Głównym zadaniem sekretarza gminy w świetle ustawy jest "organizacja pracy urzędu i zarządzanie jego zasobami ludzkimi". Sekretarz podlega bezpośrednio kierownikowi danego urzędu, najczęściej wójtowi gminy. Może on otrzymać od niego upoważnienie do wykonania jakichś zadań z zakresu działań wójta. Sekretarz gminy jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, a nie mianowany. Oznacza to, że nabór na to stanowisko jest otwarty i konkurencyjny. Zapis w ustawie mówi, że kandydat na stanowisko sekretarza musi być apolityczny i bezpartyjny.
Zdaniem oponentów aktualnych regulacji, to stanowisko jest zbędne w małych gminach i świadczy o jego rozrzutności. Obiektywnie jest w tym sporo racji, bo trudno uzasadnić zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy sekretarza gminy, ponosząc przy tym znaczne koszty na jego wynagrodzenie, jeżeli wójt świetnie spełnia swoje obowiązki i nie potrzebuje zastępcy. Z drugiej jednak strony by administracja gminy i system zarządzania kadrami funkcjonowały sprawnie niezbędne jest autonomiczne stanowisko sekretarza, który będzie miał odpowiednie zadania i kompetencje do ich wykonywania.
Więcej: Rola sekretarza gminy