Fiskus dopadnie Cię po latach

inforCMS
Organy podatkowe egzekwują zaległe podatki długie miesiące, a nawet lata. Podatnicy albo nie mają środków na zapłatę zaległości albo próbują wyzbywać się majątku. Urzędy skarbowe monitorują dłużników.

Urzędy skarbowe mają problemy z realizacją tytułów egzekucyjnych wystawionych po kontrolach. Czasem dokumenty pozwalające na ściągnięcie długów czekają kilka miesięcy, a nawet lat. Zdaniem urzędników głównym powodem takiej sytuacji jest fakt nieposiadania przez dłużników majątku, z którego egzekucja mogłaby się odbyć. Często też podatnicy skutecznie unikają egzekucji poprzez wymeldowanie się z mieszkania lub domu, likwidację firmy, podział majątku czy wyjazd za granicę.

Coraz więcej spraw do załatwienia

Statystyka też nie jest łaskawa. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską wyjaśniło, że liczba tytułów wykonawczych do załatwienia ogółem przez komórki egzekucyjne urzędów skarbowych wzrosła z 12,8 mln tytułów do załatwienia w 2003 roku do 19,3 mln tytułów w 2006 roku. Oznacza to, że w ciągu trzech lat ich liczba wzrosła o 51,04 proc. Natomiast zatrudnienie wzrosło w tym okresie zaledwie o 3,38 proc. Liczba tytułów wykonawczych przypadająca w 2006 roku do załatwienia przez jednego pracownika była o 46,08 proc. większa niż w 2003 roku.

Z sondy GP przeprowadzonej w izbach skarbowych wynika, że problem z egzekucją należności pokontrolnych występuje w całym kraju, ale z różnym natężeniem.

- Problem rzeczywiście istnieje i jest na tyle poważny, że nie można go sprowadzić tylko do tytułów, które pozostają niezrealizowane przez 5-6 miesięcy. Niestety, zdarzają się tytuły sprzed kilku lat. Co więcej, co do części z nich z dużą dozą pewności stwierdzić możemy, że objęte nimi zaległości ulegną przedawnieniu - wskazał Tadeusz Haberka z Izby Skarbowej we Wrocławiu.

Maciej Cichański z Izby Skarbowej w Bydgoszczy wyjaśnił, że w urzędach skarbowych województwa kujawsko-pomorskiego bieg tytułom wykonawczym nadawany jest niezwłocznie, aczkolwiek mogą zaistnieć sytuacje, kiedy wszczęcie postępowania, egzekucyjnego czy jego efektywne zakończenie napotyka trudności z uwagi na problemy z ustaleniem majątku lub miejsca pobytu zobowiązanego (najczęściej w sferze obrotu paliwami czy skupu złomu).

Inaczej jest w województwie małopolskim. Z informacji Magdaleny Kobos z Izby Skarbowej w Krakowie wynika, że egzekucja zaległości podatkowych jest priorytetem służb egzekucyjnych małopolskich urzędów skarbowych. Izba Skarbowa w Krakowie sprawdza także terminowość wszczęcia postępowań egzekucyjnych w trakcie kontroli prowadzonych w trybie nadzoru. Podobnie jest w województwie łódzkim, pomorskim i lubuskim.

Tryb egzekucji

Organy podatkowe egzekwując długi od podatników muszą stosować odpowiednie regulacje prawne. Andrzej Kulmatycki z Izby Skarbowej w Warszawie zwrócił uwagę, że wszczęcie postępowania egzekucyjnego musi być poprzedzone określonymi czynnościami, m.in. w zakresie zbadania kwestii dopuszczalności egzekucji administracyjnej i prawidłowości wystawienia tytułu wykonawczego przez wierzyciela.

- Dochodzenie obowiązków w trybie egzekucji administracyjnej jest możliwe, jeżeli wynikają one z decyzji, postanowień lub orzeczeń właściwych organów bądź w przypadku organów administracji publicznej - bezpośrednio z przepisów prawa. Organ egzekucyjny wszczyna egzekucję na wniosek wierzyciela i na podstawie wystawionego przez niego tytułu wykonawczego. Wszczęcie egzekucji następuje z chwilą: doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego lub doręczenia dłużnikowi zajętej wierzytelności zawiadomienia o zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego, jeżeli to doręczenie nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego - tłumaczyła Iwona Sobolewska z Izby Skarbowej w Gdańsku.

Biedny i sprytny

Problemy ze ściągnięciem długów wiążą się często z tym, że podatnik nie ma majątku, z którego zobowiązanie mógłby oddać. Druga przyczyna to celowe unikanie zapłaty. Podatnicy mają swoje metody, które pozwalają im uchylić się od zapłaty należności fiskusowi.

- Podatnicy stosują różne sposoby unikania egzekucji, np. wyzbywając się majątku jeszcze przed wszczęciem egzekucji - tłumaczyła Małgorzata Spychała-Szuszczyńska z Izby Skarbowej w Poznaniu.

