RAPORT: Umorzenie składek ZUS dla przedsiębiorczych matek

Joanna Goliniewska
rozwiń więcej
Przedsiębiorcze matki uzyskały kolejną możliwość złożenia wniosku o umorzenie zaległości składkowych. Dotychczas wniosek mógł zostać złożony od 1 września 2009 r. do 1 września 2010 r. Obecnie nie ma ograniczenia terminu, w którym wniosek może zostać złożony.

Powyższą zmianę wprowadza przyjęta 5 sierpnia 2011 r. przezSenat nowelizacja ustawy z 24 kwietnia 2009 r. o zmianie ustawy osystemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy - Prawo bankowe (Dz.U.Nr 71, poz. 609).

Osoby, które w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 31sierpnia 2009 r. pobierały zasiłek macierzyński, zasiłek wwysokości zasiłku macierzyńskiego lub przebywały na urlopiewychowawczym i jednocześnie prowadziły działalność pozarolniczą lubwspółpracowały przy prowadzeniu takiej działalności, będąmogły skorzystać z umorzenia niektórych składek, należnychz tytułu prowadzenia tej działalności.

W związku z nieprawidłową, chociaż dosyć powszechnąinterpretacją przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,osoby te nie zawsze zgłaszały się do ubezpieczeń z tytułuprowadzenia działalności (lub współpracy) i nie opłacały należnychskładek z tego tytułu.

Od 1 września 2009 r. ustawodawca wprowadził możliwośćumorzenia należności składkowych powstałych w związku zpodleganiem obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułuprowadzenia pozarolniczej działalności w okresie pobierania zasiłkumacierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego lubprzebywania na urlopie wychowawczym.

Pierwotnie wniosek mógł być złożony w terminie 12 miesięcyliczonych od dnia wejścia w życie ustawy, tj. od 1 września 2009 r.do 1 września 2010 r. Obecna nowelizacja uchyla ten przepisi likwiduje ograniczenie terminu, w którym wniosek może zostaćzłożony.

Korzyści dla płatnika

Przedsiębiorcze matki zyskują bezterminowo możliwośćlikwidacji zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek orazodzyskania części składek prawidłowo wpłaconych na podstawieówcześnie obowiązujących przepisów.

Do jednostek terenowych ZUS wpłynęło po terminie 260wniosków. W wyniku nowelizacji należy spodziewać się, żewpłyną następne, jednak łącznie nie będzie to więcej niż kilkasetwniosków.

W związku z nową możliwością złożenia wniosku o umorzenieskładek warto przypomnieć podstawowe zasady abolicji.

W jakiej formie należy złożyć wniosek

Wniosek może być złożony w dowolnej formie spełniającejwymagania określone przepisami Kodeksu postępowaniaadministracyjnego. ZUS opracował wzór wniosku, ale jego użycie niejest obligatoryjne. Ma on tylko ułatwić proces wypełniania iskładania wniosku o umorzenie. Wzór wniosku jest dostępny w każdejterenowej jednostce organizacyjnej ZUS oraz na stronie internetowejZakładu http://www.zus.pl/.

We wniosku trzeba określić za kogo, z jakiego tytułu i jakienależności mają być umorzone.

Kto może złożyć wniosek o umorzenie składek

Umorzenie należności z tytułu składek może nastąpić wyłącznie nawniosek osoby uprawnionej do jego złożenia.

Do kręgu osób uprawnionych, w rozumieniu ustawy, zaliczasię:

• płatnika składek, który w okresie od 1 stycznia 1999 r.do 31 sierpnia 2009 r. zgłaszał ubezpieczonego podlegającegoobowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu ztytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy przytej działalności i jednocześnie pobierającego zasiłek macierzyńskilub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego z innego tytułu(art. 3 ustawy zmieniającej ustawę systemową z 24 kwietnia 2009r.),

• płatnika składek, który w okresie od 1 stycznia 1999 r.do 31 sierpnia 2009 r. zgłaszał ubezpieczonego podlegającegoobowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu ztytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy przytej działalności i jednocześnie przebywającego na urlopiewychowawczym (art. 4 ustawy zmieniającej ustawę systemową z 24kwietnia 2009 r.),

• osoba, która w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 31 marca2001 r. była wspólnikiem spółki cywilnej nie posiadając wpisu doewidencji działalności gospodarczej (art. 8 ustawy zmieniającejustawę systemową z 24 kwietnia 2009 r.) i jednocześnie pobierałazasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłkumacierzyńskiego albo przebywała na urlopie wychowawczym.

Za osobę współpracującą uprawniony do złożenia wniosku jestpłatnik składek.

Działalność w trakcie pobierania zasiłkumacierzyńskiego

Umorzenie dotyczy należności powstałych od stycznia 1999 r. dosierpnia 2009 r. z tytułu prowadzenia działalności lub współpracy,za okresy łączenia działalności z pobieraniem zasiłkumacierzyńskiego (lub w wysokości macierzyńskiego).

