Będą zmiany w katalogu zwolnień

Z początkiem 2005 r. zaczną obowiązywać zmiany w zwolnieniach podatkowych przewidzianych w podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgłoszone przez rząd propozycje dotyczące tych istotnych kwestii zostały bowiem zaaprobowane przez sejmową Komisję Finansów Publicznych.
Bardzo ważne dla wielu podatników przepisy dotyczące zwolnień zawarte są w art. 21 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Unormowania tego artykułu należą do najczęściej zmienianych. Także od przyszłego roku zacznie obowiązywać wiele nowych regulacji. Komisja Finansów Publicznych nie zgłosiła zastrzeżeń do rządowych propozycji w tym zakresie. Wyniki prac komisji rozpatrzy jeszcze Sejm.

Porządkowanie przepisów
Pierwsza istotna zmiana dotycząca nowego brzmienia lit. b) w art. 21 w ust. 1 w pkt 4 związana jest z uchyleniem ust. 5d w art. 21 ustawy. Zmiany te mają charakter porządkowy i ich celem jest zachowanie systematyki ustawy. Definicja dochodu – zawarta pośrednio w lit. b) oraz w ust. 5d – z tytułu udziału w funduszu ubezpieczeniowym w związku z inwestowaniem składki w fundusz inwestycyjny została przeniesiona do ust. 15 w art. 24.
Zwrot wkładów w spółdzielni albo w spółce
Także następna zmiana, dotycząca pkt 50 w art. 21 w ust. 1 ustawy, ma charakter porządkowy. Zgodnie z obecnym brzmieniem przepisu wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku: ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce, a także z umorzeniem udziałów lub akcji w spółce mającej osobowość prawną, w tym także z odpłatnym zbyciem udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu ich umorzenia – w części stanowiącej koszt nabycia (z zastrzeżeniem ust. 17 i 18), a jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, to do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.
Nowe brzmienie pkt 50 spowoduje, że regulacja ta będzie podstawą zwolnienia jedynie przychodów otrzymanych w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych wkładów lub udziałów. Zwolnienie dotyczące przychodów uzyskanych z tytułu umorzenia udziałów lub akcji w spółce mającej osobowość prawną – obecne brzmienie pkt 50 lit. b) w art. 21 ust. 1 ustawy – stanowi w istocie szczególny sposób ustalania dochodu, podlegającego opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Stąd też – zdaniem rządu – reguła ta powinna być umieszczona w innej części ustawy, a nie w przepisach normujących zwolnienia przedmiotowe uważa rząd. Proponuje zatem wprowadzenie stosownej regulacji do przepisów normujących szczególny sposobu ustalania dochodu (rozdział 5 ustawy), poprzez nadanie nowego brzmienia ust. 5c w art. 24 ustawy.
Zdaniem autorów zmian, nie wywoła to negatywnych skutków podatkowych dla podatnika i – jak to jest obecnie – dochód uzyskany z tego tytułu będzie nadal opodatkowany 19-proc. zryczałtowanym podatkiem dochodowym (art. 30a ust. 1 pkt 4).
Wspomniane zmiany spowodują jednocześnie konieczność uchylenia ust. 5d, 17 i 18 w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
WARTO WIEDZIEĆ
Nowe brzmienie przepisów zawartych w art. 21 ust. 1 pkt 50 spowoduje, że regulacja ta będzie podstawą zwolnienia jedynie przychodów otrzymanych w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych wkładów lub udziałów.
Świadczenia żywieniowe
Kolejna zmiana dotyczy zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Celem propozycji jest objęcie zwolnieniem także świadczeń żywieniowych przysługujących ze względu na szczególne warunki i charakter pełnionej służby, przysługujących na podstawie odrębnych przepisów. Przykładem może być regulacja zawarta w ustawie z dnia 11 września 2003 r. o służbie zawodowej żołnierzy zawodowych (Dz.U. nr 179, poz. 1750 z późn. zm.) oraz art. 68 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2002 r. nr 21, poz. 205 z późn. zm.). Zgodnie z tymi przepisami, na rzecz żołnierzy realizowane są świadczenia rzeczowe w formie bezpłatnych posiłków i napojów, które – podobnie jak świadczenia wynikające z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy – powinny być wolne od podatku.
Następna zmiana dotyczy świadczeń otrzymywanych przez wolontariuszy i polega na zwolnieniu z opodatkowania wyżywienia, jakie otrzymuje wolontariusz.
