Fiskus dopadnie Cię po latach

inforCMS
Organy podatkowe egzekwują zaległe podatki długie miesiące, a nawet lata. Podatnicy albo nie mają środków na zapłatę zaległości albo próbują wyzbywać się majątku. Urzędy skarbowe monitorują dłużników.

Urzędy skarbowe mają problemy z realizacją tytułów egzekucyjnych wystawionych po kontrolach. Czasem dokumenty pozwalające na ściągnięcie długów czekają kilka miesięcy, a nawet lat. Zdaniem urzędników głównym powodem takiej sytuacji jest fakt nieposiadania przez dłużników majątku, z którego egzekucja mogłaby się odbyć. Często też podatnicy skutecznie unikają egzekucji poprzez wymeldowanie się z mieszkania lub domu, likwidację firmy, podział majątku czy wyjazd za granicę.

Coraz więcej spraw do załatwienia

Statystyka też nie jest łaskawa. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską wyjaśniło, że liczba tytułów wykonawczych do załatwienia ogółem przez komórki egzekucyjne urzędów skarbowych wzrosła z 12,8 mln tytułów do załatwienia w 2003 roku do 19,3 mln tytułów w 2006 roku. Oznacza to, że w ciągu trzech lat ich liczba wzrosła o 51,04 proc. Natomiast zatrudnienie wzrosło w tym okresie zaledwie o 3,38 proc. Liczba tytułów wykonawczych przypadająca w 2006 roku do załatwienia przez jednego pracownika była o 46,08 proc. większa niż w 2003 roku.

Z sondy GP przeprowadzonej w izbach skarbowych wynika, że problem z egzekucją należności pokontrolnych występuje w całym kraju, ale z różnym natężeniem.

- Problem rzeczywiście istnieje i jest na tyle poważny, że nie można go sprowadzić tylko do tytułów, które pozostają niezrealizowane przez 5-6 miesięcy. Niestety, zdarzają się tytuły sprzed kilku lat. Co więcej, co do części z nich z dużą dozą pewności stwierdzić możemy, że objęte nimi zaległości ulegną przedawnieniu - wskazał Tadeusz Haberka z Izby Skarbowej we Wrocławiu.

Maciej Cichański z Izby Skarbowej w Bydgoszczy wyjaśnił, że w urzędach skarbowych województwa kujawsko-pomorskiego bieg tytułom wykonawczym nadawany jest niezwłocznie, aczkolwiek mogą zaistnieć sytuacje, kiedy wszczęcie postępowania, egzekucyjnego czy jego efektywne zakończenie napotyka trudności z uwagi na problemy z ustaleniem majątku lub miejsca pobytu zobowiązanego (najczęściej w sferze obrotu paliwami czy skupu złomu).

Inaczej jest w województwie małopolskim. Z informacji Magdaleny Kobos z Izby Skarbowej w Krakowie wynika, że egzekucja zaległości podatkowych jest priorytetem służb egzekucyjnych małopolskich urzędów skarbowych. Izba Skarbowa w Krakowie sprawdza także terminowość wszczęcia postępowań egzekucyjnych w trakcie kontroli prowadzonych w trybie nadzoru. Podobnie jest w województwie łódzkim, pomorskim i lubuskim.

Tryb egzekucji

Organy podatkowe egzekwując długi od podatników muszą stosować odpowiednie regulacje prawne. Andrzej Kulmatycki z Izby Skarbowej w Warszawie zwrócił uwagę, że wszczęcie postępowania egzekucyjnego musi być poprzedzone określonymi czynnościami, m.in. w zakresie zbadania kwestii dopuszczalności egzekucji administracyjnej i prawidłowości wystawienia tytułu wykonawczego przez wierzyciela.

- Dochodzenie obowiązków w trybie egzekucji administracyjnej jest możliwe, jeżeli wynikają one z decyzji, postanowień lub orzeczeń właściwych organów bądź w przypadku organów administracji publicznej - bezpośrednio z przepisów prawa. Organ egzekucyjny wszczyna egzekucję na wniosek wierzyciela i na podstawie wystawionego przez niego tytułu wykonawczego. Wszczęcie egzekucji następuje z chwilą: doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego lub doręczenia dłużnikowi zajętej wierzytelności zawiadomienia o zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego, jeżeli to doręczenie nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego - tłumaczyła Iwona Sobolewska z Izby Skarbowej w Gdańsku.

Biedny i sprytny

Problemy ze ściągnięciem długów wiążą się często z tym, że podatnik nie ma majątku, z którego zobowiązanie mógłby oddać. Druga przyczyna to celowe unikanie zapłaty. Podatnicy mają swoje metody, które pozwalają im uchylić się od zapłaty należności fiskusowi.

- Podatnicy stosują różne sposoby unikania egzekucji, np. wyzbywając się majątku jeszcze przed wszczęciem egzekucji - tłumaczyła Małgorzata Spychała-Szuszczyńska z Izby Skarbowej w Poznaniu.