Umorzeniu podlegają:

• opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe,wypadkowe, Fundusz Pracy,

• nieopłacone składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe,wypadkowe, Fundusz Pracy,

• opłacone składki na ubezpieczenie chorobowe,

• odsetki za zwłokę w części odpowiadającej kwocieumorzonych składek,

• opłata prolongacyjna w części odpowiadającej kwocieumorzonych składek.

Umorzeniu nie podlegają opłacone lubnieopłacone:

• należności z tytułu składek na ubezpieczeniezdrowotne,

• koszty egzekucyjne, które powstały w związku zdochodzeniem składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczeniezdrowotne, Fundusz Pracy - za okres, za który składki podlegająumorzeniu,

• koszty upomnienia za okres, za który składki podlegająumorzeniu.

Działalność w trakcie przebywania na urlopiewychowawczym

Umorzenie dotyczy należności powstałych od stycznia 1999 r. dosierpnia 2009 r., należnych tytułu działalności lub współpracy przyniej, za okresy łączenia działalności z przebywaniem na urlopiewychowawczym.

Umorzeniu podlegają:

• w przypadku składek opłaconych: pobrane przez ZUS wokresie od 1 stycznia 1999 r. do 31 sierpnia 2009 r. odsetki zazwłokę z tytułu nieopłaconych w terminie składek na ubezpieczeniaemerytalne, rentowe i wypadkowe,

• w przypadku składek nieopłaconych:

- składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe,

- odsetki za zwłokę w części odpowiadającej kwocie umorzonychskładek,

- opłata prolongacyjna w części odpowiadającej kwocie umorzonychskładek.

Dodatkowo od 1 lutego 2011 r. osoby łączące wykonywaniedziałalności (lub współpracę) z urlopem wychowawczym mają możliwośćumorzenia:

• nieopłaconych należności z tytułu składek na FunduszPracy,

• opłaconych do 1 lutego 2011 r. odsetek od nieterminowouregulowanych składek na Fundusz Pracy.

Umorzeniu nie podlegają:

• opłacona opłata prolongacyjna,

• opłacone składki na Fundusz Pracy,

• opłacone należności z tytułu składek na ubezpieczeniezdrowotne,

• nieopłacone należności z tytułu składek na ubezpieczeniezdrowotne,

• koszty egzekucyjne, które powstały w związku zdochodzeniem składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczeniezdrowotne, Fundusz Pracy - za okres, za który składki podlegająumorzeniu (opłacone i nieopłacone),

• koszty upomnienia za okres, za który składki podlegająumorzeniu (opłacone i nieopłacone).

Postępowanie wyjaśniające

Po złożeniu wniosku o umorzenie ZUS wszczyna postępowaniewyjaśniające, którego celem jest uzyskanie prawidłowych (zgodnych zówcześnie obowiązującymi przepisami) zapisów na koncie płatnika iubezpieczonego. Musi z nich wynikać podleganie ubezpieczeniomspołecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności (lubwspółpracy) w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłku wwysokości zasiłku macierzyńskiego lub przebywania na urlopiewychowawczym oraz kwota należnych z tego tytułu składek.Dokumentacja musi odzwierciedlać prawidłowy schemat podleganiaubezpieczeniom.

Umorzenie prawidłowo zaewidencjonowanych należności to dopierokolejny etap. Dlatego płatnik wnioskujący o umorzenie musi byćprzygotowany na konieczność złożenia dokumentacji korygującej zacały okres łączenia działalności z pobieraniem zasiłkumacierzyńskiego lub przebywania na urlopie wychowawczym.

Zagrożenie

W przypadku osób, które uzyskają decyzję o umorzeniu opłaconychskładek, składki, które zostały już przekazane do OFE, zostaną zfunduszu wycofane.

Kwoty, które ZUS ma zewidencjonować na koncie ubezpieczonego w Ifilarze (wyłącznie w przypadku osób pobierających zasiłekmacierzyński), nie będą podlegały podziałowi na część należną doZUS i do OFE. W przypadku umorzenia składek należnych za osobyprzebywające na urlopie wychowawczym składki na koncieubezpieczonego nie będą ewidencjonowane.

Z danych ZUS wynika, że w wyniku realizacji ustawy abolicyjnej z2009 r. zdecydowana większość decyzji o umorzeniu należnościskładkowych (71,76%) dotyczyła należności nieopłaconych. Natomiastspośród umorzonych należności opłaconych większość (66,21%) zostałazaliczona na poczet zaległych bieżących lub przyszłych składek, atylko 33,79% podlega zwrotowi. Średnia kwota składek umorzonych napodstawie wniosków złożonych do 1 września 2010 r. to 3808 zł.

Nowelizacja ustawy systemowej dotycząca abolicji dlaprzedsiębiorczych matek została opublikowana w Dzienniku Ustaw Nr 185 poz. 1095 i weszła wzycie z dniem ogłoszenia, tj. 6 wrzesnia 2011 r.

