Na fakturze za energię elektryczną znajdziemy podział kosztów na: koszt energii (65 proc.) oraz koszt usługi dystrybucyjnej (35 proc.). Oszczędzić możemy jedynie na koszcie obrotu energią (koszt usługi dystrybucyjnej to stałe stawki). Tutaj możemy wymienić żarówki na energooszczędne, stosować czujniki ruchu lub korzystać z energii odnawialnej (np. kolektorów słonecznych).
Oszczędność energii możemy również uzyskać poprzez zmianę dotychczasowego sprzedawcy energii, co w konsekwencji doprowadzi do zawarcia umowy sprzedaży na korzystniejszych niż dotychczas warunkach. Od 1 lipca 2007 r. bowiem umożliwiono rozdzielenie umowy kompleksowej na dwie odrębne umowy: sprzedaży energii i świadczenia usług dystrybucyjnych.
Krok 1. Zbieranie ofert
Warto najpierw zorientować się czy energię elektryczną do naszego gospodarstwa domowego (jednostki administracji publicznej) może nam dostarczyć inny sprzedawca, niż ten, z którym mamy zawartą umowę. Często bowiem na danym terenie monopolistą jest jeden sprzedawca.
W Polsce koncesje na obrót energią elektryczną ma około 326 spółek (IV kwartał 2011 r., według Towarzystwa Obrotu Energią).
Są jednak tereny, na których jest kilku sprzedawców. Warto to wykorzystać i zebrać oferty od wszystkich, w tym również od tego, który jest dotychczasowym naszym sprzedawcą. W przypadku jednostek publicznych stosujemy procedurę przetargową na zakup energii elektrycznej, przebiega ona identycznie jak w przypadku innych postępowań, w których instytucje publiczne zastosują tryb konkurencyjny, czyli tryb przetargu nieograniczonego.
Taki sposób postępowania pozwoli sprawdzić kto i na jakich warunkach może nam sprzedać energię. Często bywa tak, że oferta jest niezrozumiała. Warto wówczas prosić o jej wyjaśnienie. Szczególną uwagę należy zwrócić na:
- gwarancję stałej ceny w okresie obowiązywania umowy,
- termin jej wypowiedzenia,
- to, czy sprzedawca energii ma zawartą umowę dystrybucyjną z operatorem systemu dystrybucyjnego – ODS.
Krok 2. Wybór najkorzystniejszej oferty
Warto wcześniej określić kryteria, które wskażą elementy ważne przy wyborze najlepszej oferty. Nie powinna być to tylko najniższa cena. Pod uwagę należy wziąć też na przykład dodatkowe usługi, promocje, bonusy.
Krok 3. Dowiedz się więcej o przyszłym sprzedawcy
Jeśli ofertę konkretnego sprzedawcy mamy już wybraną, dla naszego bezpieczeństwa spróbujmy dowiedzieć się czegoś więcej o nowym sprzedawcy. Ważna w przyszłości okaże się jego pozycja na rynku, oraz to czy nie jest w stanie upadłości.
W przypadkach niestandardowych, np. gdy nie zapłacimy przez dłuższy czas rachunku za sprzedaż energii, ważne okaże się to czy nowy sprzedawca ma zawartą umowę dystrybucyjną. W niej bowiem będzie uregulowane to jak takie sprawy załatwia sprzedawca.
Krok 4. Samodzielnie czy przez pełnomocnika
Zmiana sprzedawcy to dokonanie określonych czynności. Należy się zastanowić czy:
- dokonamy czynności osobiście,
- upoważnimy do tego nowego sprzedawcę (pełnomocnictwo).
Lepszym rozwiązaniem jest udzielenie pełnomocnictwa (uproszcza procedurę). Z reguły wraz z podpisaniem umowy na sprzedaż energii z nowym sprzedawcą podpisujemy też pełnomocnictwo dla niego. W pełnomocnictwie powinny znaleźć się następujące dane osoby fizycznej (w przypadku gospodarstw domowych) lub jednostki publicznej:
- imię i nazwisko lub nazwa jednostki,
- adres zameldowania lub adres jednostki,
- pesel lub numer dowodu/paszportu lub w przypadku jednostek NIP,
- adres punktu poboru energii elektrycznej.
