Choć zasiłek pielęgnacyjny wynosi jedynie 215,84 zł, dla wielu starszych osób to jedyne stałe wsparcie, jakie otrzymują z systemu pomocy społecznej. W 2026 roku świadczenie nie wzrośnie, mimo że koszty opieki i leków rosną z roku na rok. Sprawdzamy, kto może dostać tę pomoc, jak złożyć wniosek i dlaczego rząd nie zdecydował się na waloryzację.
- Czym jest zasiłek pielęgnacyjny?
- Ile wyniesie zasiłek pielęgnacyjny w 2026 roku?
- Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny? Pełna lista uprawnionych
- Kiedy zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje?
- Jak złożyć wniosek o zasiłek pielęgnacyjny?
- Dlaczego świadczenie nie zostało podwyższone?
- Inne formy wsparcia dla osób wymagających stałej opieki
- Gdzie szukać dodatkowych informacji i wsparcia?
- Podstawa prawna
Zasiłek pielęgnacyjny to jedno z najważniejszych świadczeń dla osób wymagających stałej pomocy w codziennym funkcjonowaniu. Choć jego kwota pozostaje niezmienna od kilku lat, dla wielu seniorów oraz osób z niepełnosprawnościami jest to jedyne regularne wsparcie finansowe. W 2026 roku zasady przyznawania świadczenia nie ulegają zmianie. Wyjaśniamy, kto je otrzyma, jak złożyć wniosek i dlaczego mimo rosnących kosztów życia kwota świadczenia nie została zaktualizowana.
Czym jest zasiłek pielęgnacyjny?
Zasiłek pielęgnacyjny należy do świadczeń rodzinnych i ma na celu częściowe pokrycie kosztów opieki nad osobą, która nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować. Dotyczy to zarówno osób starszych, jak i tych, których niepełnosprawność lub stan zdrowia powodują konieczność stałej pomocy drugiej osoby.
Świadczenie wypłacają MOPS-y i GOPS-y, a pieniądze pochodzą z budżetu państwa. W przeciwieństwie do wielu innych form wsparcia, zasiłek pielęgnacyjny nie zależy od dochodu. Może go otrzymać osoba o bardzo niskim, średnim lub nawet wysokim dochodzie, o ile spełni kryteria ustawowe.
Z danych Ministerstwa Rodziny wynika, że zasiłek pobiera rocznie ok. miliona osób, a największą grupę stanowią seniorzy powyżej 75. roku życia, którzy nie muszą posiadać orzeczenia o niepełnosprawności, aby świadczenie otrzymać.
Ile wyniesie zasiłek pielęgnacyjny w 2026 roku?
Kwota świadczenia w 2026 r. pozostanie taka sama jak w latach poprzednich i wyniesie 215,84 zł miesięcznie. Stawka ta obowiązuje od 1 listopada 2019 r., kiedy dokonano ostatniej podwyżki.
Od tamtej pory nie przeprowadzono żadnej waloryzacji. W praktyce oznacza to, że realna wartość świadczenia spadła, koszty opieki, leków i usług pielęgnacyjnych wzrosły, a sam zasiłek nie został do nich dostosowany. Mimo to pozostaje on ważnym elementem wsparcia dla osób niesamodzielnych, szczególnie dla tych, które nie otrzymują żadnych innych dodatków.
Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny? Pełna lista uprawnionych
Ustawodawca wskazuje cztery grupy osób, które mogą otrzymać świadczenie:
- Seniorzy powyżej 75 lat: Ta grupa dostaje zasiłek automatycznie, bez konieczności przedstawiania orzeczenia.
- Dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności (do 16. roku życia): Świadczenie przysługuje niezależnie od rodzaju schorzenia, o ile komisja orzekająca potwierdzi, że dziecko wymaga stałej opieki.
- Osoby dorosłe ze znacznym stopniem niepełnosprawności: Dotyczy to zarówno osób z niepełnosprawnością wrodzoną, jak i nabytą.
- Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, jeśli niepełnosprawność powstała przed 21. rokiem życia: To warunek, o którym wiele osób zapomina, stopień umiarkowany nie uprawnia automatycznie do świadczenia.
