Telepraca, Dyskryminacja

Presja płacowa, zmiany społeczne czy niestabilna polityka migracyjna to tylko część przeszkód, z którymi mierzą się obecnie i w najbliższym czasie mierzyć się będą polscy pracodawcy. Są one złożone i wymagają strategii oraz rozwiązań dostosowanych do aktualnej rzeczywistości.

Równe traktowanie pracowników jest podstawową zasadą prawa pracy. Kodeks pracy zakazuje wszelkiej dyskryminacji w zatrudnieniu. Podpowiadamy, jakie są przesłanki dyskryminacji oraz kiedy pracownik ma prawo ubiegać się o odszkodowanie. 

Ponad 20 proc. Polaków pracuje zdalnie lub hybrydowo. Główne zmiany, jakie wywołała praca zdalna w Polsce związane są z oszczędnością czasu na dojazdach, możliwością dłuższego snu czy też zaoszczędzeniu pieniędzy. Jednocześnie osoby pracujące hybrydowo mają problemy z rozdzieleniem życia prywatnego i zawodowego. Czy taki tryb pracy jest więc słusznym kierunkiem, biorąc pod uwagę wellbeing pracownika? 

W ostatnich latach jednym z najbardziej widocznych trendów na rynku pracy stało się przyspieszone przyjmowanie modelu pracy zdalnej. W miarę postępu technologicznego i zmieniających się oczekiwań pracowników, coraz więcej firm decyduje się na elastyczne podejście do organizacji pracy. Praca na odległość niesie ze sobą zarówno korzyści, jak i wyzwania zarówno dla pracodawców, jak i pracowników.

Miejsce pracy, które powinno być środowiskiem wspierającym rozwój i równość, niestety nie zawsze spełnia te oczekiwania. Dyskryminacja w miejscu pracy jest problemem, z którym wielu pracowników musi się borykać na co dzień. 

W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym coraz więcej firm decyduje się na przeniesienie swoich pracowników do świata pracy zdalnej. Praca zdalna i mobilna stały się nieodłącznymi elementami współczesnego rynku pracy, pozwalając pracownikom na elastyczność i równocześnie wspierając przedsiębiorstwa w obniżaniu kosztów operacyjnych. Niemniej jednak, wraz z rozwojem pracy zdalnej pojawiają się nowe wyzwania związane z bezpieczeństwem pracowników, które wymagają uwagi i odpowiednich rozwiązań. 

182 przypadki dyskryminacji przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu stosunku pracy zgłoszono w 2022 r. W 17 przypadkach inspektor pracy uznał zgłoszenia za zasadne lub częściowo zasadne. Takie informacje podało Biuro Informacji Głównego Inspektoratu Pracy.

Praca zdalna może być co do zasady wykonywana przez pracownika na podstawie uzgodnienia pomiędzy stronami umowy o pracę dotyczącego pracy zdalnej. Kodeks pracy dopuszcza jednak możliwość wykonywania pracy zdalnej również na polecenie pracodawcy. W jakich sytuacjach pracodawca ma prawo wydać polecenie wykonywania pracy zdalnej?

W mentalności pracodawców funkcjonują stereotypy dotyczące osób z niepełnosprawnościami, osób starszych, czy cudzoziemców – wskazał rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek podczas debaty eksperckiej poprzedzającej III Kongres ESG. RPO uwagę, że osoby te mają często trudności ze znalezieniem pracy, mimo wyższego wykształcenia.

Adultyzm to dyskryminacja czy uprzedzenie skierowane przeciwko młodym ludziom ze względu na ich młody wiek. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, w której dorośli marginalizują, bagatelizują lub ignorują opinie, uczucia i poglądy młodych ludzi, traktując je jako mniej ważne lub mniej kompetentne tylko dlatego, że są młodsze. 

7 października 2023 koniec z telepracą - tak, ale nie z pracą zdalną. W dniu 7 kwietnia 2023 r. telepraca została całkowicie uchylona z Kodeksu pracy, ale został dodany rozdział IIc regulujący pracę zdalną. Mija właśnie 6. miesięczny okres przejściowy.

Ageizm, czyli dyskryminacja ze względu na wiek, stanowi poważne wyzwanie w dzisiejszym społeczeństwie. Dotyka on nie tylko życia codziennego, ale także miejsc pracy. Ageizm może prowadzić do nierównego traktowania pracowników, ograniczać ich szanse na rozwój zawodowy i wpływać negatywnie na atmosferę w firmie. 

Nierówne traktowanie w pracy jest podstawą do odszkodowania dla pracownika, tak jak w przypadku dyskryminacji. Odszkodowanie nie może być niższe niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę. Sąd Najwyższy rozstrzygnął wątpliwości prawne.