Należy też wskazać zakres czynności, do jakich upoważniamy nowego sprzedawcę, na przykład:
- zawieranie umów o świadczenie usług dystrybucji z właściwym OSD, jeśli taka umowa nie jest jeszcze zawarta,
- wypowiedzenie dotychczas obowiązującej umowy sprzedaży energii elektrycznej (lub umowy kompleksowej czyli umowy sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji) z dotychczasowym jej sprzedawcą,
- zgłoszenie OSD do realizacji umowy sprzedaży energii elektrycznej (lub umowy kompleksowej) zawartej z nowym jej sprzedawcą.
Wzór pełnomocnictwa można znaleźć na stronie internetowej sprzedawców energii.
Krok 5. Dalsze działania
Odbiorca (osoba lub jednostka) energii (jej pełnomocnik) powinien wysłać:
- formularz zmiany sprzedawcy (także pełnomocnictwo w przypadku jego zawarcia) do OSD,
- wypowiedzenie umowy sprzedaży (lub umowy kompleksowej) dotychczasowemu sprzedawcy.
Poprzez formularz zmiany powiadamiamy OSD, do którego sieci przyłączone są nasze (jednostki) urządzenia lub instalacje, o podpisaniu umowy z nowym sprzedawcą. Operator systemu dystrybucyjnego weryfikuje ten dokument. Informuje o brakach formalnych, które należy uzupełnić. Nieuzupełnienie braków spowoduje przerwanie procesu zmiany sprzedawcy o czym osoba fizyczna (jednostka) zostanie poinformowana.
W sytuacji, gdy rozwiązujemy umowę kompleksową, po otrzymaniu powiadomienia OSD przesyła w ciągu trzech dni roboczych, jednostronnie podpisaną umowę o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej. Umowa taka powinna być przez nas zawarta przed wejściem w życie umowy sprzedaży zawartej z nowym sprzedawcą. Niedostarczenie jej przed wspomnianym terminem przerywa proces zmiany. Nowa umowa sprzedażowa wchodzi w życie z dniem rozwiązania dotychczasowej umowy kompleksowej. Od tego momentu mamy: nową umowę sprzedażową i umowę dystrybucyjną.
Krok 6. Odczyt liczników
Do pięciu dni od dnia zmiany sprzedawcy (czyli od dnia wejścia w życie nowej umowy sprzedaży) OSD powinien odczytać liczniki. Dane z odczytu przekazuje dotychczasowemu i nowemu sprzedawcy. Na ich podstawie dotychczasowy sprzedawca dokonuje rozliczenia z odbiorcą. W tym czasie może też nastąpić ewentualne dostosowanie układów pomiarowych do wymagań nowego sprzedawcy (zakup nowych liczników – pokrycie tego kosztu przez sprzedawcę możemy wynegocjować w umowie). Następnie nowy sprzedawca powinien już nas (jednostkę) wprowadzić do swojego systemu bilingowego.
Krok 7. Opłata dwóch faktur
Teraz otrzymamy fakturę dotyczącą obrotu od sprzedawcy i fakturę dotyczącą dystrybucji od OSD. W sytuacji gdy wystąpi awaria w dostawie energii to zgłaszamy ją do ODS. Gdy zaś nie opłacimy faktury za sprzedaż energii, a opłacimy fakturę za jej dystrybucję to nowy sprzedawca wyśle powiadomienie o takim fakcie do dystrybutora i zawnioskuje do niego o odcięcie nam prądu. Takie przypadki (a także szczególne sytuacje) powinna jednak regulować wzajemna umowa pomiędzy sprzedawcą a dystrybutorem.
Korzyści dla JST
- cały proces zmiany sprzedawcy nie powinien przekroczyć 45 dni,
- nie ponosimy żadnych kosztów związanych ze zmianą sprzedawcy (z wyjątkiem dostosowania układów pomiarowych do potrzeb nowego sprzedawcy energii – koszt liczników),
- można zmniejszyć koszt oświetlenia ulicznego, budynków oraz innych obiektów o około 10 proc.,
- można otrzymać gwarancję ceny – pewność zaplanowanego budżetu na okres co najmniej 12 miesięcy.