Sfinansowanie pracownikowi przez zakład pracy wycieczki zakupionej w biurze podróży stanowi dla pracownika przychód, który podlega opodatkowaniu. Jeśli pracodawca zorganizuje wycieczkę dla pracowników we własnym zakresie, opodatkowanie zależy od możliwości przypisania kwoty przeznaczonej dla konkretnej osoby.
Pracodawcy często fundują swoim pracownikom różne dodatkowe świadczenia w formie tzw. grantów, aby w ten sposób związać pracownika z firmą lub wyróżnić jego zaangażowanie w pracy. Może to przybrać formę nagrody (np. wykupienie wycieczki na Teneryfę) lub zorganizowanego wyjazdu (np. impreza turystyczna połączona ze zwiedzaniem). Tylko w nielicznych przypadkach istnieje możliwość zwolnienia takich świadczeń z podatku.
Przychód z pracy
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. W szczególności przychodami takimi są: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona. Trzeba pamiętać, że świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych też kwalifikuje się do wymienionych przychodów.
Zwolnienie z funduszu
W art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT wprowadzono zwolnienie dla rzeczowych świadczeń otrzymywanych przez pracownika, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych. Zwolnienie przysługuje do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Ze zwolnienia w limitowanej części korzystają jedynie świadczenia o charakterze rzeczowym, do których można zaliczyć np. wartość biletu do kina czy do teatru lub wartość karnetu na basen, siłownię czy paczki świąteczne dla dzieci. W przypadku wycieczki finansowanej przez zakład pracy mamy do czynienia z dwoma odmiennymi przypadkami.
Zakup usługi
W przypadku zorganizowania przez pracodawcę wycieczki na rzecz pracowników polegającej na zakupie usług turystycznej nie mamy do czynienia ze świadczeniem rzeczowym. Przedmiotem świadczenia jest konkretna usługa, która nie podlega zwolnieniu z podatku dochodowego nawet jeśli została sfinansowana z funduszu świadczeń socjalnych.
Trzeba pamiętać, że w sytuacji gdy świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych są imiennie adresowane do pracownika, stanowią one przychód pracownika. Pracodawca – jako płatnik – ma obowiązek obliczyć, pobierać i odprowadzić zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Podobnie ma się rzecz, gdy następuje częściowa odpłatność pracownika za ufundowaną przez pracodawcę wycieczkę. Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika. Oznacza to, że część finansowana przez zakład pracy jest przychodem pracownika, którego wartość ustala się w oparciu o cenę zakupu usługi.
Wycieczka na grzyby
Nieco inaczej będzie się przedstawiała sytuacja podatkowa pracowników, którzy udali się na wycieczkę organizowaną we własnym zakresie przez pracodawcę i z której mogli skorzystać wszyscy pracownicy. Nie ustala się przychodu, jeżeli wycieczka będzie polegała na zorganizowaniu wspólnego wyjazdu na imprezę kulturalną, grzybobranie, zawody itp. i przychodu z tego tytułu nie będzie można przypisać konkretnej osobie. W konsekwencji nie będzie to stanowiło nieodpłatnego świadczenia dla pracownika i nie będzie opodatkowane.
Warto zwrócić uwagę, że wartość wycieczki w postaci kosztów przewozu, noclegu, wyżywienia, itp. zorganizowanej i w całości sfinansowanej przez zakład pracy nie korzysta ze zwolnienia, gdy jest możliwość ustalenia kosztów takiej wycieczki na każdego pracownika – uczestnika wycieczki. Oznacza to, że wartość tego świadczenia stanowi przychód pracownika zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT i nie podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 tej ustawy.
• PRZYKŁAD
Pracodawca spółka z o.o. zorganizował wycieczkę krajową dla swoich pracowników w całości sfinansowaną z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Do kosztów wycieczki został wliczony transport, noclegi, ubezpieczenie. Faktura została wystawiona na spółkę z ogólną sumą, bez wyszczególniania osób uczestniczących w wycieczce. Jednak po rozliczeniu wycieczki pracownicy zostali zobowiązani do częściowego pokrycia kosztów zgodnie z wyliczonym na każdego kosztem wycieczki. Wartość nieodpłatnego świadczenia stanowi przychód pracownika i podlega opodatkowaniu.
Pracodawca opodatkowuje
Jeśli koszt wycieczki przypisany konkretnemu pracownikowi stanowi jego przychód, pracodawca jest zobowiązany pobrać zaliczkę na podatek. Uznając to jako przychód (dochód) ze stosunku pracy należy opodatkować go według obowiązującej skali. Trzeba też pamiętać, że jeżeli świadczenia w naturze, świadczenia ponoszone za podatnika lub inne nieodpłatne świadczenia przysługują podatnikowi za okres dłuższy niż miesiąc, przy obliczaniu zaliczek za poszczególne miesiące przyjmuje się ich wartość w wysokości przypadającej na jeden miesiąc. Jeżeli nie jest możliwe określenie, jaka część tych świadczeń przypada na jeden miesiąc, a doliczenie całej wartości w miesiącu ich uzyskania spowodowałoby niewspółmiernie wysoką zaliczkę w stosunku do wypłaty pieniężnej, zakład pracy, na wniosek podatnika, ograniczy pobór zaliczki za dany miesiąc i pobierze pozostałą część zaliczki w następnych miesiącach roku podatkowego. Wartość przychodu z tytułu wycieczki, który uzyska w ciągu roku pracownik, zostanie wykazana przez pracodawcę w informacji PIT-11, która jest podstawą rozliczenia rocznego. Może więc się zdarzyć, że pracownik, którego łączne dochody za cały rok mieszczą się w drugim progu podatkowym, będzie faktycznie musiał opodatkować wartość darmowej wycieczki według 30-proc. stawki podatku dochodowego.
PAMIĘTAJ
Rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi i nie korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego.
Bogdan Świąder