Polecamy najnowszy grudniowy numer Monitora księgowego (Mk nr 12/2025). Głównym tematem numeru jest „Nadawanie uprawnień do korzystania z KSeF”. Numer zawiera ponad 40 artykułów i porad traktujących o zmianach w prawie oraz praktyce jego stosowania w zakresie rozliczeń przedsiębiorców z zakresu podatków, w tym pkpir, rachunkowości, prawa pracy, zus i prawa gospodarczego

NBP obniżył wysokość stopy referencyjnej do 4% (było 4,25%) a stopy lombardowej do 4,50% (było 4,75%). Oznacza to obniżkę stawek odsetek ustawowych, za opóźnienie i od zaległości podatkowych. Obniżka nie wpływa na wysokość odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych obowiązujących w II półroczu 2025 roku, jednak ze względu na fakt, iż posiedzenia Rady Polityki Pieniężnej odbywają się raz w miesiącu można już obliczyć jaka będzie wysokość odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych w I półroczu 2026 roku.

Mały ZUS Plus to ulga umożliwiająca przedsiębiorcom, których przychody w poprzednim roku nie przekroczyły określonego limitu, opłacanie obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne. Wysokość składek na 2026 rok należy ustalić w oparciu o dochód uzyskany w 2025 roku. Od stycznia 2026 roku zmieniają się również zasady powrotu do ulgi – przedsiębiorca będzie mógł ponownie z niej skorzystać po 24 miesiącach przerwy, w dowolnym miesiącu.

Od 1 lipca 2026 r. wszystkie bezalkoholowe odpowiedniki napojów alkoholowych oraz napoje z kofeiną lub tauryną zostaną objęte 23 proc. stawką VAT. Resort finansów opublikował projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, zakładający rezygnację z preferencyjnych stawek dla tej kategorii produktów.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zmienił zdanie w sprawie stawki VAT należnej od lodów i sorbetów sprzedawanych w gałkach na wynos. Uznał, że taka sprzedaż powinna być opodatkowana stawką 5% VAT, a nie stawką 8% VAT jak pierwotnie twierdził w wydawanych wiążących informacjach stawkowych.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zmienił zdanie w sprawie stawki VAT należnej od sprzedaży gotowych kanapek. Uznał, że taka sprzedaż powinna być opodatkowana stawką 5% VAT, a nie stawką 8% VAT jak pierwotnie twierdził w wydanej wiążącej informacji stawkowej.

Termin wypłaty ekwiwalentu za urlop zostanie powiązany z terminem wypłaty wynagrodzenia za pracę - zakłada nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona przez Sejm 4 grudnia 2025 r. Zmiany mają uprościć rozliczenia między pracodawcą a pracownikiem oraz wprowadzić szersze możliwości komunikacji elektronicznej, ograniczając biurokrację w firmach.

Na potrzeby rozliczeń podatku od nieruchomości urzędnicy mogą wejść do prywatnych domów i mieszkań oraz dokonać pomiarów w celu ustalenia podatku od nieruchomości. Taka kontrola jest prawnie dopuszczalna.

Zboże przeznaczone jako pasza w rolnictwie jest opodatkowane stawką 5%, jako towar sklasyfikowany w dziale 10 CN. Wbrew pojawiającym się w tej sprawie opiniom, MF podkreśla, że zastosowanie stawki 5% nie zależy od przeznaczenia zboża.

W celu prawidłowego ustalenia stawki podatku od nieruchomości nie można poprzestać jedynie na ustaleniu faktu posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę. Należy w każdym przypadku wziąć pod uwagę status podatnika, charakter jego działalności oraz sposób wykorzystywania przedmiotów opodatkowania – wynika z interpretacji resortu finansów.

Na stronie MF pojawił się komunikat informujący o upływie terminu ważności WIS wydanych do końca 2020 roku. Zgodnie z komunikatem MF: wszystkie WIS (jak również decyzje o zmianie WIS) wydane do 31 grudnia 2020 r. pozostają ważne do 1 stycznia 2026 r.

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) objęła działaniami audytowymi w zakresie środków publicznych 164 podmioty. Łączna kwota nieprawidłowości to ponad 117 mld zł. Audytem zostały objęte m.in. fundacje i stowarzyszenia.

Od 1 stycznia 2026 r. zmienią się wzory formularzy NIP-7 i ZAP-3. Wzory formularzy zostały dostosowane do zmian w przepisach podatkowych oraz mają uprościć i usprawnić obsługę zgłoszeń identyfikacyjnych i aktualizacyjnych NIP.

Dotychczasową koncepcję zasiedzenia wstecznego przez przedsiębiorcę przesyłowego lub Skarb Państwa Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 2 grudnia 2025 r. sygn. akt P 10/16 uznał za niezgodną z Konstytucją, operatorzy sieci przesyłowych tracą możliwość powołania się na wcześniejsze korzystanie z cudzych gruntów, co zwiększa szanse właścicieli zajętych przez nich nieruchomości na uzyskanie świadczeń.

Jeden wniosek przy rejestracji spółki cywilnej, wpis do CEIDG w formie elektronicznej, a docelowo pełna cyfryzacja CEIDG - takie zmiany zawiera projekt nowelizacji ustawy o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (CEIDG) przyjęty przez rząd 2 grudnia 2025 r. Zmiany będą wprowadzane stopniowo od 2026 roku.

Od 1 stycznia 2025 r. przedsiębiorcy zatrudniający żołnierzy Obrony Terytorialnej (żołnierzy WOT) lub żołnierzy Aktywnej Rezerwy mogą korzystać z ulgi podatkowej w PIT i CIT. Przy rozliczeniu za 2025 rok przedsiębiorcy będą mogli odliczyć nawet 24 tys. zł, jeśli żołnierz pełni służbę od co najmniej pięciu lat. Ministerstwo Finansów przypomina jakie warunki należy spełnić, aby dokonać odliczenia.

Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że konta pozabilansowe, na których są ujmowane nieujęte w księgach rachunkowych w bieżącym roku koszty uzyskania przychodów inne niż poniesione na działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R) i związane z kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej (IP BOX), należy raportować ze znacznikiem „INNE”, ponieważ nie przewidziano dla nich znacznika PD.

Minister Finansów i Gospodarki w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 13338), w sprawie naliczania podatku od nieruchomości w budownictwie wielorodzinnym, wyjaśnił, że wprowadzenie solidarnej odpowiedzialności w podatku od nieruchomości miało na celu uproszczenie oraz skuteczniejsze i tańsze egzekwowanie zobowiązań podatkowych od nieruchomości będących współwłasnością, a w konsekwencji obniżenie kosztów poboru tej daniny, co jest szczególnie ważne w kontekście wysokości obciążenia tym podatkiem np. budynków mieszkalnych lub ich części.