Urzędy skarbowe lustrują bankowe konta Polaków. Chodzi o ten jeden dokument. Kary mogą być gigantyczne

Maja Retman
rozwiń więcej
urząd skarbowy - kontrola dokumentów / urząd skarbowy - kontrola dokumentów / Shutterstock / Shutterstock

Zwolniona z podatku darowizna, przekazana przez rodziców dzieciom, może zamienić się w prawdziwy kłopot z urzędem skarbowym. Wystarczy drobny błąd formalny, by fiskus – bez cienia litości – sięgnął po drakońskie sankcje. Ci, którym powinęła się noga, dostają od urzędów kary sięgające nawet 20 procent wartości darowizny, a do tego grozi im postępowanie karno-skarbowe. Jak to możliwe, że prezent od najbliższych może skończyć się gigantycznym rachunkiem od państwa?

rozwiń >

Czym właściwie jest darowizna według prawa

Zgodnie z Kodeksem cywilnym, darowizna to umowa, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Nie można więc traktować jej jak zwykłego przelewu czy przekazania pieniędzy – to czynność sformalizowana, z jasno określonymi zasadami.

Trzy grupy podatkowe i ich limity

Prawo dzieli obdarowanych na trzy grupy podatkowe, każdą z innym limitem wartości darowizn:

  • Grupa I – limit 36 120 zł: małżonkowie, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, pasierbowie, zięciowie, synowe, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie.
  • Grupa II – limit 27 090 zł: dalsza rodzina, np. rodzeństwo rodziców, zstępni rodzeństwa czy małżonkowie pasierbów.
  • Grupa III – limit 5 733 zł: wszyscy pozostali obdarowani.

Przekroczenie tych kwot bez dopełnienia formalności oznacza konieczność zapłaty podatku w wysokości od 3 do nawet 20 procent.

Zgłoszenie to nie formalność, tylko warunek

Dla pierwszej grupy podatkowej zwolnienie z podatku jest możliwe, ale tylko po złożeniu zgłoszenia do urzędu skarbowego. Wystarczy wypełnić formularz SD-Z2 w ciągu sześciu miesięcy od otrzymania darowizny.

Pieniądze muszą być przekazane przelewem z jasno opisanym tytułem, np. „darowizna dla syna Jana Kowalskiego”. Bez tego nawet darowizna od rodzica może zostać potraktowana jak opodatkowany dochód.

Skarbówka liczy pięć lat wstecz

Urzędy skarbowe analizują darowizny z okresu pięciu lat, zliczając wszystkie przekazane przez tę samą osobę. Jeśli suma przekroczy limit, a obdarowany nie zgłosił darowizny, fiskus ma prawo nałożyć najwyższą, 20-procentową stawkę podatku.

Termin na zgłoszenie przekroczenia limitu to sześć miesięcy – i dotyczy to nawet darowizn w pierwszej grupie podatkowej, które teoretycznie są zwolnione z podatku.

Kara za zapomnienie może być dotkliwa

Niepodanie informacji o darowiźnie to nie drobiazg. Skutkiem może być nie tylko podatek z odsetkami, ale też grzywna za naruszenie przepisów skarbowych. W wyjątkowych sytuacjach urzędnicy mogą wszcząć nawet postępowanie karno-skarbowe.

Lepiej zgłosić niż się tłumaczyć

Darowizna to nie tylko gest rodzinnej solidarności, ale i obowiązek wobec fiskusa. Wystarczy zachować formalności, by uniknąć przykrych konsekwencji. Formularz można dziś złożyć elektronicznie, a bankowy przelew jest najlepszym dowodem na uczciwe przekazanie pieniędzy.

Bo fiskus ma długą pamięć – pięć lat wstecz – i nie zapomina o żadnym przelewie. Ale obywatel, który zna przepisy, może spać spokojnie.

Infor.pl
Kiedy najlepiej przejść na emeryturę w 2026 roku? Te dwa terminy są najkorzystniejsze. Emerytura będzie wyższa nawet o kilkaset złotych
02 gru 2025

Zakończyć karierę zawodową czy może jednak jeszcze poczekać? Na to pytanie muszą sobie odpowiedzieć wszyscy ci, którzy osiągnęli wiek emerytalny. Jeśli już ktoś zdecyduje się „zusowską” pensję, warto dobrze wybrać moment przejścia na zasłużony odpoczynek. Odłożenie decyzji o miesiąc lub dwa może sprawić, że emerytura będzie wyższa nawet o kilkaset złotych.

Rozbudowa i nadbudowa - budowlane różnice są oczywiste?
01 gru 2025

W prawie budowlanym funkcjonują pojęcia rozbudowy oraz nadbudowy. Sprawdzamy, czy różnice między nimi są tak oczywiste, jak można by sądzić.

Nieprecyzyjne przepisy dot. KSeF. Czy od lutego 2026 r. będziemy dwa razy fakturować tę samą sprzedaż?
01 gru 2025

Od 1 lutego 2026 r. obowiązek wystawiania faktur w KSeF obejmie podatników VAT, którzy w 2024 r. osiągnęli sprzedaż powyżej 200 mln zł (z VAT), a od 1 kwietnia 2026 r. - pozostałych. Ale od 1 lutego 2026 r. wszyscy podatnicy będą musieli odbierać faktury przy użyciu KSeF. Profesor Witold Modzelewski zwraca uwagę na nieprecyzyjną treść art. 106nda ust. 16 ustawy o VAT i kwestię treści faktur elektronicznych o których mowa w art. 106nda, 106nf i 106nh ustawy o VAT.