Podstawa prawna:

  • ustawa z 28 lipca 2011 r.zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeńspołecznych oraz ustawy - Prawo bankowe oraz ustawę o zmianieustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy orazniektórych innych ustaw (Dziennik Ustaw Nr 185 pozycja 1095 z 6 września2011 r.)
Infor.pl
[Sejm na żywo] Posiedzenie Sejmu 11 czerwca 2025 r.: wotum zaufania
11 cze 2025

11 czerwca o godz. 9:00 zostaną wznowione obrady Sejmu. Pierwszym punktem obrad będzie Rozpatrzenie wniosku Prezesa Rady Ministrów o wyrażenie przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wotum zaufania Radzie Ministrów.

Za staż: dodatkowe 518 zł premii od 1 czerwca 2025 r., co miesiąc
11 cze 2025

W dniu 1 czerwca 2025 r. weszła w życia ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa reguluje szereg uprawnień dla osób bezrobotnych, pracodawców, urzędów pracy, osób z niepełnosprawnościami. W związku z wejściem przepisów w życie pojawiła się możliwość uzyskania aż 518 zł premii, od 1 czerwca 2025 r. co miesiąc za staż.

Nawet 1200 złotych dopłaty do prądu. Będzie bon energetyczny po nowemu. Kto dostanie pieniądze
11 cze 2025

Bon energetyczny po nowemu i to nawet 1200 złotych? Taki roczny zastrzyk gotówki mogą wkrótce otrzymać emeryci z najniższymi dochodami. Skąd te zmiany? Bo rząd pracuje nad rozwiązaniami, mającymi zrekompensować wzrost kosztów energii, po wejściu nowej opłaty od emisji dwutlenku węgla, którymi mają być obciążone także gospodarstwa domowe.

Świadczenie wspierające od 60 pkt w decyzji WZON? OzN mają sporo propozycji zmian
10 cze 2025

Osoby z niepełnosprawnościami proponują kilka ważnych nowości w zasadach przyznawania świadczenia wspierającego. Wśród postulatów znalazła się m.in. obniżka liczby punktów uprawniających do uzyskania pomocy.

Więcej inwestycji bez pozwolenia na budowę i inne zmiany w prawie budowlanym w 2025 r. [projekt deregulacyjny]
10 cze 2025

W dniu 10 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (tzw. projekt deregulacyjny). Nowelizacja ma na celu dalsze uproszczenie i przyspieszenie procesu inwestycyjno-budowlanego i zmniejszenie obciążeń administracyjnych. Wydłuży się m.in. lista inwestycji budowlanych, na które nie trzeba będzie uzyskiwać pozwolenia na budowę.

Likwidacja godzin dostępności nauczyciela w szkole. Nowelizacja Karty Nauczyciela
10 cze 2025

W dniu 10 czerwca 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (UDER54). Celem tej nowelizacji jest uchylenie przepisów dotyczących tzw. godzin dostępności nauczyciela w szkole. Rada Ministrów ma przyjąć ten projekt w lipcu 2025 r. Zmiany wejdą w życie najprawdopodobniej od nowego roku szkolnego 2025/2026.

W Sejmie: Wysokie opłaty za świadczenie wspierające. Płacą osoby niepełnosprawne. Co z tym zrobi rząd? {stopień znaczny}
10 cze 2025

24 804 zł to opłata zapłacona przez osobę niepełnosprawną kancelarii pośredniczącej w uzyskaniu świadczenia wspierającego. System przyznawania tego świadczenia jest w ocenie osób niepełnosprawnych (w mojej także) tak patologiczny, że w naturalny sposób pojawiły się firmy pomagające osobom niepełnosprawnym w uzyskaniu świadczenia wspierającego. Osoby niepełnosprawne nie radzą sobie same. Dodatkowo są krzywdzone na poziomie WZON. No bo jak inaczej ocenić sytuację, gdy osoba niewidoma otrzymuje w WZOB 61 punktów, osoba sparaliżowana od pasa w dół (20 lat na wózku) 43 punkty. To są jawne pokrzywdzenia tych osób niepełnosprawnych przez WZON. Więc pokrzywdzeni zwracają się o pomoc do prawników. A ci wystawiają wysokie rachunki.

Rodzice nie będą musieli przedstawiać zaświadczeń o niekaralności aby uczestniczyć w wycieczkach, czy innych zajęciach szkolnych. Zmiany w "ustawie Kamilka" w 2025 r.
10 cze 2025

W dniu 10 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym oraz ustawy – Prawo oświatowe. Projekt nowelizuje m. in przepisy wprowadzone w lutym 2024 r. tzw. ustawą Kamilka.

Nowe ułatwienia dla przedsiębiorców: dane z wykazu VAT dostępne na biznes.gov.pl od 1 października 2025 r.
10 cze 2025

Jest projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowych regulacji umożliwiających przedsiębiorcom łatwiejszy dostęp do wykazu podatników VAT za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl. Zmiany mają uprościć weryfikację kontrahentów, zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i ograniczyć formalności papierowe.

Co się stało w Austrii? Ogłoszono 3 dniową żałobę
10 cze 2025

Co się stało w Austrii? Ogłoszono 3 dniową żałobę. Doszło do tragicznego wydarzenia! Co gorsza takich zdarzeń jest coraz więcej w Europie, nie tylko w Stanach Zjednoczonych Ameryki.

pokaż więcej
Proszę czekać...