W świetle obowiązujących przepisów prawa członek zarządu może wykonywać swe funkcje na podstawie powołania, umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Organy spółek stają zatem przed decyzją, który rodzaj umowy będzie najkorzystniejszy podatkowo, a jednocześnie najbezpieczniejszy pod kątem prawnym tak dla spółki, jak i członka zarządu.
- Zatrudnienie członka zarządu - jaka umowa?
- Zatrudnienie członka zarządu - koszty poszczególnych form
- 1. Wypłacanie wynagrodzenia członkowi zarządu z tytułu powołania
- 2. Umowa o pracę z członkiem zarządu w spółce z o.o.
- 3. Umowa cywilnoprawna z członkiem zarządu w sp. z o.o.
- Dopuszczalność łączenie przez członka zarządu funkcji z tytułu powołania z umową o pracę lub umową cywilnoprawną
Zatrudnienie członka zarządu - jaka umowa?
Członek zarządu może wykonywać swe funkcje na podstawie:
1. Powołania,
2. Umowy o pracę,
3. Umowy cywilnoprawnej.
Wypracowane przez lata i stosowane rozwiązania tracą na aktualności, a to w związku z licznymi zmianami w prawie chociażby w ostatnim czasie w zakresie składki zdrowotnej.
Do końca 2022 roku osoby pełniące funkcje członków zarządu lub prokurentów na podstawie aktu powołania nie podlegały z tego tytułu żadnym ubezpieczeniom (wynagrodzenie to było wolne od składek ZUS). Jednak od 1 stycznia 2022 roku osoby te, jeżeli pobierają wynagrodzenie, podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Wynika to z art. 66 ust. 1 pkt 35a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Kolejną istotną kwestią dla ustalania strategii w zakresie wyboru formy wypłacania wynagrodzenia dla zarządu, mającą takżę wpływ na składki ZUS, jest utrwalona już linia orzecznicza dotycząca wspólnika „prawie” jednoosobowej spółki. Problem dotyczy interpretacji art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność (która na mocy ustawy zobligowana jest do uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne) uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej”.
Zatrudnienie członka zarządu - koszty poszczególnych form
W celu odpowiedzi na pytanie „co się bardziej opłaca” przygotowaliśmy poglądowe symulacje dla poszczególnych rozwiązań. Poniższe symulacje mają charakter przykładowy, gdyż wysokość wynagrodzenia uzależniona jest od wielu czynników o charakterze zmiennym np. Pracowniczych Planów Kapitałowych.
1. Wypłacanie wynagrodzenia członkowi zarządu z tytułu powołania
Powołanie jest najtańszym dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i najprostszym sposobem powierzenia pełnienia funkcji za wynagrodzeniem. Do nawiązania stosunku dochodzi wyłącznie na podstawie uchwały wspólników. W jej treści należy określić wysokość wynagrodzenia należnego członkowi zarządu za dany okres/okresy cykliczne. Powołanie jest nadal najtańszą, gdyż członek zarządu podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu (do końca 2021 roku wynagrodzenie z tytułu powołania było wolne od składek ZUS) i oczywiście odprowadza podatek PIT. Obecnie składka zdrowotna członka zarządu wynosi 9%.
Przykład:
Wynagrodzenie brutto: 10.000.00 PLN
Składki na ubezpieczenie zdrowotne: 900,00 PLN
Koszt uzyskania przychodu: 250,00 PLN
Zaliczka na podatek (przy założeniu, że wysokość zaliczki to 12%): 1 170,00 zł
Wynagrodzenie netto: 7 930,00 zł
Całkowity koszt dla spółki: 10.000,00 PLN.
2. Umowa o pracę z członkiem zarządu w spółce z o.o.
Istnieje możliwość zawarcia z członkiem zarządu umowy o pracę. Jednak takie umowy są coraz częściej kwestionowane przez ZUS. Dlatego też przed podjęciem decyzji o jej zawarciu z członkiem zarządu należy przeanalizować strukturę organizacyjną spółki. ZUS często podnosi, że członek zarządu staje się jednocześnie pracownikiem i pracodawcą, co powoduje, że stosunek pracy ma charakter wyłącznie pozorny. Podejmując takie działania należy w sposób wyraźny oddzielić obowiązki członka zarządu wynikające z umowy o pracę od obowiązków wynikających z tytułu zasiadania w zarządzie. Te obowiązki nie mogą się pokrywać. Można zatem zatrudnić członka zarządu na stanowisku np. specjalisty ds. projektów unijnych, kierownika działu produkcyjnego itp. Stanowisko musi posiadać charakter realny - innymi słowy musi rzeczywiście istnieć w strukturze pracodawcy. Efekty pracy członka zarządu na podstawi umowy o pracę muszą być weryfikowalne.
Od wynagrodzenia należy uiścić zaliczki na PIT, składki na ubezpieczenie społeczne i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Przykład:
Wynagrodzenie brutto: 10.000.00 PLN
Ubezpieczenie emerytalne: 976,00 PLN
Ubezpieczenie rentowe: 150,00 PLN
Ubezpieczenie chorobowe: 245,00 PLN
ubezpieczenie zdrowotne: 776,61 PLN
zaliczka na PIT: 915,00 PLN
Wynagrodzenie netto: 6.937,39 PLN
Całkowity koszt pracodawcy: 12 048,00 PLN
3. Umowa cywilnoprawna z członkiem zarządu w sp. z o.o.
Dopuszczalnym jest zawarcie z członkiem zarządu umowy cywilnoprawnej. Umowa cywilnoprawna również stanowi podstawę do objęcia ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym, przy czym składki na ubezpieczenie chorobowe mają charakter dobrowolny. Plusem tych umów jest to, że póki co, ZUS ich nie kwestionuje, dlatego też są całkiem stabilnym tytułem do objęcia ubezpieczeniem społecznym.
Poniżej przedstawiony przykład oparto o założenie, że umowa zlecenia stanowi wyłączny tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym i nie złożono wniosku o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.
Przykład:
Wynagrodzenie brutto: 10.000.00 PLN
Ubezpieczenie emerytalne: 976,00 PLN
Ubezpieczenie rentowe: 150,00 PLN
Ubezpieczenie zdrowotne: 798,66 PLN
Wynagrodzenie netto: 7.223,34 PLN
Całkowity koszt dla spółki: 12.048,00 PLN
Dopuszczalność łączenie przez członka zarządu funkcji z tytułu powołania z umową o pracę lub umową cywilnoprawną
Przepisy prawa nie zabraniają łączenie powołania z umową o pracę lub umową cywilnoprawną. Tym samym dopuszczalne jest uzyskiwanie przez członka zarządu wynagrodzenia z tytułu powołania – od którego nie jest naliczana składka na ubezpieczenie społeczne, przy jednoczesnym pobieraniu wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę, czy umowy zlecenia. W takiej jednak sytuacji należy w sposób bardzo precyzyjny określić zakres obowiązków wynikających z umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Należy także ustalić sposób ewidencjonowania pracy przez członka zarządu, aby wyraźnie oddzielić te czynności, które realizowane są na podstawie powołania, od tych realizowanych na podstawie umowy o pracę, czy tez umowy zlecenia.