WARTO WIEDZIEĆ
Ważną zmianą będzie objęcie zwolnieniem również świadczeń żywieniowych przysługujących ze względu na szczególne warunki i charakter pełnionej służby, przysługujących na podstawie odrębnych przepisów.
Odsetki od papierów wartościowych oraz odszkodowania
Następna zmiana polega na dodaniu do katalogu zwolnień przedmiotowych kolejnych dwóch tytułów. Na podstawie dodawanych przepisów wolne od podatku dochodowego będą:
odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta,
• odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu: ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów, szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie – w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji związanych z budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Obecnie wspomniane odsetki i odszkodowania zwolnione są od podatku dochodowego – odpowiednio – na podstawie:
• rozporządzenia ministra finansów z dnia 2 lutego 2004 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych dochodów oraz zwolnienia niektórych grup płatników z obowiązku pobrania podatku (Dz.U. nr 17, poz. 168),
• rozporządzenia ministra finansów z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych dochodów (przychodów) (Dz.U. nr 82, poz. 752).
Jak podkreśla rząd, istota zmian polega zatem na nadaniu określonym powyżej wyjątkom od zasady powszechności opodatkowania rangi przepisów ustawowych.
Przychody z kapitałów pieniężnych
W propozycjach dotyczących zmian w art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przyjęto, że przychodem z kapitałów pieniężnych jest wartość nominalna udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny.
Z obecnie obowiązującego przepisu wynika, że przychodem z kapitałów pieniężnych jest wartość nominalna udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach objętych za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część (przykładowo objęcie udziału w spółce w zamian za grunt). Z literalnego brzmienia przepisu można byłoby wnioskować, że w przypadku objęcia udziałów za przedsiębiorstwo, nominalna wartość tego udziału nie jest przychodem z kapitałów pieniężnych. Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 109 ustawy, wolna od podatku dochodowego jest wartość nominalna udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni objętych za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Z zestawienia tych przepisów wynika, że za przychód uważa się wartość nominalną udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni objętych za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.
Przyszłe rozwiązanie ma więc charakter porządkujący i dla podatników nie wywołuje żadnych skutków podatkowych (w związku ze zwolnieniem zawartym w art. 21 ust. 1 pkt 109 ustawy).
Zbywanie papierów wartościowych
Przy okazji warto wspomnieć, że z początkiem przyszłego roku nastąpi też doprecyzowanie przepisu dotyczącego stosowania tzw. metody FIFO (tzw. pierwsze przyszło, pierwsze wyszło) w sytuacji zbywania papierów wartościowych. Zdaniem podmiotów prowadzących rachunki papierów wartościowych oraz rzecznika praw obywatelskich, przepis art. 24 ust. 10 ustawy, jest nieczytelny. Nowe brzmienie tego przepisu wskazuje wprost, iż w przypadku podatnika posiadającego kilka rachunków i dokonującego zbycia papierów wartościowych, dla których nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia, stosuje się tę metodę odrębnie do każdego posiadanego przez podatnika rachunku. Konsekwencją tej zmiany jest wykreślenie ust. 7 z art. 30b ustawy.
Zasada ta ma również zastosowanie do dochodów uzyskanych z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, o których mowa w art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Krzysztof Tomaszewski
Infor.pl
Strefa czystego transportu (STC) w Krakowie od 1 stycznia 2026 r.
12 cze 2025

W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.

Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej?
12 cze 2025

Z danych ZUS wynika, że do 11 czerwca 2025 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło 898,7 tys. wniosków. Większość wniosków o rentę wdowią złożyły kobiety. Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej? Gdzie złożono najwięcej wniosków?

