Jak wyżyć tylko z jednej, zazwyczaj nędznej emerytury? Tysiące wdów i wdowców ledwie wiążą koniec z końcem. Od lat padały obietnice zmian w przepisach dotyczących renty rodzinnej. Teraz wreszcie zapowiedzi stały się faktem. Po śmierci współmałżonka można otrzymać wdowią rentę. Składanie wniosków ruszyło z początkiem stycznia. Teraz, z początkiem lipca, ruszyły wypłaty. Seniorzy z niecierpliwością wypatrują nowego świadczenia. Okazuje się, że część z nich może otrzymać nie jeden, a dwa przelewy. Co to oznacza i kto może na tym zyskać?
Renta wdowia. Zapowiedzi stały się faktem
Po śmierci współmałżonka nie mogli odziedziczyć jego emerytury. Wdowom i wdowcom wolno było jedynie zdecydować czy chcą dostawać swoje świadczenie, czy też 85 proc. dotychczasowej emerytury nieżyjącego męża czy żony.
Od lat polscy emeryci wskazywali, że takie rozwiązanie jest krzywdzące, a kiedy umiera współmałżonek, trudno związać koniec z końcem. Są kraje europejskie, gdzie wdowa, czy wdowiec mogą łączyć dwa świadczenia. Po latach politycznych obietnic zmian w przepisach dotyczących renty rodzinnej, zapowiedzi stały się faktem. Po śmierci współmałżonka można się ubiegać o tak zwaną wdowią rentę. Składanie wniosków, które ruszyło z początkiem stycznia okazało się prawdziwym hitem.
Jak wynika z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do ZUS wpłynęło blisko milion wniosków, z kolei do KRUS nieco ponad 121 tys. Nowe świadczenie właśnie weszło w życie i teraz seniorzy z niecierpliwością czekają na jego wypłatę.
Wedle nowych przepisów możliwe jest łączenie dwóch świadczeń - własnej emerytury i renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Co ważne, nie są one wypłacane w całości. Jedno świadczenie senior pobierze w 100 proc., drugie w 15 proc. Wybór należy do tych, którzy wnioski składają. Sami wskazują korzystniejszą opcję lub zdają się na decyzję ZUS.
Terminy wypłaty wdowiej renty. Niektórzy dostaną dwa przelewy
Kiedy będzie wypłacana wdowia renta? W stałych terminach świadczeń emerytalnych czyli 1., 6., 10., 15., 20. i 25. dnia każdego miesiąca. Świadczenie może być wypłacane w formie jednego lub dwóch przelewów. Jeśli oboje małżonkowie byli ubezpieczeni w ZUS, wtedy będzie to jeden przelew. Inaczej jest kiedy współmałżonek był ubezpieczony na przykład w KRUS. W takiej sytuacji mogą się pojawić dwa osobne przelewy, z dwóch różnych instytucji.
Tyle wynosi wdowia renta
Jak wynika z wyliczeń ZUS, przeciętny zysk z renty wdowiej to około 300 zł miesięcznie. Maksymalna kwota nie może jednak przekroczyć 5636,73 zł brutto. To trzykrotność minimalnej emerytury. Seniorzy sami mogą oszacować wysokość nowego świadczenia. Mogą to zrobić za pomocą kalkulatora udostępnionego na stronie zakładu.
Co z tymi, którzy jeszcze wniosku o wdowią rentę nie złożyli?
Jeżeli zrobią to do końca miesiąca, świadczenie za lipiec otrzymają. W przypadku złożenia wniosku po 31 lipca, ZUS zacznie wypłacać wdowią rentę od miesiąca, w którym wniosek zostanie złożony, jednak nie wcześniej niż od momentu spełnienia warunków.
Renta wdowia. Kto może się ubiegać o nowe świadczenie
Przyznanie wdowiej renty wiąże się ze spełnieniem określonych warunków. Kobiety muszą skończyć 60 lat, mężczyźni 65 lat, co ważne, do dnia śmierci współmałżonka pozostawały we wspólności małżeńskiej. Świadczenie otrzymają ci, którzy obecnie nie są w związku małżeńskim i nabyli prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż w dniu, w którym kobieta ukończyła 55 lat, a mężczyzna 60 lat.
Najpierw trzeba złożyć wniosek o rentę rodzinną
Przyznanie renty wdowiej będzie możliwe, jeśli wdowa lub wdowiec mają ustalone prawo do renty rodzinnej. Jeśli do tej pory nie ubiegali się o rentę rodzinną, ponieważ świadczenie po współmałżonku byłoby mniej korzystne, powinni złożyć wniosek na formularzu ERR.
Następnie wdowa lub wdowiec powinni złożyć dostępny na stronie ZUS wniosek ERWD o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Taka kolejność ułatwi i przyspieszy rozpatrzenie wniosku o łączenie wypłaty obu świadczeń w 2025 roku. Podobna sytuacja dotyczy pobierających rentę rodzinną, którzy nigdy nie wnioskowali o przyznanie własnego świadczenia, na przykład emerytury.
Takie są najczęstsze błędy przy wypełnianiu wniosków
ZUS ostrzega przed popełnianiem błędów w wypełnianiu dokumentów, bo może się to skończyć nieprzyznaniem świadczenia. Jak podkreślała Anna Szaniawska z biura prasowego ZUS, o prawie do renty wdowiej może zaważyć poprawne wypełnienie wniosku.- Pośpiech nie jest dobrym doradcą. Złe odpowiedzi albo brak wypełnienia rubryk mogą spowodować wydanie decyzji odmownej lub wydłużyć postępowanie o przyznaniu świadczenia – tłumaczyła rzeczniczka.
- Często błędy pojawiają się na trzeciej stronie wniosku, w pozycji która dotyczy oświadczeń. Klienci przy informacji „mam przyznane inne świadczenie lub mam złożony wniosek o inne świadczenie i oczekuję na decyzję w tej sprawie” zaznaczają odpowiedź „nie”. Zapominają, że mają przyznane swoje świadczenie, na przykład emeryturę, która została zawieszona, gdyż kiedyś wybrali korzystniejsze świadczenie - rentę rodzinną po zmarłym małżonku. Trzeba zaznaczyć odpowiedź „tak”, gdy mamy prawo do emerytury, ale została zawieszona, lub gdy złożyliśmy wniosek o przyznanie swojego świadczenia, bo do tej pory nie występowaliśmy o nie – wyjaśniała Anna Szaniawska.
Inny błąd przy wypełnianiu rubryki „mam przyznane inne świadczenie lub mam złożony wniosek o inne świadczenie i oczekuję na decyzję w tej sprawie”, to pomijanie odpowiedzi na pytanie, które dotyczy zagranicznych instytucji. Zostawienie tej pozycji pustej spowoduje przeprowadzanie postępowania wyjaśniającego. To może wydłużyć przyznanie świadczenia.