Prezydent podpisał ustawę o zwalczaniu nieuczciwych praktyk rynkowych, uchwaloną 23 sierpnia przez Sejm, która wejdzie w życie 21 grudnia 2007 r. Jej celem jest ochrona gospodarczych i ekonomicznych interesów konsumentów przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi przedsiębiorców.
Kto jest przedsiębiorcą
Za przedsiębiorcę ustawa uznaje osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które prowadzą działalność gospodarczą, zarobkową lub zawodową, a także osoby działające w ich imieniu lub na ich rzecz. Nie ma znaczenia, czy działalność ma charakter główny czy uboczny. Decydujące jest prowadzenie przez te podmioty działalności gospodarczej i uczestniczenie w związku z tym w obrocie gospodarczym.
Dla uznania konkretnego podmiotu za przedsiębiorcę nie ma decydującego znaczenia fakt, czy jego działalność zawodowa lub zarobkowa jest prowadzona legalnie, czy nie. Ustawodawca nie wymaga również, aby dana działalność prowadzona była w sposób ciągły. Wystarczy, że podejmowana jest sporadycznie.
Nieuczciwa praktyka
Zgodnie z nowymi przepisami praktyka handlowa jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w sposób istotny zniekształca lub może zniekształcać zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta w trakcie lub po zawarciu umowy. Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę rynkową wprowadzającą w błąd oraz agresywną praktykę rynkową, a także stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk. Dodatkowo za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się prowadzenie działalności w formie systemu konsorcyjnego lub organizowanie grupy z udziałem konsumentów w celu finansowania zakupu w systemie konsorcyjnym.
Nowa ustawa uniezależnia wystąpienie nieuczciwych praktyk rynkowych od relacji kontraktowych pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem. Oznacza to, że dla ustalenia, czy mamy do czynienia ze zjawiskiem nieuczciwej praktyki nie ma znaczenia, czy dana praktyka ma miejsce przed zawarciem umowy między stronami, po jej zawarciu czy też w trakcie jej trwania.
Przedsiębiorca będzie mógł się dopuścić czynu nieuczciwej konkurencji nie tylko poprzez swoje działanie, ale także przez zaniechanie. Ustawodawca przykładowo wskazał, na czym może polegać działanie przedsiębiorcy, które ma na celu wprowadzenie klienta w błąd. Wśród nich znalazło się między innymi: rozpowszechnianie fałszywych informacji oraz prawdziwych, jeżeli może to wprowadzić klienta w błąd, działanie związane z wprowadzaniem produktów na rynek, które mogą wprowadzić w błąd w zakresie produktów lub ich opakowań.
Oceny, czy dane zachowanie wprowadza w błąd i tym samym powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął, należy dokonywać zawsze w stosunku do konkretnego przypadku. Należy przy tym brać pod uwagę wszystkie elementy praktyki rynkowej oraz okoliczności wprowadzenia produktu na rynek, w tym sposób jego prezentacji. W ustawie zawarta została także lista trzydziestu jeden nieuczciwych praktyk rynkowych, których nieuczciwości konsument wykazywać nie musi, gdyż takie zachowania zostały z góry uznane przez ustawodawcę za nieuczciwe praktyki.
Udowadnia przedsiębiorca
Ciężar dowodu przed sądem został przerzucony z konsumenta na przedsiębiorcę, ale dotyczy to tylko sytuacji, gdy działania przedsiębiorcy stanowiące nieuczciwą praktykę wprowadzają klienta w błąd. W takim przypadku to przedsiębiorca będzie musiał udowodnić przed sądem, że twierdzenia konsumenta są nieprawdziwe. W pozostałym zakresie rozkład ciężaru dowodu poddany został ogólnym zasadom prawa cywilnego. Z reguły bowiem konsumentowi jest trudno udowodnić, że dana praktyka wprowadza go w błąd.
Dodatkowo jest on narażony na ponoszenie kosztów związanych z postępowaniem dowodowym, na przykład z przedstawieniem specjalistycznej ekspertyzy jako dowodu w sporze przed sądem. Ustawa określa również termin przedawnienia roszczeń z tytułu nieuczciwej praktyki rynkowej. Wynosi on trzy lata, a jego bieg rozpoczyna się oddzielnie, co do każdego naruszenia. Ten szczególny termin dotyczy tylko niektórych wymienionych w ustawie roszczeń. Są nimi żądania: zaniechania praktyki, usunięcia jej skutków, złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie, a także zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów. W pozostałym zakresie roszczeń odszkodowawczych ustawa odsyła do zasad ogólnych kodeksu cywilnego.
