Przesłanką do orzeczenie separacji jest zupełny rozkład pożycia. Jeżeli zupełny rozkład pożycia nastąpi między małżonkami, to każdy z nich może żądać, ażeby sąd orzekła separację. Należy tu zauważyć różnicę pomiędzy rozwodem a separacją, gdzie przy rozwodzie przesłanką jest nie tylko zupełny, ale i trwały rozkład małżeństwa. Jak widać rozkład pożycia jest decydujący przy rozwodzie i separacji?
Zawinione działanie
Za zawinione uznaje się działanie lub zaniechanie będące wyrazem woli małżonka, które, naruszając wynikające z przepisów prawa lub zasad współżycia społecznego obowiązki, prowadzi do zupełnego i trwałego rozkładu pożycia, a w konsekwencji do rozwodu.
Sąd może orzec, że winę ponosi jeden z małżonków, oboje małżonkowie lub też żaden z małżonków.
Rozwód z orzeczeniem o winie pociąga za sobą ważne konsekwencje prawne. Są one ważne w przypadku obowiązku alimentacyjnego między byłymi współmałżonkami. Małżonek, który został uznany za wyłącznie winnego rozpadu małżeństwa, nie może żądać od swojego byłego niewinnego współmałżonka alimentów.