Nowe zasady znakowania żywności od 17 lutego 2026 roku: owoce, warzywa, soki, dżemy, miody
01 gru 2025

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało w komunikacie z 1 grudnia 2025 r., że od 17 lutego 2026 r. zmienią się zasady znakowania żywności: świeże owoce, warzywa i banany sprzedawane luzem będą musiały być oznaczane flagą kraju pochodzenia, a miód, soki i dżemy – etykietowane według nowych unijnych standardów. Celem zmian jest większa przejrzystość informacji dla konsumentów. Produkty oznakowane według dotychczasowych zasad będą mogły pozostać w obrocie do wyczerpania zapasów.

WZON: WC-C i 9x2,7 pkt zamiast 9x4 4 pkt. Kolejne zabranie świadczenia wspierającego niepełnosprawnej matce. WZON [List]
01 gru 2025

Takie informacje w WZON otrzymują rodziny poszkodowanych osób niepełnosprawnych - musimy Panu / Pani ojcu / matce obniżyć liczbę pkt potrzebną do otrzymania świadczenia wspierającego. Infor.pl opublikował tydzień temu Wytyczne dla WZON, które nakazują specjalistom oceniającym samodzielność osób niepełnosprawnych (w wieku 75 lat i więcej), aby nie przyznawać 4 pkt w 9 kategoriach (na 32) testu samodzielności ("poziom potrzeby wsparcia"). Powoduje to 1) spadek wartości świadczenia wspierającego albo 2) "wyrzucenie" osoby niepełnosprawnej z systemu wsparcia. W efekcie naszej publikacji wysypały się listy od osób, które doświadczyły we własnej rodzinie cięcia wysokości punktów. List opublikowany w tym artykule to relacja czytelnika, o tym jak wprost pracownica WZON poinformowała o konieczności zaniżenia wartości punktów dla osoby niepełnosprawnej (matka 75 lat).

Koniec podatkowego eldorado dla tysięcy przedsiębiorców? Rząd szykuje rewolucję, która drastycznie uderzy w portfele najlepiej zarabiających specjalistów już niebawem
01 gru 2025

Przez lata była to jedna z najatrakcyjniejszych form opodatkowania w Polsce, pozwalająca na legalne płacenie zaledwie 5% podatku dochodowego. Tysiące specjalistów, zwłaszcza z prężnie rozwijającej się branży nowych technologii, oparło na niej swoje finanse, budując przewagę konkurencyjną na rynku. Teraz jednak Ministerstwo Finansów mówi stanowcze "dość". Na horyzoncie pojawił się projekt zmian, który ma wywrócić obecny porządek do góry nogami i uszczelnić system w sposób, który wielu uzna za drastyczny. Czy popularna preferencja podatkowa stanie się wkrótce dostępna wyłącznie dla dużych graczy, a mali przedsiębiorcy i freelancerzy zostaną na lodzie z koniecznością płacenia znacznie wyższych danin? Sprawdź, co kryje się w nowych przepisach i czy jesteś na liście zagrożonych.

Renta alkoholowa w 2026 roku. Jakie świadczenia i wsparcie finansowe przysługują osobom uzależnionym?
01 gru 2025

W Polsce mało kto mówi o tym głośno, ale osoby z problemem alkoholowym mogą otrzymywać pieniądze od państwa i to całkowicie zgodnie z prawem. Choć oficjalnie nie istnieje pojęcie renty alkoholowej, w praktyce tysiące osób uzależnionych dostaje świadczenia, takie jak: renta z tytułu niezdolności do pracy, zasiłki, dopłaty mieszkaniowe i 500+ dla osób niesamodzielnych. Sprawdź, komu naprawdę przysługuje wsparcie państwa.

ZUS może zmniejszyć świadczenie nawet o 900 złotych. Zmiana obowiązuje od 1 grudnia 2025 roku. Kogo dotyczy?
01 gru 2025

Choć seniorzy mogą pobierać przysługujące im świadczenia i jednocześnie być aktywni zawodowo, to jednak muszą przestrzegać określonych reguł. Limity, które są dla nich ważne, zmieniają się co 3 miesiące. Nieuwaga może oznaczać potrącenie nawet ponad 900 zł.

Odzyskaj setki tysięcy złotych ze spłaconego kredytu w euro lub we frankach - nawet jeśli już sprzedałeś swoje mieszkanie!
01 gru 2025

Według raportów banków rzesza uśpionych klientów ma prawdo dochodzenia roszczeń, których skala jest ogromna. Według raportów banków tylko niewielki procent dawnych klientów, którzy spłacili kredyt hipoteczny w euro lub frankach szwajcarskich a nieruchomość sprzedali, planuje wystąpić o zwrot nieprawidłowo naliczonych rat. To rzesza uśpionych kredytobiorców, mająca prawo do dochodzenia roszczeń o ogromnej skali. Zgodnie bowiem z wyrokami TSUE każdy, kto podpisał umowę kredytową we frankach lub euro w latach 2005-2011, może ubiegać się o odzyskanie często nawet setek tysięcy złotych. Jest więc o co walczyć!

BHP czyli stare problemy kierownika budowy i nowe wyzwania na placu budowy
01 gru 2025

Problemy kierownika budowy to nie tylko BHP. W dzisiejszych czasach kierownik musi ciągle poszerzać wiedzę i godzić obecność pracowników różnych narodowości i religii na jednej budowie. Do tej dochodzą konflikty z inwestorami i negatywne nastawienie do deweloperów przy oddawaniu obiektu do użytkowania.

pokaż więcej
Proszę czekać...