Ile trwa obowiązek alimentacyjny rodzica względem dziecka?

Łukasz Nysztal
Adwokat
rozwiń więcej
Zgodnie z art. 128 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ustanawiający obowiązek alimentacyjny nie zawiera żadnego określenia daty końcowej obowiązku alimentacyjnego.

Z przepisu tego można jednak wyprowadzić cztery podstawowe przesłanki istnienia obowiązku alimentacyjnego:

1) istnienie pomiędzy uprawnionym a zobowiązanym więzi rodzinnoprawnej;

2) niemożność samodzielnego zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb przez osobę uprawnioną;

3) posiadanie przez osobę zobowiązaną dostatecznych możliwości majątkowych i/lub zarobkowych pozwalających zaspokoić potrzeby uprawnionego;

4) zgodność żądania alimentów z zasadami współżycia społecznego.

Zobacz: Wypłaty z funduszu alimentacyjnego-zmiana prawa

Z powyższego należy wyprowadzić, że nie ma jednoznacznej końcowej daty trwania obowiązku alimentacyjnego. Okoliczności kiedy można mówić o tym, że obowiązek alimentacyjny wygasł należy więc poszukiwać w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Wątpliwości te w praktyce najczęściej dotyczą pełnoletnich dzieci, które podejmują dalszą naukę celem przedłużenia obowiązku alimentacyjnego.

W tej kwestii należy odwołać się do wyroku Sądu Najwyższego, który stwierdził, że „rodzice nie są obowiązani dostarczać środków utrzymania dziecku, które, będąc już przygotowane należycie do wykonywania przez nie odpowiedniego dla niego zawodu, podejmuje dla podniesienia swych kwalifikacji dalsze kształcenie się, ale w studiach się zaniedbuje, nie robi należytych postępów, nie otrzymuje obowiązujących zaliczeń, nie zdaje w terminie przepisanych egzaminów, a zwłaszcza jeżeli z własnej winy powtarza lata studiów i wskutek tego nie kończy studiów w przewidzianym programem okresie.” (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 8 sierpnia 1980 r. - III CRN 144/80). Dotyczy to również podejmowania przez osobę posiadają już zawód studiów zaocznych. Wydatki związane z podjęciem przez dziecko odpłatnych studiów zaocznych należy rozważać w aspekcie zakresu świadczeń alimentacyjnych, o których mowa w art. 135 § 1 kro.

Zobacz: Kodeks rodzinny i opiekuńczy

W sytuacji bowiem, gdy studia wyższe wymagają poważnych nakładów finansowych, nie można abstrahować od majątkowych możliwości zobowiązanego rodzica. Studia stacjonarne na wyższych uczelniach są nadal nieodpłatne i rozwinięty jest system stypendialny, zarówno ze względów socjalnych, jak i dla studentów osiągających co najmniej dobre wyniki w nauce. Inaczej rzecz się ma ze studiami zaocznymi. Są to studia obecnie z reguły odpłatne, przeznaczone dla osób pracujących i zarabiających, które pragną podnieść swoje kwalifikacje, albo dla osób, które nie złożyły pomyślnie egzaminu konkursowego obowiązującego przy przyjmowaniu na studia stacjonarne.

Nie można zatem wymagać od nisko kwalifikowanego i mało lub średnio zarabiającego rodzica, żeby łożył na kosztowne studia zaoczne pełnoletniego dziecka (uzasadnienie do uchwały z dnia 18 maja 1995 r. III CZP 59/95)

Prawo
Sejm na żywo: 7 maja [Transmisja online]
07 maja 2025

34. posiedzenie Sejmu - dzień pierwszy. W pierwszym dniu trzydniowego posiedzenia posłowie m.in. będą kontynuowali prace nad projektem nowelizacji tzw. specustawy powodziowej, która przewiduje, że Wody Polskie na kupowanie nieruchomości na terenach szczególnie zagrożonych powodzią do 2034 roku będą miały 800 mln zł.

Łatwiejsza zmiana nazwiska po rozwodzie. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji
06 maja 2025

Łatwiejsza zmiana nazwiska po rozwodzie. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Za projekt odpowiedzialne było Ministerstwo Sprawiedliwości. Jest to część pakietu deregulacyjnego.

