Pomoc z MOPS wciąż bywa kojarzona wyłącznie ze skrajnym ubóstwem. To błąd. System pomocy społecznej obejmuje znacznie więcej sytuacji życiowych. Mogą one dotknąć każdego z nas. Choroba, nagły kryzys, przemoc domowa, problemy opiekuńcze czy długotrwałe leczenie to tylko część powodów, dla których można złożyć wniosek o wsparcie. Wyjaśniamy, kto i kiedy może uzyskać pomoc z MOPS, jakie obowiązują kryteria dochodowe oraz co urzędy biorą pod uwagę przy podejmowaniu decyzji.
- Czym zajmuje się MOPS i kiedy można się do niego zgłosić?
- Kto może uzyskać pomoc z MOPS? Lista sytuacji
- Kryteria dochodowe w 2025 roku – ile można zarabiać?
- Rodzina w rozumieniu MOPS – co to oznacza?
- Czego nie wlicza się do dochodu przy MOPS?
- Kiedy pomoc z MOPS nie przysługuje?
- Jaką pomoc oferuje MOPS w praktyce?
- Podstawa prawna
MOPS wielu osobom kojarzy się wyłącznie z biedą i długimi kolejkami. W praktyce to instytucja, która pomaga także wtedy, gdy nagle psuje się zdrowie, znika dochód albo pojawia się kryzys rodzinny. W 2025 roku zakres tej pomocy jest znacznie szerszy, niż wielu osobom się wydaje.
Czym zajmuje się MOPS i kiedy można się do niego zgłosić?
MOPS, czyli Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, zajmuje się udzielaniem wsparcia osobom i rodzinom, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej i nie są w stanie samodzielnie poradzić sobie z problemami. Nie trzeba znajdować się w skrajnej biedzie. Wystarczy, że dana sytuacja realnie utrudnia codzienne funkcjonowanie i spełnione są ustawowe warunki.
Pomoc może mieć różną formę, w zależności od potrzeb:
- świadczeń pieniężnych,
- wsparcia rzeczowego,
- usług opiekuńczych,
- pomocy w naturze,
- pracy socjalnej i wsparcia kryzysowego.
Kto może uzyskać pomoc z MOPS? Lista sytuacji
Pomoc społeczna przysługuje osobom i rodzinom w szczególności z powodu:
- ubóstwa,
- sieroctwa,
- bezdomności,
- bezrobocia,
- niepełnosprawności,
- długotrwałej lub ciężkiej choroby,
- przemocy domowej,
- potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi,
- potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
- bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego (zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych),
- trudności w integracji cudzoziemców posiadających status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą,
- trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego,
- alkoholizmu lub narkomanii,
- zdarzenia losowego lub sytuacji kryzysowej,
- klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Lista jest szeroka i nie ma charakteru zamkniętego. Każdy przypadek oceniany jest indywidualnie.
Kryteria dochodowe w 2025 roku – ile można zarabiać?
Prawo do świadczeń pieniężnych zależy od dochodu. W 2026 roku, tak jak w 2025 roku obowiązują następujące progi:
- 1010 zł – dla osoby samotnie gospodarującej,
- 823 zł – na osobę w rodzinie.
Dochód liczony jest jako miesięczny przychód z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku (lub z miesiąca złożenia wniosku w przypadku utraty dochodu), po odliczeniu:
- podatku dochodowego,
- składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne,
- alimentów płaconych na rzecz innych osób.
Rodzina w rozumieniu MOPS – co to oznacza?
W systemie pomocy społecznej pojęcie rodziny nie zawsze pokrywa się z potocznym rozumieniem. Dla MOPS nie liczy się wyłącznie pokrewieństwo ani formalny status związku, ale przede wszystkim wspólne funkcjonowanie na co dzień.
Za rodzinę MOPS uznaje osoby:
- spokrewnione lub niespokrewnione,
- pozostające w faktycznym związku (np. partnerzy bez ślubu),
- wspólnie zamieszkujące i prowadzące jedno gospodarstwo domowe.