Praca hybrydowa, czyli łączenie wykonywania obowiązków zawodowych po części w biurze i w domu, zaczyna być wiodącym trendem. Po zakończeniu pandemii nastąpił powrót do biur, jednak w wielu przypadkach w postaci właśnie hybrydowej. Jakie są plusy takiego rozwiązania dla pracowników i dla pracodawców? Czy ten model zostanie z nami na zawsze? 

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że 1 lipca 2023 r. przystąpił do Porozumienia ramowego w sprawie stosowania art. 16 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w przypadkach zwyczajowej telepracy transgranicznej. Porozumienie to dotyczy objęcia ubezpieczeniem społecznym państwa, gdzie jest siedziba pracodawcy pracownika wykonującego telepracę z innego państwa członkowskiego UE. Osoby zainteresowane zatrudnione u polskich pracodawców lub sami polscy pracodawcy, aby skorzystać z zapisów porozumienia, powinny wystąpić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem US-36.

Praca zdalna zagościła na stałe w wielu firmach. Od kwietnia zaczęły również w pełni obowiązywać przepisy Kodeksu pracy regulujące jej zasady. W wielu aspektach samą organizację pracy zdalnej mogą dookreślić pracodawcy za pomocą zapisów regulaminów pracy czy porozumień z pracownikami. Natomiast jeden aspekt pozostaje prawie całkowicie niezmieniony – jest nim zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom. W związku tym umożliwiając pracę zdalną pracodawca musi mieć pewność, że warunki jej wykonywania są odpowiednie i nie będą generowały zagrożeń. 

Molestowanie (prawo pracy) – niepożądane zachowanie, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika i stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery.

Czy to koniec luki płacowej i dyskryminacji między kobietami a mężczyznami w zatrudnieniu? Dzięki nowym unijnym przepisom pracodawcy będą musieli podawać informacje, które ułatwią pracownikom porównywanie wysokości wynagrodzeń i umożliwią identyfikację różnic płacowych. Ponadto oferty pracy będą musiały być neutralne płciowo a same procesy mają być niedyskryminacyjne - nie można np. pytać kobiety czy zamierza mieć potomstwo.

W czwartym kwartale 2022 r. 28 proc. pracujących Polaków deklarowało pracę w modelu zdalnym lub hybrydowym; popularność pracy poza biurem spadła o 6 punktów procentowych w porównaniu do pierwszego kwartału 2022 roku. Widoczna jest tendencja powracania do biur.

Ewidencja czasu pracy zdalnej. Przepisy prawa pracy nie regulują sposobu rejestrowania rozpoczęcia i zakończenia pracy zdalnej przez pracownika, zatem pracodawca samodzielnie określa zasady w tym zakresie. Rejestracja może się odbywać poprzez wysłanie e-maila o rozpoczęciu (zakończeniu) pracy czy telefoniczne zawiadomienie o tym przełożonego. Można też założyć, że potwierdzeniem wykonywania pracy zdalnej jest np. korespondencja e-mailowa lub wykaz zadań zrealizowanych danego dnia.

Praca zdalna - wzory dokumentów. Zapraszamy na praktyczne webinarium „Wzory dokumentów obowiązkowych przy pracy zdalnej. Co musi wiedzieć każdy pracodawca?” z gwarantowanym imiennym certyfikatem, które odbędzie się 23 marca 2023 roku. Webinarium wyjątkowo potrwa aż 1,5 godziny. Polecamy!

W dniu 8 lutego 2023 r. Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Więcek wystosował pismo do Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka w sprawie wyjaśnienia kwestii zapewniania stroju służbowego dla żołnierzy i żołnierek.

Do 7 października 2023 r. można pracować na podstawie przepisów o telepracy. Między 7 kwietnia a 7 października telepracownicy muszą załatwić z pracodawcami formalności wprowadzone przez nowe przepisy o pracy zdalnej. Tylko wtedy staną się pracownikami zdalnymi.  

Praca zdalna stała się masowym zjawiskiem z powodu epidemii. Tymczasowe rozwiązanie w końcu zostało formalnie uregulowane. Co powinni wiedzieć pracujący zdalnie lub planujący pracę zdalną? Poniżej lista najważniejszych uregulowań.

Prowadzę biuro podatkowo-księgowe. W związku z rozwojem działalności poszukuję pracownika na stanowisko księgowa/księgowy. Wśród kandydatów do pracy zgłosiła się osoba wytatuowana (tatuaże są mocno wyeksponowane w widocznym miejscu). Jednocześnie jest to osoba z doświadczeniem w księgowości i dużą wiedzą. Jednak zatrudniony na tym stanowisku pracownik będzie miał bezpośredni kontakt z klientami. Zastanawiam się, czy mogę nie zatrudniać takiej wytatuowanej osoby. Czy będzie to uznane za dyskryminację ze względu na wygląd?