Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
- przed ukończeniem 18 roku życia;
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25 roku życia;
- w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Za całkowicie niezdolną do pracyuważa się osobę , która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Ustalenia całkowitej niezdolności do pracy dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik ZUS - zgodnie z posiadaną wiedzą medyczną.
Orzeczenie takie lekarz orzecznik wydaje na podstawie dołączonej do wniosku dokumentacji, a jeżeli dokumentacja ta jest niewystarczająca również po przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia osoby, w stosunku do której ma być wydane orzeczenie.
Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności Powiatowego Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności może stanowić podstawę do przyznania renty socjalnej tylko w sytuacji , gdy wydane zostało przed dniem 1 października 2003 r. tj. przed dniem wejścia w życie ustawy o rencie socjalnej i uprawniało do renty socjalnej na podstawie innych przepisów tj. przepisów ustawy o pomocy społecznej. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydane po 30.09.2003 r. nie daje podstawy do przyznania renty socjalnej.
Ponadto przepisy ustawy o rencie socjalnej stanowią, że renta socjalna nie przysługuje osobie, która ma ustalone prawo do renty rodzinnej w wysokości przekraczającej 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Kwota ta od 1 marca 2008 r. wynosi 1272,58 zł.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. nr 135, poz. 1268 z późn. zm.)