Oznacza to, że przy ustalaniu prawa do świadczeń urzędnicy biorą pod uwagę łączny dochód wszystkich osób, które razem mieszkają i wspólnie się utrzymują, niezależnie od tego, czy są małżeństwem, czy tylko partnerami.
Czego nie wlicza się do dochodu przy MOPS?
Wiele osób obawia się, że ich dochody są zbyt wysokie. To jeden z najczęstszych powodów, dla których wiele osób rezygnuje z pomocy zbyt wcześnie. Tymczasem lista świadczeń nieuwzględnianych w dochodzie jest długa. Przy ustalaniu prawa do pomocy społecznej MOPS nie wlicza m.in.:
- zasiłków celowych,
- jednorazowych świadczeń socjalnych,
- pomocy materialnej o charakterze socjalnym lub motywacyjnym dla uczniów,
- świadczeń w naturze,
- świadczenia wychowawczego (500+),
- dodatków energetycznych, osłonowych, węglowych i elektrycznych,
- bonu energetycznego,
- wielu świadczeń kombatanckich i specjalnych,
- świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.
W praktyce oznacza to, że dochód liczony przez MOPS może być znacznie niższy, niż wynika to z prostego zsumowania wpływów na konto. Dlatego przed rezygnacją z wniosku warto dokładnie sprawdzić, co faktycznie podlega wliczeniu, a co jest z niego wyłączone z mocy prawa.
Kiedy pomoc z MOPS nie przysługuje?
Są też sytuacje wyłączające prawo do świadczeń, m.in.:
- odbywanie kary pozbawienia wolności (z wyjątkiem dozoru elektronicznego),
- tymczasowe aresztowanie – w tym czasie świadczenia są zawieszane.
Jaką pomoc oferuje MOPS w praktyce?
MOPS nie ogranicza się wyłącznie do wypłaty pieniędzy. W wielu przypadkach realna pomoc ma charakter usługowy lub długofalowy.
Zasiłek stały
To wsparcie dla osób, które nie mogą pracować z powodu wieku lub stanu zdrowia i nie mają wystarczających środków do życia. Zasiłek wypłacany jest regularnie, a jego wysokość zależy od dochodu.
Zasiłek okresowy
To pomoc "na trudny czas". Przysługuje m.in. przy bezrobociu, chorobie lub nagłym spadku dochodów. Jest przyznawany na określony okres – do momentu poprawy sytuacji.
Zasiłek celowy
Jednorazowe wsparcie na konkretny wydatek, np. leki, żywność, opał, odzież lub rachunki mieszkaniowe. MOPS określa cel i kwotę pomocy.
Pomoc finansowa w sytuacjach losowych i kryzysowych
Wsparcie przy nagłych zdarzeniach, takich jak pożar, powódź czy ciężka choroba. Forma pomocy zależy od skali zdarzenia.
Pomoc rzeczowa i w naturze
Może obejmować m.in. paczki żywnościowe, opał, odzież, środki higieniczne lub pokrycie kosztów leków.
Usługi opiekuńcze i specjalistyczne
Dla osób starszych, chorych lub z niepełnosprawnością – także w miejscu zamieszkania.
Praca socjalna i wsparcie niematerialne
Pomoc pracownika socjalnego, wsparcie w kontaktach z urzędami, interwencja kryzysowa i pomoc w wychodzeniu z trudnej sytuacji.
Ważne: pomoc jest dobierana indywidualnie MOPS nie działa według jednego schematu. Forma i zakres pomocy zależą od:
- sytuacji zdrowotnej,
- sytuacji rodzinnej,
- dochodu,
- skali i rodzaju problemów.
Dlatego nawet osoby, które nie spełniają warunków do świadczeń pieniężnych, mogą otrzymać inne formy wsparcia, np. usługi opiekuńcze lub pomoc pracownika socjalnego.
Wiele osób nie składa wniosku, bo zakłada, że pomoc im się nie należy. Tymczasem dopiero analiza sytuacji przez MOPS pokazuje, czy i w jakiej formie wsparcie może zostać przyznane.