Bez edukacji nie ma kaucji – klucz do sukcesu systemu kaucyjnego leży w świadomości społecznej
12 cze 2025

Choć Polacy popierają wprowadzenie systemu kaucyjnego, brak wiedzy o jego działaniu może zagrozić skuteczności reformy. Edukacja i przemyślana komunikacja to fundamenty, bez których nawet najlepsza technologia nie spełni swojej roli.

Emerytura w 2025 roku: Jakie dodatki i świadczenia przysługują seniorom po 65. i 75. roku życia? [KOMPENDIUM WIEDZY]
12 cze 2025

Dodatek pielęgnacyjny, trzynastka i czternastka, świadczenie 500+, darmowe leki, a także specjalne dodatki dla kombatantów i osób represjonowanych – seniorzy w Polsce mogą liczyć na realne wsparcie finansowe. Sprawdź, ile wynoszą te świadczenia w 2025 roku i komu przysługują.

Sejm przyjął ważną zmianę dla przedsiębiorców – korekta deklaracji podatkowej po kontroli celno-skarbowej coraz bliżej
12 cze 2025

W środę, 11 czerwca 2025 roku, Sejm zdecydował o skierowaniu do trzeciego czytania projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o VAT. To istotna zmiana dla przedsiębiorców – umożliwia bowiem korektę deklaracji podatkowej po zakończeniu kontroli celno-skarbowej.

Nowelizacja ustawy o VAT: możliwe podniesienie limitu zwolnienia z 200 tys. zł do nawet 300 tys. zł
12 cze 2025

Trwają prace nad ustawą, która może przynieść realne ulgi podatkowe najmniejszym przedsiębiorcom. Ostateczna decyzja – czy limit zwolnienia z VAT wyniesie 240 tys. zł, czy aż 300 tys. zł – zależy od dalszych prac sejmowych komisji.

Wakacyjna praca w 2025: kto zarobi najwięcej i gdzie łatwo o etat?
12 cze 2025

Sezon letni to idealny czas, by podreperować budżet. Eksperci sprawdzili, które zawody sezonowe są najbardziej opłacalne – stawki sięgają nawet 50 zł netto za godzinę! Sprawdź, gdzie warto szukać pracy, niezależnie od wieku i doświadczenia.

Nieoczekiwana sierpniowa waloryzacja emerytur - emeryci i renciści muszą tego dopilnować, żeby otrzymać wyższe świadczenia
12 cze 2025

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - waloryzacja emerytur i rent przeprowadzana jest raz w roku, od 1 marca. Na wskaźnik waloryzacji, który decyduje o kwocie podwyżki - ma wpływ kilka czynników (w tym zwłaszcza ubiegłoroczna inflacja). Dotychczas nie była jednak zagwarantowana minimalna kwota takiej corocznej waloryzacji. Stan ten - ma ulec zmianie już w sierpniu 2025 r.

Wrzutka na ostatniej prostej prezydentury. Deregulacja dla przedsiębiorców, pracowników, konsumentów, bo 29 w 1: dotkliwe zmiany w aż 29. ustawach na skutek podpisu Prezydenta z 5 czerwca 2025 r.
12 cze 2025

Na ostatniej prostej swojej prezydentury - Prezydent Andrzej Duda podpisał istotną ustawę, w szczególności dla przedsiębiorców, ale nowe regulacje odczują też pracownicy czy konsumenci. Można powiedzieć, że jest to 29 w 1: bo dotkliwe zmiany są w aż 29. ustawach na skutek tej jednej ustawy i podpisu Prezydenta w dniu 5 czerwca 2025 r.

Ważny apel ZUS do Polaków. Nie róbcie tego w czerwcu, bo stracicie duże pieniądze
12 cze 2025

Nadal pracować czy już nie. Z tym dylematem mierzą się ci, którzy osiągnęli emerytalny wiek. Jeśli już ktoś zdecyduje się na pożegnanie z zawodowym życiem, nie bez znaczenia jest moment przejścia na zasłużony odpoczynek. Niektóre miesiące pod tym względem są po prostu fatalne. Do takich należy czerwiec. Decyzja o przejściu teraz na ZUS-owską pensję może oznaczać stratę nawet kilkuset złotych w skali miesiąca. W skali roku to naprawdę duże pieniądze.

pokaż więcej
Proszę czekać...