Jaka odpowiedzialność
Ustawa zapewnia konsumentom możliwość skutecznego egzekwowania uprawnień, przyznając im prawo występowania z indywidualnymi roszczeniami z tytułu nieuczciwych praktyk rynkowych. Konsument może więc żądać: zaniechania praktyki, usunięcia jej skutków, złożenia oświadczenia w odpowiedniej treści i formie, naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych. W szczególności może domagać się unieważnienia umowy z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń oraz zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów związanych z nabyciem produktu, a także zasądzenia pieniędzy na cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów. Na szczególną uwagę zasługuje możliwość indywidualnego wnoszenia powództwa na drodze cywilnej w przypadku zagrożenia lub naruszenia interesu konsumenta przez nieuczciwą praktykę rynkową.
Sankcje karne, jakimi może zostać ukarany przedsiębiorca to grzywna lub pozbawienie wolności od trzech miesięcy do pięciu lat lub od sześciu miesięcy do lat ośmiu. Kara w postaci grzywny została przewidziana dla przedsiębiorców stosujących agresywną praktykę rynkową. Kary więzienia zostały zarezerwowane dla stosujących nieuczciwe praktyki w systemie konsorcyjnym. Ściganie przestępstw określonych w ustawie ma następować na wniosek pokrzywdzonego.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Ochrona konkurencji i konsumentów
Podstawa prawna:
- ustawa z 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. nr 171, poz. 1206).
Małgorzata Ostrzyżek
gp@infor.pl
Za agresywne praktyki rynkowe grozi grzywna
Już od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłaty rent wdowich – nowego świadczenia, na które czekało setki tysięcy uprawnionych. ZUS podał oficjalny harmonogram, z którego wynika, że świadczenia będą wypłacane w dotychczasowych terminach wypłat emerytur i rent: 1., 6., 10., 15., 20. oraz 25. dnia każdego miesiąca.
Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.
Czy rowerzyści powinni mieć obowiązkowe OC? Wraz ze wzrostem liczby jednośladów na drogach, temat ten wraca jak bumerang i dzieli opinię publiczną. Najnowsze badanie Rankomat.pl pokazuje, że Polacy są niemal równo podzieleni – nie brakuje zarówno zwolenników bezpieczeństwa, jak i obrońców niezależności.
Przy założeniu firmy musisz dopełnić wielu formalności. O ile wybór nazwy przedsiębiorstwa, wskazanie adresu jego siedziby, czy wskazanie właściwego PKD są obligatoryjne, o tyle otworzenie rachunku firmowego niekoniecznie. Jednak dużo zależy przy tym od tego, jaka forma działalności jest prowadzona, jakie transakcje są wykonywane i wreszcie, czy chce ona korzystać z mechanizmu split payment.
W Sejmie poseł Michał Moskal zwrócił się do rządu (MRPiPS) z prośbą o potwierdzenie albo zaprzeczenie informacji, jakie otrzymał w swoim biurze poselskim. Wyborcy interweniowali u posła domagając się załatwienia przez niego, aby ZUS wypłacał świadczenia między 5. a 10. dniem każdego miesiąca (tak kiedyś), a nie bliżej 21-ego (tak dziś). Dotyczyć ta sytuacja ma dużej liczby świadczeń - zasiłków chorobowych, macierzyńskich, opiekuńczych, a także świadczenia pielęgnacyjnego.
Rząd zapowiada gruntowną reformę Kodeksu pracy. W centrum zmian są: skrócenie tygodnia pracy do czterech dni lub 35 godzin oraz wydłużenie urlopu wypoczynkowego do 35 dni. Nowe przepisy mogą wejść w życie już od 2026 roku. Choć projekt budzi entuzjazm wielu pracowników, jego wdrożenie wymaga kompromisów z pracodawcami i szczegółowych analiz kosztów.
Na przestrzeni lat firma Emtor udowodniła, że sukces w biznesie nie zależy wyłącznie od produktów czy wyników finansowych, ale przede wszystkim od ludzi, którzy ten biznes tworzą. To dzięki zaangażowaniu, lojalności i codziennej pracy zespołów połączenie tradycji z nowoczesnością jest możliwe. Emtor stawia na człowieka – nie tylko jako pracownika, ale jako partnera w budowaniu wspólnej przyszłości. Bo gdy ludzie czują się docenieni, chcą zostać na dłużej. Jak zatem firma buduje swoją przewagę na konkurencyjnym rynku?
W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.
Z danych ZUS wynika, że do 11 czerwca 2025 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło 898,7 tys. wniosków. Większość wniosków o rentę wdowią złożyły kobiety. Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej? Gdzie złożono najwięcej wniosków?
Choć Polacy popierają wprowadzenie systemu kaucyjnego, brak wiedzy o jego działaniu może zagrozić skuteczności reformy. Edukacja i przemyślana komunikacja to fundamenty, bez których nawet najlepsza technologia nie spełni swojej roli.