Szykuje się rewolucja w emeryturach i systemie emerytalnym! Co dokładnie się zmieni? Nie wszyscy będą zadowoleni

oprac. Anna Kot
Absolwentka filologii polskiej oraz dziennikarstwa. Autorka licznych publikacji o tematyce gospodarczej i emerytalnej. Świat świadczeń społecznych nie jest jej obcy. Z Grupą INFOR związana od 2023 roku.
rozwiń więcej
emerytura system emerytalny emerytury / Szykuje się rewolucja w emeryturach i systemie emerytalnym! Co dokładnie się zmieni? / Shutterstock

Ministerstwo Pracy i ZUS przeprowadziło przegląd systemu emerytalnego, który wykazał, że nie ma planów podwyższania wieku emerytalnego. Mimo to, rząd zamierza wprowadzić zmiany systemowe. Głównym celem tych działań będzie wdrożenie rozwiązań, które zachęcą obywateli do dłuższej aktywności zawodowej i opóźnienia przejścia na emeryturę. Oto szczegóły.

Ocena skutków obniżenia wieku emerytalnego

W 2016 roku rząd Prawa i Sprawiedliwości podjął decyzję o obniżeniu wieku emerytalnego, co zrodziło konieczność przeprowadzania cyklicznych, co trzy lata, przeglądów systemu emerytalnego. Celem tych analiz jest ocena realnych konsekwencji przyjętych rozwiązań. Najnowsza edycja tego opracowania, jak informuje dziennik "Fakt", została niedawno zaakceptowana przez Radę Ministrów.

Dane dotyczące przejścia na emeryturę i wysokości świadczeń

Zatwierdzony przez rząd raport ujawnia, że w ciągu ostatnich trzech lat blisko milion Polaków rozpoczęło pobieranie świadczeń emerytalnych. Dokument szczegółowo ilustruje także wyraźne i narastające różnice w wysokości przeciętnych emerytur pomiędzy obiema płciami. Średnia emerytura mężczyzn wynosiła 3628,09 zł w grudniu 2022 roku, 4251,56 zł w grudniu 2023 roku oraz 4818,02 zł w grudniu 2024 roku. W analogicznych okresach kobiety pobierały świadczenia w wysokości odpowiednio 2468,43 zł, 2920,98 zł i 3321,12 zł. Szczegółowa analiza wskazuje na pogłębianie się tej dysproporcji na niekorzyść kobiet. Różnica ta, cytowana przez "Fakt", wzrosła z 1159,66 zł w grudniu 2022 roku, przez 1330,58 zł w grudniu 2023 roku, aż do 1496,90 zł w grudniu 2024 roku.

Rekomendacje ekspertów dotyczące dalszych zmian

Eksperci sporządzający ten rządowy dokument wyraźnie zaznaczają, że potencjalne propozycje dotyczące ponownego podniesienia wieku emerytalnego nie stanowią kompleksowego rozwiązania problemu wynikającego ze starzenia się społeczeństwa. Podkreślają jednocześnie, że obecny poziom wieku emerytalnego zapewnia seniorom istotne poczucie bezpieczeństwa finansowego. W związku z tym, raport zaleca, aby zamiast skupiać się na podwyższaniu wieku przejścia na emeryturę, skoncentrować wysiłki na wprowadzaniu i rozwijaniu systemów motywacyjnych zachęcających do dłuższej aktywności zawodowej. Zgodnie z treścią raportu, dotychczasowe bodźce skłaniające osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny, do kontynuacji pracy, przynoszą zamierzone rezultaty, czego dowodem jest wzrost wskaźników zatrudnienia w tej grupie wiekowej, a ta pozytywna tendencja powinna być konsekwentnie utrzymywana i wspierana.

Polski system emerytalny

Polski system emerytalny jest zbudowany na trójfilarowej strukturze, z której dominującą funkcję pełni filar pierwszy, zarządzany przez ZUS. Opiera się on na mechanizmie repartycyjnym, co oznacza, że bieżące składki osób pracujących finansują obecne świadczenia emerytalne. Wysokość przyszłej emerytury zależy od sumy zwaloryzowanych składek zgromadzonych przez ubezpieczonego, w tym kapitału początkowego. Powszechny wiek emerytalny ustalono na 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, przy czym wymagane są minimalne staże ubezpieczeniowe wynoszące odpowiednio 20 lat i 25 lat. Obowiązkowa składka emerytalna to 19,52% podstawy wymiaru, dzielona równo między pracownika i pracodawcę, a osobom spełniającym kryteria gwarantowana jest minimalna emerytura. Filar drugi ma charakter kapitałowy i dotyczy osób urodzonych po 1968 roku, oferując im subkonta w ZUS oraz opcjonalny udział w Otwartych Funduszach Emerytalnych (OFE), gdzie część składek jest inwestowana i waloryzowana. Filar trzeci to dobrowolne formy oszczędzania, takie jak IKE, IKZE czy PPK, które mają na celu uzupełnienie podstawowych świadczeń, oferując jednocześnie ulgi podatkowe. Ponadto, istnieją odrębne, budżetowe systemy emerytalne dla służb mundurowych.