Tadeusz Haberka wskazał, że w większości przypadków, w których organy podatkowe zobowiązane są dochodzić należnych Skarbowi Państwa długów w sposób przymusowy, są to sytuacje dotyczące tych podatników, którzy mają świadomość, że taka egzekucja w ich przypadków nie będzie skuteczna.

Natomiast Krystyna Arciszewska z Izby Skarbowej w Olsztynie podkreśliła, że zaległości wynikające z decyzji pokontrolnych najczęściej dotyczą należności spornych, tj. takich, w stosunku do których toczy się postępowanie odwoławcze lub skargowe przed sądami, lub trudno ściągalnych.

- Zaległości trudno ściągalne w szczególności powstają w sytuacjach, gdy wydano decyzje pokontrolne w następstwie stwierdzenia fikcyjnych transakcji, w odniesieniu do których nie można prowadzić skutecznego postępowania egzekucyjnego lub ustanawiana jest rozdzielność majątkowa współmałżonków - argumentowała Krystyna Arciszewska.

Również Agnieszka Jóźwin-Dalecka z Izby Skarbowej w Opolu stwierdziła, że główne problemy związane z realizacją tytułów egzekucyjnych dotyczą: nieposiadania przez zobowiązanych składników majątkowych podlegających egzekucji, pobytu dłużników za granicą, wymeldowywania się z miejsca pobytu.

Przy egzekucji długów bieda i spryt podatników to jedno. Z drugiej strony, organy podatkowe starają się opracowywać własne metody działania, które mają pomóc w skuteczniejszym ściąganiu należności.

Metody fiskusa

Małgorzata Brzoza z Izby Skarbowej w Szczecinie wskazała, że do zakresu działania naczelników urzędów skarbowych oprócz wykonywania egzekucji administracyjnej należności pieniężnych należy m.in. ustalanie lub określanie i pobór podatków oraz niepodatkowych należności budżetowych, rejestrowanie podatników oraz przyjmowanie deklaracji podatkowych, wykonywanie kontroli podatkowej itp.

- Dysponując określonym zasobem kadrowym, naczelnik musi dokonać takiego podziału etatów pomiędzy poszczególne komórki urzędu, aby wszystkie zadania były wykonywane sprawnie i efektywnie - dodała nasza rozmówczyni ze szczecińskiej Izby Skarbowej.

Także Małgorzata Spychała-Szuszczyńska uważa, że mając na uwadze rolę, jaką pełni administracja podatkowa w stosunku do budżetu państwa, w przypadku województwa wielkopolskiego postępowania egzekucyjne objęte są szczególnym nadzorem ze strony izby skarbowej.

- We wszystkich zaleceniach adresowanych do podległych urzędów podkreśla się konieczność podejmowania działań egzekucyjnych niezwłocznie po otrzymaniu tytułu egzekucyjnego oraz stosowania wszelkich środków egzekucyjnych dozwolonych prawem - wyjaśniła Małgorzata Spychała-Szuszczyńska.

Marta Szpakowska z Izby Skarbowej w Lublinie powiedziała nam, że w celu poprawy egzekucji należności w urzędach skarbowych podejmowane są takie działania jak: monitoring zaległości bieżących i z lat ubiegłych, ustalanie przyczyn powstawania zaległości, monitoring zaległości pod kątem niedopuszczenia do przedawnienia, poszukiwanie majątku zobowiązanych podlegającego egzekucji.

- Instrumentem służącym zapobieżeniu temu negatywnemu zjawisku jest instytucja zabezpieczenia wykonania zobowiązania podatkowego. W każdym stadium kontroli podatkowej dokonywana jest weryfikacja danego podmiotu pod kątem wywiązywania się przez niego z obowiązku płacenia podatków. W przypadku stwierdzenia zagrożenia wykonania zobowiązania podatkowego wszczynane jest postępowanie zabezpieczające. W większości przypadków podjęcie takiego postępowania prowadzi do wykonania obowiązku określonego następnie w decyzji wymiarowej - radziła Marta Szpakowska.

Maria Bojczuk z Izby Skarbowej w Kielcach dodała, że w poszczególnych organach egzekucyjnych powołane zostały zespoły (komórki organizacyjne) zajmujące się egzekucją należności trudno ściągalnych.

Egzekucja tytułów wykonawczych przez organy podatkowe

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Metody fiskusa na skrócenie okresu egzekucji

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

51 proc.* w ciągu ostatnich trzech lat wzrosła liczba tytułów wykonawczych do załatwienia przez komórki egzekucyjne urzędów skarbowych

* dane z 2006 roku wobec 2003 roku

Ewa Matyszewska
ewa.matyszewska@infor.pl

Infor.pl
Blisko 5 tysięcy złotych dla każdego. Staż pracy nie ma znaczenia. Wielka zmiana w przepisach. Pracodawca musi pieniądze wypłacić
14 cze 2025

Czy do dużo czy to mało? 4806 zł brutto ma wynieść od stycznia przyszłego roku płaca minimalna. Takiej stawki chce rząd. To znacznie mniej niż wcześniejsza propozycja resortu pracy i polityki społecznej, który optował za stawką 5020 złotych brutto. Ministerstwo przebiło nawet związkowców żądających 5015 złotych. Czy to już nieaktualne? Najnowsza propozycja rządu nie zadowala nikogo. Dla pracowników to ledwie 140 zł więcej w stosunku do wynagrodzenia obowiązującego obecnie. Dla przedsiębiorców to za dużo. Narzekają też związkowcy.

