Jak informowaliśmy wcześniej, NSA uznał, że samorządy nie mogą powoływać kierowników Urzędu Stanu Cywilnego bez otwartych konkursów. Nie można więc wykluczyć, że udzielone przez kierowników USC powołanych niezgodnie z taką procedurą małżeństwa zostaną uznane za nieistniejące. Gdyby do tego doszło, oznaczałoby to poważne konsekwencje, w tym również podatkowe. Otóż część takich małżeństw zapewne skorzystała ze wspólnego, preferencyjnego rozliczenia PIT.
- Problemy podatkowe miałyby w takim przypadku małżeństwa zawarte w 2005 roku i w latach wcześniejszych. Ustawa o PIT zezwala bowiem na wspólne opodatkowanie osobom pozostającym w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy - wyjaśniła Elżbieta Liwanowska, doradca podatkowy z Kancelarii Tarwid, Liwanowska, Mazur i Partnerzy.
Korzystające ze wspólnych rozliczeń osoby, których związek małżeński zostałby uznany za nieistniejący, musiałyby złożyć korektę rocznego zeznania podatkowego PIT. Osoby te musiałyby też zapłacić podatek taki, jak gdyby rozliczały się indywidualnie, wraz z odsetkami od zaległości podatkowych.
- Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że problemy takich małżonków nie wynikałyby z ich winy, tylko z winy władzy publicznej, a konkretnie zaś samorządów, które w niewłaściwy sposób powołały kierowników USC - podkreśla Elżbieta Liwanowska.
Ordynacja podatkowa nie przewiduje przypadku, w którym minister finansów może w drodze rozporządzenia zaniechać poboru podatków, które przekształciły się już w zaległości podatkowe.
Dlatego minister finansów w trybie nadzoru powinien wydać podległym sobie ogranom podatkowym zalecenie dokonywania umorzenia na wniosek podatników zarówno zaległego podatku, jak i odsetek od zaległości, od osób, których małżeństwa zostałyby uznane za nieistniejące i które na skutek tego popadły w zaległość podatkową związaną z niezawinionym i nieuświadomionym przez nie brakiem prawa do preferencyjnego - wspólnego z małżonkiem - rozliczenia podatkowego. Sytuację taką należy bowiem uznać nie tylko za przypadek uzasadniony ważnym interesem podatnika, ale przede wszystkim interesem publicznym.
KRZYSZTOF TOMASZEWSKI
krzysztof.tomaszewski@infor.pl