W 2026 roku kontynuowany będzie program PFRON „Samodzielność–Aktywność–Mobilność”, który może całkowicie zmienić życie osób poruszających się na wózku. Dofinansowanie do zakupu samochodu sięgnie nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych, a przy droższych pojazdach będzie liczone procentowo i sięgnie realnie nawet 185 tys. zł. Sprawdź zasady naboru, warunki i kto może skorzystać.
- Cel programu: pełna mobilność osób poruszających się na wózku
- Kto może otrzymać dofinansowanie? Warunki udziału w programie
- Jak działa lista rankingowa PFRON? Kryteria punktowe i zasada pierwszeństwa
- Na co można wydać pieniądze?
- Wysokość dopłat – tu pojawiają się rekordowo wysokie kwoty
- Warunki po zakupie – ważne!
- Kiedy i jak wypłacane są pieniądze?
- Podsumowanie
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oferuje program, którego celem jest realne zwiększenie niezależności osób z najcięższą niepełnosprawnością ruchową. Projekt „Samodzielność – Aktywność – Mobilność! Mobilność osób z niepełnosprawnością” pozwoli na zakup nowego lub używanego, w pełni dostosowanego samochodu osobowego, takiego, do którego osoba na wózku może wsiąść i podróżować bez konieczności przesiadania się.
Program jest w całości finansowany ze środków PFRON i będzie realizowany w systemie dwóch naborów rocznie. Poniżej przedstawiamy warunki udziału, zasady przyznawania dopłat oraz pełne progi finansowania, które w praktyce pozwalają na zakup nawet samochodu wartego 300 tys. zł.
Cel programu: pełna mobilność osób poruszających się na wózku
Zgodnie z dokumentacją program ma jeden główny cel:
Zapewnienie osobom z niepełnosprawnością możliwości korzystania z samochodu osobowego w sposób całkowicie samodzielny lub przy pomocy opiekuna.
Ma to ułatwić aktywność społeczną, dojazdy do pracy lub szkoły, codzienne funkcjonowanie bez zależności od transportu publicznego i specjalistycznych przewozów.
Program zakłada, że minimum 1000 beneficjentów otrzyma dostosowane pojazdy.
Kto może otrzymać dofinansowanie? Warunki udziału w programie
Dopłatę z PFRON otrzyma wyłącznie osoba, która nie może poruszać się bez wózka inwalidzkiego. Warunek ten musi być potwierdzony zgodnie z instrukcją Programu. Konieczne jest również posiadanie odpowiedniego orzeczenia, czyli: orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności, orzeczenia ze wskazaniem stałej lub długotrwałej opieki albo orzeczenia równoważnego traktowanego jak znaczny stopień.
Beneficjent musi także złożyć oświadczenie, że nie sprzeda pojazdu przez 60 miesięcy, a dodatkowo nie może przebywać w placówce całodobowej, takiej jak DPS, ZOL, ZPO, zakład karny, areszt czy placówka opiekuńcza. Jeśli wniosek dotyczy samochodu dla kierowcy z niepełnosprawnością, wymagane jest również prawo jazdy kategorii B. Warunek ten nie dotyczy osób wnioskujących o pojazd dla pasażera.
Jak działa lista rankingowa PFRON? Kryteria punktowe i zasada pierwszeństwa
Po zakończeniu naboru każdy Oddział PFRON tworzy listę rankingową wszystkich złożonych wniosków. O pozycji decyduje suma punktów przyznawanych za trzy kryteria:
• wiek osoby z niepełnosprawnością do 65 lat – 1 punkt,
• wiek powyżej 4 lat – 1 punkt,
• więcej niż jedna osoba niepełnosprawna w gospodarstwie domowym – 1 punkt.
Dodatkowo osoby po 65. roku życia mogą nadal uzyskać punkt za kryterium wieku, jeśli są aktywne zawodowo (pracują lub prowadzą działalność). Jeżeli kilka wniosków otrzyma identyczną liczbę punktów, decyduje czas złożenia wniosku, im wcześniej zarejestrowany wniosek, tym wyżej na liście rankingowej.
Na co można wydać pieniądze?
Dofinansowanie dotyczy zakupu samochodu dostosowanego, czyli takiego, który pozwala wjechać do środka bez przesiadania się. Program dopuszcza zakup:
- auta nowego,
- auta używanego (max. 6 lat od pierwszej rejestracji).
W przypadku samochodu używanego:
- musi pochodzić od legalnego sprzedawcy (PKD 45),
- musi być dopuszczony do ruchu,
- musi posiadać co najmniej 12 miesięcy gwarancji.
Nowe samochody muszą mieć min. 24 miesiące gwarancji.
Wysokość dopłat – tu pojawiają się rekordowo wysokie kwoty
Program nie podaje jednej maksymalnej kwoty, lecz progi cenowe i procentowe dofinansowania.
1. Samochód dla kierowcy poruszającego się na wózku
- do 150 000 zł – 80% dofinansowania,
- 150 000–250 000 zł – 50%,
- 250 000–300 000 zł – 30%,
- powyżej 300 000 zł – 0%.
2. Samochód dla pasażera na wózku
- do 130 000 zł – 85%,
- 130 000–200 000 zł – 50%,
- 200 000–230 000 zł – 30%,
- powyżej 230 000 zł – 0%.
To oznacza, że dopłata może wynieść realnie nawet ok. 185 tys. zł, jeśli auto znajduje się na wyższych progach cenowych.
Warunki po zakupie – ważne!
Beneficjent musi:
- używać samochodu zgodnie z celem Programu,
- składać co 12 miesięcy oświadczenie o użytkowaniu auta,
- nie sprzedawać go przez 60 miesięcy.
Jeśli pojazd zostanie sprzedany wcześniej – trzeba zwrócić część dopłaty:
- 1–12 miesięcy → 100%
- 13–24 → 80%
- 25–36 → 60%
- 37–48 → 40%
- 49–60 → 20%
W przypadku śmierci beneficjenta zasady zwrotu nie obowiązują.
Kiedy i jak wypłacane są pieniądze?
PFRON przelewa dopłatę bezpośrednio na konto sprzedawcy. Możliwe są dwa tryby:
- jednorazowa płatność – po fakturze końcowej,
- dwie transze – do 50% po fakturze częściowej, reszta po odbiorze pojazdu.
Podsumowanie
Program PFRON „Samodzielność – Aktywność – Mobilność! Mobilność osób z niepełnosprawnością” to najprecyzyjniej opracowany projekt dopłat do samochodów w historii Funduszu. Dzięki niemu możliwe będzie uzyskanie realnego wsparcia na zakup pojazdu całkowicie dostosowanego dla osób poruszających się na wózkach, z dopłatami sięgającymi nawet kilkudziesięciu, a w praktyce ponad 150 tysięcy złotych.
Przy dwóch turach naboru rocznie i jasnych kryteriach rankingowych, warto przygotować dokumenty wcześniej, zwłaszcza że decydują zarówno punkty, jak i kolejność zgłoszeń.