Tadeusz Haberka wskazał, że w większości przypadków, w których organy podatkowe zobowiązane są dochodzić należnych Skarbowi Państwa długów w sposób przymusowy, są to sytuacje dotyczące tych podatników, którzy mają świadomość, że taka egzekucja w ich przypadków nie będzie skuteczna.

Natomiast Krystyna Arciszewska z Izby Skarbowej w Olsztynie podkreśliła, że zaległości wynikające z decyzji pokontrolnych najczęściej dotyczą należności spornych, tj. takich, w stosunku do których toczy się postępowanie odwoławcze lub skargowe przed sądami, lub trudno ściągalnych.

- Zaległości trudno ściągalne w szczególności powstają w sytuacjach, gdy wydano decyzje pokontrolne w następstwie stwierdzenia fikcyjnych transakcji, w odniesieniu do których nie można prowadzić skutecznego postępowania egzekucyjnego lub ustanawiana jest rozdzielność majątkowa współmałżonków - argumentowała Krystyna Arciszewska.

Również Agnieszka Jóźwin-Dalecka z Izby Skarbowej w Opolu stwierdziła, że główne problemy związane z realizacją tytułów egzekucyjnych dotyczą: nieposiadania przez zobowiązanych składników majątkowych podlegających egzekucji, pobytu dłużników za granicą, wymeldowywania się z miejsca pobytu.

Przy egzekucji długów bieda i spryt podatników to jedno. Z drugiej strony, organy podatkowe starają się opracowywać własne metody działania, które mają pomóc w skuteczniejszym ściąganiu należności.

Metody fiskusa

Małgorzata Brzoza z Izby Skarbowej w Szczecinie wskazała, że do zakresu działania naczelników urzędów skarbowych oprócz wykonywania egzekucji administracyjnej należności pieniężnych należy m.in. ustalanie lub określanie i pobór podatków oraz niepodatkowych należności budżetowych, rejestrowanie podatników oraz przyjmowanie deklaracji podatkowych, wykonywanie kontroli podatkowej itp.

- Dysponując określonym zasobem kadrowym, naczelnik musi dokonać takiego podziału etatów pomiędzy poszczególne komórki urzędu, aby wszystkie zadania były wykonywane sprawnie i efektywnie - dodała nasza rozmówczyni ze szczecińskiej Izby Skarbowej.

Także Małgorzata Spychała-Szuszczyńska uważa, że mając na uwadze rolę, jaką pełni administracja podatkowa w stosunku do budżetu państwa, w przypadku województwa wielkopolskiego postępowania egzekucyjne objęte są szczególnym nadzorem ze strony izby skarbowej.

- We wszystkich zaleceniach adresowanych do podległych urzędów podkreśla się konieczność podejmowania działań egzekucyjnych niezwłocznie po otrzymaniu tytułu egzekucyjnego oraz stosowania wszelkich środków egzekucyjnych dozwolonych prawem - wyjaśniła Małgorzata Spychała-Szuszczyńska.

Marta Szpakowska z Izby Skarbowej w Lublinie powiedziała nam, że w celu poprawy egzekucji należności w urzędach skarbowych podejmowane są takie działania jak: monitoring zaległości bieżących i z lat ubiegłych, ustalanie przyczyn powstawania zaległości, monitoring zaległości pod kątem niedopuszczenia do przedawnienia, poszukiwanie majątku zobowiązanych podlegającego egzekucji.

- Instrumentem służącym zapobieżeniu temu negatywnemu zjawisku jest instytucja zabezpieczenia wykonania zobowiązania podatkowego. W każdym stadium kontroli podatkowej dokonywana jest weryfikacja danego podmiotu pod kątem wywiązywania się przez niego z obowiązku płacenia podatków. W przypadku stwierdzenia zagrożenia wykonania zobowiązania podatkowego wszczynane jest postępowanie zabezpieczające. W większości przypadków podjęcie takiego postępowania prowadzi do wykonania obowiązku określonego następnie w decyzji wymiarowej - radziła Marta Szpakowska.

Maria Bojczuk z Izby Skarbowej w Kielcach dodała, że w poszczególnych organach egzekucyjnych powołane zostały zespoły (komórki organizacyjne) zajmujące się egzekucją należności trudno ściągalnych.

Egzekucja tytułów wykonawczych przez organy podatkowe

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Metody fiskusa na skrócenie okresu egzekucji

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

51 proc.* w ciągu ostatnich trzech lat wzrosła liczba tytułów wykonawczych do załatwienia przez komórki egzekucyjne urzędów skarbowych

* dane z 2006 roku wobec 2003 roku

Ewa Matyszewska
ewa.matyszewska@infor.pl

Infor.pl
Rolnicy radzą sobie dużo lepiej z długami niż firmy przetwarzające plony ich pracy
16 cze 2025

Polska żywność ma się dobrze, ale kondycja finansowa branży już mniej. Sektor rolno-spożywczy musi oddać wierzycielom 760,6 mln zł, a wiarygodność płatnicza przetwórców i dostawców staje się coraz większym problemem. Nie dotyczy to rolników, którzy na ogół są wiarygodni finansowo.