Nawet 347 zł miesięcznie dofinansowania z PFRON do opieki na dziecko
06 maja 2025

Maksymalnie 347 zł miesięcznie mogą uzyskać osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności. Trwa jeszcze nabór wniosków. Kto może ubiegać się o taką pomoc?

Konklawe 2025 już dziś. Będą 4 polscy kardynałowie [PROCEDURA krok po kroku]
07 maja 2025

Konklawe 2025 rozpocznie się już dziś w środę 7 maja. Przedstawiamy, jak wygląda pełna procedura konklawe krok po kroku. Kto z Polski bierze udział w wyborze nowego papieża? Jest 4 polskich kardynałów: Stanisław Ryłko, Kazimierz Nycz, Konrad Krajewski i Grzegorz Ryś.

Pilne! Nie będzie obniżki składki zdrowotnej. Weto prezydenta. Sejm nie ma szans na przegłosowanie prezydenta
06 maja 2025

Prezydent Andrzej Duda zawetował ustawę obniżającą składkę zdrowotną dla przedsiębiorców - poinformowała we wtorek szefowa kancelarii prezydenta Małgorzata Paprocka.

Te osoby muszą rozliczyć się z ZUS-em do 31 maja 2025 r. Limity przychodów dla osób dorabiających do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego
06 maja 2025

Osoby pobierające świadczenie lub zasiłek przedemerytalny, które jednocześnie osiągają przychody, mają obowiązek do 31 maja dostarczyć do ZUS-u zaświadczenia o osiągniętych przychodach za okres od 1 marca 2024 r. do 29 lutego 2025 r.

1200 zł na wakacje w 2025 r. dla dzieci do 16 roku życia. Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić!
06 maja 2025

Nawet 1200 zł może otrzymać dziecko na wakacje w 2025 r. Sprawdź szczegóły! Wakacje rozpoczynają się 28 czerwca 2025 r.

Czy polskie służby korzystają z Pegasusa w 2025 roku? Koordynator Służb Specjalnych: to tajemnica
06 maja 2025

W interpelacji poselskiej jeden z posłów zapytał na początku kwietnia 2025 r., czy obecnie polskie służby specjalne (CBA, ABW, SSW, SKW) dysponują oprogramowaniem do prowadzenia kontroli operacyjnej typu „Pegasus”. Jeszcze w tym samym miesiącu odpowiedzi na interpelację udzielił Tomasz Siemoniak - minister - członek Rady Ministrów, Koordynator Służb Specjalnych.

Seniorzy tracą całe swoje majątki i są umieszczani w DPS-ach na koszt gmin przez niemoralną lukę prawną. Sprawa skierowana do MRPiPS
07 maja 2025

W dniu 18 marca br. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski zwróciło się do MRPiPS o podjęcie interwencji w celu wyeliminowania dostrzeżonej przez samorządy głęboko niemoralnej i niesprawiedliwej społecznie luki w przepisach, która pozwala rodzinom seniorów na pozbawianie ich całego majątku (wartego nawet kilka milionów złotych) i umieszczanie ich w domach pomocy społecznej, za które finalnie koszt ponosi gmina, pomimo, że istnieje notarialna umowa zobowiązaniowa, na podstawie której rodziny tych seniorów powinny zapewniać im, do końca życia, opiekę i ponosić koszty ich utrzymania.

To koniec groszowych emerytur dla tych grup zawodowych: ZUS dopłaci do składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne [REWOLUCYJNY PROJEKT]
06 maja 2025

To koniec groszowych emerytur dla tych grup zawodowych. Jeśli dochody w 3. ostatnich latach podatkowych średniorocznie nie przekraczają 125% minimalnego wynagrodzenia, państwo dopłaci do składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Taki jest projekt. Nowa regulacja pozwoli na objęcie systemem ubezpieczeń i wsparcia finansowego. Artyści o niskich i nieregularnych dochodach będą mogli liczyć na dopłaty do składek, finansowane ze środków publicznych. Dzięki temu nie tylko uzyskają stabilność dochodową, ale także dostęp do świadczeń socjalnych na równych zasadach.

pokaż więcej
Proszę czekać...