Według obowiązującego Kodeksu Prawa Kanonicznego(Kan.1083.1), zdolnymi do zawarcia małżeństwa są kobieta, która ukończyła 14 rok życia i mężczyzną, który ukończył 16 lat. Dyspozycja ta różni się diametralnie od przepisów prawa świeckiego. Według K.R.O małżeństwo zawrzeć mogą mężczyzna pełnoletni oraz pełnoletnia kobieta ( choć gdy wymaga tego dobro rodziny może mieć 16 lat).
Zobacz: Małżeństwo z osobą niewierzącą
Już na pierwszy rzut oka widać, że ustawodawstwo kościelne w tej kwestii jest zaskakująco przyjazne małżeństwom osób nieletnich. Norma ogólna podana w kanonie 1083 Kodeksu Prawa Kanonicznego jest niejako przyćmiona dyspozycją, która nadaje Konferencjom Episkopatu prawo do zmiany wymaganego wieku dla zawarcia małżeństwa. Polscy biskupi, mając na uwagę tekst Kodeksu Rodzinno Opiekuńczego, zdecydowali się na podwyższenie wymaganego wieku. I tak, aby zawrzeć małżeństwo kościelne mężczyzna i kobieta muszą być pełnoletni ( w wyjątkowych wypadkach kobieta może mieć mniej niż 18 lat, lecz więcej niż 16).
Zawarcie takiego małżeństwa musi być poprzedzone akceptacją rodziców, oraz wzmocnione zezwoleniem ordynariusza miejsca ( najczęściej biskupa diecezjalnego), gdy rodzice nie zgadzają się z wolą swoich dzieci.
Dlaczego podwyższono wymagany wiek nupturientów?
Przede wszystkim z obawy przed słabymi rokowaniami co do trwałości takiego małżeństwa. Wydaje się, że samo osiągnięcie 14 lat w wypadku kobiety i 16 lat w wypadku mężczyzny nie daje pełnej gwarancji świadomości decyzji oraz jej konsekwencji. Biologiczna zdolność do zrodzenia potomstwa nie może w pełni przesądzać o gotowości do wejścia w związek małżeński .
Jak już wspomniano wyżej, aby doszło do zawarcia małżeństwa z osobą nieletnią, akceptację muszą wyrazić rodzice narzeczonych. Gdyby tego nie zrobili, decydujące słowo ma ordynariusz miejsca. On to swobodnie ocenia siłę związku oraz przewiduje jego przyszłość. Jeżeli widziałby pewne nieścisłości wolicjonalne oraz dostrzegł wady osobowościowe u jednego z nupturientów powinien skutecznie odwodzić parę od tak doniosłego kroku, jakim jest ślub kościelny.
Zobacz: Jak zawrzeć małżeństwo tajne w Kościele katolickim?
Dlaczego nie mówimy małżeństwo nieletnich, a małżeństwo z nieletnią?
Mężczyźni nie są tak uprzywilejowani w prawie jak kobiety. Kobieta, by zawrzeć małżeństwo nie musi mieć ukończonych 18 lat. Prawo kanoniczne zabrania niepełnoletnim mężczyznom wstępować a drogę małżeńską, bez możliwości dyspensy ( uwolnienia od obowiązku). Każde zatem małżeństwo w Kościele katolickim musi mieć choć jedną stronę pełnoletnią.