Małe firmy z dużymi obawami przed kolejnym wysokim wzrostem płacy minimalnej
16 cze 2025

Duże wzrosty płacy minimalnej w ostatnich latach hamują wzrost małych i średnich firm. Poza bezpośrednim obciążeniem kosztami pracowniczymi oznaczają dla przedsiębiorców skokowy wzrost koszt w postaci coraz wyższych składek ZUS.

Dobre wiadomości dla najemców: najem przestał drożeć
16 cze 2025

W maju tylko w Gdańsku i Poznaniu poszły w górę przeciętne ceny najmu mieszkań dostępnych na rynku. W pozostałych największych metropoliach stawki czynszu utrzymały poziom z poprzedniego miesiąca. Co ważne, bardzo wzrosła liczba mieszkań oferowanych do wynajmu.

W kryzysie Polacy zaczęli oszczędzać i teraz już im to zostało. Stajemy się przez to bardziej zamożni?
15 cze 2025

Już dwie trzecie polaków oszczędza pieniądze. Najczęściej oszczędzają na koncie oszczędnościowym oraz lokatach. Podczas wyboru produktu bankowego kierują się bezpieczeństwem związanym z brakiem utraty wartości środków oraz wysokim oprocentowaniem (41 proc.).

Inflacja spada, ale nie ceny żywności. Liderzy drożyzny w sklepach niemal niezmiennie ci sami
15 cze 2025

Najnowsze dane ze sklepów nie pozostawiają złudzeń. Dynamika wzrostu cen znowu zaczyna przyspieszać. W maju wzrost cen nabrał znów większej dynamiki. Co gorsza, najmocniej wzrastają w dalszym ciągu ceny żywności. To może być teraz główna bariera spowalniająca spadek inflacji.

Pracujesz na własnym laptopie? Co to oznacza dla ciebie i dla twojego pracodawcy
15 cze 2025

Jeszcze kilka lat temu strategia Bring Your Own Device - BYOD, polegająca na tym, że pracownik wykonuje swoje zadania na prywatnym komputerze, laptopie lub telefonie, była postrzegana jako nowoczesne podejście do organizacji pracy. Cyberzagrożenia w ostatnim czasie zasadniczo zmieniają tę optykę.

Nawet 2 333 zł miesięcznie dla aktywnych zawodowo osób po 50 roku życia. Nowe świadczenie od 1 czerwca 2025 r.
15 cze 2025

Od 1 czerwca 2025 r., osobom powyżej 50 roku życia (również tym, którzy osiągnęli już wiek emerytalny), które podejmą zatrudnienie – jako pośrednim beneficjentom świadczenia – przysługuje z powiatowego urzędu pracy dofinansowanie części ich wynagrodzenia, które może opiewać nawet na 2 333 zł brutto miesięcznie. Może to nie tylko zwiększyć szansę na znalezienie pracy przez seniorów (warto uświadamiać przyszłych pracodawców o takiej możliwości, np. podczas rozmowy rekrutacyjnej), ale realnie wpłynąć na wysokość otrzymywanego przez nich wynagrodzenia za pracę.

Pieniądze po zmarłych leżą na kontach w ZUS. Spadkobiercy o nich nie wiedzą. Można odzyskać nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych
15 cze 2025

Jak to jest z tymi pieniędzmi na koncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, kiedy ktoś przeniesie się na tamten świat? Czy współmałżonek albo dzieci mogą je dziedziczyć. Okazuje się, że tak. To może być nawet blisko 30 tysięcy. I mało kto o tym wie.

Milion szans na życie dzięki dawcom krwi. Polska świętuje Światowy Dzień Krwiodawcy
14 cze 2025

Ponad 651 tysięcy honorowych dawców, 1,5 miliona donacji krwi i 1,6 miliona przetoczeń – to bilans, którym Polska może się pochwalić z okazji Światowego Dnia Krwiodawcy. Ministerstwo Zdrowia opublikowało dane i podziękowało wszystkim, którzy bezinteresownie oddają krew, ratując ludzkie życie.

Podwyżka emerytury o 768 zł. Wyrównanie o blisko 30 000 zł. Jedno z pierwszych prawomocnych orzeczeń sądów powszechnych po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20
15 cze 2025

W artykule prezentujemy jedno z pierwszych prawomocnych orzeczeń sądów powszechnych po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Emerytka wygrała zarówno podwyższenie emerytury jak i wyrównanie za trzy lata wstecz. Wyrównanie wynosi 29.606,12 zł. Niestety nie rekompensuje to szkody z tytułu zaniżenia emerytury, gdyż ta wynosi za okres od przyznania zaniżonej emerytury w 2017 r. do czerwca 2025 r. – 53.313,56 zł. W sądach są dziesiątki takich spraw. Wszystkie dotyczą ponownego przeliczenie emerytur obniżonych niezgodnie z Konstytucją RP o korzyści z emerytur wcześniejszych.

pokaż więcej
Proszę czekać...