W zależności od tego, czy mamy do czynienia z premią czy z nagrodą, różny jest stopień swobody pracodawcy w podejmowaniu decyzji o ich przyznaniu oraz ustalaniu wysokości tych gratyfikacji finansowych. Niezwykle istotne jest, aby odpowiednio kwalifikować te składniki i nie traktować ich jako tożsame. Prawidłowe rozstrzygnięcie ich charakteru może znacząco wpływać na obliczanie różnego rodzaju należności, np. za czas urlopu wypoczynkowego lub z tytułu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.
Nagroda jest uznaniowym świadczeniem na rzecz pracownika. Jest ona pozbawiona przymiotu roszczeniowości i nie jest zaliczana do składników wynagrodzenia za pracę. Nagroda ma zazwyczaj postać pieniężną, choć może mieć również charakter niepieniężny (np. karnet na basen, pamiątkowy zegarek, wycieczka zagraniczna itp.).
WAŻNE!
Pracodawca ma obowiązek stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich pracy.
Premia jest zaliczana do najbardziej rozpowszechnionych dodatkowych składników wynagrodzenia – roszczeniowych oraz fakultatywnych (może być przyznana, lecz nie musi). Jako świadczenie periodyczne premia najczęściej jest wypłacana w odstępach miesięcznych, kwartalnych, półrocznych, a nawet rocznych. Zakłady pracy mogą ją ustalać kwotowo albo procentowo.
Zasady przyznawania premii powinny znaleźć się w postanowieniach zakładowego układu zbiorowego pracy, wewnątrzzakładowych aktów normatywnych (np. regulaminu wynagradzania albo premiowania) lub w umowie o pracę.
Więcej: Jakie są różnice między premią a nagrodą