Podwyższenie wieku emerytalnego - najczęściej zadawane pytania

Czy rząd planuje podwyższenie wieku emerytalnego po przeglądzie Ministerstwa Pracy i ZUS?

Nie ma planów podwyższania wieku emerytalnego. Rząd zamierza wprowadzić zmiany systemowe, które zachęcą do dłuższej aktywności zawodowej i opóźnienia przejścia na emeryturę.

Ilu Polaków rozpoczęło pobieranie świadczeń emerytalnych w ostatnich trzech latach według rządowego raportu?

W ciągu ostatnich trzech lat blisko milion Polaków rozpoczęło pobieranie świadczeń emerytalnych.

Jakie były średnie emerytury mężczyzn i kobiet w grudniu 2022–2024?

Średnia emerytura mężczyzn wynosiła 3628,09 zł (grudzień 2022), 4251,56 zł (grudzień 2023) i 4818,02 zł (grudzień 2024). Kobiety pobierały 2468,43 zł, 2920,98 zł i 3321,12 zł w analogicznych okresach.

O ile wynosiła różnica średnich emerytur mężczyzn i kobiet w grudniu 2022–2024?

Różnica średnich emerytur mężczyzn i kobiet wzrosła z 1159,66 zł w grudniu 2022 roku, przez 1330,58 zł w grudniu 2023 roku, aż do 1496,90 zł w grudniu 2024 roku. Dysproporcja pogłębia się na niekorzyść kobiet.

Jakie działania rekomendują eksperci sporządzający rządowy dokument zamiast podnoszenia wieku emerytalnego?

Eksperci zalecają wprowadzanie i rozwijanie systemów motywacyjnych zachęcających do dłuższej aktywności zawodowej. Dotychczasowe bodźce przynoszą rezultaty: rosną wskaźniki zatrudnienia i tendencję tę należy konsekwentnie utrzymywać oraz wspierać.

Infor.pl
Punkty 5, 6, 7 i 8 w orzeczeniu o niepełnosprawności – co oznaczają i jak zapewnić sobie świadczenia w 2026 roku?
09 gru 2025

W orzeczeniu o niepełnosprawności jeden mały zapis może zdecydować o wszystkim: o świadczeniach, refundacji sprzętu, asystencie, turnusach rehabilitacyjnych i kilku tysiącach złotych rocznie. To nie stopień, lekki, umiarkowany czy znaczny, daje pieniądze i realną pomoc. Decydują cztery punkty, które komisja zaznacza w kilka sekund: 5, 6, 7 i 8. W 2026 roku ich znaczenie wzrośnie jak nigdy wcześniej. Sprawdzamy, co oznaczają i jak zadbać, by znalazły się w Twoim orzeczeniu.

Robią to od lat, nie wiedząc, że ma to nazwę. Nowe badanie odsłania prawdę o polskich firmach
09 gru 2025

Niemal 60 proc. mikro, małych i średnich przedsiębiorstw deklaruje znajomość pojęcia ESG. Jednocześnie znaczna część z nich od lat realizuje działania wpisujące się w zrównoważony rozwój – często nie zdając sobie z tego sprawy. Najnowsze badanie Instytutu Keralla Research pokazuje, jak wygląda rzeczywistość polskiego sektora MŚP w kontekście odpowiedzialnego zarządzania.

UE pozwala na montaż pieców gazowych bez ograniczeń do 2030 r. Dlaczego nie ma dofinansowania z programu Czyste Powietrze?
09 gru 2025

Unia Europejska nie zakazuje montażu ani używania kotłów gazowych (pieców gazowych do centralnego ogrzewania). Do 2030 r. mogą być one instalowane bez ograniczeń, zarówno w nowych, jak i istniejących budynkach. Niestety, nowa odsłona programu Czyste Powietrze nie przewiduje dofinansowania kotłów gapowych. Tymczasem wg badań Ekobarometr 2025 aż 51,5% Polaków chciałoby, aby kotły gazowe były nadal finansowane z programu „Czyste Powietrze” (przy czym 6,9% jest przeciwnego zdania). Wymiana kopciucha na kocioł gazowy pozwala zmniejszyć emisję pyłu nawet kilkaset razy, a benzo(a)pirenu – ponad tysiąc razy.

