Rozliczenia podatkowe dofinansowania do wypoczynku
Czy wczasy wykupione pracownikowi są opodatkowane i oskładkowane
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty. I to bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. Do takich przychodów zalicza się m.in. świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Regulacje te zawarte są w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podatkowe preferencje
Jednocześnie należy przypomnieć, że ustawa ta przewiduje określone zwolnienia podatkowe. I tak wolna od podatku jest wartość rzeczowych świadczeń otrzymanych przez pracownika, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Rzeczowymi świadczeniami jednak nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi. Regulacje te zawarte są w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dopłaty do wczasów
Dopłaty do wypoczynku to dość popularna forma świadczeń pozapłacowych. Wielu pracodawców dofinansowuje swoim pracownikom wczasy, wycieczki itp. Jak już wspomnieliśmy, ze zwolnienia w ograniczonym zakresie korzystają tylko świadczenia o charakterze rzeczowym. Nie można uznać, że wartość wycieczki czy też wypoczynku w postaci kosztów przewozu, noclegu czy wyżywienia zorganizowanej i w części finansowanej przez zakład pracy jest świadczeniem rzeczowym.
Pracownicy wyjeżdżający na wczasy czy uczestniczący w wycieczkach nie otrzymują bowiem świadczenia o charakterze materialnym. Przedmiotem świadczenia jest usługa wypoczynkowo-turystyczna, a nie rzecz. Pracownicy oczywiście mają prawo do skorzystania z tego rodzaju usługi zakupionej lub dofinansowanej przez pracodawcę. Jednak wartość takiego świadczenia stanowi przychód pracownika podlegający opodatkowaniu PIT z tytułu przychodów ze stosunku pracy.
PRZYKŁAD: SFINANSOWANIE WCZASÓW ZAGRANICZNYCH
Firma sfinansowała swoim pracownikom wczasy zagraniczne. Tego rodzaju świadczenia, których podstawą jest stosunek pracy, należy zakwalifikować do przychodu ze stosunku pracy. Oznacza to, że zakład pracy - jako płatnik - ma obowiązek obliczyć i odprowadzić zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Trzeba pobrać zaliczkę
W tym przypadku należy wspomnieć o uregulowaniach art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z przepisów tych wynika, że zakłady pracy są zobowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne itp. Oznacza to, że od świadczenia dla pracownika w formie dofinansowania wczasów czy wycieczek zakład pracy - jako płatnik - powinien obliczyć i potrącić zaliczkę na podatek dochodowy.
Dla emerytów i rencistów
Zdarza się, że zakłady pracy dofinansowują wczasy emerytom i rencistom, którzy w przeszłości byli pracownikami. Bardzo często takie świadczenia wypłacane są z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. W tym przypadku mają zastosowanie przepisy zawarte w art. 30 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z tymi regulacjami, od uzyskanych na terytorium Polski dochodów (przychodów) z tytułu świadczeń otrzymanych przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy pobiera się 10-proc. zryczałtowany podatek dochodowy. W związku z tym płatnik jest zobowiązany pobierać taki zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych. Pobrany zryczałtowany podatek dochodowy płatnik powinien przekazać na rachunek urzędu skarbowego.
Dla dzieci i młodzieży
Bywa również tak, że firmy dofinansowują wypoczynek dzieci i młodzieży swoich pracowników. Przy rozliczaniu takich świadczeń należy wziąć pod uwagę unormowania znajdujące się w art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Według tych przepisów, wolne od podatku dochodowego są dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkole- niowych i leczniczo-opiekuńczych, oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu - dzieci i młodzieży do lat 18:
• z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra niezależnie od ich wysokości,
• z innych źródeł - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł.
