu 2020 r.

Sąd Najwyższy uznał, iż z dniem ogłoszenia upadłości konsumenckiej jednego z małżonków, gdy istnieje wspólność majątkowa, majątek wspólny wchodzi do masy upadłości. Uchwała Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów oznacza w praktyce, iż do spraw konsumenckich należy stosować regulację właściwą dla spraw przedsiębiorców.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż trzymiesięczny termin na wznowienie postępowania cywilnego w sytuacji, gdy wyrok został oparty na dokumencie podrobionym jest zgodny z Konstytucją. Zdaniem TK regulacja ta nie jest nadmiernie restrykcyjna.

Czy wyznaczenie rozprawy apelacyjnej w czasie zaplanowanego urlopu sędziego może prowadzić do nieważności postępowania? Uchwałę w takiej sprawie podjął Sąd Najwyższe w składzie trzech sędziów. u

Dane zgromadzone w Karnym Rejestrze Karnym mają istotne znaczenie dla osób, których dotyczą jak również dla organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości. W związku z faktem, iż dane te decydują o losie innych, ważne jest aby były aktualne i prawidłowe. Jakie dane gromadzi się w Rejestrze Karnym, jak są usuwane i jak sprawdzić czy figurujemy w Rejestrze Karnym?

Prawo karne, Postępowanie cywilne

Prawo cywilne, karne i rodzinne - będą nowe kodeksy!

Niepoczytalność a ubezwłasnowolnienie

Potrącenie w postępowaniu cywilnym po zmianach w 2023 roku. Warunki, zasady, przepisy i wątpliwości

Doręczenia transgraniczne w Unii Europejskiej. Czy trzeba tłumaczyć pozew wraz z załącznikami?

Kradzież od 800 zł będzie przestępstwem. Duże zmiany w kodeksie karnym od 1 października 2023 r. Wyższe kary i nowe typy przestępstw

Nowelizacja Kpc usprawni postępowania cywilne

Pandemia w sądach KRS skarży do TK uchwałę Sądu Najwyższego ws. składów jednoosobowych

Ochrona danych osobowych w sprawach cywilnych. Ważny wyrok TSUE

Pandemia w sądach. Wyroki składów jednoosobowych nieważne?

Sprawa karna w Niemczech. Co trzeba wiedzieć? Jak się zachować?

Zabójstwo a pobicie ze skutkiem śmiertelnym

Usprawnienie postępowań cywilnych i gospodarczych w 2023 roku. Sejm uchwalił nowelizację kpc

Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Jakie zmiany w 2023 r.

Przesunięty termin wejścia w życie reformy prawa karnego?

Zmiany w postępowaniu cywilnym przyjęte przez Sejm

Przedawnienie w prawie karnym

W siedem miesięcy zapadło blisko 11 tys. wyroków w sprawach frankowych

Nowe postępowanie z udziałem konsumentów i inne zmiany

Ochrona sygnalistów - przepisy karne

Przestępstwa fakturowe. Działania KAS. Jakie wyroki orzekają sądy?

Reforma prawa karnego - zastrzeżenia RPO

Nieobecność na rozprawie z powodu zachorowania na COVID-19

Mediacja i zawezwanie do próby ugodowej - co się zmieni?

Konstytucja Biznesu nie chroni wystarczająco przedsiębiorców - pomóc mogą dodatkowe zapisy w Kodeksie karnym

Niealimentacja, czyli uchylanie się od alimentów

Spółka na Malcie a kłopoty Dody. Prokuratorzy mieli łatwy dostęp do dowodów

Zmiany w odpowiedzialności karnej dyrektorów szkół, przedszkoli i żłobków

Ochrona konsumenta - przepisy uzupełniające weszły w życie

Mediacja w postępowaniu cywilnym – zasady, koszty

Czynny żal w praktyce – warunki, termin, wzór

Zawieszone terminy procesowe. Ustawa zadziałała wstecz

Tajemnica telekomunikacyjna w postępowaniu cywilnym

Pojęcie zasady terytorialnej w Kodeksie karnym

Dowód z badania krwi - czy zgoda badanego jest potrzebna?

Reforma procedury cywilnej - wątpliwości po zmianie przepisów

Kontratyp eksperymentu medycznego w Kodeksie karnym

Co grozi na fałszywe oskarżenie w Kodeksie karnym?

Kontratyp ryzyka sportowego

Tarcza 4.0: uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne. Dlaczego warto z niego skorzystać?

Niezgłoszenie danych do ubezpieczenia społecznego jako przestępstwo

Obrona konieczna w rozumieniu Kodeksu karnego

Warunkowe umorzenie postępowania - podstawowe informacje

Natychmiastowa izolacja sprawcy przemocy w rodzinie - Prezydent podpisał ustawę

Zabezpieczenie majątkowe w postępowaniu karnym

Nieudzielenie pomocy w rozumieniu Kodeksu karnego

RPO apeluje o określenie wzorów pouczeń w procedurze cywilnej

Ogłoszenie upadłości konsumenckiej a majątek wspólny - uchwała SN

Wyrok oparty na podrobionym dokumencie - konstytucyjny termin na wznowienie sprawy cywilnej

Rozprawa w czasie zaplanowanego urlopu sędziego

Jakie dane są gromadzone w Krajowym Rejestrze Karnym i jak się je usuwa?