Każdy, kto sprzedaje na targowisku, a jest jednocześnie podatnikiem podatku od nieruchomości od przedmiotów opodatkowania znajdujących się na targowisku, takich jak np. boksy, kioski – nie płaci opłaty targowej.
Jak wynika z art. 16 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 9, poz. 84 z późn. zm.) od opłaty targowej zwolnione są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które są podatnikami podatku od nieruchomości w związku z przedmiotami opodatkowania położonymi na targowiskach. Wspomniany przepis nie zwalnia jednak z opłaty targowej osób, które są podatnikami podatku od nieruchomości w związku z nieruchomościami lub obiektami budowlanymi na targowisku, jeżeli prowadzą działalność sprzedaży towarów na targowisku poza miejscem, od którego zobowiązane są opłacać podatek od nieruchomości. Obowiązek uiszczenia opłaty targowej obejmuje jednak tylko powierzchnię targowiska poza miejscem stałej sprzedaży, od którego podatnicy uiszczają podatek. Ponadto dla obowiązku uiszczenia opłaty targowej nie jest istotne, czy osoba będąca podatnikiem podatku od nieruchomości na targowisku korzysta z pozostałej części targowiska bezpośrednio dla dokonywania czynności sprzedaży, czy też wykorzystuje ją na cele eksploatacji towarów (por. wyroki NSA z 12 kwietnia 1994 r., SA/Wr 20/94 i 26/94).
Opłata targowa może być pobierana w każdym miejscu, w którym prowadzony jest handel, w tym w budynkach lub ich częściach, które w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (Dz.U. nr 112, poz. 1317 z późn. zm.) są halami używanymi do targów, aukcji i wystaw, jeżeli osoby dokonujące w tych miejscach sprzedaży nie są jednocześnie podatnikami podatku od nieruchomości w związku z przedmiotami opodatkowania położonymi na targowisku. Potwierdziło to także Ministerstwo Finansów w pismach z 18 marca 2003 r. (LK-681/LP/03/AP) oraz z 19 stycznia 2003 r. (LK-2434/LP/02/MS). A to oznacza, że jeśli osoba sprzedająca na targowisku jest jednocześnie podatnikiem podatku od nieruchomości, od przedmiotów opodatkowania takich jak hale targowe, aukcyjne i wystawowe, kioski i boksy – znajdujących się na targowisku – to nie pobiera się od niej opłaty targowej od dokonywanej tam sprzedaży.
I opłata, i podatek
Fakt, że od przedmiotów opodatkowania położonych na targowisku pobierany jest podatek od nieruchomości, nie oznacza wcale, że od osób tam handlujących nie można pobrać opłaty targowej. Możliwość taka istnieje wtedy, gdy podmiot dokonujący sprzedaży nie jest tożsamy z podatnikiem podatku od nieruchomości. Zwróciło na to uwagę również Ministerstwo Finansów we wspomnianym wcześniej piśmie z 18 marca 2003 r.
Z art. 3 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wynika, że podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące właścicielami lub posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych, użytkownikami wieczystymi gruntów, posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Podatek ten płacony jest od gruntów, budynków lub ich części, a także budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Budynek czy budowla
Z art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wynika, że budynkiem jest obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. Natomiast budowlą jest obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.
Jeśli zatem obiekt budowlany – jak podkreśla w wyjaśnieniach Ministerstwo Finansów – nie jest w rozumieniu prawa budowlanego budynkiem albo obiektem małej architektury, oznacza to, że jest budowlą. Podlega więc opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości – jeżeli jest związany z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Definicja obiektu budowlanego nie wyróżnia jednak jako kolejnej kategorii tymczasowego obiektu budowlanego. Tym samym jeśli tymczasowy obiekt budowlany jest budynkiem lub budowlą związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej, jest opodatkowany podatkiem od nieruchomości stosownie do przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. A to oznacza, że jeśli osoby prowadzące handel w obiektach budowlanych (w tym również tymczasowych) stanowiących budynki lub budowle nie są podatnikami podatku od nieruchomości od tych przedmiotów opodatkowania, będą podlegały opłacie targowej od dokonywanej sprzedaży.
Opłata targowa a VAT
Podatnikiem VAT nie są organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W przypadku gdy należność (opłata) ma charakter należności publicznoprawnej stanowiącej dochód publiczny, pobieranej na podstawie i w wysokości określonej przepisami prawa przez upoważniony organ władzy publicznej realizujący zadania publiczne, to w zakresie poboru tej należności (opłaty) organ władzy publicznej i urząd obsługujący ten organ nie jest podatnikiem VAT.
RADZIMY
Pamiętaj, że opłata targowa stanowi źródło dochodów własnych gmin. Nie podlega zatem opodatkowaniu VAT.
Podmiot, który na podstawie umowy zawartej z gminą pobiera opłatę targową musi od prowizji z tego tytułu zapłacić VAT.
Wysokość opłaty targowej określa rada gminy. Stawka tej opłaty nie może jednak przekroczyć 597,86 zł dziennie.
Anna Wojda
SŁOWNICZEK
TARGOWISKA
– to wszelkie miejsca, w których prowadzony jest handel, w tym także targowiska pod dachem, hale używane do targów, aukcji i wystaw. Definicja targowiska nie obejmuje natomiast innych rodzajów budynków lub ich części, w których też może być prowadzony handel, np. lokali użytkowych w budynkach mieszkalnych.