PRZYKŁAD: DOPŁATA DO KOLONII
Pracodawca postanowił dopłacić z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych po 700 zł do letniego wypoczynku dzieci pracowników. Wiek dzieci biorących udział w kolonijnym wypoczynku nie przekroczył 15 lat. Kolonie zorganizowane będą przez wyspecjalizowany podmiot prowadzący działalność w tym zakresie. Tego rodzaju dofinansowanie będzie zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Spełnione zostaną bowiem warunki wymienione w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
PRZYKŁAD: OPODATKOWANIE NADWYŻKI
Zakład pracy dofinansował z tzw. innych źródeł, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wypoczynek dzieci i młodzieży w kwocie przewyższającej 760 zł. Nadwyżka ponad wspomnianą kwotę stanowi przychód podlegający opodatkowaniu. Z art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. b) ustawy wyraźnie bowiem wynika, że zwolnione od podatku są dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w określonej formie, dzieci i młodzieży do lat 18 z tzw. innych źródeł - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł. Jeżeli kwota rocznych dopłat z tego tytułu przekroczy wspomniane 760 zł, to wówczas nadwyżka stanowić będzie przychód podlegający opodatkowaniu.
Warunki zwolnienia
We wspomnianych przepisach ustawowych wymieniono określone warunki związane ze zwolnieniem podatkowym przy dofinansowaniu wypoczynku dzieci i młodzieży. Określono m.in. formy wypoczynku. Wyraźnie również wskazano, że wypoczynek powinien być zorganizowany przez podmiot prowadzący działalność w tym zakresie. W ustawie jednak nie ustalono, w jakiej formie ma prowadzić swoją działalność podmiot zajmujący się wypoczynkiem. W opinii organów podatkowych oznacza to, że zaliczyć do nich należy zarówno te podmioty, które świadczą usługi wypoczynkowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, np. biura turystyczne, jak i te, które zajmują się statutowo tego rodzaju działalnością.
PRZYKŁAD: WYCIECZKI NIEOBJĘTE ZWOLNIENIEM
W firmie ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dofinansowano wycieczkę dla dzieci. W art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mowa jest o tym, że z dofinansowaniem zwolnionym z podatku mamy wówczas do czynienia, gdy dziecko przebywać będzie na wypoczynku, który przybierze formę wczasów, kolonii, obozów lub zimowisk. Wycieczki nie wymieniono we wspomnianym przepisie ustawy. Wynika z tego, że w przypadku dofinansowania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych wycieczki dziecka nie ma podstaw do zastosowania zwolnienia z podatku, ponieważ ta forma nie została uwzględniona w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wypoczynek całej rodziny
Niekiedy zakład pracy ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dofinansowuje pracownikom wczasy zorganizowane przez podmiot gospodarczy dla całej rodziny. W takiej sytuacji zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega ta część, która dotyczy wypoczynku dzieci. Zatem zakład pracy dokonujący wypłat z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dla pracowników z tytułu dofinansowania do wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18 nie ma obowiązku poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
PRZYKŁAD: WSPÓLNE WCZASY RODZINY
Pracownik razem z żoną, a także z dwojgiem dzieci w wieku 16 i 17 lat, pojechał na wczasy. Firma zatrudniająca pracownika z pieniędzy zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dokonuje wypłat z tytułu dofinansowania do wczasów pracownika i jego rodziny - w tym przypadku dwójki dzieci. Dopłaty do wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18 powinny być zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w tym również wypoczynek z rodzicami. Dlatego od kwoty wypłaconego dofinansowania, w części dotyczącej wypoczynku dzieci, zakład pracy nie powinien pobrać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Kwoty te są objęte zwolnieniem podatkowym, o którym mowa w art. 21 ust.1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ważne!
Od świadczenia dla pracownika w formie dofinansowania wczasów czy wycieczek zakład pracy - jako płatnik - powinien obliczyć i potrącić zaliczkę na podatek dochodowy
KRZYSZTOF TOMASZEWSKI
krzysztof.tomaszewski@infor.pl
Podstawa prawna
• Art. 12 ust. 1, art. 21 ust. 1, art. 31 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).