355 zł co miesiąc wyłącznie dla wybranej grupy emerytów. Specjalne świadczenie tylko dla mieszkańców wsi
09 gru 2025

Emeryci mieszkający na wsi mogą liczyć na specjalny dodatek w kwocie 354,86 zł. Jest to świadczenie wypłacane wyłącznie tej grupie, gdyż wiąże się ono bezpośrednio z pracą w charakterze sołtysa i działalnością na obszarach wiejskich. Oto szczegóły.

Mazowiecka kampania „Jestem sobą” rusza w szkołach. Policja i instytucje oświatowe zachęcają uczniów do życia wolnego od uzależnień
09 gru 2025

Od stycznia do czerwca 2026 r. w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych na Mazowszu realizowana będzie szeroka kampania społeczna „Jestem sobą. Wiem, jak korzystać z wolności. Wybieram życie wolne od narkotyków, alkoholu i przemocy”. Jej partnerem jest Kuratorium Oświaty w Warszawie, a organizatorem Komenda Wojewódzka Policji z siedzibą w Radomiu we współpracy z Mazowieckim Centrum Polityki Społecznej. Kampanii towarzyszy konkurs na plakat lub logotyp promujący ideę życia bez uzależnień.

Nowe świadczenie: Od 900 do 1800 zł dodatku mieszkaniowego z podpisem Nawrockiego dla dużej grupy Polaków. Sprawdź, czy Ci się należy
09 gru 2025

Nowy dodatek mieszkaniowy właśnie wszedł w życie, a pieniądze, od 900 do 1800 zł miesięcznie, mogą trafić na konta tysięcy osób w całym kraju. Świadczenie jest wypłacane bez podatku, także z wyrównaniem wstecz, ale nie każdy automatycznie je dostanie. Sprawdź, kto jest uprawniony, jakie dokumenty trzeba złożyć i do kiedy można wnioskować, aby nie stracić pełnej kwoty.

Ruszyły zapisy na bezpłatne szkolenia „Lekcja:AI”. Nauczyciele z całej Polski uczą się, jak bezpiecznie i efektywnie korzystać ze sztucznej inteligencji
09 gru 2025

Sztuczna inteligencja coraz mocniej wpływa na edukację, a nauczyciele stają przed nowymi wyzwaniami i obowiązkami. Fundacja Orange wraz z partnerami uruchomiła kolejną turę bezpłatnych szkoleń „Lekcja:AI”, dzięki którym kadra pedagogiczna ma zyskać praktyczną wiedzę z zakresu AI, bezpieczeństwa cyfrowego i etyki technologicznej. Do 2027 roku przeszkolonych ma zostać aż 11 tysięcy osób.

Każdy przedsiębiorca musi pamiętać o tym na koniec 2025 r. Lista zadań na zakończenie roku podatkowego
09 gru 2025

Każdy przedsiębiorca musi pamiętać o tym na koniec 2025 r. Lista zadań na zakończenie roku podatkowego dotyczy: kosztów podatkowych, limitu amortyzacji dla samochodów o wysokiej emisji CO₂, remanentu, warunków i limitów małego podatnika, rozrachunków, systemów księgowych i rozliczenia podatku.

Co dalej z obowiązkową matematyką na maturze? Posłowie zadają ważne pytania
09 gru 2025

Obowiązkowa matura z matematyki stanowi trudne wyzwanie dla wielu uczniów. Czy jest szansa na modyfikację aktualnych zasad? Do kilku resortów skierowano w tej sprawie dezyderat.

Encyklopedia KSeF - od A do Z najważniejsze pojęcia dla księgowych i przedsiębiorców
09 gru 2025

Encyklopedia KSeF ma w przejrzysty sposób wyjaśnić najważniejsze pojęcia i zasady związane z Krajowym Systemem e-Faktur. Zawiera praktyczne definicje oraz zagadnienia, które pomogą księgowym i przedsiębiorcom bezpiecznie wdrożyć obowiązkowy system e-fakturowania od lutego 2026 r. Treść tej encyklopedii powstała w oparciu o aktualne przepisy, ale też rozważania branżowe na temat najtrudniejszych zagadnień. Celem jest ułatwienie pracy i ograniczenie ryzyka błędów przy prowadzeniu rozliczeń, a także zapoznanie czytelników z nową rzeczywistością. Autorką Encyklopedii KSeF jest Karolina Kasprzyk, ekspert księgowy, Lider Zespołu Księgowego CashDirector S.A. Mamy nadzieję, że ta encyklopedia pozwoli uporządkować najważniejsze informacje o KSeF i ułatwi codzienną pracę z e-fakturami. Zgromadzone tu definicje i wyjaśnienia mogą służyć jako praktyczny przewodnik po KSeF i powinny być pomocne w codziennych obowiązkach i kontaktach z systemem e-faktur.

pokaż więcej
Proszę czekać...