Kiedy zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje?
Nie można pobierać dwóch podobnych świadczeń jednocześnie. Dlatego zasiłku nie otrzyma osoba, która ma wypłacany:
- dodatek pielęgnacyjny z ZUS/KRUS,
- zasiłek pielęgnacyjny z zagranicy w ramach koordynacji unijnej,
- świadczenie w domu pomocy społecznej, jeśli pobyt jest finansowany z budżetu państwa.
Jak złożyć wniosek o zasiłek pielęgnacyjny?
Wniosek o zasiłek pielęgnacyjny można złożyć na trzy sposoby:
• osobiście – w MOPS lub GOPS właściwym dla miejsca zamieszkania,
• online – za pośrednictwem portalu Emp@tia lub profilu zaufanego (ePUAP),
• przez pełnomocnika – np. członka rodziny.
Do wniosku trzeba dołączyć:
- dokument tożsamości,
- orzeczenie o niepełnosprawności (jeśli jest wymagane),
- odpis aktu urodzenia dziecka (w przypadku świadczeń dla dzieci),
- numer konta bankowego do wypłaty świadczenia.
Ośrodek powinien wydać decyzję w ciągu 30 dni. Zasiłek wypłacany jest co miesiąc, przelewem na konto lub w kasie MOPS/GOPS.
Dlaczego świadczenie nie zostało podwyższone?
Choć wysokość zasiłku pielęgnacyjnego jest weryfikowana co trzy lata, nie oznacza to automatycznego wzrostu kwoty. Resort rodziny podkreśla, że podniesienie świadczenia, nawet o 100 zł, generowałoby dodatkowy koszt dla państwa rzędu ponad miliarda złotych rocznie. Dlatego wysokość świadczenia pozostaje zamrożona do kolejnej weryfikacji, która zaplanowana jest na 2027 rok.
Rzecznik Praw Obywatelskich już w 2023 r. apelował o zmianę przepisów, wskazując, że brak waloryzacji prowadzi do realnego zubożenia osób niesamodzielnych.
Inne formy wsparcia dla osób wymagających stałej opieki
Choć zasiłek pielęgnacyjny jest świadczeniem podstawowym, nie jest jedynym, z którego mogą korzystać osoby niesamodzielne i ich opiekunowie. W 2026 roku nadal będą obowiązywać:
- Dodatek pielęgnacyjny z ZUS/KRUS – 348,30 zł miesięcznie,
- Świadczenie pielęgnacyjne – 3287 zł miesięcznie dla opiekunów dzieci,
- Świadczenie wspierające dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami,
- dofinansowania z PFRON do sprzętu i rehabilitacji,
- usługi opiekuńcze i asystenckie finansowane przez samorządy.
Gdzie szukać dodatkowych informacji i wsparcia?
Jeśli masz wątpliwości dotyczące zasiłku pielęgnacyjnego, warto skontaktować się bezpośrednio z lokalnym MOPS lub GOPS. Pracownicy ośrodków mogą pomóc w wypełnieniu wniosku, sprawdzić, czy dokumenty są kompletne, a także wyjaśnić, jakie inne formy pomocy są dostępne w Twojej gminie.
Coraz więcej samorządów udostępnia również możliwość konsultacji telefonicznych i online, co ułatwia załatwienie spraw bez wychodzenia z domu. Na portalu Emp@tia dostępne są aktualne formularze oraz instrukcje krok po kroku, które prowadzą przez cały proces składania wniosku.
Jeśli Twoja sytuacja się zmieni, na przykład pogorszy się stan zdrowia lub pojawią się nowe potrzeby opiekuńcze, możesz w każdej chwili ponownie wystąpić o świadczenie lub zaktualizować dokumentację. System pomocy społecznej działa cały rok i umożliwia składanie wniosków niezależnie od terminu ich wcześniejszej weryfikacji.
Zasiłek pielęgnacyjny nie rozwiązuje wszystkich problemów osób niesamodzielnych, ale jest ważnym elementem systemu wsparcia. Warto z niego korzystać, zwłaszcza gdy codzienna opieka staje się obciążeniem finansowym dla rodziny.