Rząd potwierdza: Opiekun osoby niepełnosprawnej bez odsetek od świadczenia pielęgnacyjnego. Zwrot. Świadczenie wspierające [stopień znaczny]
13 cze 2025

Panie redaktorze dlaczego nikt nie pisze i o tym się nie mówi o odsetkach, które trzeba było zapłacić za te miesiące które pobierało się świadczenie pielęgnacyjne i które trzeba było zwrócić do MOPS.

Czy 15.06.2025 r. jest niedziela handlowa, handel bez zakazu, zakupy w Lidlu i Biedronce, w galeriach, wszystkie sklepy otwarte czy tylko Żabka
14 cze 2025

Czas zaplanować weekend. Jeśli w planach duże zakupy, to trzeba ustalić czy koniecznie muszą być dziś, w sobotę 14.06.2025 albo dopiero w poniedziałek, bo niedziela jest z zakazem handlu. A może jednak nie - i jutrzejsza niedziela jest handlowa?

Kapitał zakładowy spółki z o.o. w 2025 r. okiem adwokata - praktyka. Wymogi prawne, pułapki, podatki, księgowość, odpowiedzialność zarządu i wspólników
13 cze 2025

Wyobraź sobie, że chcesz wystartować z nową firmą albo przekształcić jednoosobową działalność w spółkę z o.o. Formalności nie brakuje, ale jedna kwestia wraca jak bumerang: kapitał zakładowy. To pierwszy, obowiązkowy „wkład własny”, bez którego sąd nie zarejestruje spółki. Jego ustawowe minimum – 5 000 zł – może wydawać się symboliczne, jednak od sposobu, w jaki je wnosisz i później „pilnujesz”, zależy wiarygodność Twojej firmy, a czasem nawet osobista odpowiedzialność zarządu. Poniżej znajdziesz najświeższe przepisy, praktyczne podpowiedzi i pułapki, na które trzeba uważać od pierwszego przelewu aż po ewentualne obniżenie kapitału lata później.

Zasiłek pielęgnacyjny z MOPS, dodatek z ZUS i termin na wniosek [Wyrok NSA]
13 cze 2025

Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, iż 3-miesięczny termin na złożenie wniosku o zasiłek pielęgnacyjny nie ulega zawieszeniu na czas przysługiwania osobie niepełnosprawnej innego, konkurencyjnego świadczenia. W tym przypadku chodziło o dodatek pielęgnacyjny.

Sztuczna inteligencja zabierze 14% miejsc pracy. Jak wdrożyć AI w firmie i dlaczego nie można z tym zwlekać?
13 cze 2025

Automatyzacja i sztuczna inteligencja nie są już przyszłością – stały się teraźniejszością. Firmy stoją przed trudnym wyborem: albo zaczną zmiany już teraz, albo zderzą się z brutalną rzeczywistością, a na adaptację do niej nie będzie czasu. Jak odpowiedzialnie i skutecznie przygotować organizację oraz ludzi do nieuniknionych przemian?

500 plus dla małżeństw z 50-letnim stażem? Nowe świadczenie jest już coraz bliżej
13 cze 2025

Czy pary z 50-letnim stażem małżeńskim otrzymają jednorazowe wsparcie finansowe od państwa? Trwają intensywne prace nad petycją dotyczącą tzw. „500 plus dla małżeństw” – nowego świadczenia, które miałoby docenić trwałość długoletnich związków. Sejmowa Komisja Petycji analizuje projekt ustawy przewidujący wypłaty od 5000 do nawet 8000 zł w zależności od liczby wspólnie przeżytych lat.

Sąd nakazał przeliczenia emerytury. ZUS to zrobił, ale odliczył wcześniej pobrane emerytury
13 cze 2025

Infor.pl udostępnia czytelnikom miejsce na naszym portalu. Dziś list czytelnika, który od dekady toczy (z niezadawalającym efektem) boje o ponowne przeliczenie swojej emerytury. Ponowne przeliczanie emerytur stało się medialnym tematem po słynnych wyroku TK z 4 czerwca 20224 r. (słynnym bo daje podwyżki emerytury i wyrównania nawet do 64 000 zł dla około 200 000 osobom, ale nie można z tego skorzystać bez pojedynku z ZUS w sądzie bo wyrok nie jest opublikowany w Dzienniku Ustaw). Nasz czytelni walczy o przeliczenie emerytury dużo wcześniej niż pojawił się ten wyrok. Oto jego historia.

O ile wzrośnie świadczenie pielęgnacyjne w 2026 roku?
13 cze 2025

Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami czekają na ostateczną decyzję rządu w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia. To właśnie od wzrostu minimalnej płacy zależy kwota świadczenia pielęgnacyjnego w 2026 roku.

pokaż więcej
Proszę czekać...